دکتر مسعود قاسمی، رئیس انجمن آرترواسکلروز ایران درباره نارسایی قلبی و تغییرات ناشی از آن در سبک زندگی مبتلایان توضیح میدهد: نارسایی قلبی که به آن نارسایی احتقانی قلب نیز میگویند، زمانی رخ میدهد که قلب نتواند به طور موثر و کارا خون را در بدن پمپاژ کند، در این بیماری طرف چپ یا راست یا هر دو طرف بدن تحت تاثیر قرار میگیرد.
این فوقتخصص آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی با اشاره به این که فشارخون یا بیماری عروق کرونر میتواند باعث ابتلا به نارسایی قلبی شود، میافزاید: بیماران مبتلا به نارسایی قلبی با کاهش کار عضلانی قلب دچار کاهش فعالیت روزانه میشوند. بیشک این دسته از بیماران اگر فعالیت قابل توجهی داشته باشند ممکن است دچار ادم ریه یعنی جمع شدن آب در ریه شوند. این بیماران در صورت مصرف زیاد نمک، دچار عوارض تشدید نارسایی قلبی میشوند.
محدودیت در فعالیت روزانه زندگی
به گفته دکتر قاسمی مبتلایان به نارسایی قلبی باید به برخی توصیهها بویژه در ارتباط با کاهش فعالیتهای روزانه توجه کنند. کما این که توجه به کاهش فعالیت ناگهانی و توجه به عدم تشدید فعالیتها در زمانی که فرد دچار تنگی نفس شده است باید مورد توجه قرار بگیرد.
این متخصص قلب میافزاید: این دسته از بیماران موقع خوابیدن باید بالش بلندتری زیر سرشان بگذارند.
زمان مصرف شام و نهار را نیز با زمان خوابیدن فاصله بدهند و با معده پر نخوابند. برای تغذیه هم کاهش مصرف نمک و آب بسیار مهم است. مصرف بیش از حد سبزیجات و میوههای پرآب هم باید محدود شود. بیشک، پرهیز از مصرف چیپس، سیبزمینی، سوپ، غذاهای کنسرو شده، گوشت و ماهی نمک سود نیز میتواند راهکاری مناسب برای کاهش ابتلا به نارسایی قلبی باشد.
وقتی نارسایی قلبی خطرناک میشود
نارسایی قلبی با کاهش شدید عملکرد و این که باعث بروز اختلال در گردش خون بیماران قلبی میشود، بزرگترین خطر را برای مبتلایان به همراه میآورد.
دکتر قاسمی مواردی را که بر اثر آنها نارسایی قلبی خطرناک میشود این گونه برمیشمرد: نارسایی قلبی میتواند خطرناک شود زمانی که فرد به صورت ناگهانی شروع به فعالیت، دویدن یا بالا رفتن از پله بکند. زمانی که غذایی با میزان نمک بالا یا آب زیاد مصرف کند. همچنین زمانی که فرد فراموش میکند دارویش را بخورد. همچنین زمانی که فرد با وجود نارسایی قلبی، چربی خونش را بالا نگه دارد.
این فوقتخصص آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی تاکید میکند: سیگار کشیدن در فرد مبتلا به نارسایی قلبی بسیار پرخطر است. همچنین این بیماری بسیار خطرناک میشود زمانی که بیمار، دیابتش را کنترل نکند یا تنگی عروقش بموقع درمان نشود. بیماریهای کبدی و کلیوی نیز اگر در چنین فردی درمان نشود، میتواند به تجمع آب در ریه، تنگی نفس و ایست قلبی منجر شود.
چرا قلب دچار نارسایی میشود؟
نارسایی قلبی علل مختلفی دارد به گونهای که گاهی به دلیل یک عفونت بروز میکند. بنابراین اگر بیمار بموقع مراجعه کند، قابل تشخیص و درمان قطعی خواهد بود. البته از عوامل خطر بروز نارسایی قلبی میتوان به تنگی عروق کرونر، نارسایی دریچهای، نارسایی قلب، عفونت و دیابت اشاره کرد.
به گفته رئیس انجمن آرترواسکلروز ایران،کشیدن سیگار، مصرف الکل، انجام فعالیتهای سنگین، استرس و مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی خطر ابتلا به نارسایی قلبی را افزایش میدهد. این بیماری در افراد مسنتر به دلیل آن که شانس سکته قلبی در آنها بیشتر است، بیمارانی که دارای یک نقص مادرزادی یا اکتسابی در ساختمان یا عملکرد قلب دارند و همچنین در بزرگسالان که فشار خون، پرکاری تیروئید، بیماری مزمن ریوی، انسداد عروق کرونر و نارسایی کلیه دارند، بروز میکند.
غربالگری پیش از ابتلا
رئیس انجمن آرترواسکلروز ایران، غربالگری را در کاهش و کنترل بیماری نارسایی قلبی بسیار مهم و موثر دانسته و تاکید میکند: پزشکان با غربالگری و درمان بیمارانی که فشار خون، بیماری عروق کرونری، دیابت، کمخونی و اختلالات تنفسی در خواب دارند، میتوانند در کاهش و کنترل این بیماری در جامعه بسیار موثر باشند.
تغییر سبک زندگی با نارسایی قلبی
بیماران مبتلا به نارسایی قلبی علاوه بر مصرف دارو باید اقداماتی را برای بهبود انجام دهند:
از مصرف نمک و مایعات فراوان خودداری کنند.
ورزشهای منظم هوازی انجام دهند.
در معرض گرد و غبار قرار نگیرند.
فشار خون باید بخوبی کنترل شود.
اگر دچار اضافه وزن یا چاقی هستند نسبت به کاهش وزن اقدام کنند تا انقباضات قلب افزایش پیدا کند.
مصرف داروها باید به صورت منظم صورت بگیرد.
بیماریهای دیگر باید درمان و کنترل شود.
فعالیت ناگهانی و سریع نداشته باشند.
مردان بالای 40 سال و زنان بالای 50 سال اگر تنگی نفس و اختلال فعالیتی دارند به پزشک مراجعه کنند.
از مواد گیاهی (شیرین بیان به افزایش فشار خون میانجامد) به طور نامناسب و خودسرانه استفاده نکنند.
اگر اقدامات فردی و درمانهای دارویی پاسخگو نباشد، اقدامات جراحی، پیوند سلولهای بنیادی و پیوند قلب به عنوان گزینه درمانی مطرح میشود.
نارسایی قلبی با بیمار چه میکند؟
بیشک، نارسایی قلبی به کاهش کیفیت و امید به زندگی بیماران منجر میشود. خستگی زودرس، تنگی نفس در زمان فعالیت، کاهش انرژی و اشتها از دیگر عوارض نارسایی قلبی هستند. در موارد شدیدتر، بیماری با احساس تنگی نفس در زمان استراحت، تورم ناحیه ساق و مچ پا، سرگیجه، تپش قلب، ضربان نامنظم قلب و سرفههای خشک مکرر با خلط خونی همراه است که به بستری شدن بیمار منجر میشود. نارسایی قلبی علاوه بر بروز این نشانهها موجب کاهش طول عمر بیمار میشود. مرگ و میر در این بیماری، بیش از مبتلایان به سرطان است.