شفا آنلاین-فرصتی است که تنها برای یکبار به شما داده میشود تا جهت حفظ سلامت درازمدت کودک خود اقدام کنید. خون بند ناف منبعی غنی از سلولهای بنیادی است. این سلولها که از نظر ژنتیکی برای هر کودک منحصر به فردند، واحدهای سازنده خون، اندامها، بافت و سیستم ایمنی هستند.
به گزارش شفا آنلاین،در ابتدا مروری بر تاریخچه و علت اهمیت سلولهای
بنیادی و سپس سلولهای بنیادی خون بند ناف خواهیم داشت و سپس به ضرورت
ذخیره آن برای حفظ سلامت میپردازیم.
سلول بنیادی چیست؟
سلول
بنیادی، مادر تمام سلولهاست و توانایی تبدیل به تمام سلولهای بدن را
داراست. این سلولها واجد توانایی خود نوسازی (Self Renewing) و تمایز
(Differentiating) به انواع سلولها ازجمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و
غضروفی هستند. همچنین در بازسازی و ترمیم بافتهای مختلف بدن به دنبال آسیب
و جراحت موثر بوده و میتوانند به درون بافتهای آسیب دیدهای که بخش عمده
سلولهای آنها از بین رفته است، پیوند زده شوند و جایگزین سلولهای
آسیبدیده شده و به ترمیم و رفع نقص در آن بافت بپردازند. بهدلیل توانایی
منحصربهفرد سلولهای بنیادی، این سلولها امروزه از مباحث جذاب در
زیستشناسی و علوم درمانی هستند. همچنین تحقیقات در این زمینه دانش ما را
درباره چگونگی رشد و تکوین یک اندام از یک سلول منفرد افزایش داده و مهمتر
آنکه به فهم مکانیزم جایگزینی سلولهای سالم با سلولهای آسیب دیده کمک
کرده است. انواع سلولهای بنیادی را براساس خصوصیات و ویژگی به ۳ دسته
سلولهای بنیادی جنینی، سلولهای بنیادی بالغ و سلولهای بنیادی خون بند
ناف تقسیم میکنند.
۱- سلولهای بنیادی جنینی: از توده سلولی داخلی
جنین ۱۶-۱۴ روزه گرفته میشود و قادر است تمام سلولها و بافتهای یک فرد
کامل را بسازد.
۲- سلولهای بنیادی بالغ: به سلولهایی که پس از تولد
از بافتهای مختلف فرد بالغ جدا میشوند، گفته میشود. سلولهای بنیادی
خونساز مستقر در مغز استخوان، مغز، کبد و سایر بافتها از این دستهاند که
قدرت تمایز به برخی از بافتها را دارا هستند.
۳- سلولهای بنیادی خون
بندناف: از بندناف استخراج شده و همانند سلولهای بنیادی خونساز مغز
استخوان است. خون بندناف خونی است که پس از تولد در بندناف و جفت باقی
مانده و دور ریخته میشود. این خون غنی از سلولهای بنیادی است. سلولهای
بنیادی خون بند ناف همانند سلولهای بنیادی خونساز مغز استخوان به سلولهای
زیر تقسیم میشوند:
سلولهای قرمز که اکسیژن را به تمام بدن حمل میکنند.
سلولهای سفید که در سیستم ایمنی فعالانه شرکت دارند.
پلاکتها که به انعقاد خون کمک میکنند.
همچنین قادر به ساخت انواع سلولهای دیگر و ترمیم و نگهداری سلولها هنگام جراحت هستند.
خون بند ناف چه فوایدی دارد؟
اولین
پیوند خون بند ناف سال ۱۹۸۸ میلادی در فرانسه و توسط دکتر گلوکمن به یک
کودک مبتلا به کمخونی فانکونی (یک نوع کمخونی مادرزادی) انجام گرفت و به
این ترتیب تا به امروز صدها پیوند موفق خون بندناف صورت گرفته و مراکز بزرگ
ذخیره این سلولها در کشورهای مختلف جهان تاسیس شده است. مرور آمار منتشر
شده نشان میدهد که هر ساله حدود ۳۰هزار بیمار با بیماریهایی که از طریق
پیوند سلولهای بنیادی مغز استخوان، قابل درمان هستند در سال شناسایی
میشوند و حدود ۷۵درصد این بیماران قادر به یافتن یک داوطلب مناسب برای
اهدای خون مغز استخوان نیستند. از سوی دیگر جستوجوی مراکز ثبت اهداکنندگان
مغز استخوان زمان بسیاری به خود اختصاص میدهد. به این ترتیب ذخیره خون
بندناف زمان را کوتاه و میزان اهداکننده را بیشتر میسازد و به این ترتیب
زمان را برای مبتلایان به لوسمیهای حاد، کمخونیها و نقایص ایمنی که در
زمان کوتاهی میمیرند کوتاهتر میکند. امروزه تحقیقات گستردهای به منظور
درمان بیماریها و ضایعات عصبی، ترمیم بافتهای آسیبدیده قلبی و استخوانی،
ترمیم سوختگیها و ضایعات پوستی، ترمیم لوزالمعده وترشح انسولین و ترمیم
سایر بافتهای آسیب دیده با استفاده از سلولهای بنیادی مغز استخوان، خون
بندناف و سایر سلولهای بنیادی یک فرد بالغ درحال انجام است. ترمیم
لوزالمعده و ترشح انسولین و ترمیم سایر بافتهای آسیبدیده با استفاده از
سلولهای بنیادی مغز استخوان، خون بندناف و سایر سلولهای بنیادی یک فرد
بالغ درحال انجام است.
