اگر سیستم غدد درونریز شما سالم نباشد، ممکن است در رشد و نمو دوران بلوغ، در باردارشدن و در مدیریت استرس دچار مشکلاتی شوید.
شفا آنلاین:دستگاه
غدد درونریز شامل تمام غدد بدن شما میشوند که هورمون تولید میکنند. این
پیامرسانهای شیمیایی نقش مهمی را در اطمینان از عملکرد مناسب بدن شما
ایفا میکنند. به گزارش
شفا آنلاین:اگر سیستم غدد درونریز<Endocrine system> شما سالم نباشد، ممکن است در رشد و
نمو دوران بلوغ، در باردارشدن و در مدیریت استرس دچار مشکلاتی شوید. علاوه
بر این، ممکن است بهآسانی با افزایش وزن، ضعف استخوانها یا فقدان انرژی
مواجه شوید، چون در صورت ناسالم بودن دستگاه غدد درونریز قند بهجای رفتن
به سلولهای نیازمند انرژی در خون باقی میماند و درنتیجه میزان قند موجود
در خون بسیار زیاد میشود. همین افزایش قند خون نیز میتواند باعث بروز
مشکلات دیگری شود.
بخشهای اصلی
غدد
مختلف بسیاری دستگاه غدد درونریز را تشکیل میدهند. غده هیپوتالاموس، غده
هیپوفیز و غده صنوبری در مغز شما هستند. غده تیروئید و غده پاراتیروئید در
گردن شما هستند. غده تیموس بین ریهها قرار دارد و غدههای آدرنال یا غدد
فوق کلیوی روی یکی از کلیههای شما هستند و غده پانکراس پشت معده شما قرار
دارد. تخمدانهای شما (در صورت مرد بودن) یا بیضههای شما (در صورت مرد
بود) در ناحیه لگنی شما وجود دارند.
غده
هیپوتالاموس: این اندام دستگاه غدد درونریز را به دستگاه عصبی پیوند
میدهد. وظیفه اصلی این غده این است که به غده هیپوفیز شما بگوید که تولید
هورمون را شروع یا متوقف کند.
غده
هیپوفیز: این غده اصلیترین یا «ارباب» غدههای دستگاه غدد درونریز است.
این غده اطلاعات را از مغز میگیرد و به دیگر غدد بدن میگوید که چهکاری
انجام دهند. این غده هورمونهای مختلف بسیاری را تولید میکند که برای
نمونه میتوان به هورمون رشد، هورمون پرولاکتین (هورمون کمککننده به
مادرهای شیرده برای تولید شیر) و هورمون لوتئنه کننده (هورمون مدیریت کننده
استروژن در زنها و تستوسترون در مردها) اشاره کرد.
غده
صنوبری: این غده یک ماده شیمایی به نام ملاتونین را تولید میکند. این
ماده شیمیایی به بدن شما کمک میکند که خود را برای خواب آماده سازد.
غده
تیروئید: این غده هورمون تیروئید را تولید میکند که متابولیسم شما را
کنترل میکند. اگر این غده هورمون تیروئید کافی تولید نکند (مرضی که به آن
کمکاری تیروئید میگویند)، همهچیز در بدن، یعنی متابولیسم بدن با سرعت
بسیار پایین رخ میدهد. ممکن است که سرعت فعالیت قلب شما کاهش یابد. ممکن
است دچار یبوست شوید و ممکن است که با افزایش وزن مواجه شوید. اما اگر این
غده هورمون تیروئید بسیار زیاد تولید کند (مرضی که به آن پرکاری تیروئید
میگویند) همهچیز در بدن، یعنی متابولیسم بدن با سرعت بسیار بالا رخ
میدهد. ممکن سرعت فعالیت قلب بسیار افزایش مییابد، ممکن است دچار اسهال
شوید و ممکن است که بدون هیچ تلاشی با کاهش وزن مواجه شوید.
غده
پارتیروئید: این غده مجموعهای از چهار غده کوچک در پشت گردن است. این
غدهها برای سلامتی استخوان مهم هستند. این غدهها سطوح کلسیم و فسفر شما
را کنترل میکنند.
غده
تیموس: این غده سلولهای خونی سفیدی به نام لنفوسیت تی (T-lymphocytes) را
تولید میکند که با عفونت مبارزه میکنند و برای رشد دستگاه ایمنی کودک
ضروری هستند.
غدههای
آدرنال: این هورمونها معروف به تولید هورمون «جنگ یا گریز» آدرنالین (اپی
نفرین) هستند و این دو غده کورتیکواستروئیدها را نیز تولید میکنند. این
هورمونها علاوه بر چیزهای دیگر متابولیسم و عملکرد جنسی شما را نیز تحت
تاثیر قرار میدهند.
غده
پانکراس: این غده بخشی از دستگاه گوارشی و دستگاه غدد درونریز شماست. این
غده آنزیمهای گوارشی را تولید میکند که غذا را تجزیه میکنند. این غده
هورمونهای انسولین و گلوکاگون را نیز تولید میکند. این هورمونها این
اطمینان را میدهند که آیا به میزان کافی در جریان خون یا سلولهای شما قند
وجود دارد یا خیر. اگر بدن شما به دلیلی همچون دیابت نوع 1 هیچ انسولینی
تولید نکند سطوح قند خون جریان خون شما به نحو خطرناکی افزایش مییابد. در
صورت ابتلا به دیابت نوع 2 غده پانکراس انسولین تولید میکند، اما این
میزان از انسولین کافی نیست.
تخمدانها:
در زنها این اندام تولید استروژن و پروژسترون میکنند. این هورمونها به
رشد سینهها در دوران بلوغ، به تنظیم چرخه قاعدگی و به باردارشدن کمک
میکنند.
بیضهها:
در مردها این اندامها تولید تستوسترون میکنند. این اندامها به رشد موی
صورت و بدن در دوران بلوغ کمک میکنند. علاوه بر این، این اندامها به آلت
تناسلی میگویند که بزرگتر شود و همچنین نقش مهمی را در تولید اسپرم ایفا
میکنند.
مسائل سلامتی
وقتیکه
پا به سن میگذارید، بهطور طبیعی با چیزها یا مشکلات مربوط به دستگاه غدد
درونریز خود مواجه میشوید. سرعت متابولیسم بدن شما کاهش مییابد و
درنتیجه ممکن است با افزایش وزن مواجه شوید، حتی اگر رژیم غذایی یا برنامه
تمرینی خود را تغیر نداده باشید. تغییرات هورمونی نیز حداقل تا حدودی دلیل
بالا رفتن احتمال ابتلای شما به بیماری قلبی، پوکی استخوان و دیابت نوع 2
در دوران پیری را نشان میدهند. مهم نیست که چند سالتان است، مهم این است
که استرس، عفونتها و در معرض مواد شیمایی بودن میتواند در دستگاه غدد
درونریز شما اختلال ایجاد کند. علاوه بر این، ژنتیک و عادتهای سبک زندگی
نیز میتوانند خطر ابتلا به یک اختلال غدد درونریز همچون کمکاری تیروئید،
دیابت یا پوکی استخوان را افزایش دهند. سپید
WebMD