داستان آلودگی هوا سر دراز دارد و مساله تازه ای نیست، اما با شروع سرما رنگ دیگری به خود میگیرد، چرا که در فصول پاییز و زمستان آلودگی هوا به گردن پدیده وارونگی دما میافتد و مسئولان به جای چارهاندیشی با ارائه راهکارهای موقتی سعی در کاهش این آلودگی دارند تا اینکه سرما تمام میشود و این مساله تا سال بعد به فراموشی سپرده میشود. از سوی دیگر، آلودگی هوا دغدغه محیط زیستی است و همیشه در صدر اخبار آن قرار دارد، چرا که مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا و تبعات آن در ایران در دو دهه گذشته از رقم۱۷ هزار نفر در سال ۱۹۹۰ به بیش از ۲۱ هزار نفر در سال ۲۰۱۳ رسیده است. تبعات اقتصادی این معضل نیز هر سال ۲۳ میلیارد دلار معادل ۸۰ هزار میلیارد تومان به کشور خسارت وارد میکند. بر اساس گزارش جدید بانک جهانی، آلودگی هوا سالانه بیش از ۵/۵ میلیون کشته و بیش از پنج تریلیون دلار هزینه برای اقتصاد جهانی به همراه دارد. بر اساس این گزارش، آلودگی هوا پس از سیگار، رژیم غذایی و چاقی چهارمین علت مرگ و میر زودرس در جهان است. سازمان بهداشت جهانی نیز ۳۵ تا ۴۰ درصد بیماریها را ناشی از مشکلات محیطی میداند. بنابراین تبعات آلودگی هوا بر کسی پوشیده نیست و در پاره ای موارد عواقب جبران ناپذیری دارد، تا جایی که دو روز پیش معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست از جان باختن سالانه پنج هزار نفر بر اثر آلودگی هوا خبر داد. مسعود زندی با بیان اینکه ریزگردها در حال حاضر در ۲۳ استان کشور جولان میدهند، افزود: تهیه سند جامع آلودگی هوا سندی است که میتواند مایه دلگرمی برای سازمان محیط زیست باشد. او ادامه داد: در یک دهه گذشته عواملی مانند ریزگردها در ۲۳ استان کشور و تغییر اقلیم که یکی از چالشهای مهم کشور است باعث تشدید آلودگیها شده است. معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط زیست بیان کرد: علت اصلی آلودگیها متناسب نبودن ظرفیتهاست، به عنوان مثال تهران ظرفیت تردد سه میلیون خودرو و دو و نیم میلیون موتور سیکلت را ندارد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، زندی عنوان کرد: میزان مصرف انرژی در کشور ما ۹ برابر میانگین جهانی است و در بحث تغییر اقلیم در جهان رتبه پایینتر از ۱۰ را دریافت کرده ایم. این در حالی است که مدتی الگوی آلودگی هوا تغییر یافته و ریزگردها نیز به میان آمده اند.
