به گزارش شفا آنلاین،در گذشته بیماری هایی مسری مثل وبا و حصبه یا حوادث و بلایای طبیعی قاتل شماره یک انسان ها محسوب می شدند اما امروزه انسان ها به دست خودشان به پرتگاه مرگ سقوط می کنند، قاتلی که هر لحظه در کمین مرد و زن، بزرگ و کوچک نشسته است تا در ثانیه ای جان شما را بگیرد.
با وجود اینکه شنیدن آمار تعداد کشته های زلزله، طوفان، یخ زدن بر اثر سرمای شدید و بمب گذاری عادی شده اما شاید جالب باشد بدانید آمار مرگ و میر قابل انتساب به اضافه وزن و چاقی در کشور در فاصله سال 1393 تا 1394، نیمی از 385 هزار مرگ را به خود اختصاص داده است، یعنی آمار مرگ و میر قابل انتساب به چاقی در طی سال های 1350 تا 1394 بیش از 2 برابر شده است.
آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۴ درباره وضعیت چاقی در ایران حاکی از آن بود که از جمعیت ۸۰ میلیونی ایران، ۵۰ میلیون نفر اضافه وزن و چاقی دارند و میزان مرگ و میر مرتبط با چاقی از مجموع مرگ و میر به علت چهار سرطان اصلی ریه، روده، پستان و پروستات بیشتر است.
چند دهه پیش چاقی در افراد بالای 30 سال دیده می شد، اما اکنون سن چاقی به نوجوانی و کودکی رسیده است، از میان بیماری های مرتبط با چاقی، بیماری قلبی و عروقی با ۷۰ درصد بالاترین آمار، بیماری های غدد جایگاه دوم و سرطان جایگاه سوم را از آن خود کرده است.
زنان گوی سبقت را در چاقی از مردان ربوده اند
افشین استوار، سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت با اشاره به چاقی و تعاریفی که در این حوزه وجود دارد، گفت: اضافه وزن و چاقی 2 تعریف متفاوت دارند، ما چاقی را بر اساس نمایه یا شاخص توده بدنی که به آن BMI گفته می‌شود، تعریف می‌کنیم، بر اساس این تعریف وزن را بر مجذور قد بر حسب متر تقسیم می‌کنیم (وزن به کیلوگرم تقسیم بر قد به متر به توان 2) و عدد حاصله به عنوان شاخص یا نمایه توده بدنی یا BMI تعریف می‌شود.
وی ادامه داد: اگر شاخص توده بدنی یا BMI کمتر از ۲۵ باشد، وزن فرد طبیعی است و اضافه وزن ندارد، BMI زیر ۱۸ به معنای لاغری است، BMI بین ۱۸ تا ۲۵ فرد چاق نیست، بین ۲۵ تا ۳۰ فرد اضافه وزن دارد و افرادی که شاخص توده بدنی بالای ۳۰ دارند چاق محسوب می‌شوند.
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت با اشاره به شیوع چاقی در کشور، عنوان کرد: بر اساس آخرین مطالعات که در سال گذشته انجام شده است، حدود ۲۳ درصد جمعیت کشور چاق هستند، این رقم برای زنان دو برابر مردان است؛ یعنی ۳۰ درصد زنان ایرانی BMI بالای ۳۰ دارند و چاق محسوب می‌شوند، این درصد چاقی به طور کلی در کشور ما میزان بالایی است و مطلوب نیست.
چاق‌ترین و لاغرترین مردم ایران در کدام شهر ساکنند؟
استوار در ادامه به شیوع چاقی در مناطق شهری و روستایی اشاره کرد و افزود: مطالعه انجام شده در سال گذشته نشان می‌دهد که در مناطق شهری شیوع چاقی بیش از مناطق روستایی است، در مناطق شهری ۲۴ و روستایی ۱۹ درصد مردم از چاقی رنج می‌برند البته باید توجه داشت که شیوع ۱۹ درصدی چاقی در مناطق روستایی آمار بالایی است و این بدان معناست که سبک زندگی مردم در مناطق روستایی نیز دستخوش تغییر شده و به سمت سبک زندگی نادرست رفته است.
