شفاآنلاین:رئیس انجمن نفرولوژی کشور درواکنش به برخی اظهارنظرها درباره عواقب تعطیلی و یا کاهش پیوند کلیه اززنده گفت:"ازمطرح کنندگان این بحث یک سوال دارم ، آیا ترویج خرید و فروش کلیه برای جلوگیری از مرگ و میر لیست انتظار درست است؟! بی تردید همانطور که در گرفتن رضایت خانواده های بیماران مرگ مغزی طی سالهای اخیر موفق بوده ایم در فرهنگ سازی برای پیوند کلیه از فامیل، دوست و آشنا نیز موفق خواهیم شد.
دکتر محمدرضا گنجی، درگفتگوی اختصاصی با شفاآنلاین در
مورد اختلاف نظر متخصصان کلیه در زمینه پیوند کلیه از زنده غریبه، گفت: من با پیوند کلیه از زنده به طور کلی موافق هستم ولی نه
به این صورت که خرید و فروش انجام شود .چراکه این کار است که باعث قباحت این عمل انسانی
می شود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: بی تردید ما در زمینه پیوند اعضاء و به
خصوص پیوند کلیه از مرگ مغزی موفق بوده ایم. به صورتی که در حال حاضر حدود 60 درصد
از پیوند های کلیه از بیماران مرگ مغزی است .پس بی تردید با برنامه ریزی صحیح وفرهنگ سازی در پیوند از زنده فامیل،
دوستان و آشنایان هم موفق خواهیم بود.
دکتر گنجی تأکید کرد: ما باید با فرهنگ سازی در زمینه
اهداء کلیه از زنده فامیل، دوست وآشنا برنامه
ریزی کنیم و آن زمان اگر پیوند از زنده هم صورت گیرد به صورت اهداء است . تا آنجا
که من می دانم پیوند کلیه در نظر تمام مراجع تقلید و همینطور فتوای امام (ره) هم در
قبال پول نبوده و مراجع عظام وعلما با اهداء کلیه موافق بوده اند.
رئیس انجمن نفرولوژی کشورتصریح کرد: در کشوری مانند کشور ما با مردمی مسلمان و ایثارگر باید این فرهنگ
اهداء تقویت شود تا بخشی از پیوند ها هم به صورت اهداء باشد. ولی متأسفانه در حال
حاضر اغلب کسانی که نیاز به پیوند دارند سریع نظر به خرید کلیه می دهند و بیمار به
جای اینکه از خانواده، دوستان و آشنایان پیوند شود، اقدام به خرید می کند.
رئیس
انجمن نفرولوژی کشور گفت: پیوند کلیه از زنده فامیل ، دوست و آشنا یک برنامه ریزی
کوتاه مدت وبلند نیاز دارد و در واقع یک زمان گذر می خواهد .ضمن اینکه به صورت ناگهانی نمی
توانیم همه پیوند های زنده را متوقف کنیم. بلکه ابتدا باید به کمک کارشناسان، مسوولان
و متخصصان این رشته محدودیت هایی برای خرید و فروش در نظر بگیریم، سپس در بلند مدت
برنامه ریزی کنیم تا تمامی پیوند ها به صورت اهداء باشد.
وی خاطر نشان کرد: در10 سال گذشته در زمینه
پیوند از مرگ مغزی بسیار موفق بوده ایم و در بیمارستان مسیح دانشوری بیش از 90
درصد از خانواده ها اهداء اعضای بدن بیمار مرگ مغزی را می پذیرند. بی تردید ما این
کار را هم در مورد اهداء عضو از زنده فامیل، دوست و آشنا به کمک رسانه ها و اطلاع
رسانی های عمومی می توانیم ترویج دهیم تا اگر فردی که سالم باشد و این سلامت به وسیله آزمایش
محرز شود می تواند به اعضای خانواده دوست و آشنا اهداء کلیه کند.
