شفاآنلاین : دستیابی به وزن ایده آل و تمایل به کاهش وزن سریع و آسان بدون توجه به عواقب کوتاه مدت و طولانی مدت آن بر سلامت، زمینه ساز پیدایش سوءاستفادههای متعددی در عرضه محصولات کاهش وزن و روشهای لاغری شده است.با توجه به اهمیت موضوع و رواج آن در جامعه ، با دکتر مهدی شادنوش- متخصص تغذیه و رژیم درمانی- به گفتگو نشستیم که میخوانید.
به گزارش
شفاآنلاین ،دکترشادنوش با بیان این که توجه به سلامت فردی و اجتماعی از ابعاد گوناگون آن برای داشتن جامعهای سالم و کاهش بار هزینههای ناشی از بیماریهای مزمن از ضرورتهای بهداشتی است، اظهارداشت : چاقی و اضافه وزن به عنوان عاملی مهم در بروز انواع بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی عروقی، دیابت، کبد چرب، سرطان، نارسایی کلیه و ... از اولویتهای اصلی در بحث پیشگیری از بیماریها است . داشتن وزن سالم بر اساس شاخص BMI، تغذیه سالم و فعالیت بدنی کافی از اصول اولیه در مراقبتهای فردی و اجتماعی است و از طرف دیگر دستیابی به وزن ایده آل و تمایل به کاهش وزن سریع و آسان بدون توجه به عواقب کوتاه مدت و طولانی مدت آن بر سلامت، زمینه ساز پیدایش سوءاستفادههای متعددی در عرضه محصولات کاهش وزن و روشهای لاغری شده است.
به گفته وی بخش عمدهای از علاقه مندی زنان و دختران جوان به داشتن وزن ایده آل و حتی تمایل افراطی به لاغر بودن ناشی از تبلیغات شبکههای تلویزیونی و ماهوارهای و مطالب ارائه شده در فضای مجازی به ویژه برای گروه سنی نوجوانان است .
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی تصریح کرد : بر اساس مطالعات انجام شده، حتی در محدوده طبیعی BMI (18.5 تا 25) بیشترین میزان سلامتی افراد و طول عمر، در میانه این بازه یعنی BMI حدود 22 تا 23 مشاهده میشود و ضرورتی برای کاهش وزن تا دامنه پایین این محدوده وجود ندارد.
شادنوش با تاکید بر این مطلب که بسیاری از محصولات ارائه شده به عنوان محصولات لاغری، چه در قالب خوراکی، دم نوش و چه مصارف موضعی و ...، فاقد تائیدیههای بهداشتی کافی است، بیان کرد : برخی از این محصولات حاوی ترکیبات غیرمجاز صنعتی و حتی در برخی موارد ترکیبات اعتیادآور هستند که عوارض آنها در طولانی مدت غیر قابل پیش بینی و گاه جبران ناپذیر است.
وی ادامه داد : بسیاری از این محصولات هیچ گونه اثر علمی بر کاهش وزن نداشته و تنها با اثر روانی منجر به کاهش وزن جزئی میشوند و برخی نیز با روشهایی مانند کاهش آب بدن و افزایش دفع ادرار در کوتاه مدت بر کاهش وزن موثر هستند و تاثیری بر کاهش توده چربی بدن ندارند.همه این محصولات با هزینههای گزاف به فروش میرسند و صرفا برای سوءاستفاده تجاری صاحبان آنها طراحی شده اند و باید توجه داشت روشهای استاندارد کاهش وزن شامل کاهش کالری دریافتی، افزایش فعایت بدنی و ترکیبی از هر دو روش است و در موارد خاص و احتمال وجود عوامل خطرآفرین بیماریها استفاده از برخی داروهای تائید شده و جراحی تحت نظر متخصص تغذیه و در بازه زمانی منطقی پیشنهاد میشود.
وی در پاسخ به این سوال که نیاز افراد به دریافت کالری چقدر است ؛ خاطرنشان کرد : رژیمهای مختلف کاهش وزن نباید کالری کمتری از نیاز پایه فرد را به او ارائه دهند که منجر به بروز کمبودهای تغذیه و عوارض بعدی آن شود؛ همچنین اصلاح سبک زندگی افراد و جایگزینی عادات صحیح غذایی از ضروریات است که در صورت عدم توجه به آن با بازگشت وزن از دست رفته در طولانی مدت و اضافه وزن مجدد روبرو خواهیم بود.
به گفته شادنوش عادات غذایی صحیح به معنی دارا بودن یک برنامه غذایی مبتنی بر اصول تعادل، میانه روی و تنوع است یعنی برای داشتن تغذیه سالم باید از مقادیر مختلف گروههای غذایی شامل غلات، میوهها و سبزیجات، لبنیات و گوشتها به تناوب استفاده کرد که این الگو منجر به پیشگیری از ابتلا به طیف وسیعی از بیماریهای مزمن و افزایش کارکرد جسمی و ذهنی افراد میشود.
وی اضافه کرد : به طور دقیق تر منظور از عادات غذایی مطلوب، مصرف کافی میوهها و سبزیجات، استفاده از غلات کامل به جای قندهای ساده، استفاده از انواع لبنیات و گوشتهای کم چرب، کاهش مصرف چربیها و مصرف روغنهای مایع گیاهی در حد کم، تعادل در مصرف قند، نمک و روغنها است و باید توجه داشت که به علت تغییر ذائقه افراد در طولانی مدت و نهادینه شدن رفتارهای نادرست مانند مصرف زیاد فست فودها و غذاهای آماده، اصلاح این موارد نیاز به زمان کافی داشته و باید به تدریج انجام شود .
متخصص تغذیه و رژیم درمانی اظهار کرد : بهترین شیوه در این زمینه توجه به شکل گیری این عادات در زمان کودکی است و خانوادههایی که دارای فرزند کودک و نوجوان هستند با دریافت آموزشهای صحیح و تغییر نگرش و عادات خود در وهله نخست و سپس انتقال آن به فرزندان میتوانند نقش کلیدی در پیشگیری از ابتلا به اضافه وزن و چاقی و متعاقب آن بیماریهای مزمن در دوران بزرگسالی و تلاش برای کاهش وزن از طرق غیر علمی و غیر اصولی داشته باشند.
زهرا رحیمی