شفاآنلاین :اجتماعی >هنوز اشکهای مادران، پدران، فرزندان و همسران 16 آتشنشان شهید فاجعه پلاسکو جاری است و داغ جگرسوزشان همچنان تازه است.آتشنشانهای غیوری که جانانه ومردانه به دل آتش زدند تا دهها نفر از هموطنانمان زنده بمانند.دلیرمردانی که بار دیگر مردانگی و رشادت مردمان ایران زمین را در اوج سادگی به تصویر کشیدند. آنها که سوختند تا دیگران نسوزند.
اما حالا بار دیگر با فرارسیدن آخرین چهارشنبه سال دل خانوادههای هزاران
آتشنشان درسراسر کشور بشدت لرزان است و پراضطراب چراکه آنها نگرانند که
آیا قرار است خانواده آتشنشانان دیگری در چهارشنبه سوری داغدار شوند و...
اما دراین شرایط باید براستی باور کنیم وظیفه همگان است که به احترام خون
شهدای آتشنشان و برای حفظ سلامت خود، اطرافیان و مردم جامعه دل
خانوادههای آنها و تمامی آتشنشانهای این مرزوبوم و پدران و مادرانمان را
با رفتارهای ناهنجار نلرزانیم وآتشی برپا نکنیم که خود و دیگران درآن
بسوزیم.
به گزارش
شفاآنلاین ،هرساله با فرارسیدن آخرین چهارشنبه سال برخی افراد به جای اینکه با لبخند
به پیشواز نوروز بروند متأسفانه با پیکرهای خونین و مصدوم راهی بیمارستان
میشوند. عدهای هم به دلیل بیاحتیاطی و رفتارهای پرخطر دیگران بیگناه
آسیب میبینند و حتی خانوادههایی عزادار میشوند. اما علت بروز چنین
رفتارهای پرخطر در شب چهارشنبه پایان سال چیست؟ این رفتارها از سوی چه
کسانی بروز میدهد و چه باید کرد؟
بیماران روانی عامل حوادث خطرناک
دکتر حسین ابراهیمی مقدم -روان شناس- در خصوص شخصیت گروههای پرخطر که
منتظر هر فرصتی هستند تا مشکل ساز شوند گفت: با توجه به اینکه
میزان افسردگی در جامعه ما بالاست بیتردید نیاز به برگزاری جشنهای بیشتر
درجامعه کاملاً مشهود است تا افراد احساس شادی بیشتری کنند. اما چه بهتر که
این شادیها در مراسم ملی و مذهبی کشورمان پررنگتر شوند. مناسبتهایی
مانند چهارشنبه سوری، عید نوروز، عید مبعث، عید غدیر و سایر
اعیاد...می توانند بهانههایی باشند تا افراد احساس شادی بیشتری کنند. ولی
متأسفانه بعضی مواقع شاهدیم که عدهای از افراد به دلایل مختلف به جای
استفاده درست از شرایط و شادمانی کردن صحیح، به رفتارهای نابجا میپردازند.
اما سؤال اینجاست که آیا برای شادمانی درست و بجا، امکاناتی هم فراهم شده و
برنامهریزی مناسب وهدفمند صورت گرفته یا نه؟ در این صورت اگر شرایط
مساعدی فراهم نشده باشد عدهای از افراد به سمت رفتارهای نادرست میروند.
بهطور مثال اگر بخواهیم جلوی حرکت رودخانه را بگیریم متوجه میشویم که
جریان آب به سمت دیگری منحرف میشود. به همین خاطر در درجه اول باید شرایط
علمی، اخلاقی، اجتماعی مناسبی فراهم شود که افراد در بستر آن به درستی شادی
کنند. ولی با این حال هرقدر هم که شرایط مناسبی فراهم باشد همیشه عدهای
هستند که به دنبال بینظمی و اخلالگریاند. این افراد از اذیت کردن دیگران و
آسیب رساندن به آنان و صدمه وارد کردن به دیگران لذت میبرند. این افراد
از اختلالهایی از قبیل «وندالیسم» رنج میبرند. آنها کسانی هستند که
اصولاً از آسیب وارد کردن به اموال عمومی احساس خوبی دارند. بهعنوان نمونه
روی ماشین افراد خط میاندازند، به تخریب تلفنهای همگانی، ایستگاههای
اتوبوس و...می پردازند. این افراد با ایجاد شرایط رعب و وحشت احساس لذت
میکنند که میتوان چنین ویژگیهایی را در افرادی دید که در چهارشنبههای
آخر سال با ترقه انداختن جلوی پای افراد کم توان و ناتوان یا داخل
خودروها، احساس شادی میکنند.بعد هم به خود میبالند و احساس شادی دارند.
ویژگیهای «وندال»ها این است که آنها در دوران نوجوانی به طور عمده
رفتارهای بزهکارانه مثل ارتباطهای غیراخلاقی با دیگران دارند پس در
بزرگسالی نیز مرتکب رفتارهای غیراجتماعی از قبیل خشونت و دعوا و به
اصطلاح لات بازی میشوند.
گروه دیگری از افراد که در مراسم و مناسبتهایی از قبیل چهارشنبه سوری از
خود رفتارهای پرخطر نشان میدهند در گروه اختلال سادیسمی قرار دارند. این
افراد از آسیب دیدن و ضربه خوردن دیگران احساس شادمانی میکنند. این در
حالی است که آسیب دیگران حتی شاید برای آنها نفع خاصی هم در پی نداشته
باشد. آنها گاهی در ارتباطهای زناشویی و خانوادگی هم رفتارهایی اینچنینی
از خود بروز میدهند و حتی با آسیب زدن و تحقیر کردن افراد را مورد تمسخر
قرار میدهند.