بیماریهایی که با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف قابل درماناند
اختلالات سلولهای بنیادی: کمخونی آپلاستیک، کمخونی فانکونی، هموگلوبینوری حملهای شبانه (PNH)
لوسمی حاد AML، ALL، لوسمی تمایز نیافته حاد لوسمی مزمن CML
بیماریهای نقص در تولید لنفوسیتها: لنفوم غیرهوچکین، لنفوم هوچکین
ناهنجاریهای ارثی گلبولهای قرمز: بتا، تالاسمی ماژور، کمخونی سلولی
داسی شکل
نقص ارثی پلاکتی: ترومبوسیتوپنی مادرزادی اختلالات
بیماریهای ارثی: سندروم لش نیهان، هیپوپلازی غضروف
اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی: سندروم کاستمن، نقص چسبندگی لکوسیتی، سندروم دی جرج
پلاسماسل: مولتی پل میلوما، لوسمی پلاسماسل
سایر بیماریها: بیماری آلزایمر، دیابت، پارکینسون، صدمات نخاعی، سکتههای قلبی و مغزی، بیماریهای کبدی، دیستروفی عضلانی
توجه:
درحال حاضر در کشورمان فقط بیماریهایی که منشأ خونی دارند ازجمله
تالاسمی، سرطان خون و کمخونیها با استفاده از سلولهای بنیادی خون بندناف
قابل درمان هستند.
چرا بهتر است خانوادهها خون بندناف کودک خود را ذخیره کنند؟
فرصتی
است که تنها برای یکبار به شما داده میشود تا جهت حفظ سلامت درازمدت
کودک خود اقدام کنید. خون بندناف منبعی غنی از سلولهای بنیادی است. این
سلولها که از نظر ژنتیکی برای هر کودک منحصربهفردند، واحدهای سازنده خون،
اندامها، بافت و سیستم ایمنی هستند. امروزه بسیاری از خانوادهها خون
بندناف کودکان خود را بهعنوان درمانی بالقوه برای سرطان، ناهنجاریهای
خونی، بیماریهای ایمنی و بیماریهای ژنتیکی ذخیره میکنند. خون بندناف
تنها میتواند در اولین دقایق پس از تولد جمعآوری شود. بنابراین باید این
تصمیم هنگام بارداری گرفته شود. با نگهداری خون بندناف کودک خود، منبع
بیولوژیک منحصر به فردی را ذخیره میسازید که مانند کیت خود ترمیمی در
اختیار کودک شما و احتمالا دیگر اعضای خانواده است. سلولهای بنیادی خون
بندناف قدرت درمانی دارند. امروزه سلولهای بنیادی در درمان و مبارزه با
بیماریهایی همچون سرطان، بیماریهای خودایمنی و بیماریهای ارثی کاربرد
دارند. تحقیقات روزافزون روی سلولهای بنیادی بهطور پیوسته منجر به کشف
کاربردهای جدید آنها میشود. احتمالا سلولهای بنیادی میتوانند در آینده
برای درمان صدمات وارده به ستون فقرات، سکته مغزی، پارکینسون، آلزایمر،
بیماریهای قلبی، دیابت و ایدز مفید باشند. پزشکان بهطور فزایندهای از
سلولهای خون بندناف بهعنوان جایگزینی برای مغز استخوان در پیوندها
استفاده میکنند چرا که احتمال پیچیدگیهای ناشی از پیوند کمتر و امکان
یافتن گزینهای مناسب بیشتر است. سلولهای بنیادی خون بندناف از نظر ژنتیکی
منحصربهفردند. سلولهای خون بندناف کودک شما چنانچه موردنیاز کودکتان
باشند بهترین گزینه جهت پیوندی ایدهآل محسوب میشوند. همچنین احتمال
سازگاری کامل سلولهای بنیادی کودک شما با خواهران یا برادرانش
۳۰درصد-۲۵درصد است. بهعلاوه احتمال استفاده این سلولها توسط والدین کودک
وجود دارد. سابقه بیماریهای خانوادگی شما باید مدنظر قرار بگیرد. چنانچه
خانواده شما سابقه بیماریهایی دارند که میتوانند توسط پیوند سلولهای
بنیادی درمان شوند، احتمال اینکه کودک شما یا خواهران و برادرانش به خون
بندناف ذخیره شده نیاز پیدا کنند افزایش پیدا میکند. هیچکس نمیداند چه
بیماریها یا صدماتی در آینده با سلولهای بنیادی قابل درمان خواهند بود.
بسیاری ذخیره خون بندناف را نوعی بیمه سلامتی میدانند. ذخیره خون بندناف
برای خانوادههای اقلیت اهمیت بیشتری دارد چرا که یافتن دهنده مناسب برای
آنها مشکلتر است.