شفا آنلاین>اجتماعی> مطالبات آزمایشگاهها که با تاخیر ده ماه تا یکساله وصول میشود، نگرانیها درمورد کاهش توان اقتصادی این مراکز تشخیصی افزایش داده است.
به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپید بیماری مسری این روزهای نظام سلامت که مراکز درمانی و ارائهدهندگان خدمات را بهشدت درگیر کرده است، به طور مستقیم به بندها و قوانینی برمیگردد که اختیارات سازمان نظام پزشکی را بهخصوص در زمینه تعیین تعرفه خدمات درمانی کاهش داد و از سوی دیگر در ترکیب شورای عالی بیمه جایی برای اعمالنظر فروشندگان خدمات درمانی باز نگذاشت. محمد صاحبالزمانی، یکی از اعضای هیئتمدیره
انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی و تشخیص طبی ایران در گفتگویی این موضوع را
شرح داده است که در ادامه میخوانید:
از دیدگاه شما آزمایشگاه دارای چه ابعادی است؟
آزمایشگاه
موسسه درمانی، تشخیصی، علمی و اقتصادی است. بنابراین نمیتوان آن را از یک
زاویه موردبررسی قرارداد. زمانی که میگوییم آزمایشگاه یک موسسه درمانی
است، یعنی درمان بیماریهای غیر واگیر و واگیر انواع سرطانها بدون
آزمایشگاه غیرممکن است. تشخیص بیماریهایی نظیر هپاتیت، ایدز و ...
بهوسیله آزمایش و خدماتی که در آزمایشگاه انجام میشود، صورت میگیرد. اگر
فعالیتهای بهداشتی و خدمات ملی اپیدمیولوژی در هر کشور از طریق تستهای
آزمایشی بهموقع صورت گیرد، بیماری واگیردار رواج نمییابد. خیلی از
بیماریهای کبدی و قلبی نیز از طریق آزمایش قابلتشخیص و درمان است .
اینکه
میگوییم آزمایشگاهها نهادهای علمی هستند یعنی تمام کارکنان آن دارای
دانشنامههای دانشگاهی هستند و از مسئولان فنی تا کارشناسان تحصیلات
آزمایشگاهی و دانشگاهی دارند.
از
سوی دیگر اینکه آزمایشگاه هم مثل هر سیستم اقتصادی دیگر دارای درآمد و
هزینههای مستقیم و غیرمستقیم، ازجمله پرداخت حقوق پرسنل، هزینه دستگاهها
و تجهیزات و کیت است. در هر جامعهای باید به ابعاد علمی، تشخیصی، درمانی و
اقتصادی آزمایشگاه توجه شود. درغیراین صورت هم آزمایشگاه متضرر میشود و
هم مردم برای دریافت خدمات. برخی مسئولان در هر وهلهای از زمان نظراتی
غیر کارشناسی و بدون پشتوانه مطالعاتی و علمی ارائه میکنند که نتیجهای جز
سردرگم کردن آزمایشگاهها ندارد.
اقتصاد آزمایشگاهها به این دلیل که عامل حیات و تداوم آن است، اهمیتی
انکارنشدنی دارد. به همین مناسبت شاید بهتر باشد درمورد کتاب تعرفه
آزمایشگاهیان که مدتی است نوشتهشده صحبت کنید.
بعدازاینکه
در سال 93 تعرفه خدمات پزشکی، کلینیکی و پاراکلینیکی اعلام شد انجمنهای
آزمایشگاهی به آن اعتراض کردند، در جلسهای که با حضور نمایندهای از
انجمنها و مسئولان و وزیر بهداشت برگزار شد، کارگروهی مسئول بررسی و
محاسبه قیمت واقعی و پایه تستهای آزمایشگاهی شد. نیمی از اعضای این گروه
از مسئولان وزارتخانه و نیمی دیگر از اعضای انجمنها بودند. چند متخصص
اقتصاد سلامت هم در بین این افراد حضور داشتند و خود انجمنها هزینه
تحقیقاتی این متخصصان را به آنها پرداخت کردند. کتاب تعرفه آزمایشگاهیان که
براساس فرمولهای علمی و اقتصادی تهیه شد، بعد از 8 ماه در اسفند 94 آماده
شد. ما کتاب را به وزیر بهداشت تقدیم کردیم و ایشان هم دستور دادند که
کتاب برای شورای عالی بیمه فرستاده شود. حالا حدود 8 ماه میگذرد و جلسه
دبیرخانه شورای عالی بیمه تشکیل نشده و مسئولی که پیگیر این کتاب بود هر
بار به ما وعده میدهد که در ماه بعد موضوع پیگیری میشود. این رفتار برخی
مسئولان غیرمسئولانه است و این آقایان باید پاسخگو باشند.
