به‌زودی درباره‌اش صحبت می‌کنیم

به گزارش شفا آنلاین،جنسیت چیزی بیش از جنس یا هویت جنسی است که در رشد هر فرد نقشی حیاتی ایفا می‌کند. درک جنسیت شامل درک چگونگی کارکرد بدن انسان، به ویژه چگونگی تولیدمثل است، جنسیت علاوه بر آن شامل گستره‌ای از مفاهیم مربوط به روابط انسانی، مهارت‌های زندگی فردی، هویت جنسی و برخی از مسائل بهداشتی نیز هست.

       کودکان از آغاز تولد دارای نوعی کنجکاوی نسبت به مسائل محیط از جمله نسبت به بدن خود هستند. آگاهی و کنجکاوی شدید آنها نسبت به کارکردهای بدنشان از نوپایی و حدود پانزده ماهگی آغاز می‌شود و در دوران بلوغ ادامه می‌یابد. کودکانی که نحوه‌ کارکرد بدن خود را می‌شناسند، درک بهتری از مفهوم جنسیت دارند و از هویتی محکم‌تر برخوردارند. در حقیقت دانش به کودکان قدرت می‌بخشد.

       آنچه در پیش رو دارید، به قصد آشناسازی والدین، مشاوران و مربیان تربیتی با مراحل رشد جنسی کودکان و نوجوانان و چگونگی برخورد با نیازهایی که برای تامین و تحکیم سلامت جنسی آنان لازم است، تهیه شده است.

چرا والدین از صحبت کردن درباره‌ مسائل جنسی با کودکان نگرانند؟
       صحبت کردن با بچه‌ها درباره‌ جنسیت، برای اغلب والدین کار دشواری است. والدین نگران زیاد گفتن، کم گفتن و گیج کردن بچه‌ها هستند. بعضی‌ها فکر می‌کنند اگر درباره مسائل جنسی با کودکان چیزی بگویند افکار جنسی را در ذهن آنها پرورش می‌دهند یا آنها تشویق به این کار می‌شوند. بعضی‌ها فکر می‌کنند اگر کودکشان سوال نمی‌کند علاقه‌ای به این موضوع ندارد یا هنوز خیلی کوچک است یا آمادگی لازم را ندارد واز همه بدتر این که نیاز به دانستن ندارد.

       ولی همان گونه که خود ما هم زمانی کودک بوده‌ایم و می‌دانیم که کودک حتما سوال دارد، شاید نمی‌داند چگونه بپرسد یا بی‌میلی والدین خود را نسبت به پاسخ گفتن به چنین سوالاتی احساس می‌کند. شاید ترس والدین از پاسخگویی به کنجکاوی کودکان، از آنجا ناشی می‌شود که والدین پرسش کودک خود را از دیدگاه یک بزرگسال می‌نگرند یا نگران آن هستند که آیا فرزندشان آنقدر بزرگ نشده که بتواند اینگونه اطلاعات را بدون سوء درک، پردازش کند. والدین باید نزد فرزندان اعتراف کنند که سخن گفتن درباره‌ جنسیت، گاهی با شرم و حیا همراه است چون موضوع خیلی حساس و خصوصی است و همین می‌تواند زمینه مشترکی باشد تا گفت‌وگویتان را آغاز کنید. هم چنین لازم نیست همه‌ اطلاعات را یک جا در اختیار او بگذارید. فراگیری آموزش جنسی مانند درس‌هایی، همچون ریاضی و علوم، باید به صورت تدریجی و طی زمان صورت گیرد. باید از مفاهیم پایه‌ای شروع کنیم و مناسب با رشد کودک جزئیات بیشتری را به مفاهیم پایه بیفزاییم.

       به یاد داشته باشید که، هیچ وقت برای شروع کردن دیر نیست.

