تدابیر طب سنتی در درمان بی خوابی

چرا نمی خوابید؟

دلیل بی خوابی از دیدگاه طب سنتی به خشکی مغز باز می گردد؛ وقتی مغز به اندازه کافی رطوبت نداشته باشد، بی خوابی ایجاد می شود. خشکی مغز می تواند همراه با گرمی یا همراه با سردی باشد. بی خوابی که به دلیل خشکی و گرمی ایجاد می شود، به این شکل است که فرد در ابتدا نمی تواند به راحتی به خواب برود و نزدیک سحر احساس خواب برای فرد ایجاد می شود.

این دسته از افراد معمولا تا ساعت 2 یا 3 بامداد برای خوابیدن با مشکل مواجه هستند و صبح ها نمی توانند از خواب بیدار شوند و به جای خواب شبانه، تا ظهر می خوابند، افرادی که به دلیل خشکی و گرمی نمی خوابند، شب ها در کنار تخت خود آب می گذارند تا مدام از آن بنوشند. این دسته از افراد در هوای سرد و مرطوب به راحتی می خوابند.

گروه دوم در اثر خشکی و سردی دچار بی خوابی می شوند به این شکل که حدود 3-2 ساعت می خوابند، سپس بیدار می شوند و دیگر امکان خوابیدن برای شان وجود ندارد. این دسته از افراد معمولا کابوس های وحشتناک می بینند. خوردن قهوه و چای می تواند مشکلات این دسته از افراد را تشدید کند. افرادی که مشکلات خواب دارند، خسته هستند ولی به دلیل وجود صفرا و سودا در بدن شان نمی توانند به راحتی بخوابند.

گیاهی که شما را بی هوش می کند!

افرادی که به خشکی مغز مبتلا هستند، باید دمای اتاقی را که می خواهند در آن بخوابند متعادل کنند چون گرما و سرمای زیاد باعث بی خوابی در این دسته از افراد می شود. افراد سوداوی مزاج در زمستان و سرما بیشتر با مشکل بی خوابی مواجه می شوند در حالی که بی خوابی در تابستان و هوای گرم مختص افراد صفراوی مزاج است.

پرخوری و یائسگی می تواند بی خوابی این دسته از افراد را تشدید کند. برای رفع بی خوابی می توان یک نوع سوپ درست کرد؛ برای درست کردن این سوپ باید از جو، لپه و برنج استفاده کرد. همچنین می توان در این سوپ،کدو حلوایی و یکی دو برگ کاهو ریخت و علاوه بر آن به سوپ باید گشنیز، هویج و شیر نیز اضافه کرد. خوردن این سوپ که روش پخت آن مانند سایر سوپ هاست، می تواند به درمان بی خوابی کمک کند.

استفاده از سبزی ترخون در درمان بی خوابی افرادی سوداوی مزاج موثر است. این دسته از افراد می توانند ترخون را خشک کنند و روی غذاهای خود بریزند و بخورند. طبق طب ابوعلی سینا، مصرف دمنوش هایی چون گل گاوزبان، اسطوخودوس و بادزنجبویه آرامش خاطر را به انسان هدیه داده و افراد را از بی خوابی نجات می دهد.

سنبل الطیب یکی از گیاهانی است که در درمان بی خوابی می توان از آن کمک گرفت. این گیاه تاثیر فوق العاده ای در درمان بی خوابی دارد، به شرط آن که از نوع تازه گیاه استفاده شود. برای این منظور باید تکه های ریشه سنبل الطیب را در قوری، به همره 2 لیوان آب جوش ریخت و پس از 3-2 دقیقه جوشیدن آن را دم کرد. نوشیدن یک جرعه از این دم نوش خواب عمیقی را برای فرد ایجاد می کند.

اغلب سنبل الطیبی که در عطاری ها به فروش می رسد، تازه نیست و به همین دلیل تاثیر چندانی در درمان بی خوابی ندارند. برای بهره گیری از خاصیت خواب آوری این گیاه، باید آن را به صورت مستقیم و تازه مصرف کرد. سنبل الطیب برای افراد سوداوی که با مشکل بی خوابی مواجه هستند، گزینه بسیار خوبی محسوب می شود.

درمان های گیاهی می توانند جایگزین بهتری برای داروهای شیمیایی باشند چون بیشتر داروهای شیمیایی که برای خواب استفاده می شود، می توانند باعث وابستگی فرد شوند. ضمن این که مشکلاتی چون اختلالات حافظه، عدم تمرکز و گیجی در طول روز را ایجاد می کنند. البته ممکن است روند درمان با گیاهان دارویی در افراد سوداوی مزاج، کمی طولانی باشد. به همین دلیل افراد سوداوی مزاج باید برای درمان صبور باشند.