در سال 94 که ضریب تعرفه خدمات آزمایشگاهی 17 هزار تومان و حتی کمتر از
سال 93 بدون نظر مشورتی اعلام شد و مسئولان انجمنها برای اعتراض به تعرفه
تعیین به دنبال وقت ملاقات با آنها بودند، بهسختی و با پیگیریهای پیدرپی
زمانی برای ملاقات مشخص میشد و به خیلی از مکاتبات جواب نمیدادند.
میزان تعرفه خدمات آزمایشگاهی برای سال جاری چقدر مشخصشده است؟ آیا در جریان محاسبه، کتاب تعرفه را بررسی کردهاند؟
اسفند
93 میزان k تعرفه خدمات آزمایشگاهی را 20 هزار تومان تعیین کردند، در سال
94، میزان K را 17 هزار تومان تعیین کردند و امسال هم 19 هزار تومان. همین
روند تعیین تعرفه بهخوبی نشان میدهد که تعیین تعرفه براساس یک روند علمی و
حسابشده نیست. مگر میشود که میزان تعرفه امسال از سال قبل کمتر باشد
درحالیکه تورم اقتصادی افزایشیافته است؟
همکاران
آزمایشگاهی ما بهشدت از این موضوع ناراحت هستند و مکاتبات زیادی با
مسئولان امر در وزارت بهداشت هم داشتند اما هنوز کارگروهی که برای بررسی
این اعتراضات در شورای عالی بیمه باید تشکیل شود، تشکیل نشده است و کسی
هم پاسخگو نیست.
فکر میکنید اگر نظام پزشکی نقش بیشتری در تصمیمگیری شورای عالی بیمه داشت، تعرفه خدمات آزمایشگاهی چه تغییراتی میکرد؟
قبل
از اینکه تعیین تعرفه در برنامه پنجم توسعه از نظام پزشکی سلب شود،
رضایتمندی از تعیین تعرفه بیشتر بود. چون تعرفهها براساس محاسبات دقیق و
واقعی مشخص میشد و جامعه آزمایشگاهیان راضی بودند اما در شورای عالی بیمه
تعیین تعرفه مبنای کارشناسی ندارد.
آیا از مسئولان شورای عالی بیمه سوال کردهاید K را به چه شکل محاسبه میکنند؟
بارها
سوال کردهایم، پاسخهایی هم به ما دادهاند اما قانعکننده و علمی نیست.
تعیین K در تمام دنیا براساس یکسری فرمول علمی انجام میشود. کتاب
آزمایشگاهیان که در سال گذشته نوشته و تقدیم شورای عالی بیمه شد، هم دارای
مبنای علمی بود. K تعیینشده در کتاب با K شورای عالی بیمه اختلاف معناداری
دارد. جامعه آزمایشگاهیان نمیخواهند مردم در مضیقه مالی قرار بگیرند اما
میزان تعرفه باید به شکلی تعیین شود که مراکز درمانی و آزمایشگاهی هم
بتوانند فعالیت خود را ادامه دهند.
چند درصد آزمایشگاهها خصوصی هستند؟
حدود
5 هزار و 500 آزمایشگاه تشخیص طبی در کشور وجود دارد که از این تعداد حدود
2هزار و اندی وابسته به مراکز دولتی هستند اما مابقی خصوصی هستند. زمانی
بود که ما به اینکه آزمایشگاههای تشخیص طبی خصوصی در کشور راهاندازی شده و
به مردم خدمت میکنند افتخار میکردیم. یکی از شاخصههای عدالت در سلامت
دسترسی آسان مردم است. اگر آزمایشگاههایی که در سطح کشور خدمت اراده
میکنند با مشکلاتی مواجه شوند این مردم هستند که از خدمات آنها محروم
میشوند و این موضوع یعنی بیتوجهی به مردم .