و اما دسته دیگر این افراد گروهی هستند که گرفتار وسواس آتش افروزی هستند.
این افراد بهطور وسواس گونهای علاقه به آتش افروزی و آتش کشاندنهای
مختلف دارند. در مجموع این چند دسته افراد دچار رفتار مرضی یا «پاتالوژیک»
هستند و همیشه برای اینکه کار غلط خود را انجام دهند راهی را پیدا خواهند
کرد. ولی واقعیت امر این است که اگر شرایط درست و مدیریت شده وجود داشته
باشد حتی همین افراد هم در چارچوب مدیریت شهری و اجتماعی خیلی از
رفتارهایشان را کنترل خواهند کرد. البته ضعف عملکرد مسئولان و متولیان
مربوطه در برنامهریزیهای اصولی، صحیح و مبتنی بر فرهنگ اسلامی و ایرانی
نیز نباید نادیده گرفته شود چرا که با بهرهمندی از نظرات کارشناسهای
مختلف میتوان برای چنین آیین هایی، برنامههای ویژهای تدارک دید و در اوج
امنیت و آرامش، آنها را به سرانجام رساند. اما افسوس که....
نکته دیگر اینکه باید بدانیم با رفتارهای تهدیدآمیز و قهری، یا مواردی
از این دست نه تنها مشکلات حل نمیشود بلکه پای موارد غیرمجاز نیز به بازار
باز میشود.
باید نوروز را به نوروزگاه برد
دکتر امانالله قرایی مقدم -جامعه شناس - در این باره گفت: متأسفانه عملکرد نادرست برخی مسئولان و دست
اندرکاران و ضعف برنامههای ریشه دار فرهنگی باعث میشود جوانان به جای
برگزاری آیینهای سنتی و رسوم قدیمی همراه با شادی و نشاط و تخلیه انرژی به
سوی ترقه و فشفشه و گاهی نارنجکهای پرخطر بروند. برخی از این افراد به
دلیل فقدان برنامهریزیهای اصولی و دائمی برای اوقات فراغتشان به سوی
انفجارهای پرخطر میروند و به خود و دیگران آسیب میرسانند. در این میان
هزینه این شوخی و شادیهای اشتباه را آتشنشانهای دلسوز و فداکاری میدهند
که برای نجات جان حادثه دیدگان دل به آتش میزنند. ضمن اینکه خانوادههای
بیگناه آنان نیز باید در این شب لحظههای پراسترسی را سپری کنند و دست به
دعا شوند تا مبادا به خاطر شادی دیگران، عزیزانشان آسیب ببینند.
این جامعه شناس میگوید:ای کاش مراسمی مانند قاشق زنی، کوزه شکستن، فال گوش
ایستادن و شالاندازی که از آیینها و رسوم آخرین چهارشنبه سال است بار
دیگر رنگ بگیرند و مردم به این بهانهها به جشن و شادی بپردازند و با هم
فرارسیدن نوروز را جشن بگیرند. نه اینکه برخیها، کوچه و خیابانها و محله
را با میدان جنگ اشتباه بگیرند و...
همانطور که هنوز هم در روستاهای مازندران نیز نوروزخوانها به نوروزخوانی
میپردازند و مردم هم شاد و خندان به آنها کمک میکنند. بیتردید با
برگزاری چنین بزرگداشت هایی، هویت ملی پایدار میماند و باعث میشود افراد
به بیگانه پرستی رو نیاورند و گرفتار توهمات هولناک و آتش بازی و منفجر
کردن ترقه و نارنجک و... نشوند.
این جامعه شناس با اشاره به اینکه باید نوروز را به نوروزگاه برد، خاطرنشان
کرد: باید به کمک مسئولان مربوطه، برگزاری چنین جشنهایی را به بیرون از
شهرها انتقال داد تا در فضایی باز و تحت نظر شهرداریها و دولت مردم
آیینهای سنتی را برگزار کنند. اما از آنجا که در این باره برنامهریزیهای
منسجمی وجود ندارد جوانان ناچارند به جای پریدن از آتش و شادی کردن و
برگزاری رسوم قدیمی، با انفجار ترقه و نارنجک و ایجاد سرو صداهای وحشتناک
جشن بگیرند.
اما سؤال دیگر اینجاست که واقعاً چرا باید میلیونها عدد انواع نارنجک،
ترقه و... در انبارها جاسازی شوند حال آنکه مسئولان میتوانند بوتههای هرس
شده درختان را انبار کنند و در چنین مناسبت هایی، با بستهبندی و توزیع
مناسب این هیزمها را در اختیار مردم قرار دهند تا هم به طبیعت آسیب نرسد و
هم مردم تشویق شوند تا به چهارشنبه سوری اصیل رو بیاورند و با آتش روشن
کردن، از روی هیزمها بپرند و شادی کنند.
قرایی مقدم در ادامه افزود: ای کاش در این چهارشنبه آخر سال به حرمت خون
شهدای آتشنشان پلاسکو و خانوادههای داغدارشان، به آیین و رسوم گذشته رو
آوریم و بار دیگر آن شادیهای بیخطر را جایگزین ترقه بازی و آتش و
انفجارهای مهیب کنیم و امسال یکی از بیخطرترین و کم حادثهترین شبهای
چهارشنبه سوری را شاهد باشیم نه اینکه شاهد چهارشنبه سوزی باشیم. همانطور
که آتشنشانها به خاطر ما از جانشان گذشتند، این بار ما به حرمت این افراد
و برای حفظ سلامت خود و دیگران دست از ترقه بازی و انفجار مواد محترقه
خطرناک برداریم و به همه خانوادهها آرامش بدهیم.