وی در مورد قطع شدن پیوند زنده به زنده کلیه و
نظراتی مبنی بر مرگ هزاران بیمار در این رابطه گفت: قطعاً آمار مرگ و میربه این
شدت نیست و در همه جای دنیا هم همین طور است و البته بودن در لیست پیوند و انتظار
برای پیوند از کلیه امکان مرگ و میر هم دارد همانطور که پیوند کلیه هم مرگ و میر و
عوارض خاص خودش را دارد .ولی سوال من این است که آیا ترویج خرید و فروش کلیه برای
کم کردن مرگ و میر در این زمینه درست است؟! بی شک در فرهنگی که ادعای پیشرو بودن در
مسلمانی را دارد این کار شایسته نیست.
وی در مورد وجهه ایران در مجامع بین المللی در
مورد
خرید وفروش اعضاء گفت: متأسفانه دراین زمینه وجهه خوبی نداریم و ایران به
عنوان کشوری که خرید و فروش عضو در آن انجام می شود مطرح است ودر ویکی پدیا و سایت
های دیگر هم به عنوان کشوری که درآن خرید و فروش کلیه انجام می شود آمده و دکتر
ملک حسینی و پزشکان متخصص دیگر که در کشور های مختلف دنیا در جهت دفاع از ایران
صحبت می کنند دایم ازخارجی ها می شوند که" ما مقصر نیستیم و خودتان آمار می دهید که
تعداد زیادی پیوند غیر خویشاوند در کشورتان انجام می دهید" و این آمار جزء لیست کسانی است که خرید و فروش کلیه انجام می
دهند.
وی گفت:
در کشور هایی مانند هند و پاکستان هم
زمانی خرید و فروش اعضاء بدن انجام می شد ولی با تصویب قانون منع خرید و فروش عضو،
این عمل جرم محسوب می شود و اگر کسی در حال حاضر ثابت کند که خرید و فروش انجام
شده و نه اهداء، فرد با قانون، دادگاه و زندان مواجه می شود.
دکتر گنجی افزود: ما می خواهیم در زمینه اهداء
عضو با فرهنگ سازی پیش برویم و این زمان می برد .ولی تا پیش از آن باید قوانینی وضع
شود تا جلوی هر گونه سوء استفاده گرفته شود.
وی در
مورد نقش انجمن حمایت از بیماری های کلیوی در ترویج فرهنگ اهداء عضو ازافراد فامیل نیزگفت: متأسفانه در
حال حاضر انجمن حمایت از بیماران کلیوی دراین باره خروجی مطلوبی ندارد و مشکلاتی وجود دارد که باید خیلی سریع و با کمک متخصصین مربوطه وکارشناس ها برطرف شود. در
واقع سیستمی نیست که به فرد گیرنده کلیه راهنمایی دهد تا فرد از دوستان و آشنایان
و خویشاوندان خود کلیه بگیرد.
این نفرولوژیست ادامه داد: متأسفانه این
کارهای توجیهی که باید در انجمن حمایت از بیماران کلیوی صورت بگیرد، نمی گیرد تا
فرد گیرنده و خانواده وی را توجیه و تشویق کنند تا بیمار از خانواده، دوست و یا
آشنا کلیه را بگیرد.چراکه اگراینطوربود دوستان ومسولان انجمن حتما آمارهای مربوطه را ارایه می دادند.
وی
اظهار کرد: البته شاید دربرخی به خاطر مسائل ژنتیکی جائز نباشد که فرد از خواهر یا برادرش کلیه بگیرد
ولی اگر خواهر یا برادر به سن 40 یا50
سالگی رسیده و مشخص شده که بیماری ژنتیک ندارد، می تواند کلیه اش را اهداء کند.
وی گفت: فرد گیرنده انتخاب های زیادی در خانواده
فامیل و دوست و آشنا دارد پس چرا از آنها عضو نگیرد و از یک فرد غریبه خریداری
کند.به همین خاطرمعتقدم باید در این زمینه فرهنگ سازی شود .و همانطور که ما با خانواده های پیوند از
مرگ مغزی صحبت می کنیم و رضایت آنان را در
اهداء عضو جلب می کنیم باید با بیماران گیرنده کلیه و خانواده های آنان نیز صحبت
کرد و آنان را توجیه کرد و این کار باید در انجمن حمایت از بیماران کلیوی انجام
شود و نه اینکه آنجا فقط مرکزی باشد برای ثبت نام پیوند کلیه و دریافت وجه و...
