رشته درد و یا دردشناسی حدود 10 سال است که در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و سایر دانشگاههای علوم پزشکی تدریس میشود ولی در دنیا سابقه 30 ساله دارد.
شفا آنلاین: کمتر کسی در طول زندگی خود با مشکل درد مواجه نشده است. برخی افراد به دلیل بیماری و برخی دیگر به دلیل جراحی و یا عوارض پس از آن، با این مشکل مواجه هستند.
به گزارش
شفا آنلاین؛همچنین بیماران سرطانی و بیماران پرریسک
که امکان جراحی برای آنها وجود ندارد نیز همواره در معرض درد قرار گرفته و این موضوع برای آنها به یک معضل جدی تبدیل شده است. اما امروزه خوشبختانه با روشها و علوم جدید بسیاری از پزشکان میتوانند با اقداماتی میزان درد در بیماران را کاهش دهند به طوری که در دانشگاههای علوم پزشکی رشتهای به همین موضوع اختصاص داده شده است که تاکنون بیماران زیادی را از اعمال جراحی غیر ضروری نجات داده و یا باعث تسکین درد بیماران شده است به طوری که اگر به این رشته در کشور توجه شود،حتی از بسیاری از هزینههای درمان به خصوص در بخش بستری نیز جلوگیری خواهد شد.
سید مسعود هاشمی، مدیر گروه درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دبیر علمی کنگره درد در خصوص رشته درد و اهمیت آن توضیحاتی ارائه داد و گفت: «رشته درد و یا دردشناسی حدود 10 سال است که در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و سایر دانشگاههای علوم پزشکی تدریس میشود ولی در دنیا سابقه 30 ساله دارد. این رشته به درمان برخی بیماریها به خصوص درمان دردهای حاد و مزمن با روشهای خاص مربوط میشود. نوع بیماران در این رشته به چند گروه تقسیم میشوند. از جمله دردهای حاد که بعد از اعمال جراحی و به دنبال تروما و آسیبهای حاد ایجاد میشود. گروه دیگر مربوط به افرادی است که به هر دلیلی از جمله سابقه جراحی و یا ماهیت بیماری حتی پس از درمان به دردهای مزمن گرفتار شدهاند و گروه دیگر بیماران سرطانی و خاص هستند.»
وی ادامه داد: «روش درمانی و تشخیصی که برای بیمارانی که دچار درد هستند به کار گرفته میشود، روشهای جدیدی هستند که در جهان طرفداران بسیاری داشته و روز به روز در حال گسترش است که کشور ما نیز از این موضوع عقب نمانده است. در طی 10 سال گذشته تاکنون این رشته در کشور گسترش پیدا کرده است. تقریبا در شهرهای بزرگ و دانشگاههای مادر رشته فلوشیپ درد طرفداران زیادی داشته است چرا که درد موضوع شایعی است و همه به نوعی درگیر آن هستند به خصوص با توجه به اینکه جمعیت کشور به سمت سالمندی در حال حرکت است.»
دبیر علمی کنگره درد تاکید کرد: «در دنیایی که همه دوست دارند خیلی سریع درمان شوند، بخش هزینه و اقتصاد نیز مطرح است. در واقع ما در اقدامات خود قصد داریم هزینه بستری در بیمارستان، اقامت بیمار، هزینه جراحیها و وسایل مصرفی کمتر شود. همچنین مدت زمانی که هر بیماری به دلیل درد مزمن از کار و فعالیتش باز میماند نیز باید کمتر شود. بخشی از مراجعه کنندگان به متخصصین درد نیز ورزشکاران هستند تا با اقدامات درمانی هر چه زودتر به شرایط مسابقات بازگردند. این موارد از جمله دلایلی است که باعث توجه پزشکان و بیماران به این رشته شده است چرا که روشهایی که متخصصین درد به کار میگیرند معمولا به صورت بسته و یا به صورت کم تهاجمی انجام میشوند که بیمار یا در بیمارستان نیاز به بستری ندارد و یا مدت زمان بستری خیلی کوتاه مدت خواهد بود.»
سید مسعود هاشمی در پاسخ به این سوال که اگر به رشته درد شناسی در کشورتوجه شود، چه میزان از بار مراجعات به بیمارستانها به خصوص در بخش بستری کم خواهد شد، گفت: «بخش عمدهای از بیماران از مشکل ستون فقرات رنج میبرند. این گروه هم اعمال جراحیشان هزینه بر و هم دوره نقاحت طولانیتری دارند. روشهایی که امروزه در دنیا انجام می شود به روشهای کم تهاجمی معروف است که ما نیز آن را در درمان بیماران به کار میگیریم. این روش علاوه بر اینکه زمان بستری را کاهش میدهد به کاهش هزینهها نیز کمک میکند.»
