شفا آنلاین>سلامت>میکروب جذام با تخریب اعصاب محیطی که قابلیت ترمیم ندارد باعث صدمه به اعصاب فرد تا آخر عمر شده و او را معلول می‌کند، به همین دلیل مراجعه به پزشک، تشخیص زودرس و درمان به موقع باعث بهبودی کامل و بدون تغییرات پایدار در اعصاب بدن و عدم معلولیت خواهد شد.
به گزارش شفا آنلاین،هشتم بهمن‌ماه برابر با 28 ژانویه روز کمک به بیماران جذامی نامگذاری شده است، جذام یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین بیماری‌های است که عامه مردم به آن خوره می‌گویند و با استناد به تعریف سازمان جهانی بهداشت زمانی که شیوع یک بیماری در کشوری به یک در هر 10 هزار مورد برسد می‌توان گفت که آن بیماری را باید حذف‌شده به حساب آورد.
به گفته یحیی دولتی، متخصص پوست، زیبایی و لیزر، عامل ایجاد کننده بیماری جذام یک نوع باکتری به نام مایکوباکتریوم لپره است که این میکروب از طریق تماس نزدیک و طولانی فردی که از نظر ژنتیک مستعد ابتلا به جذام است با فردی که مبتلا به باسیل جذام درمان نشده است، ایجاد می‌شود.
این متخصص پوست، زیبایی و لیزر می‌گوید: در صورتی که نمونه آماری به تعداد 100 نفر از افراد بالغ یک جمعیت تهیه شود، 95 نفر از افراد این نمونه، از نظر ژنتیکی نسبت به باسیل جذام و ابتلا به این بیماری مقاوم هستند که در صورت مهیا بودن سایر شرایط انتقال بیماری، فرد به جذام مبتلا نمی‌شود.
مهمترین راه پیشگیری از جذام تشخیص به موقع بیماری و درمان آن است
دولتی با بیان اینکه برخلاف باور غلط بسیاری افراد، بیماری جذام سرایت پذیری کمی دارد، افزود: مهمترین راه پیشگیری از بیماری جذام تشخیص به موقع بیماری و درمان آن بر اساس دستور العمل‌های سازمان جهانی بهداشت است بنابراین با توجه به سرایت پذیری بسیار کم جذام، جداسازی مبتلایان به این بیماری نقشی در پیشگیری از جذام ندارد.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران گفت: در هر یک از استان‌ها یک پزشک متخصص وظیفه تشخیص موارد مشکوک به جذام را عهده دار شده است تا در صورت مشاهده و تایید بیماری، درمان مبتلایان آغاز شود.
همچنین سازمان بهداشت جهانی بر اساس آمار ارائه شده از هر کشور، داروی مورد نیاز را به صورت رایگان در اختیار وزارت بهداشت آن کشور قرار می‌دهد.
جذام تنها یک بیماری است و بیماران مبتلا به جذام مانند بسیاری از بیماران می توانند درمان شوند و به زندگی خود ادامه دهند، جذام یک بیماری قدیمی باکتریال عفونی است که از طریق تنفس وارد جریان خون می‌شود و سپس خود را به پوست می‌رساند اما توسط آنتی بیوتیک‌ها درمان می‌شود که بر همین اساس تا حد زیادی در جهان ریشه کن شده است چرا که با درمان فرد امکان انتقال این بیماری نیز از بین می‌رود.
از سویی این بیماری در کشور ما در حد بسیار کم و نادر برای مثال سالی یک مورد دیده می‌شود که با توجه به درمان‌پذیر بودن این بیماری جای ترس و نگرانی وجود ندارد و در کل می‌توان گفت که این بیماری تقریباً در ایران ریشه کن شده است.
به گفته مهشید ناصحی، رئیس اداره کنترل سل و جذام وزارت بهداشت بیماری جذام از بیماری‌های بومی کشور ایران است و به دلیل ایجاد معلولیت ماندگار، افزایش بار بیماری و کاهش سلامت جامعه از زمره بیماری‌های با اولویت بالا در سطح جهانی قرار دارد و از ابتدای دهه 70 همچون سایر بیماری‌های نظام مراقبت در سیستم بهداشتی کشور ادغام شده است.
رئیس اداره کنترل سل و جذام وزارت بهداشت با اشاره به اینکه شیوع جذام بسیار کاهش یافته است و سالهاست ایران وارد مرحله حذف شده است، می‌گوید: میزان شیوع کشوری در سال 92، دو هزارم در 10 هزار نفر جمعیت محاسبه شده و میزان کشف موارد نیز2 صدم در 100 هزار نفر جمعیت بوده است.
