فلج کامل
شفا آنلاین:در
این موارد بیمار بلافاصله بعد از ضربه دچار فلج کامل در اندامها میشود.
اگر قطع نخاع در بالای مهره پنجم گردن ایجاد شده باشد، هم اندامهای فوقانی
و هم تحتانی فلج میشوند. به این وضعیت کوادریپلژی میگویند.
به گزارش شفا آنلاین:اگر قطع نخاع در زیر مهره اول کمری ایجاد شود فقط اندامهای تحتانی فلج میشوند. به این فلجی پاراپلژی میگویند.
در
قطع نخاع کامل فلج در ابتدا شل است یعنی اندام بیمار کاملا شل و بدون حرکت
است ولی بعد از چند هفته تا چند ماه فلج بهصورت سفت و اسپاستیک در میآید
یعنی عضلات اندام فلج شده سفت و منقبض میشوند و گرچه بیمار نمیتواند
آنها را حرکت دهد دیگران هم نمیتوانند مفاصل اندام فلج را بهراحتی باز و
بسته کنند.
فلج ناکامل
در
این نوع از آسیب نخاع، فلج بیمار بعد از حدود یک هفته کمتر میشود. در این
بیماران معمولا روند بهبود ممکن است تا شش ماه هم طول بکشد ولی بعد از شش
ماه بهبودی قابل توجهی ایجاد نخواهد شد.
گاهی
اوقات بهدنبال ضربات شدید به نخاع وضعیتی به نام شوک نخاعی ایجاد میشود.
در این وضعیت نخاع قطع نشده ولی موقتا کارکرد خود را از دست داده و بیمار
دچار فلج اندامها میشود. این وضعیت موقت بوده و بعد از 24 ساعت خودبهخود
خوب شده و فلجی بیمار بهبود مییابد. در 24 ساعت اول حادثه با معاینه
رفلکسهای عصبی که در سیستم دفع (ادرار و مدفوع) وجود دارد میتوان فهمید
که آیا فلج واقعی است یا شوک نخاعی وجود دارد.
مراقبتهای بیمار قطع نخاع چیست؟
یکی
از نکات مهم در برخورد با بیمارانی که دچار این حوادث میشوند این است که
باید از زمان انتقال بیمار از محل حادثه تا رساندن آن به بیمارستان مراقب
باشیم گردن و ستون مهره سینهای و کمری کمترین حرکت را داشته باشند. هر
بیماری که دچار حادثه شده ممکن است شکستگی یا دررفتگی ستون مهره داشته باشد
و حرکت دادن ستون مهره وی میتواند موجب قطع نخاع شده یا در صورتی که قطع
نخاع ناکاملی داشته باشد آن را کامل کند.
انتقال
بیمار به بیمارستان باید توسط پرسنل آموزشدیده صورت گیرد. معمولا به محض
مواجهه با این بیماران گردنبند طبی مخصوصی را دور گردن او میبندند و بیمار
را با روش خاصی روی برانکارد منتقل کرده و محکم میبندند تا ستون مهره هیچ
حرکتی نداشته باشد.
بیمار
قطع نخاعی نیاز به مراقبتهای خاصی دارد. این مراقبتها از طریق فیزیوتراپ
و کاردرمانگر به وی داده شده و به همراهان وی آموزش داده میشود. مهمترین
این مراقبتها عبارتند از:
مراقبت
از پوست: یکی از مهمترین مشکلاتی که ممکن است برای یک بیمار قطع نخاعی
ایجاد شود زخم بستر است. علت بروز زخم بستر در این بیماران عدم توانایی در
حرکت دادن لگن و اندام تحتانی است. این بیماران به علت فلج شدن هر دو اندام
تحتانی نمیتوانند خودر ا در بستر جابهجا کرده و مدتهای زیادی به پشت
میخوابند. فشار ممتد بستر به پشت لگن این بیماران میتواند موجب زخم بستر
شود. این زخمها میتوانند در پشت پاشنه پا هم بهوجود آیند. پیشگیری از
این زخمها با جابهجا کردن مکرر بیمار در بستر یا استفاده از تشکهای
مخصوص طبی به نام تشک مواج است.
مراقبت
از دستگاه ادراری: بیماران قطع نخاعی کنترل ادرار ندارند. در ابتدا برای
این بیماران سوند ادراری زده میشود. بیمار باید یاد بگیرد چگونه از سوند
استفاده کند یا بدون آن تا حدودی کنترل ادرار کردن را بدست بگیرد.
مراقبتهای
دفعی: بیماران قطع نخاعی کنترل دفع مدفوع ندارند. این بیماران با
آموزشهای خاص یاد میگیرند که چگونه تا حدودی روی دفع خود کنترل داشته
باشند.
مراقبت
از مفاصل: یکی از خطراتی که بیمار قطع نخاعی را تهدید میکند خشک شدن
مفاصل است. مفاصل اندان فلج شده بهطور ارادی حرکت نمیکند پس اگر مدتی
بیحرکت بماند دچار خشکی و سفتی میشود. این خشکی بعد از مدتی غیر
قابلبرگشت شده و در مراقبت بیمار مشکلات جدی ایجاد خواهد کرد.
مراقبتهای
حرکت گردن: برحسب اینکه عضلات لگن بیمار فلج شده یا نه، بیمار میتواند
برای حرکت کردن از صندلی چرخدار یا بریس استفاده کند. آموزش استفاده از این
وسایل توسط فیزیوتراپ به بیمار داده میشود.سپید
مهرداد منصوری
ارتوپد