شاید، چالش برانگیزترین موضوعی که جامعه پزشکی را به سمت حاشیه ها برده، مسئله «دریافت زیرمیزی» است. موضوعی که همواره قریب به اتفاق جامعه پزشکی را آزار می دهد، اما اندک همکاران آنها، شرایطی را به وجود می آورند که اذهان و افکار عمومی، تا حدودی نسبت به پزشکان احساس خوبی نداشته باشد. در حالی که همین پزشکان هستند که در عرصه ها و صحنه های مختلف اجتماعی، در خدمت سلامت مردم گام بر می دارند و خستگی را بر جان می خرند.
زیرمیزی یا همان دریافت های غیرقانونی
ماجرای زیرمیزی پزشکان در سال اول وزارت دکتر هاشمی در دولت یازدهم، به شدت خودنمایی کرد بطوریکه برای برخورد با این پدیده زشت در حوزه سلامت کشور، وزارت بهداشت با همکاری سازمان نظام پزشکی، به دنبال راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت موجود بودند. بر همین اساس، کمیته ای مشترک تشکیل و پرونده پزشکان زیرمیزی بگیر، به صورت محرمانه بررسی و مورد پیگیری قرار گرفت.
در مقابل، لیست ۱۴ نفره ای از پزشکان زیرمیزی بگیر از کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نهم خارج شد که با واکنش تند وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی مواجه گردید.
رسول خضری که در مجلس نهم عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس بود، از انتشار لیست پزشکان زیرمیزی بگیر حمایت کرده و این اقدام را یک حرکت مثبت دانسته بود.
وی افزود: واقعیت آن است که پدیده زیرمیزی ناشی از سرانه ناکافی حوزه سلامت کشور است در حالی که همین سرانه در کشورهای همجوار ۱۰ برابر ایران است.
خضری با تاکید بر اینکه وجود پزشکان دانه درشت زیرمیزی‌بگیر نام حوزه سلامت و جامعه پزشکی را خدشه‌دار می‌کند، یادآور شد: دفاع من از پزشکان مخصوصا پزشکان عمومی است که در روستاهای دورافتاده فعالیت می‌کنند.
در همین حال، دکتر علی رضا زالی رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، انتشار لیست پزشکان زیرمیزی بگیر را، بی فایده دانسته و گفته بود که این اقدام، نوعی عقده گشایی رسانه ای بود.
دکتر سید سجاد رضوی مدیرکل نظارت بر درمان و اعتبار بخشی وزارت بهداشت، نیز عنوان داشته بود که جوسازی در خصوص دریافت های غیرمتعارف، پیگیری های قانونی وزارت بهداشت در این خصوص را بی نتیجه می سازد.
وی گفت: وقتی بدون هماهنگی با مسئولان وزارت بهداشت اقدام به انتشار اسامی برخی از پزشکان تحت عنوان پزشکانی که دریافت های غیرمتعارف داشته اند می شود، تمام اقدامات دیگر وزارت بهداشت برای کنترل این پدیده نیز تحت الشعاع قرار می گیرد.
رضوی بر این عقیده است که این گونه اقدامات جز اینکه به روابط پزشک و بیمار و اعتماد مردم به جامعه پزشکی ضربه بزند نتیجه دیگری ندارد.
در هر حال، موضوع زیرمیزی پزشکان هنوز نیز ادامه دارد، اما مسئولان ارشد وزارت بهداشت معتقدند که توانسته اند با زیرمیزی های پزشکان در بخش دولتی برخورد و آن را صفر کنند و در بخش خصوصی نیز به حداقل رسیده است.
دکتر رضا لاری پور سخنگوی سازمان نظام پزشکی کشور، معتقد است که کمتر از ۵ درصد جامعه پزشکی دریافت های غیرمتعارف از بیمار دارند که آن هم حاصل تعرفه های نادرست و غیرکارشناسانه خدمات پزشکی است.
وی با بیان اینکه زیرمیزی پدیده ای چند وجهی است و عدم وجود تعرفه های مناسب یکی از علل اصلی ایجاد آن است، افزود: جامعه پزشکی می خواهد هر گونه رابطه مالی بین پزشک و بیمار از بین برود اما عملکرد ضعیف بیمه ها و نبود منابع مالی برای پوشش کامل خدمات بهداشت و درمانی از دیگر معضلاتی است که باعث ایجاد زیر میزی می شود.
مشاور رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور تصریح کرد: وقتی خود دولت اعلام می کند افزایش هزینه های پرسنلی از نظر دستمزد حداقل به میزان ۱۴ درصد است و آن گاه تعرفه جامعه پزشکی ۱۰ درصد افزایش می یابد این فاصله ۴ درصدی چطور باید جبران شود.
