طبق ماده 647 قانون مجازات اسلامی فریب در ازدواج جرم محسوب شده و فریبدهنده به مجازات(Punishment) خواهد رسید. با توجه به پروندههای موجود در دادگاهها، بیشتر فریبهایی که از جانب مردها صورت گرفته، دروغ در بیان کردن تحصیلات عالیه، شغل مناسب یا حتی ادعای فرزندی یکی از خانوادههای معروف بوده است و در مقابل فریبهایی که از جانب خانمها صورت گرفته اکثرا مبتنی بر پنهان کردن ازدواج در گذشته است. با آشکار شدن این موارد، فریبخورده شکایت خود را تحت عنوان فریب در ازدواج به دادگاه ارائه میکند.
در مبحث نکاح با عنوانی به نام فریب در ازدواج یا تدلیس مواجهایم. بر مبنای ماده 438 قانون مدنی تدلیس عبارت است از عملیاتی که زن یا مرد یا شخصی ثالث انجام داده و موجب فریب در امر ازدواج شود.
فریب شایع در خانمها این است که خانم سابقه ازدواج (Marriage)داشته اما کتمان میکند یا شناسنامه المثنی میگیرد یا به نوعی خود را ازدواج نکرده معرفی میکند. البته دادگاه به این مسائل توجه چندانی ندارد و مجازات آنها را بالا تعیین نمیکند، معمولا برای اینگونه موارد حبس تعیین نکرده و فقط جریمه مالی برای آنها در نظر میگیرد.
معمولا دخترها و پسرها متوجه نیستند دروغی که قبل از ازدواج گفته شده، فریب در ازدواج است و میتوانند طلاق بگیرند، علت آن هم نداشتن اطلاعات حقوقی کافی است. بیشتر پروندههای فریب در ازدواج در تهران است که علت آن زیاد بودن جمعیت و آشنایی کمتر است. در شهرستانها اغلب افراد، یکدیگر را میشناسند و بندرت فریبی صورت میگیرد.
متاسفانه
آدمهایی که در اجتماع میبینیم در بدو آشنایی به این مسائل توجه ندارند و
فکر میکنند عقد صورت میگیرد و بعد از عقد دیگر مشکلات تمام است، حتی
گاهی مهریه را ترمز اختلافات بعدی میکنند، ولی آیا واقعا مهریه در این
مواقع تاثیری دارد؟ هرچند در اجتماع ما صحبت از این است که ازدواج مثل
هندوانه میماند و اصلا مشخص نمیکند چه نتیجهای دارد، ولی جوانان کشور ما
باید به این نکته توجه داشته باشند که شناخت قبل از ازدواج جلوی بسیاری از
مشکلات را میتواند بگیرد. البته این شناخت و آشنایی هیچ رابطهای با
روابط احساسی و گشتن در پارک ندارد. اینکه شما فرد مورد نظر خود را در
خانواده او بشناسید و تحت نظر و توجه داشته باشید، بسیار کارآمدتر از آن
است که از بقال محله یا همسایهای که هنوز اسم افراد خانواده را بدرستی
نمیداند اطلاعات بگیرید یا درباره آنها تحقیق نکنید. اگر ازدواج کردید و
درستکاری و امانتداری و صداقت طرف مقابلتان را امتحان نکردید و از آن مطمئن
نشدید بیشترین خطر به هم خوردن زندگی مشترک را خودتان به زندگیتان
آوردهاید. قوانین در بسیاری موارد راهحل مشکلات شما نیست. پس باید دقت
داشته باشید در جایی که عاقبت آن نامشخص است پای نگذارید و اگر خواستید در
زندگی مشترک قدم بگذارید، درصد اطمینان آن را از قبل بالا ببرید نه اینکه
از روی شانس به امید خوشبختی باشید.جام جم آنلاین
دکتر بهروز مهاجری
قاضی دادگستری تهران