به گزارش شفا آنلاین، در گوشه یک بازار سنتی در شهری کوچک
باشید یا برجی بلندمرتبه در شهری بزرگ مانند مشهد، ممکن است با سهل‌انگاری
و کوتاهی خودتان یا دیگران گرفتار آتش شوید. حالا اگر شانس بیاورید و جای
آن دو زن در حادثه خیابان جمهوری تهران نباشید، بالاخره آتش خسارت مالی را
دارد. درباره آتش‌سوزی‌های سال‌های اخیر همیشه یک پای ثابت کمبود تجهیزات و
استفاده و نگهداری‌نکردن درست از تجهیزات، تخلف در نصب و تجهیز سازه‌های
ایمنی در ساختمان و اشکالات قانونی و خلأ‌های سازمانی بوده است. به عبارتی
خود آتش و خسارت‌های آن، یک طرف است و این اشکالات در طرف دیگر به اصل
اتفاق دامن می‌زند.مسئول مربوط به موضوعات آتش‌نشانی‌ها در شهرداری‌های سراسر کشور می‌گوید در این سال‌ها بیشتر از آنکه با مشکلات بیرونی و تحریم مواجه بوده باشیم، با تحریم پولی از سوی دولت‌های گذشته مواجه بوده‌ایم و شهرداری‌ها همواره در تأمین تجهیزات خود محدودیت داشته‌اند. علی نوذرپور به کمبود خودروهای نردبام‌دار آتش‌نشانی در شهرهای بزرگ به‌ویژه در شهرهایی که بلند‌مرتبه‌سازی زیادی در آنها در حال انجام است، اشاره کرد و گفت: این معضل به شهرهای بزرگ و حتی شهرک‌های اقماری کوچک، اما پرجمعیت هم تعمیم می‌یابد. تقریبا در همه شهرها ساختمان‌های بلندمرتبه به شکلی گسترده در حال ساخت هستند و نمی‌توان درباره این بناها و نیاز به این خودروها اغماض کرد.
٤ میلیارد تومان برای خرید یک خودروی نردبان‌دار آتش‌نشانی
او می‌گوید: مسئله اینجاست که منابعی برای این حوزه و تأمین این خودروها
تعریف نشده است و از‌آنجایی‌که عمده این خودروها وارداتی هستند، هزینه‌های
بالایی دارد و می‌افزاید: برای هر دستگاه از این خودروها حداقل باید بیش از
چهار میلیارد تومان هزینه کرد. برای حل این مسئله از دو سال قبل درخواست
کردیم که دولت از محل اعتبارات ماده ١٠ و ١٢ موضوع مدیریت بحران در سازمان
مدیریت بحران اعتباراتی را اختصاص دهد که مقبول واقع شد. دو درخواست ما به
تصویب رسیده؛ اما در هر دو سال این پیگیری‌ها به پایان سال منتهی شده و
نتوانسته‌ایم موافقت‌نامه مد نظر را مبادله کنیم تا اجرائی شود. نوذرپور
می‌گوید اعتبار مد نظر حدود ٢٠٠ میلیارد تومان بود؛ اما محقق نشد و این
بار برای حل این مسئله پیگیری را از ابتدای سال آغاز کردیم تا زودتر این
پول برای خرید خودروها و تجهیزات در اختیار قرار گیرد. معاون شهرداری‌های
سازمان شهرداری‌های وزارت کشور با اعلام اینکه درحالحاضر در کل کشور تنها
٦٠ دستگاه از این خودروهای نردبام‌دار وجود دارد، گفت: اگر حدود ٥٠ دستگاه
دیگر خریداری شود، به حد استاندارد برای شهرهای بزرگ‌مان نزدیک می‌شویم و
به نظر می‌رسد اگر تا چند سال این اعتبارات حتی به صورت محدود پرداخت شود،
می‌توان این خودروها را تأمین کرد. درحالحاضر هر شهر بالای ٢٠٠ هزار
نفری که ساختمان‌های بلندمرتبه هم دارد، در اولویت برای تأمین این خودروها
قرار گرفته که حدود ٥٠ شهر را شامل می‌شود. نمی‌توان گفت که نیاز این
شهرها با این خودروها برطرف می‌شود؛ اما حداقل با این خودروها می‌توان پوشش
را تا حدودی تأمین کرد.