مدیر گروه درد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص پوشش بیمهای رشته درد نیز اظهار کرد: «در طی 10 سال گذشته برای پوشش بیمهای خدمات دردشناسی با تلاشهایی از سوی دانشگاهها، انجمنها و وزارت بهداشت اقداماتی انجام شده است ولی مطلوب نیست. در این رشته روشهای جدید به کار گرفته شده است ولی بیمهها همچنان با سیستم سنتی و با اطلاعات قدیمی خودشان رفتار میکنند. با وجود اینکه بخشی از خدمات تحت پوشش بیمه است ولی هنوز بسیاری از خدماتی که در این رشته انجام میشود، تحت پوشش بیمه نیست به طوری که برای آنان ناشناخته است و سلیقهای با این موضوع برخورد میشود. اگر به سود طولانی مدت بیمار و اقتصاد کشور توجه کنیم و بیمهها خدمات را پوشش دهند به غیر از نفعی که برای بیمار دارد، به نفع سازمانهای بیمهگر نیز خواهد بود. چرا که از جراحیها، ، کم شدن ساعت کار، استراحتهای پرهزینه، مصرف داروهای متعدد، مراجعه به پزشکان مختلف و انجام خدماتی از جمله سی تی اسکن و ام آرآی جلوگیری خواهد شد.»
دبیر علمی کنگره درد ادامه داد: «گروه دیگری از بیماران که خدماتشان به دلیل هزینههای زیاد باید تحت پوشش بیمه قرار گیرد، بیماران سرطانی هستند. حق هر بیمار و انسانی است که درد نکشد. بیماری که سرطانش در حال درمان است در کنار درمان، لازم است که دردش نیز کنترل شود. برخی از این بیماران که در مراحل پیشرفته هستند، بیش از سایر بیماران به خدمات نیاز دارند که بدون کمک بیمهها امکان پذیر نیست که امیدواریم این خدمات هر چه زودتر تحت پوشش بیمه قرار گیرد.»
سید مسعود هاشمی به برخی از اقدامات رشته دردشناسی اشاره کرد و گفت: «خدماتی که توسط فلوشیپهای درد انجام میشود خدمات کم تهاجمی هستند. اعمالی که انجام میشود معمولا بدون نیاز به بیهوشی و بدون نیاز به بستری هستند. نمونه این اقدامات خدماتی است که در بیماریهای ستون فقرات، درمان شکستگی مهرهها، درمان دردهای آرتروزهای ستون فقرات و سائیدگی مفاصل انجام میشوند. با این روشها معمولا بدون نیاز به باز کردن و با کمک ابزارهای خاصی میتوان پارگی دیسک را ترمیم و برای تنگی کانالها اقداماتی انجام داد. باید توجه داشت که برخی درمانها طولانی مدت هستند و برخی از بیماران بعد از جراحی نیاز به کاشت ابزارهای خاص از جمله محرکهای نخاعی و پمپهای داخل نخاعی دارند. بیش از 50 درصد بیماران با روشهای کم تهاجمی درد درمان شده و نیاز به جراحی پیدا نمیکنند. همچنین برخی بیماران به دلیل سن، بیماریهای قلبی و مشکلات ریوی امکان جراحی و بیهوشی ندارد که برای تسکین درد به دلیل بیماری لازم این اقدامات را انجام دهند که به میزان قابل توجهی دردهایشان قابل کنترل خواهد بود.»
وی در خصوص تعداد فارغالتحصیلان رشته فلوشیپ درد، گفت: « در حال حاضر حدود 100 فارغ التحصیل داریم که در بسیاری از شهرها هیچ فارغالتحصیلی در این رشته وجود ندارد. در حالی که در بسیاری از دانشگاهها ما نیاز به این رشته داریم تا بتوانند با این خدمات بسیاری از مشکلات بیماران را حل کنند. البته طبق تعریف وزارت بهداشت ما به تعدادی که نیاز داریم دست یافتهایم ولی این موضوع مسالهای است که باید در مورد آن مجددا تصمیم گیری شود تا این ظرفیت بر حسب نیاز تطبیق داده شود.»
دبیر علمی کنگره درد بیان کرد: «برخی پزشکان در گذشته به دلیل اینکه بسیاری از کشورها از ما جلوتر بودند در خارج از کشور در کارگاهها و کنگرهها شرکت میکردند ولی خوشبختانه از زمانی که این علم با امکانات و دانش به خوبی داخل کشور شد با همکاری اساتید داخل کشور برگزاری کنگرهها به منظور آشنایی پزشکان با این علم جدید و به روزرسانی اطلاعات در داخل کشور آغاز شده است. در کنگره درد تقریبا جدیدترین و به روزترین روشهای درمانی کم تهاجمی یعنی اعمال مداخلهای کم تهاجمی با حضور اساتید باتجربه داخلی و اساتید مطرح خارجی برگزار میشود و به مرور میتوانیم این کنگره را به صورت بینالمللی برگزار کنیم.» کنگره درد 4 و 5 آبان ماه سال جاری در هتل اسپیناس پالاس برگزار خواهد شد.سپید