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت درخصوص چاق‌ترین استان‌ها در کشور گفت: عمدتا در استان‌های شمالی و مرکزی شیوع چاقی بیشتر گزارش شده است و بیشترین جمعیت چاقی مربوط به استان‌های مازندران، اردبیل، آذربایجان غربی، گیلان، گلستان و سمنان است، همچنین کمترین شیوع چاقی مربوط به جنوب شرقی کشور و استان‌های هرمز‌گان و سیستان و بلوچستان است، شیوع چاقی در خانم‌ها و آقایان بر اساس همین توزیع جغرافیایی مشاهده می‌شود که احتمالا میزان شیوع چاقی در این استان‌ها به سبک زندگی مردم مرتبط است.
وضعیت چاقی پایتخت نشینان
در بسیاری از حوزه‌ها تهرانی‌ها رکوردار هستند، از ترافیک و شلوغی گرفته تا آلودگی هوا و ابتلا به برخی بیماری ها اما در این میان شیوع چاقی در پایتخت با این عدد و رقم‌ها تفاوت فاحشی دارد.
استوار به میزان شیوع چاقی در پایتخت و مقایسه آن با سایر استان‌ها پرداخت و گفت: در استان تهران، شیوع چاقی تقریبا مشابه میانگین کل کشور است و پایتخت در میانه رده بندی استان‌های کشور از نظر شیوع چاقی قرار دارد، در استان تهران نزدیک به ۲۸ درصد خانم‌ها و ۱۵ درصد آقایان از چاقی رنج می‌برند.
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه شیوع چاقی در گروه‌های سنی مختلف متفاوت است، خاطر نشان کرد: بر اساس مطالعه انجام شده بیشترین شیوع چاقی در مردان و زنان در گروه سنی ۴۵ تا ۷۰ سالگی گزارش شده است و این رده سنی بیشترین آمار افراد چاق را به خود اختصاص داده‌اند.
چند درصد دانشجویان چاق هستند؟
وی با اشاره به میزان شیوع چاقی در دانشجویان گفت: شیوع چاقی در سنین ۱۸ تا ۲۴ سال که قشر دانشجو کشور را تشکیل می‌دهند حدود هشت درصد گزارش شده است، همچنین بر اساس مطالعات بین ۳ تا ۵ درصد کودکان ایرانی چاق هستند.
عللی که چاقی را به جانتان می‌اندازد
استوار عنوان کرد: برای چاقی ۲ علت اصلی متصور می‌شود که قابل پیشگیری هستند، تغذیه از علل چاقی محسوب می‌شود، مصرف بیش از حد مواد قندی و چربی منجر به بروز چاقی در بدن می‌شود؛ چاقی زمانی در فردی بروز می‌کند که کالری مصرفی بیش از حد نیاز بدن باشد در این صورت کالری اضافی به صورت چربی در بدن ذخیره و فرد دچار چاقی می‌شود.
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه فعالیت کم فیزیکی عامل نگران کننده در به خطر افتادن سلامتی و بروز چاقی محسوب می‌شود، عنوان کرد: فعالیت فیزیکی کم یکی از مهم‌ترین علل چاقی محسوب می‌شود، تغذیه نامناسب، کالری دریافتی بیش از حد و از طرفی فعالیت فیزیکی کم موجب می شوند تا سوخت و ساز و مصرف کالری بدن کاهش پیدا کند در نتیجه تجمع چربی موجب اضافه وزن و چاقی در افراد می‌شود.
هشدار، بی تحرکی مردم ایرانی در وضعیت قرمز!
استوار با بیان اینکه ۹۰ درصد مردم ایران فعالیت فیزیکی کمی دارند، تصریح کرد: متاسفانه از نظر تحرک بدنی و فعالیت فیزیکی وضعیت نامناسبی در کشور داریم، البته با یک تعریف محافظه کارانه می توان گفت که ۶۰ درصد مردم ایران فعالیت فیزیکی ندارند و در وضعیت بی‌تحرکی به سر می‌برند؛ به طور کلی میزان تحرک بدنی و فعالیت فیزیکی مردم ایران در وضعیت بحرانی به سر می‌برد و به همین دلیل باید تلاش کنیم تا تحرک مردم افزایش پیدا کند تا از بسیاری بیماری‌ها که منشا آن فعالیت فیزیکی کم است جلوگیری کنیم.