وی در
پایان با اشاره به خدمات دکتر بهروز برومند گفت: ایشان خودشان هم زمانی پیوند کلیه
زنده غریبه را داشتند ولی سالهاست که حتی یک مورد پیوند از زنده غریبه را از ایشان
ندیده ایم و تعداد زیادی از بیماران ایشان چه فقیر و چه متمول در لیست مرگ مغزی
هستند. و ایشان با توجیه بیمارانشان باعث شده اند که حتی بیماران ثروتمند و متول
هم به خرید کلیه اقدام نکنند و در لیست
مرگ مغزی قرار گیرند.
رسالة توضیح المسائل امام خمینی (ره):
- مسأله 2884ـ اگر قطع عضو را بعد از مردن جایز دانستیم، بعید نیست که در حال حیات، فروش آن جایز باشد، و انسان بتواند اعضاى خودش را بفروشد براى پیوند
آیا فروش یا اهدای اعضای بدن برای جراحی و پیوند به دیگران جایز است؟ (مثل فروش کلیه ).
• آیت الله سیدعلی خامنه ای: اهداء و مصالحه بعضی اعضاء و پیوند آن به بیمار اگر برای صاحب عضو ضرر لازم المراعات نداشته باشد منع شرعی ندارد.
• آیت الله ناصر مکارم شیرازی: قطع عضوی از بدن یک انسان زنده و پیوند آن به انسان دیگر، مانند آن چه در پیوند کلیه معمول است که یک کلیه از دو کلیه یک انسان زنده را برداشته و به کسی که هر دو کلیه اش فاسد شده است پیوندمی زنند در صورتی جایز است که با رضایت صاحب آن باشد و جان او به خطر نیفتد و احتیاط آن است، اگرپولی در برابر آن می گیرد در مقابل اجازه اقدام به گرفتن عضو از او بگیرد، نه خود عضو.
• آیت الله سیدعلی سیستانی: اگر ضرر کلی نداشته باشد اشکال ندارد، مثلا اهدای یک کلیه اگر به تشخیص پزشک برای او (نقص یک کلیه ) ضرر مهمی نداشته باشد اشکال ندارد و گرفتن پول در قبال واگذاری آن نیز اشکال ندارد.
حضرت آیتالله العظمی سیستانی
پرسش: ۱ـ اهدای عضو از شخص زنده به شخص زنده دیگری چه حکمی دارد ؟
۲ـ اهدای اعضای افراد مرگ مغزی چه حکمی دارد ؟
۳ـ اگر خود شخص وصیت کرده باشند که بعد از مرگ چنین کاری انجام شود چی؟
پاسخ: ۱ـ برداشتن بخشى از بدن انسان زنده براى پیوند زدن در صورتى که قطع آن زیان مهمى داشته باشد مانند چشم ودست وامثال آنها جایز نیست ، ولى اگر زیان مهمى نداشته باشد مانند قطعهاى از پوست یا نخاع یا یک کلیه در صورت سالم بودن کلیه دیگر با فرض رضایت صاحبش جایز است اگر کودک یا دیوانه نباشد وگرنه به هیچ وجه جایز نیست وهرگاه قطع آن جایز بود گرفتن پولى به ازاى آن نیز جایز است . و قطع عضو مسلمان مرده ، مانند چشم و دستش براى پیوند زدن به بدن زنده جایز نیست ، و اگر کسى چنین کند ، بر او دیه لازم میآید . و دفن آن عضو قطع شده واجب است ، ولى اگر پیوند زده شد و عضو جزو بدن زنده شد ، قطع آن واجب نیست .
۲ـ اگر کسى که از نظر مغزى مرده است در حالى که قلب وریه او هر چند به کمک دستگاه وظیفه خود را انجام میدهند شرعا مرده شمرده نمیشود وقطع اعضاى او براى الحاق به افراد زنده به هیچ وجه جایز نیست .
۳ـ نفوذ وصیت به اهداى عضو بعد از مرگ مشکل است.
شما در صورت کسالت برای درمان به همان منابع معتبر خود مراجعه فرمایید و برای حفظ حرمت منابع خودتان برای کلوخ انداختن در تاریکی نایستید.