طبق پژوهشها، بیماری قلبی و عروقی مهم ترین عامل مرگ و میر در جهان است. سالانه حدود ۳/۱۷ میلیون نفر از این بیماری جان شان را از دست میدهند و تخمین زده میشود این آمار تا ۲۰۳۰ به بیش از ۶/۲۳ میلیون نفر برسد. سکته مغزی نیز یکی دیگر از عوامل عمده مرگ و میر در جهان است. با این حال، اگر اندکی آگاهی تان را در این زمینه بیشتر کنید، میتوانید احتمال زنده ماندن تان را نیز تا حدودی زیاد افزایش دهید.
تعاریف
سکته قلبی
سکته یا حمله قلبی(heart attack) همان انسداد ناگهانی و گاهی اوقات مرگبار سرخرگ تاجی قلب و تشکیل لخته خون داخل عروق قلبی است که گردش خون را در آن ناحیه محدود میکند، و معمولا باعث از کار افتادن بخشی از ماهیچه قلب میشود.
ایست قلبی
ایست قلبی(Heart failure) به توقف ناگهانی عملکرد قلب گفته میشود. بر خلاف سکته یا حمله قلبی، ایست قلبی مربوط به توقف کل قلب میشود، نه بخشی از آن.
سکته مغزی(stroke) هنگامی روی میدهد که تامین خون برای بخشی از مغز دچار اختلال
یا کاهش شدید شود، و در نتیجه باعث شود اکسیژن و مواد مغذی لازم به بافت
مغزی نرسند. در این شرایط، در ظرف چند دقیقه سلول های مغزی کم کم از بین
میروند.
سکته مغزی
علائم و کمک های اولیه
سکته قلبی
بر اساس انتشارات سلامت هاروارد متعلق به دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد، علائم سکته یا حمله قلبی عبارت هستند از:
درد، احساس سوزش، سفتی و یا فشار در قفسه سینه
گر گرفتگی یا عرق سرد
سرگیجه
ضعف یا درد ناگهانی در یکی از بازوها یا هر دوی آن ها
تنگی نفس
تهوع یا استفراغ
انتشارات سلامت هاروارد در مورد کمک های اولیه هنگام بروز سکته قلبی توصیه میکند اگر یک یا چند مورد از علائم بالا را در خود مشاهده کردید، حتما با اورژانس تماس بگیرید. در این صورت تکنیسین فوریت های پزشکی باید شما را به سرعت در آمبولانسی به بیمارستان منتقل کند که با استفاده از تمام تجهیزات لازمِ احیا، بتواند در صورت بروز مشکل قلبی در طول مسیر وضعیت تان را پایدار نگه دارد.
سکته مغز
علائم سکتهی مغزی عبارت هستند از:
دشواری در راه رفتندشواری در تکلم
بروز مشکلات ادراکی
اختلال بینایی
سردرد ناگهانی و شدید
فلج شدگی یا احساس بی حسی در پاها، بازوها یا صورت، به ویژه در یک طرف بدن
استفراغ
موسسه مایو کلینیک اکیدا توصیه میکند اگر هر یک از این علائم را در خود مشاهده کردید فورا خودتان را به نزدیک ترین مرکز مراقبت های پزشکی برسانید. این موسسه خاطرنشان میکند این چهار مورد مهم را حتما همیشه به یاد داشته باشید:
صورت: آیا وقتی لبخند می زنید، یک طرف دهان تان شل شده و بی حس است؟
بازوها: هر دو بازوهایتان را بالا بیاورید، آیا به راحتی میتوانید هر دو را بلند کنید یا با یکی از آن ها دچار مشکل هستید؟
حرف زدن: آیا لکنت دار و با مشکل حرف می زنید؟
زمان: اگر هر یک از این نشانه ها را در خود مشاهده کردید، فورا با اورژانس تماس بگیرید.
ایست قلبی
معمولا هیچ نشانه ای برای ایست قلبی وجود ندارد. با وجود این، به گفته مایو کلینیک، پیش از وقوع ایست قلبی ممکن است با برخی از این علائم مواجه شوید:
از دست دادن هوشیاریغش کردن
درد قفسه سینه
تنگی نفس
ضعف
سرگیجه
تپش قلب
استفراغ
چنانچه به هر یک از این علائم برخوردید، فورا به اورژانس زنگ بزنید. در این شرایط، احیای قلبی ریوی (CPR) یا استفاده ازالکتروشوک تنها راهی است که میتوان قلب را همچنان به پمپاژ خون به اندام ها حیاتی بدن واداشت.
سکته قلبی، سکته مغزی و ایست قلبی میتوانند مرگ آور باشند، ولی هر یک معمولا دارای پیش علائمی هستند که شما را از وقوع شان باخبر میکنند، و با کمی آگاهی از این علائم و افزایش اعتماد به نفس میتوانید به جای تاسف برای خودتان امنیت به ارمغان بیاورید.
در پایان بار دیگر باید خاطرنشان کنیم، با اینکه سکته قلبی، سکته مغزی، و ایست قلبی از عوامل اصلی مرگ و میر به شمار میروند، ولی با پیشرفت فناوریهای پزشکی و کمی اطلاعات و آگاهی میتوانید امکان تسلیم در برابر این تهدیدات را در خود کاهش دهید.