به گزارش حمله پانیک یک دوره احساس ترس شدید است که به‌طور موقت فعالیت‌های عادی فرد را مختل می‌کند. شروع آن معمولا ناگهانی و به‌دنبال یک عامل محیطی آزاردهنده یا دلهره‌آور است. هر چند حملات پانیک اغلب احساس ترس و ناراحتی شدیدی ایجاد می‌کنند اما مکانیسم آن، یک واکنش تکاملی بدن است که نخستین‌بار در سال 1929 توسط والتر کانون توصیف گردید.
والتر، باور داشت که حملات ترس در واقع تحریک بیش از حد سیستم سمپاتیک بدن
هستند. این همان سیستمی است که در زمان وقوع خطر کمک می‌کند قدرت عضلانی و
تمرکز برای فرار افزایش بیابد. درواقع، دستگاه عصبی سمپاتیک در حالت استرس،
فعال‌تر شده و انسان را برای نبرد یا فرار آماده‌تر می‌کند اما وقتی به
صورت نابجا و در مواقع غیر از خطر تحریک شود، فرد را به فاز حمله پانیک
می‌برد. اغلب بیمارانی که دچار حملات پانیک می‌شوند، می‌گویند این حملات
دلهره‌آورترین وقایع زندگی آنها بوده و به راستی مرگ را در چند قدمی خود
احساس می‌کنند.
هر فردی در شرایط خاصی حملات پانیک را تجربه می‌کند
نکته قابل تامل درمورد بیماران مبتلا به حملات پانیک این است که هر فرد در
شرایط خاصی این حملات را تجربه می‌کند. مثلا برخی بیماران، در جاهای شلوغ و
پر ازدحام، برخی در جای خلوت و در تنهایی، برخی در فضاهای باز و برخی در
فضای تنگ و بسته به این حمله دچار می‌شوند. نکته‌ای که معمولا از دید
هیچ‌کس مخفی نمی‌ماند اما متاسفانه هیچ تاثیری در روند درمان و انتخاب دارو
ندارد.
طی 15 سال تجربه هومیوپاتی، بارها با بیمارانی که دچار حملات پانیک
شده‌اند، مواجه شده‌ام. اغلب چهره خسته و ناامیدی دارند. آنها همواره اصرار
می‌کنند بیماری‌شان با بقیه فرق دارد و تنها در شرایط خاصی بروز می‌کند.
جالب اینکه وحشت این افراد نیز منحصر به فرد است. عده‌ای از بروز حمله قلبی
وحشت زده‌اند. عده‌ای هم از ایستادن واهمه دارند چون احساس می‌کنند
ایستادن باعث می‌شود، قلبشان از کار باز ماند. برخی هم در فضای بسته احساس
تنگی و خفگی دارند؛ گویی دیوارها به سمت آنها می‌آیند و آنها را له
می‌کنند. عده‌ای هم از سقوط ساختمان‌های بلند روی سرشان دچار واهمه می‌شوند
و بی‌اختیار پا به فرار می‌گذارند.
برخی دیگر، به وضوح از خفه شدن می‌ترسند و تاکید می‌کنند که گویی دستی
گلویشان را گرفته و می‌فشارد. عده‌ای نیز نفس کم می‌آورند و تند تند نفس
می‌کشند و احساس می‌کنند قفسه سینه‌شان سنگین شده و نمی‌توانند عمیق نفس
بکشند. برخی نیز آنقدر ناگهانی دچار حمله وحشت می‌شوند که متوجه رفتارشان
نشده و سراسیمه به این سو و آنسو می‌دوند. حتی گاهی ممكن است بیمار در حین
حمله، دچار مسخ شخصیت یا مسخ واقعیت شود.