همچنین میزان شیوع جهانی نیز بیش از 90 درصد کاهش یافته است در واقع حدود 16 میلیون مورد بهبود یافته و از 4 میلیون معلولیت پیشگیری شده است.
از طرفی شیوع جهانی جذام در آغاز سال 2013 میلادی بیش از 189 هزار مورد و تعداد جهانی موارد جدید در سال 2012 میلادی بیش از 232 مورد بوده است.
به گفته ناصحی، بنابر اعلام بهداشت جهانی، از منطقه مدیترانه شرقی تنها کشور تازه استقلال یافته سودان جنوبی وارد مرحله حذف بیماری نشده است و سه کشور هند، برزیل و اندونزی نیز در سطح جهانی دارای بیشترین موارد جدید گزارش شده هستند با این حال این 3 کشور نیز به مرحله حذف جذام دست یافته‌اند.
میکروب جذام بیشتر در مناطق سرد‌تر بدن رشد می‌کند
همچنین خیلی از افراد تصور می‌کنند بیماری جذام بیماری خطرناکی است که شیوع بالایی دارد که در این باره محمدرضا برزگر متخصص پوست و مو با رد باور برخی افراد مبنی بر سرایت سریع این بیماری از طریق تماس پوستی تأثیرات این بیماری بر فرد را به اولیه و ثانویه تقسیم می‌گوید: میکروب جذام علاقه به رشد در مناطق سرد‌تر بدن دارد و بر همین اساس در تاثیرات اولیه جذام بیشتر بیماری پوستی است که می‌تواند به صورت گسترده بدشکلی ایجاد کند و یا یک لک کوچک ایجاد کند.
این متخصص پوست و مو درباره تأثیرات و نقش ثانویه این بیماری بر افراد می‌گوید: بیماری جذام می‌تواند علاوه بر پوست، بر اعصاب محیطی و نه مرکزی تأثیر بگذارد که این امر باعث کم تحرکی اعضای بدن و در نتیجه تحلیل عضلات می‌شود و آنچه که در گذشته خاصیت خورندگی بیماری جذام تصور می‌شود چیزی جز تحلیل عضلات و بدشکلی اندام نیست.
به گفته برزگر، یکی دیگر از پیامدهای متأثرشدن اعصاب محیطی بی‌حسی فرد خواهد بود که در این حالت فرد درد، سوختگی و ورود جسم خارجی در پوست را متوجه نخواهد شد که این امر برخی عفونت‌ها را در پی خواهد داشت. برخی از مردم این عفونت‌ها را به خاصیت خورندگی بیماری جذام نسبت می‌دهند و به شدت از این بیماری ساده و درمان پذیر می‌ترسند.
این متخصص پوست و مو با توصیف میکروب این بیماری به عنوان میکروبی کندرشد تاکید کرد: کندرشد بودن این میکروب باعث دوره نهفتگی این بیماری شده است و زمانی طول می‌کشد تا بیماری ظهور و بروز کند.
از سویی در بیشتر موارد سیستم ایمنی بدن توانایی مقابله با جذام را دارد و تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به HIV (نقص ایمنی انسان) نیز تفاوت چندانی با افراد معمولی در ابتلا به بیماری جذام ندارند.
کسانی که امروزه عوارض جذام را با خود دارند کسانی هستند که یا در گذشته به جذام مبتلا شده‌اند یا اینکه دیر به پزشک مراجعه کرده‌اند اما در کل خود جذام در آن‌ها درمان شده است.
مهمترین مشکل این بیماری ناتوانی‌های ایجاد شده در مرحلهٔ پیشرفته بیماری برای افراد که هدف اصلی برنامه حذف جذام را کاهش این ناتوانی‌ها می‌توان بر شمرد.
در آخر باید خاطرنشان کرد؛ میکروب جذام با تخریب اعصاب محیطی دست و پا و عصب سه‌قلوی صورت باعث تغییر شکل اندام‌ها و صورت می‌شود و تنها بافتی که قابلیت ترمیم ندارد بافت عصبی است و صدمه به اعصاب تا آخر عمر فرد را معلول و ناتوان می‌کند لذا مراجعه به‌موقع به پزشک و تشخیص زودرس توسط پزشک و درمان به‌موقع باعث بهبودی کامل بدون تغییرات پایدار در اعصاب بدن و عدم معلولیت می‌شود.