اعتراض به ترکیب شورای عالی بیمه موضوع جدیدی نیست. اما اخیرا صریحتر مطرح میشود. نظر شما در این مورد چیست؟
ترکیب
شورای عالی بیمه سلامت در برنامه توسعه پنجم مشخص شد و اکثر انجمنهای
علمی و سازمان نظام پزشکی نسبت به این موضوع معترض هستند اما هیچکدام از
نهادها نظیر مجلس به این موضوع توجه نکردند.
ترکیب
دبیرخانه شورای عالی بیمه که امروز فعال است، قدیمی و براساس قانون نبوده و
متناسب نیست. شورای عالی بیمه باید ترکیبی از خریداران و فروشندگان باشد
درحالیکه امروز غلبه با خریداران است. انجمنهای علمی و سازمان نظام پزشکی
هم باید در این شورا نقش داشته باشند اما این موضوع هم رعایت نمیشود.
این
درست نیست که دبیرخانه شورای عالی بیمه سلامت از طریق مشورت افرادی که
عمدتا خریدار خدمت هستند، تشکیل شود و هر کسهم نظری بدهد دیگران
نمیپذیرند. امیدوارم که امسال نمایندگان مجلس و کمیسیون بهداشت و درمان
بتوانند این ترکیب را تغییر دهند.
چقدر از مطالبات آزمایشگاهها از بیمهها پرداختشده؟ پرداخت بیمهها چگونه است؟
چهار
ماه است که انجمنهای آزمایشگاهی از طریق مکاتبه یا جلسات حضوری با
مسئولان بیمه در تلاش هستند مطالبات جامعه آزمایشگاهی را وصول کنند اما
هنوز این مشکل برطرف نشده است و این اتفاق برای کشوری که احکام اسلامی در
آن اجرا میشود خوب نیست. پیامبر (ص) میگوید «مزد کارگر را قبل از اینکه
عرقش خشک شود، باید پرداخت کنی.» بنابراین دلیلی ندارد که آزمایشگاه یک سال
منتظر وصول مطالبات خود باشد.
من
نمیدانم مسئولان چه میخواهند بگویند اگر آزمایشگاهها بیماران تحت پوشش
سازمانهای بیمهگر را پذیرش ندهند، آن وقت چه اتفاقی خواهد افتاد؟
سازمانهای
بیمهگر در پرداخت مطالبات آزمایشگاهها بهروز نه بلکه به ماه و سال عمل
نمیکنند. برای مثال تامین اجتماعی حدود یک سال در تسویهحسابهای خود
تاخیر دارد. بیمه سلامت و نیروهای مسلح حدود 8 ماه. بیمههای مکمل هم به
همین نحو عمل میکنند. این در حالی است که آزمایشگاهها برای تامین تجهیزات
و کیت و پرداخت حقوق پرسنل باید بهروز هزینه کنند. در این میان نظارت
دقیقی هم نیست.
تابهحال از آزمایشگاهی درخواست لغو پروانه داشتهاید؟
من
بهعنوان یکی از اعضای کمیسیون ماده 20 دانشگاههای علوم پزشکی حضور دارم.
در هر کمیسیون از دانشگاهها که شرکت میکنیم حدود 10 آزمایشگاه تقاضای
ابطال پروانه دارند یعنی میخواهند آزمایشگاه را تعطیل کنند. من از تمام
مسئولان ذیربط و وزیر بهداشت و وزیر رفاه و ریاست محترم جمهوری درخواست
میکنم که هرچه سریعتر این مشکل را برطرف کنند و به فریاد مدیران
آزمایشگاهها پاسخ منطقی بدهند.در غیر این صورت هر اتفاقی را مسئول خواهند
بود.
زمانی
بود که آزمایشگاههای تشخیص طبی در سراسر کشور تجهیز شدند و ما افتخار
میکردیم به مردم خدمات ارائه میدهند. هنوز هم به همین شکل است اما اگر
نتوانیم سرویسدهی علمی، تجهیزاتی و اقتصادی را همگام بازمان پیش ببریم،
برخی از این مراکز تعطیل میشود. اگر آزمایشگاهی درآمدی متناسب با
سرمایهاش و هزینهاش کسب نکند، دچار مشکل میشود. و با بحران اقتصادی
مواجه و ورشکست میشوند اگر دولت سازمانهای بیمهگر را از این وضعیت نجات
ندهد، همه دچار مشکل میشوند. باید فکر و روش جدیدی پیدا کرد دیگر نمیتوان
از راههای قدیمی به راهحل رسید.