 

تخم کدو حلوایی

کدو حلوایی چندان مورد توجه قرار نمی گیرد و بسیاری از افراد در غذاها از آن استفاده نمی کنند. یکی دیگر از داروهایی که برای درمان بی خوابی می توان از آن کمک گرفت، تخم کدو حلوایی است. تخم کدو حلوایی برای افرادی که صفراوی مزاج هستند و بی خوابی های شبانه دارند، مفید است. برای استفاده از تخم کدو حلوایی باید آن را کوبید و درون توری ریخت، سپس توری را در آب در حال جوش گذاشت و بعد از چند دقیقه آن را بیرون آورد. بعد از آن باید توری را فشرد تا شیره تخم کدو حلوایی بیرون بیاید. شیره تخم کدو حلوایی را باید داخل شیر و عسل ریخت و نوشید.

بهار نارنج

خیلی افراد با خاصیت آرام بخش و خواب آور بهار نارنج آشنایی دارند و از آن برای رفع مشکل بی خوابی استفاده می کنند. بهار نارنج را می توان به شکل دم نوش، شربت یا عرق استفاده کرد.

بهار نارنج گیاهی است که می تواند برای افرادی که به مشکل بی خوابی و افسردگی به صورت هم زمان مبتلا هستند، مناسب باشد. در واقع این گیاه بیشتر مناسب سوداوی مزاج هاست. برای درست کردم دم نوش بهار نارنج، کافی است 15 گرم از آن را داخل قوری ریخته و 10 تا 30 دقیقه دم کرد و پس از صاف کردن نوشید.

آب؛ دارویی برای خواب

یکی از نکاتی که افراد باید به آن توجه کافی داشته باشند، نداشتن استرس و تنش های عصبی هنگام خواب است. اگر افراد دچار تنش و استرس باشند دچار اختلال خواب مین شوند و این مسئله در افرادی که دچار خشکی مغز هستند با شدت بیشتری اتفاق می افتد.

همچنین در ورزش کردن باید اعتدال را رعایت کرد چون ورزش شدید می تواند با وجود خستگی زیاد، برای افراد ایجاد بی خوابی کند. در واقع ورزش شدید و استرس باعث از بین رفتن بلغم و رطوبت می شود که همین مسئله می تواند باعث ایجاد بی خوابی شود. افرادی که با مشکل بی خوابی مواجه هستند باید طی روز زیاد آب بنوشند تا رطوبت در بدن شان بالا برود.

غذاهایی که می توانند رطوبت بدن را بالا ببرند باید در برنامه غذایی این دسته از افراد قرار بگیرند. البته نوشیدن آب یا مایعات نباید در ساعت های پایانی شب باشد چون باعث ابتلا به تکرر ادرار و در نهایت بی خوابی می شود. کاهو، گشنیز، کدو حلوایی و گل گاوزبان می توانند رطوبت بدن را تامین کنند. به همین دلیل افراد باید به اندازه کافی از این گیاهان استفاده کنند.

 

بالا بردن رطوبت مغز برای اختلال خواب نباید خیلی زیاد باشد. به این دلیل که فرد دچار خواب آلودگی و کسالت خواهد شد. استفاده از غذاهای تند که حاوی ادویه های مختلف به ویژه فلفل هستند، می توانند منجر به بی خوابی شوند چون گرمی و خشکی را در بدن افزایش می دهند.

به همین دلیل هم افرادی که مزاج گرم و تر یا سرد و تر دارند، خوش خواب تر از افرادی هستند که مزاج گرم و خشک یا سرد و خشک دارند. از طرف دیگر، هر چه سن افراد بالاتر می رود، میزان خشکی مزاج آنها هم بیشتر می شود. به همین دلیل است که معمولا بیشتر سالمندان خواب کمتر و سبک تری نسبت به بچه ها و جوان ترها دارند. اگر دقت کرده باشید، مردم شمال ایران که در مناطقی مرطوب زندگی می کنند، خواب عمیق تری دارند و معمولا هم هنگام صبح، کمی کسل هستند. این در حالی است که مردم مناطق ییلاقی، به رغم داشتن خواب کمتر، هنگام صبح سرحال تر به نظر می رسند.

تغییر آب و هوا، تغییر خورد و خوراک، استفاده بیشتر از غذاهای کنسروی و فرآوری شده و تغییر در حرکت و سکون انسان های امروزی باعث شده تا مزاج آنها به سمت خشکی برود و برنامه خواب آنها به هم بریزد. با این حساب، اصلا عجیب نیست که خیلی از مردم این دوره و زمانه از اختلال خواب رنج می برند.