کمبود این ویتامین در بدن می تواند در تمام گروه های سنی، بیماری ها و عوارض گاه جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد که از مهمترین آنها نرمی و انحراف استخوان ها است
شفا آنلاین>سلامت>ویتامین D به عنوان یکی از ویتامین های مهم برای سلامت انسان محسوب می شود و مهمترین منبع آن نورخورشید است.
به گزارش شفا آنلاین، بر اساس نظر کارشناسان و پزشکان متخصص، کمبود این ویتامین در بدن می تواند در تمام گروه های سنی، بیماری ها و عوارض گاه جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد که از مهمترین آنها نرمی و انحراف استخوان ها است.
بنابراین منابع غنی این ویتامین از جمله جذب نورآفتاب و منابع غذایی باید از کودکی تامین شود تا از عوارض و بیماری های احتمالی ناشی از کمبود این ویتامین جلوگیری شود.
کشور و خوزستان با کمبود ویتامین D روبه روست
مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: بررسی میزان ویتامین D هر 10 سال یک بار در کشور صورت می گیرد و بر اساس آخرین بررسی انجام شده در سال 1391، کشور و از جمله خوزستان با کمبود این ویتامین روبه رو است.
مهنوش صاحبدل افزود: این تحقیق در 2 بخش شهرهای جنوب و شمال خوزستان انجام شد و بر این اساس، کمبود ویتامین دی در شهرهای جنوبی استان در بیشتر گروه های سنی بیشتر بود.
وی ادامه داد: در زنان باردار، کودکان 6 ساله و در میانسالان جنوب خوزستان کمبود این ویتامین بیشتر از درصد کشوری بود.
صاحبدل بیان کرد: حدود 92 درصد زنان باردار و 68 درصد میانسالان جنوب از جمله اهواز دچار کمبود این ویتامین بودند.
مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: در گروه سنی 15 تا 23 ماهه یعنی کودکانی که مکمل مولتی ویتامین می گرفتند در 2 اقلیم شمال و جنوب و در گروه نوجوانان در شهرهای شمال خوزستان کمبود این ویتامین بیشتر از حد کشوری گزارش شد.
وی اضافه کرد: ویتامین D به ویتامین آفتاب معروف است و بیشتر از طریق نور آفتاب جذب می شود اما گرد و غبار و آلودگی هوا باعث می شود جذب آن از طریق آفتاب کمتر باشد.
صاحبدل ادامه داد: این ویتامین در منابع غذایی از جمله غذاهای چرب وحیوانی مانند کره و زرده تخم مرغ وجود دارد اما منبع غذایی چندان توصیه نمی شود و میزان زیادی از این ویتامین را ندارند.
مکمل یاری نخستین اقدام وزارت بهداشت برای رفع کمبود ویتامین D
مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: وزارت بهداشت(Ministry of Health) در راستای رفع کمبود ویتامین D، سیاست مکمل یاری را به عنوان نخستین قدم در گروه های سنی مختلف توصیه کرد.
وی بیان کرد: برای اجرای این برنامه توصیه می شود همه افراد سالم برای پیشگیری از ابتلا به کمبود این ویتامین ماهیانه یک عدد مکمل استفاده کنند که برای همه گروه های سنی از جمله افراد بالای 12 سال و سالمندان توصیه می شود.
صاحبدل ادامه داد: افراد 6 تا 12 سال هر 2 ماه یک مکمل و سالمندان یعنی افراد بالای 60 سال علاوه بر مصرف ماهیانه یک عدد قرص مکمل ویتامین دی، یک عدد قرص کلسیم دی نیز استفاده کنند و زنان باردار نیز باید روزانه یک قرص یک هزار واحدی مصرف کنند.
مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان افزود: برای گروه های سنی جوانان، میانسالان و سالمندان در مراکز و پایگاه های بهداشتی مکمل های ویتامین D موجود است و ماهیانه یک عدد به افراد زیر پوشش داده می شود.
وی بیان کرد: مدارس نیز این مکمل را در اختیار دانش آموزان متوسطه دوره اول و دوم قرار می دهند و برای کودکان زیر 2 سال قطره مولتی ویتامین یا آ دی داده می شود.
صاحبدل گفت: مصرف مکمل باید تا زمانی که سیاست غنی سازی مواد غذایی در کشور اجرا شود ادامه یابد و احتمالا قرار است شیر و لبنیات و یا روغن با ویتامین D غنی شوند.
مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان افزود: هم اکنون برخی از کارخانجات شیر و لبنیات و روغن ها توسط کارخانه غنی سازی می شوند اما تابع پروتکل وزارت بهداشت نیستند.
وی بیان کرد: اگر از محصولات غنی شده با این ویتامین استفاده می شود چون مقدار آن برای پیشگیری از کمبود کافی نیست توصیه می شود همراه آن ماهیانه یک عدد مکمل ویتامین دی نیز مصرف شود.
افراد سالم ماهیانه یک عدد مکمل ویتامین D مصرف کنند
صاحبدل گفت: افراد سالم ماهیانه باید یک عدد و افراد با کمبود ویتامین D طبق دستور پزشک هفته ای یک عدد مکمل ویتامین Dاستفاده کنند.
مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان ادامه داد: کمبود این ویتامین در سنین کودکی و نوجوانی در رشد استخوان و دندان تاثیر می گذارد، اما در تمام سنین می تواند عوارضی از جمله دیابت(Diabetes) نوع 2، ام اس، اضافه وزن و چاقی، ابتلا به برخی سرطان ها را بروز دهد.
وی در خصوص بروز بیماری های استخوانی ناشی از کمبود این ویتامین گفت: بیماری هایی مانند راشیتیسم یا نرمی استخوان بیشتر در کودکان وجود دارد؛ مادر باید تا 2 سالگی قطره مولتی ویتامین و یا آ دی را بدهد و در صورت مشاهده علایم این بیماری باید زیر نظر پزشک متخصص، مکمل های لازم مصرف شود.
صاحبدل بیان کرد: راشیتیسم با مصرف کافی ویتامین D و کلسیم قابل کنترل است.
نرمی استخوان از مهمترین عوارض کمبود ویتامین D
یک متخصص ارتوپد نیز در خصوص عوارض کمبود این ویتامین در بدن گفت: در زمان کمبود ویتامین دی در حد شدید، راشیتیسم(Rhizism) یا نرمی استخوان در کودکان و در افراد بالغ استئومالاسی(نرمی استخوان در بزرگسالان) بروز می کند.
دکتر محمد فکور ادامه داد: این بیماری در صورتی بروز می کند که ورود کلسیم و ویتامین D در بدن مختل باشد و یا متابولیسم تولید و یا مصرف آن دچار اختلال باشد.
وی در خصوص دلایل اختلال در ورود ویتامین دی به بدن گفت: افراد با بیماری های گوارشی، صفراوی مزمن، اختلال در عملکرد کبد و یا جذب مواد غذایی به دلیل داشتن اسهال مداوم، تولید ویتامین دی در بدن آنها مختل است.
فکور بیان کرد: ویتامین D به عنوان کاتالیزور برای جذب کلسیم لازم است و کانون اصلی ویتامین دی ، تابش اشعه آفتاب است که در صورت سالم بودن کلیه و کبد در صورت تابش آفتاب به پوست ویتامین دی لازم جذب می شود.
این متخصص ارتوپد بیان کرد: حد معمول مورد نیاز روزانه این ویتامین بین 30 تا 100 نانوگرم در دسی لیتر است.
وی ادامه داد: ویتامین های مورد نیاز کودک از زمان تولد باید تامین شود تا در آینده به بیماری مبتلا نشود.
استفاده از منابع غذایی این ویتامین به تنهایی عوارض دارد
یک متخصص تغذیه و رژِیم درمانی در خصوص نقش ویتامین D در بدن گفت: تنظیم متابولیسم کلسیم و املاح معدنی از جمله مهمترین نقش های این ویتامین است که به حفظ استحکام استخوان ها و دندان ها کمک می کند و همچنین به عنوان یک هورمون برای تنظیم بسیاری از فعالیت های سلولی از جمله تکثیر و تمایز سلول های بدن لازم است.
دکتر مجید کاراندیش ادامه داد: قرار گرفتن مستقیم زیر نور خورشید از بهترین راه های تامین این ویتامین است که البته بیشتر از حد در معرض نور آفتاب قرار گرفتن عوارضی به دنبال دارد.
وی افزود: در بیشتر نقاط ایران از حوالی حدود 10 صبح تا 2 بعد از ظهر، امکان ساخته شدن این ویتامین در پوست وجود دارد ولی یکی از موانع سنتز ویتامین در پوست، آلودگی و یا وجود موانعی مانند شیشه، پنجره و یا کرم ضد آفتاب است.
کاراندیش بیان کرد: این ویتامین در مواد غذایی حیوانی، کره و جگر وجود دارد ولی امروزه با توجه به شیوع بالای چاقی، بیماری های قلبی و عروقی و اختلال در چربی های خون، تامین مقدار کافی ویتامین تنها از مواد غذایی، ممکن است عوارض جانبی را به همراه داشته باشد.
این متخصص تغذیه ادامه داد: احتمال افزایش کلسترول(Cholesterol) و چربی های اشباع با استفاده از این نوع مواد غذایی وجود دارد و برای سالمندان و بیماران قلبی و عروقی توصیه نمی شود.
این متخصص تغذیه ادامه داد: در بسیاری موارد با آزمایش و سنجش غلظت ویتامین در خون، کمبود یا ناکافی بودن آن مشخص می شود.
وی اضافه کرد: در کمبودهای شدید، تزریق آمپول ویتامین D، پیش از مصرف خوراکی توصیه می شود و در کمبودهای حاشیه ای نیاز به تزریق نیست.
کاراندیش ادامه داد: افراد بهتر است انجام آزمایش ها را در برنامه مراقبت های خود قراردهند و در صورت لزوم مصرف مکمل را طبق نظر پزشک انجام دهند.