داروهای روانگردان تنها این بیماران را آرام می‌کند
حملات پانیک در طب رایج معمولا هیچگاه به طور کامل درمان نمی‌شوند. داروهای
روانگردان، تنها این بیماران را آرام می‌کنند. به این معنا که ریشه بیماری
هیچگاه خشکانیده نشده و بیماران در درازمدت یاد می‌گیرند که فعالیت
اجتماعی و خانوادگی‌شان را با ترس‌های خود سازگار کنند. مثلا هیچگاه تنها
جایی نروند یا از سوار شدن آسانسور و هواپیما چشم‌پوشی کنند. متاسفانه
این بیماران در درازمدت دچار افکار خرافی، توهمی و وسواسی می‌شوند که
البته نتیجه مستقیم حملات پانیک آنهاست.
درمان پانیک در هومیوپاتی
درمان حملات پاینک در هومیوپاتی به شدت به نوع حملات بستگی دارد. برخلاف
استراتژی طب رایج که سعی می‌کند، این حملات صرفا با یک گروه داروی
آرامش‌بخش درمان کند، هومیوپاتی برای هر نوع از این حملات داروی خاص خود را
تجویز می‌کند.
مثلا بیمارانی که به ناگهان و با کمترین محرکی دچار حمله شده و سراسیمه به
این سو و آنسو می‌دوند، داروی ACON تجویز می‌شود. وحشت آنها کاملا
نابالغانه است. در مواردی که بیمار به Acon نیاز دارد، شدت حمله آنقدر زیاد
است که بیمار اصلا نمی‌تواند فکر کند که چه واکنشی معقول است.
در مورد بیمارانی که دچار تنگی نفس‌های هیستریک و سایکولوژیک می‌شوند، Lob
بهترین داروست. آنها احساس می‌کنند، نفس کم آورده‌اند و به سرعت نفس
می‌کشند. این امر سبب کاهش غلظت co2 این افراد شده و به دنبال آن فرد دچار
گزگز اندام‌ها و احساس سبکی سر می‌شود. در طب رایج این افراد را وادار
می‌کنند، در کیسه فریز نفس بکشند تا از کاهش غلظت co2 جلوگیری شود و در
مورد درمان تنها از یک داروی آرامش‌بخش استفاده می‌شود که طبیعتا اثر موقتی
در درمان دارد.
در بیمارانی که از فضای بسته واهمه داشته و دچار حملات پانیک می‌شوند، Arg-n داروی بسیار کارآمدی است. آنها در این شرایط خودشان را کنترل کرده و سعی می‌کنند، واکنش نامعقولی نشان ندهند. نکته مهم در مورد این بیماران این است که آنها غالبا شخصیت اجتماعی بالایی داشته و ممکن است به واسطه شغلشان تاکنون بارها سوار هواپیما شده‌اند، اما این بیماری هر بار مسافرت آنها را به یک کابوس تبدیل می‌کند.
در مورد بیمارانی که احساس فشار و خفگی شدید در گلویشان دارند، Spong
بهترین انتخاب است. آنها حتی از شدت فشار روی گلویشان به سرفه می‌افتند.
داروی مناسب برای حملات پانیک از نیمه شب به بعد، Ars است. این بیماران به
شدت کلافه و ایرادگیر می‌شوند. همه را به خاطر بروز حملاتشان سرزنش
می‌کنند. ضعف شدیدی در حین حملات بر بدنشان حاکم می‌شوند که اجازه نمی‌دهد
راه بروند. با این حال کلافگی از چهره ضعیف و عرق کرده‌شان مشهود است. آنها
به وضوح از مرگ صحبت و حتی زمان آن را پیش‌بینی می‌کنند.
در حملات پانیکی که فرد دچار توهم و هذیان شده و حتی به سمت مسخ شخصیت پیش
می‌رود، داروی Stram بهترین انتخاب است. نکته کلیدی این انتخاب ترس شدید
آنها از تاریکی است. این ترس باعث می‌شود آنها شب را با چراغ روشن بخوابند.
در هومیوپاتی روند درمان حملات پانیک بسیار سریع است. البته این روند بستگی
به زمان شروع بیماری و مقدار مصرف داروهای روانگردان متفاوت است.
*دکتر مهرداد اخوان بهبهانی، متخصص علوم اعصاب و عضو ممتاز انجمن هومیوپاتی