چرا گفتگو با کودکان در مورد تمایلات جنسی از اهمیت برخوردار است؟
       دلایل متفاوتی وجود دارد که نمایانگر اهمیت گفتگو در مورد مسایل جنسی با کودکان است. صحبت کردن با بچه‌ها در مورد مسایل مختلف، روشن می‌کند که ذهن آنان به چه چیزهایی مشغول است، چگونه در مورد مسایل فکر می‌کنند و مشکلات احتمالی‌شان چیست. این مطلب در مورد همه مسایل کودک و نوجوان صادق است. بدین ترتیب شما به عنوان والدین و مربی و تربیت کننده کودک در می‌یابید که کودک‌تان چه چیزهایی را می‌داند و چه چیزهایی را هنوز نمی‌داند.

       هنگامی که با فرزند خود درباره مسایل جنسی صحبت می‌کنید، باید مراقب باشید که آیا اطلاعاتی که کودک کسب می‌کند خوب و مفید و درست و کافی است یا خیر. از طریق گفتگو با کودک می‌توانید ارزش‌ها و هنجارهای خانواده و جامعه خود را به کودک منتقل کنید. بدین ترتیب کودک یاد می‌گیرد که چه چیزهایی برای شما به عنوان مربی یا ولی مهم است و امور مثبت و منفی از نظرتان کدامند. اگر شما از گفتگو پیرامون مسایل جنسی سرباز زنید و قضایا را به سکوت برگزار کنید، کودک تلاش می‌کند که این اطلاعات را به روش‌های دیگری کسب کند. آنگاه خوب و بد امور مناسب و نامناسب بودن کارها را از زبان دیگران می‌شنود. در این صورت، شما دیگر از چگونگی اندیشیدن کودک خود در مورد تمایلات و مسایل جنسی اطلاع نخواهید داشت.

       پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد کودکانی که در محیطی تربیت شده‌اند که در آن صحبت درباره مسایل جنسی آزادانه و به شکل مثبت صورت می‌گیرد، در زندگی خود برای ایجاد یک رابطه سالم و مثبت جنسی کامیاب‌ترند و با مشکلات کمتری در این زمینه مواجه می‌شوند. همچنین، در مقابله با سوء استفاده جنسی قوی‌تر و آگاهانه عمل کرده و سریع‌تر با والدین یا کسی که مورد اعتمادشان است، صحبت می‌کنند.

والدین از چه زمانی و چگونه تربیت جنسی فرزند خود را آغاز کنند؟
       کودکان بسیار کنجکاو هستند و مرتب در مورد پدیده‌های مختلف دنیا سوالاتی مطرح می‌کنند. همان‌طور که کودک در مورد بقیه چیزهایی که به نظرش می‌رسد، سوال می‌کند، در مورد مسایل جنسی نیز به راحتی سوالات خود را مطرح می‌کند. این ما هستیم که به عنوان بزرگسال، موضوعات جنسی را متفاوت می‌بینیم و از صحبت پیرامون آن احساس ناخوشایندی داریم. کودکان به سرعت این احساس بزرگ‌ترها را کشف می‌کنند. آنها براساس واکنش‌های بزرگ‌ترها در‌می‌یابند که طرح موضوعات جنسی، عکس‌العمل‌های بسیار ظریف ویژه‌ای را از سوی بزرگترها در پی دارد، مثلا رنگ به رنگ شدن یا مِن‌مِن کردن یا واکنش‌های خیلی آشکار. چنانچه این واکنش‌ها از جانب کودک منفی ارزیابی شود، آنها در می‌یابند که نباید بیش از این مسایل جنسی را مطرح کنند.

       مناسب‌ترین موقع هنگامی است که خود کودک در این باره سوال می‌کند. وقتی با تعجب پرسید: «این چیست؟» زمان مناسبی است که به او پاسخ دهیم و برای آن نام مشخص و به‌جایی بگذاریم. تلاش نکنید که پاسخ‌گویی را به پرسش کودک با واکنش‌هایی از قبیل «بعدا برایت می‌گویم» یا «هنوز برای این موضوع خیلی کوچک هستی» به تعویق بیندازید و سوال او را بدون پاسخ رها کنید. چنانچه کودک این پرسش‌ها را در موقعیتی نامناسب مطرح کرد، می‌توانید بگویید که «به زودی در موردش بیشتر صحبت می‌کنیم» و از اولین فرصت به دست آمده برای پاسخ‌گویی استفاده کنید.
ادامه دارد...