رادیولوژی از دو کلمه رادیو Radio به معنی موج تابش یا اشعه ولوژی یا لوگوس Logus یعنی بیان تشکیل شده است.
شفا آنلاین: یعنی مطالبی که از زبان اشعه بیان میشود که
عبارت از تصویری است که با اشعه ایکس تهیه میشود. اشعه ایکس تا زمان کشف
آن توسط دکتر ویلیام کنراد رونتگن در سال 1895 اشعهای مجهول بود. اشعه
ایکس از تمام مواد از گاز، مایع و جامدات عبور کرده و البته هر چه جامدات
دارای عدد اتمی بالایی باشند، کمتر اشعه را عبور میدهند. مثلا سرب پرده
حاجب خوبی است که میتواند جلوی عبور اشعه را بگیرد.
به گزارش
شفا آنلاین:به نقل از سپید لذا در اتاقهای اشعه
به منظور حفاظت لای دیوارها از ورقههای سرب نازک استفاده میشود.
دستگاههایی که در رادیولوژی مورد استفاده قرار میگیرند، عبارتند از
رادیولوژی ساده معمولی برای تهیه تصویر ریه و استخوان و... ، رادیولوژی
دیجیتال که عمدتا برای آنژیوگرافی استفاده میشود و دستگاه سیتیاسکن برای
تهیه تصاویر دیجیتال مقطعی که بدن را از نظر تصویری عین کالباس به
ورقههائی تقسیم میکند. اما رادیولوژی در کجا کاربرد دارد؟
امروزه
رادیولوژی جزو جدا نشدنی از هر بیمارستان، درمانگاه و اماکن درمانی بوده و
به منظور کشف بیماریها، شکستگیها کاربرد دارد. رادیولوژیست، پزشکی است که
پس از گذراندن دوره پزشکی عمومی، در رشته تخصص رادیولوژی به تحصیلات خود
ادامه داده است. رادیولوژیست ضمن داشتن اطلاعاتی از بیماریها، بروز علائم و
تظاهرات آنها و تطابق آنها با اطلاعات تصویری و همچنین با انطباق بالینی،
برای بیمار تشخیصهای ممکن را بررسی کرده و یک تشخیص محتملتر را برای پزشک
معالج مطرح میکند. لذا بر خلاف آزمایشگاه پاراکلینیک جزو افراد موازی
بالینی نبوده، بلکه رادیولوژیست در بالین بیمار قرار دارد و در تیم پزشکی
معالج نقش مهمی را بازی میکند.
رادیولوژیستها مشاور پزشکان بالینی در
امور تشخیصی بوده و رادیولوژیست اینترونشنال در امر درمان بیمار نیز دخالت
مستقیم دارد که با هزینه کمتری و تهاجم کمتری بیماری را درمان میکند و او
را از یک جراحی بزرگ و خطرات آن نجات میبخشد و این خود پسانداز پول برای
بهداشت کشورها و دولتها است. آنچه که امروزه مطرح است، نبودن یا فقدان
فلوشیپ رادیولوژی در کشور ما است. رادیولوژی مانند هر رشته دیگری نیاز به
فلوشیپ دارد.
همانطور که تخصص چشمپزشکی به رشتههای فوقتخصصی مانند،
فلوشیپ استرابیسم، فلوشیپ قرنیه سگمان قدامی، فلوشیپ گلوکوم، فلوشیپ ویتره
ورتین سگمان خلفی، فلوشیپ بیماریهای سطح چشم، فلوشیپ پاتولوژی و...
تقسیمبندی میشود، رشته رادیولوژی هم با توجه به حساسیتش باید فلوشیپهای
متعدد داشته باشند. چراکه هم دقت تشخیص را بالا میبرد و هم اینکه
رادیولوژیستها با نظم بیشتری به کار خود میپردازند. درست است که جمعیت
کشور اجازه چنین اقدامی را نمیدهد و ترجیح بر جنرال بودن رادیولوژیستها
وجود دارد؛ اما شاید با افزایش تعداد رادیولوژیستها و بهروزرسانی تجهیزات
رادیولوژی خدمات بهتری به مردم ارائه شود. جلال جلالشکوهی، رئیس انجمن
رادیولوژی ایران درمورد تجهیزات این تخصص میگوید: « به اندازه کافی
تجهیزات رادیولوژی داریم، البته در جهت دیجیتالی شدن باید فعالیت بیشتری
شود تا تمام کشور به این خدمات مجهز شود.
نه تنها عکس بلکه در انتها نیز
گزارش عکس باید صورت دیجیتال داشته باشد. یعنی فیلم را دست بیمار ندهیم تا
به پزشک نشان دهد، بلکه پزشک با یک کد وارد سیستم بهداشتی کشور تحت عنوان
کلودینگ شده و اطلاعات بیمار را بردارد. چراکه مصرف فیلم در کشور ما بالا
است. وقتی با مصرف فیلم کل اروپا کلاروپا مقایسه میشود ما خیلی بیشتر مصرف
میکنیم و شرکت سازنده فیلم برای کشورهایی نظیر ما فیلم صادر میکنند و
خود استفاده نمیکنند.» وی میگوید: «اگر از دستگاهها به درستی استفاده
شود، تعداد آنها کافی است. اگر خود را با کشور ترکیه مقایسه کنیم، تجهیزات
کمتری داریم، اما با اضافه کارکردن و نظم و ترتیب از امکانات موجود میتوان
نهایت بهره را برد.»
یکی از معضلاتی که در صنف رادیولوژی وجود دارد، دخالت
برخی رشتهها از جمله متخصصان زنان و زایمان در حیطه تصویربرداری و سونو
است. شکوهی در این رابطه میگوید: «استفاده دیگر رشتهها از تجهیزات
رادیولوژی از نظر علمی شاید اشکالی نداشته باشد، اما وقتی بعد انتفاعی پیدا
میکند، از حیث صنفی دچار اشکال است.»
به
گفته رییس انجمن رادیولوژی ایران، تعداد رادیولوژیستها در برخی نقاط
دورافتاده کافی نیست اما این مشکل شکل حاد ندارد. درحال حاضر 2400
رادیولوژیست داریم که تا دو سه سال آینده به 3000 رادیولوژیست خواهد رسید.