شفا آنلاین:زهراوی روش خاصی را برای درمان این بیماری توسط جراحی بیان کرده است که شاید بتوان گفت که از ابداعات خود وی بوده است، او می گوید: «برای این کار بیمار را در حالی که آفتاب مستقیم بر او می تابد و چشم او را، درحالتی که چشم بیمار چشم چپ باشد با دست چپ خود بالا نگاه دار، و اگر چشم راست باشد با دست راست خود این کار را به انجام برسان، سپس لوله مخصوص کشیدن آب را با فاصله ای به اندازه ضخامت یک میل سرمه دان تا سیاهی چشم، بر سفیدی چشم در طرف گوشه خارجی قرار بده و آن را بفشار و در ضمن آن را برگرد خودش بچرخان تا وارد سفیدی چشم شود و چنان احساس کنی که به یک جای خالی رسیده ای.
به گزارش شفا آنلاین:اندازه ای که لوله باید در چشم داخل شود، برابر با فاصله از مردمک تا کنار
عنبیه باشدکه اکلیل چشم <Eyeshadow>نام دارد، خود لوله را از میان مردمک در ضمن فرو
رفتن خواهی دید واین به سبب شفافیت غشای قرنیه چشم است. سپس لوله را بر
بالای جایی قرار ده که آب درآن است و چندین بار آن را به طرف پایین فشار
بده، اگر آب بلافاصله خارج شود، بیمار درحالی که لوله درچشم دارد چیزهایی
را که در مقابل او قرار دارد می بیند. پس اگر آب بالا آمد، بار دیگر لوله
را پایین ببر و چون استقرار پیدا کرد و آب خارج نشد، لوله را به ملایمت در
ضمن گرداندن آن بر گرد خودش از چشم خارج کن...»
زهراوی
درادامه آورده که اگر لوله کشیدن آب، در بعضی اشخاص به سبب سختی چشم
نتواند به آن داخل شود، باید از نشتری استفاده شود و و سپس شکل نشتر را
آورده که چنین است:
و بعد تاکید دارد که با این نشتر تنها باید پرده ملتحمه را شکاف داد و
باآن زیاد به درون چشم نباید داخل شد. زهراوی پیشنهاد می کند که پس از عمل،
بیمار را باید مدتی دراتاق تاریکی نگاه داشت که با بهبودی تدریجی دراتاق
تاریک با چشمان باز خود تمرین کند.
چنان
که خود زهراوی هم اشاره کرده، درعراق سوزن های توخالی، شبیه به لوله ای که
زهراوی به کار می برده، ساخته بودند که آب مروارید را با آن از چشم می
مکیدند، که یقینا می توان گفت که این عمل از ابداعات مسلمانان بوده و
درآثار یونانیان به چنین چیزی اشاره نشده است. زهراوی می نویسد: به من از
طرف بعضی از عراقیان خبر رسیده است که درعراق میله ها یاسوزن های سوراخ
داری می سازند که آب را از میان آن ها می مکند و هرگز درسرزمین خودمان
ساختن چنین سوزن ها را ندیده و نیز درکتاب های قدیم هم خبری از آن نخوانده
ام، و ظاهرا باید چنین کاری مخصوص به این اواخر بوده باشد.
سپس
شکل آن سوزن ها را ترسیم کرده است تا کسانی که از آن ها و شکل آن ها چنین
است: «آگاهی ندارند اطلاع حاصل کنند» و شکل آن ها چنین است:
و اشاره‌کرده که این سوزن‌ها را از مس می‌ساختند و نوک آن‌ها مثلثی شکل و تیز بود.
منبع:
نگاهی به تاریخ چشم‌پزشکی در دوره اسلامی؛ به انضمام معرفی مجموعه نفیس
چشم‌پزشکی از کتابخانه تیمور پاشای قاهره مکتوب سنه 592 ه.ق/یوسف بیگ
باباپور/فصلنامه تاریخ پزشکی سال اول، شماره اول، زمستان 1388