ماجرای فیش های نجومی
با اجرای طرح تحول نظام سلامت به عنوان مهمترین اقدام وزارت بهداشت دولت یازدهم، به یکباره موضوع زیرمیزی پزشکان تحت الشعاع فیش های نجومی قرار گرفت. موضوعی که باعث شد تا سایر وزارتخانه ها و دستگاه های دولتی نیز درگیر این موضوع شوند. اما، آنچه مسلم است اینکه منتقدان طرح تحول سلامت بر این عقیده اند که اجرای این طرح باعث شد تا جیب برخی پزشکان حاضر در این طرح، پر از پول شود و اصطلاح «فیش های نجومی» در حوزه سلامت کلید خورد.
به گفته منتقدان طرح تحول سلامت، کارانه ای که برخی پزشکان در ماه می گیرند بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان متغییر است. در حالی که سخنگوی وزارت بهداشت، چنین ادعاهایی را رد می کند و می گوید: کارانه که اندک شماری از پزشکان در بخش دولتی می گیرند، بین ۷۰ میلیون تا ۱۰۰ میلیون تومان است که البته تعداد این پزشکان خیلی ناچیز است.
در مقابل، محمد شریفی مقدم قائم مقام سازمان نظام پرستاری کشور، معتقد است نباید پرداخت های چند ده میلیونی پزشکان متخصص در وزارت بهداشت کوچک جلوه داده شود.
وی گفت: با وجودی که برخی نمایندگان مجلس نسبت به پرداخت حقوق های چند صدمیلیون تومانی وزارت بهداشت به پزشکان اعتراض کردند، اما سخنگوی دولت رسیدگی به موضوع پرداختی هایی مانند کارانه پزشکان در بخش دولتی را به شورای حقوق و دستمزد سپرده است.
شریفی مقدم با بیان اینکه بیشترین پرداخت غیر متعارف از نظر کمی به پزشکان وزارت بهداشت مربوط است نه مدیران بیمه ها و بانک ها ادامه داد: اما در افکار عمومی کمتر به این موضوع توجه شده و سخنگوی دولت هم رسیدگی به این موضوع را به آینده موکول کرده است.
قائم مقام سازمان نظام پرستاری کشور افزود: اگر متوسط دریافتی پزشکان ۱۴ میلیون تومان باشد که این رقم هم بالا است اما بدون شک هزاران پزشک متخصص در وزارت بهداشت بالای ۳۰ میلیون تومان دریافتی دارند که به لحاظ کیفیت بیشترین حقوق غیرمتعارف را دارند.
این در حالی است که دکتر ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه فیش حقوقی پزشکان کاملا مشخص و رقم آن اندک است، اظهار داشت: فیش حقوقی پزشک متخصص که ۷۷.۵ درصد بار خدمات بستری بر روی دوش اوست، نزدیک به ۲ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان است و بقیه دریافتی آن که مبالغ اندک کارانه است. یعنی در مقابل ارائه خدمت با تعرفه دولتی کمترین قیمت بعد از کسر مالیات، و سایر کسری ها به پزشک داده می شود.
وی افزود: اکثر این پزشکان بیش از دو برابر پزشک تمام وقت فعالیت می کنند.
معاون کل وزارت بهداشت ضمن اشاره به گزارش دادستان دیوان محاسبات که با درایت و نظر فنی ارائه شده، افزود: گزارش دیوان محاسبات نشان داد که اضافه دریافتی یا پرداختی در وزارت بهداشت وجود ندارد و وزارت بهداشت از پرداخت های نامتعارف مبراست.
روپوش «سفید» پزشکان خاک دارد!
جامعه پزشکی کشور همواره ثابت کرده است که در خدمت به مردم و بیماران از هیچ کوشش و تلاشی کوتاهی نمی کند. نمونه این ادعا را می توان در حضور پزشکان داوطلبی دید که بدون هیچ چشم داشتی به مناطق محروم می روند تا مردم را ویزیت و معاینه کنند. آنها، بدون اینکه به فکر حق ویزیت باشند، در کنار مردمانی قرار می گیرند، که به نان شب محتاجند و قطعا توان پرداخت پول ویزیت را ندارند. اما، این پزشکان، با رضایت خاطر، در کنار مردم محروم و نیازمند قرار می گیرند. این پزشکان، نمونه ای از جامعه پزشکی خدوم و تلاشگر هستند که خود نیز از رفتارهای نادرست اندک همکاران سفید پوش خودشان گلایه دارند.
در واقع می توان چنین گفت که روپوش «سفید» پزشکان خاک دارد و باید آن را تکاند.مهر
