معمای قارچ‌های سمّی

شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت>در روزهای گذشته، مسمومیت چندصدنفر از هموطنانمان در چندین استان کشور از طریق مصرف قارچ سمی به یکی از موضوعات مهم خبری بدل شده است. اما این مسئله سوالات زیادی را هم در ذهن مردم ایجاد کرده که هنوز از طرف مسئولین امر، پاسخ درخوری برای این سوالات شنیده نشده است. مردم می‌پرسند:
چرا به یکباره با انبوه بیمارانی مواجه شده‌ایم که با قارچ، مسموم شده‌اند؟
آیا در گذشته قارچ‌های سمی<Toxic fungi> وجود نداشتند؟
آیا در سال‌های گذشته مردم قارچ نمی‌خوردند؟
آیا فعل و انفعالات زمین‌ باعث سمی‌تر شدن قارچ‌ها شده است؟
به گزارش شفاآنلاین:سخنگوی سازمان اورژانس کشور با تایید اینکه مسمومیت‌های امسال شدیدتر از قبل شده است، گفت: «متاسفانه امسال شاهد هستیم اشخاصی که از طریق خوردن قارچ سمی مسموم شده‌اند، علائمی مثل اختلالات و افزایش آنزیم‌های کبدی را تجربه می‌کنند که این مسئله در نهایت به نارسایی کبد منجر می‌شود. به همین دلیل بررسی بیشتر این نوع مسمومیت در دستور کار قرار گرفته است. درحال حاضر نمونه این قارچ‌ها به آزمایشگاه ارسال شده است و تا حدود 48 ساعت آینده جواب آزمایش‌ها مشخص خواهد شد و معلوم می‌شود که آیا شرایط اقلیمی و وضعیتی که سال گذشته در این مناطق (کرمانشاه) شاهد بودیم، باعث این مسئله شده است یا دلایل دیگری وجود دارد.»
شرح ماجرا
مجتبی خالدی اظهار داشت: «از حدود 15 الی 20 روز گذشته اشخاصی به علت مسمومیت با مواد غذایی به مراکز درمانی مراجعه می‌کردند که تقریبا همه آنها علائم مشترکی مثل تهوع و استفراغ و درد شکمی و ... داشتند. این مراجعات به مرور افزایش پیدا کرد و از نظر علائم هم تشدید شد. به طوری که بیماران با نارسایی‌های کبدی و کاهش سطح هوشیاری مواجه می‌شدند که باعث جدی‌تر شدن ابعاد مسئله شد. با بررسی‌هایی که انجام گرفت، مشخص شد که این افراد یک وجه مشترک دارند که آن هم استفاده از قارچ کوهی در طبیعت است و بنابراین توجه بیشتر و تخصصی‌تر به این بیماران بلافاصله در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفت.»
رئیس مرکز هدایت عملیات و بحران وزارت بهداشت در ادامه گفت: «تا این لحظه 721 نفر به دلیل مسمومیت غذایی ناشی از مصرف قارچ‌های سمی به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند که 190 نفر از آنها همچنان بستری هستند، 523 نفر ترخیص شده‌اند و 26 نفر با توجه به وخامت حال، به شیراز منتقل شد‌ه‌اند. همچنین 3 نفر از بیماران، تحت عمل پیوند کبد قرار گرفته‌اند. از مجموع افرادی که در مراکز درمانی تحت درمان قرار گرفته‌اند، 153 نفر حداقل یک نوبت در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بستری شده‌ و تا این لحظه 46 نفر از آنان همچنان در این بخش‌ها بستری هستند. همچنین با کمال تاسف باید اعلام کنم که 8 نفر از هموطنان ما دراثر مسمومیت با قارچ سمی فوت کرده‌اند که از میان این 9 نفر، 7 نفر از استان کرمانشاه، یک نفر از استان کردستان و یک نفر هم از استان لرستان بوده‌اند.» وی افزود: «بیشترین حجم مراجعات، مربوط به استان کرمانشاه با 286 نفر و پس از آن استان‌هایی مانند لرستان، کردستان، زنجان، کهکیلویه و بویراحمد، ایلام، چهارمحال و بختیاری، قزوین و آذربایجان غربی است.»
هنوز عده‌ای از قارچ کوهی استفاده می‌کنند!