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه نقشه کم تحرکی در کشور تقریبا منطبق با نقشه چاقی در کشور است، عنوان کرد: به دلیل آنکه کم تحرکی با چاقی ارتباط مستقیم دارد، نقشه کم تحرکی در کشور مطابق با نقشه چاقی است، البته برخی استان‌ها مثل بوشهر به دلیل شرایط خاص آب و هوایی استثنا هستند و با وجود اینکه فعالیت فیزیکی مردم پایین است اما چاق نیستند و در مجموع ساکنان استان مازندران چاق ترین و کم تحرک‌ترین مردم کشور هستند.
وقتی بهداشت برای کنترل چاقی پای کار می‌آید
وی به برنامه‌های وزارت بهداشت برای کنترل روند افزایشی چاقی در کشور اشاره کرد و گفت: بر اساس سند ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر در وزارت بهداشت خود را موظف کرده ایم تا افزایش شیوع چاقی را متوقف کنیم که برای این منظور دو راه بیشتر پیش رو نداریم، یکی اینکه مصرف بیش از حد کالری را کنترل کنیم و دیگری اینکه فعالیت بدنی و تحرک مردم افزایش پیدا کند.
استوار آگاهی بخشی در زمینه عوارض چاقی را یکی از راهکار‌های مناسب برای پیشگیری از چاقی دانست و افزود: ما تلاش می‌کنیم تا با اطلاع رسانی در مورد میزان شیوع چاقی، مضرات و عوارض خطرناک این بیماری و راه کار‌های کاهش وزن بتوانیم روند افزایشی چاقی را در کشور کنترل کنیم.
وی ادامه داد: افزون بر آگاهی بخشی، در مراکز بهداشتی درمانی کارشناسان تغذیه مشاوره‌های لازم را در خصوص رژیم غذایی به مردم می‌دهند، همچنین در زمینه افزایش فعالیت فیزیکی، بهورزان و مراقبین سلامت توصیه‌های لازم را به مردم می‌کنند.
لیست کالا‌های ممنوعه راهی برای کنترل چاقی
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه در وزارت بهداشت برنامه‌هایی در سطح کلان برای محافظت از سلامتی مردم در نظر گرفته‌ایم، گفت: به منظور حفاظت از سلامتی مردم و پیشگیری از عوامل خطر فهرستی از کالا‌های آسیب رسان را تهیه می‌کنیم و وزیر بهداشت آن را به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ می‌کند که به دنبال آن تبلیغ این کالا‌ها در تمام رسانه‌ها ممنوع می‌شوند.
استوار مالیات بر کالا‌های آسیب رسان را یکی دیگر از برنامه‌های وزارت بهداشت برای محافظت از سلامت مردم دانست و افزود: ما در وزارت بهداشت تلاش می‌کنیم از طریق مالیات بر کالا‌های آسیب رسان، تقاضا را در جامعه کنترل کنیم تا به سلامت مردم کمتر آسیب برسد، همچنین برنامه‌های تغذیه ای، چون کنترل بوفه‌های مدارس، آموزش دانش‌آموزان و والدین برای کنترل چاقی در وزارت بهداشت در دست اقدام است.
هفته‌ای که به جنگ قاتل ایرانی‌ها می‌رود
وی به هفته بسیج ملی تغذیه سالم برای مبارزه با چاقی اشاره کرد و گفت: هفتمین بسیج ملی تغذیه سالم از ۱۵ تا ۳۰ دی ماه در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، با همکاری رسانه ها، شهرداری ها، آموزش و پرورش، بهزیستی، معاونت بهداشت نیرو‌های مسلح و معاونت سلامت حوزه علمیه قم برگزار می‌شود.
سرپرست دفتر مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت هدف از بسیج ملی تغذیه سالم در کشور را فرهنگسازی برای ترویج تغذیه سالم و رعایت نکات سالم عنوان کرد و افزود: امسال شعار بسیج ملی تغذیه سالم، " چاقی یا سلامت، انتخاب با شماست" برگزیده شده است و تمرکز ما بیشتر بر روی کنترل اضافه وزن و چاقی در کشور و ایجاد حساسیت در مسئولان و سیاستگذاران کشور در راستای برنامه‌های پیشگیرانه در این حوزه است.