تغییر الگوی آلودگی
در واقع پديده گرد و غبار شامل گرد و خاک معلق خشک و ریزی در هواست كه مسافتهای وسيعی را پوشانده و به وسيله باد پراکنده شده و در نهایت ته نشین میشود، آنچنان که ریزگردها سبب افزایش غلظت ذرات معلق بخصوص ذرات معلق کمتر از ده میکرون میشود. اين ذرات معلق در هوا، باقيمانده ذرات گرد و خاكی است كه بر اثر طوفان شن، معلق مانده است و به همين دليل در شرايط ياد شده، ديد عمودی و افقی کاهش مییابد. زمانی كه پديده گرد و غبار در نوع حاد خود رخ میدهد، سبب كاهش شديد ديد افقی شده و حتی باعث لغو پرواز پروازها و به خطر افتادن سلامت انسانها میشود. بنابراین مدتهاست ریزگردها موجب بحرانی شدن هوا شده اند. دو سال پیش رئیس ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران از تغییر مدل آلودگی هوا در کل کشور و به ویژه در پایتخت خبر داد. به گفته علی محمد شاعری در گذشته علت اصلی آلودگی هوا گازهای آلاینده مانند مونوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد و ازت بودند، اما با اقدامات انجام شده در زمینه بهبود کیفیت سوخت، کیفیت خودروها، وضعیت صنایع معادن، خدمات تولیدی، جایگزینی سی ان جی به جای بنزین، جایگزینی خودروهای فرسوده و همچنین بهبود رفتارهای اجتماعی مردم در حال حاضر این آلایندهها به شدت کاهش یافته و در حد سالم و پاک قرار دارند. به گزارش مهر، او اظهار داشت: از سال ۸۸ عوامل دیگری موجب قرار گرفتن هوای بسیاری از استانهای کشور در شرایط ناسالم شد که با عنوان ریزگردهای عربی و یا مهمانان ناخوانده معرفی شدند. این در حالی است که باید متولیان امر مساله آلودگی هوای ناشی از ریزگردها را با جدیت بیشتر دنبال کنند، چرا که آسیبهای قلبی و تنفسی، تاثيرات بر مكانيسمهای دفاعی و تصفيه ای، بروز و تشدید آسم و تاثيرات سرطانی مهمترین اثرات ذرات معلق بر سلامتی انسان هستند.
هشداردرباره غبار نمک
«گرد و غبار ناشی از دریاچه نمک قم یک چهارم جمعیت کشور را تحت تاثیر قرار میدهد.» این اظهارنظر روز گذشته توسط محیط بان استان قم انجام شد. به گفته احمد بحری این دریاچه حدود ۲۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که به طور مستقیم با استانهای سمنان، تهران، قم و مرکزی در ارتباط است و با تعدادی از شهرها و استانهای دیگر نیز به طور غیر مستقیم ارتباط دارد. این محیط بان استان قم با بیان اینکه باید پیگیری حقابه این دریاچه با جدیت صورت گیرد، اظهار کرد: احداث سد و کشاورزی غیر اصولی باعث کاهش حقابه و تبدیل آن به کانون گرد و غبار شده است. بحری از برگزاری همایش دریاچه نمک قم تا دو ماه آینده خبر داد و بیان کرد: در این همایش معضلات این منطقه و راهکارهای مقابله با این معضل بررسی خواهد شد. این همایش توسط محیط زیست استان قم برگزار میشود. به گزارش ایسنا، بحری ادامه داد: همچنین قصد داریم به منظور حساسیت زایی درباره دریاچه نمک قم کمپینی با کمک سمنها راه اندازی کنیم.
توصیه هواشناسی
روز گذشته مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی با
توجه به افزایش غلظت آلایندههای جوی، به سالمندان، کودکان و بیماران تنفسی
توصیه کرد در حد امکان از تردد غیرضروری و فعالیت در فضای آزاد اجتناب
کنند. احد وظیفه عنوان کرد: براساس تحلیل آخرین نقشههای هواشناسی طی
روزهای آینده تداوم پایداری و سکون نسبی هوا را در کشور خواهیم داشت که
پیامد آن افزایش غلظت آلایندههای جوی در شهرهای صنعتی و پرجمعیت به ویژه
اصفهان، اراک، تهران، کرج و قزوین است. وظیفه با توجه به افزایش غلظت
آلایندههای جوی در شهرهای صنعتی و پرجمعیت گفت: به سالمندان، کودکان و
بیماران تنفسی توصیه میشود درحد امکان از تردد غیرضروری و فعالیت در فضای
آزاد اجتناب کنند. به گزارش ایسنا، او درباره وضعیت آسمان تهران اظهار کرد:
آسمان پایتخت شنبه صاف همراه با غبار محلی با حداقل دمای ۱۰ و حداکثر
دمای۲۱ درجه سانتی گراد و روز یکشنبه نیز صاف همراه با غبار محلی با حداقل
دمای۱۱ و حداکثر دمای ۲۱ درجه سانتی گراد پیش بینی میشود.آرمان امروز