خالدی با بیان اینکه پس از مسمومیت تعدادی از هموطنان با قارچ سمی، اطلاع‌رسانی‌های گسترده‌ای در رسانه‌ها انجام گرفته ولی همچنان عده‌ای از مردم مصرف قارچ‌ها را ادامه می‌دهند، تصریح کرد: «متاسفانه باوری در میان مردم وجود دارد که احساس می‌کنند هرآنچه در طبیعت وجود دارد، کاملا بکر و سالم است. مثلا برخی بر این باورند که همه آب‌هایی که در دل کوه و طبیعت روان هستند، از سرچشمه‌های اصلی سرازیر شده‌ و کاملا سالم و بهداشتی هستند درصورتی‌که اینطور نیست و اینها می‌توانند منبع آلودگی و بیماری‌زایی باشند. قارچ هم به همین صورت است. نباید تصور کرد قارچ‌هایی که در طبیعت رشد می‌کنند، سالم هستند و می‌شود از آنها استفاده کرد.»
وی اضافه کرد: «در مقابل، یک باور دیگر هم در میان عده‌ای از مردم وجود دارد که تصور می‌کنند همین که یک محصولی در مغازه عرضه می‌شود، به معنی سلامت آن محصول است. این درحالی است که برخی افراد که شاید کوچکترین تخصص و سررشته‌ای برای شناخت قارچ و گیاه سمی از غیرسمی ندارند، برای امرار معاش‌ به طبیعت می‌روند و این قارچ‌ها را جمع‌آوری کرده و برای فروش به مغازه‌ها انتقال می‌دهند و مردم هم متاسفانه با خیال راحت خریداری می‌کنند.»سخنگوی سازمان اورژانس کشور به مردم توصیه کرد که به هیچ‌عنوان از قارچ‌هایی که به طر فله‌ای در برخی اماکن به فروش می‌رسد، استفاده نکنند و صرفا قارچ‌هایی را خریداری کنند که به صورت بسته‌بندی و با مهر تاییدیه‌ بهداشت عرضه و سلامت محصول عرضه می‌شود. خالدی گفت: «واقعا امکان تشخیص اینکه قارچی که در دل طبیعت روییده، سمی است یا نه، ممکن نیست و حداقل اینکه بسیار مشکل است. ضمن اینکه توصیه می‌کنم از خوراندن قارچ به کودکان و سالمندان حتما خودداری کنند چون آسیبی که این افراد می‌بینند، جدی‌تر است. درحال حاضر کم‌سن‌ترین بیماری که در اثر مسمومیت با قارچ در مراکز پذیرش شده، یک کودک 9 ماهه و مسن‌ترین شخص، 63 ساله است.»
وی تهوع و استفراغ، دردهای شکمی، ضعف عضلانی، سرگیجه و تاری دید، زردی، تشنج، ضعف و بی‌حالی، کاهش سطح هوشیاری و کما را جزو علائم مسمومیت با قارچ معرفی کرد که به تدریج برای فردی که از قارچ سمی استفاده کرده است،‌ به‌وجود می‌آید.
رئیس مرکز هدایت عملیات و بحران وزارت بهداشت تاکید کرد: «کسانی که بین 4 تا 6 ساعت پس از مصرف قارچ دچار مسمومیت‌های گوارشی می‌شوند، زمان را از دست ندهند و به سرعت به یکی از مراکز درمانی تخصصی منتقل شوند تا مشخص شود خطری برای آنها وجود دارد یا خیر. کسانی که در آزمایشات آنها تغییرات آنزیم‌های کبدی دیده نشود، کمی خوش‌شانس‌تر هستند و مشکل آنها فقط محدود به یک مسمومیت گوارشی است و برطرف می‌شود؛ درغیر این صورت حتما لازم است که اقدامات تخصصی و بعضا فوق‌تخصصی مسمومین و گوارش برای آنها انجام شود.»
تا 48 ساعت آینده مشخص می‌شود که
آیا سم قارچ‌ها تغییری کرده است؟
سخنگوی سازمان اورژانس کشور خاطرنشان کرد: «یک نکته‌ قابل توجه این است که ما در سال‌های گذشته هم شاهد مسمومیت‌های خفیف گوارشی بوده‌ایم. اما متاسفانه امسال شاهد هستیم اشخاصی که از طریق خوردن قارچ سمی مسموم شده‌اند، علائمی مثل اختلالات و افزایش آنزیم‌های کبدی را تجربه می‌کنند که این مسئله در نهایت به نارسایی کبد منجر می‌شود. به همین دلیل بررسی بیشتر این نوع مسمومیت در دستور کار قرار گرفته است.» خالدی عنوان کرد: «درحال حاضر نمونه این قارچ‌ها به آزمایشگاه ارسال شده است و تا حدود 48 ساعت آینده جواب آزمایش‌ها مشخص خواهد شد و معلوم می‌شود که آیا شرایط اقلیمی و وضعیتی که سال گذشته در این مناطق شاهد بودیم، باعث این مسئله شده است یا دلایل دیگری وجود دارد.»سپید