وی می‌گوید شهرداری‌ها در شهرهای دیگر قادر به تأمین این اعتبار برای چنین خودروهایی نیستند؛ اما اغلب خریدهایی داشته‌اند که همین اقدام هم اشکالاتی داشته است. او می‌گوید: درباره نردبام‌ها مسئله گارانتی و وارانتی این خودروها اهمیت زیادی دارد. اگر هر‌یک از این شهرها جداگانه اقدام به خرید کنند، ایجاد نمایندگی و تأمین قطعات برای تولید‌کننده و شرکت طرف قرار‌داد صرفه اقتصادی ندارد و به‌همین‌دلیل خرید این خودروها، باید متمرکز و با یک مدل و تکنولوژی باشد. نوذرپور با بیان اینکه پیشنهاد برای خرید این خودروها در سال جاری به دولت داده شده و در حال پیگیری هستیم، افزود: اگر امسال زودتر جواب بدهند، می‌توانیم تا پایان سال کاری انجام دهیم.
مسئله اینجاست که در دولت همه موافق هستند و به
سازمان برنامه هم ابلاغ می‌کنند؛ اما این روند آن‌قدر طول می‌کشد که پول
تمام می‌شود و سازمان برنامه هم می‌گوید من دیگر پول ندارم. درحالحاضر هم
دولت در شرایط مالی مناسبی قرار ندارد و نمی‌توان فشار آورد. در واقع
می‌توان گفت که تحریم در این حوزه تأثیر چندانی نداشته و در همین سال‌ها
تعدادی از این خودروها را شهرداری‌ها خریداری کردند. درحالحاضر هم به‌جز
همین خودروها که به طور کامل و یکپارچه وارد می‌شوند، دیگر خودروها و
نیازهای آتش‌نشانی در داخل کشور تأمین می‌شود. نوذرپور افزود: در واقع مشکل
اصلی در این سال‌ها در این حوزه تحریم بوده؛ اما تحریم پولی در داخل بوده
است. مشکل عمده ما درباره تجهیزات مورد نیاز شهرداری‌ها منابع بوده است و
با‌وجود‌این هم در دو سال گذشته تعداد زیادی خودروی آتش‌نشانی برای شهرهای
کمتر از ٥٠ هزار نفر جمعیت و از امسال هم برای شهرهای کمتر از صد هزار
نفر جمعیت و نیز تعداد زیادی از دهیاری‌ها اختصاص یافته است. این خودروها
تولید داخل هستند و پس از برگزاری مناقصه نسبت به تأمین آنها اقدام
می‌کنیم؛ البته درباره همان خودروهای نردبام‌دار هم در حال مطالعاتی هستیم و
به‌زودی شاید بتوانیم این خودروها را هم تا حد زیادی با همان استانداردهای
مد نظر تولید داخل کنیم. معاون شهرداری‌های وزارت کشور معتقد است که تهیه
تجهیزات برای آتش‌نشانی‌ها اهمیت دارد و لازم است، اما مسئله اصلی، اجرای
قانون، رعایت آن و فرهنگ‌سازی برای مردم است. او افزود: خودرو نردبام‌دار
اهمیت زیادی دارد، اما این موارد جزء آخرین راه‌ها برای رسیدگی به حادثه و
مقابله با آن است. درعین‌حال برای استفاده از همان خودرو نردبام‌دار هم
عوامل متعددی نظیر رعایت اصول نگهداری، مهارت کاربر، معابر، فضای ساختمان
و... دخیلند. نهایت ارتفاع نردبام این خودروها ٥٥متر است و بیشتر از این
ارتفاع را جواب نمی‌دهد و بااین‌حساب حتی روی بسیاری از برج‌ها این خودروها
کارایی ندارند.
برج‌هایی که تبدیل به یک گدازه آتش می‌شوند
او افزود: راه‌حل اصلی در این ساختمان‌های بلندمرتبه برای دوری از هر
حادثه‌ای، رعایت مقررات ملی ساختمان است که تکلیف را در مورد این
ساختمان‌ها روشن کرده و حتی مالکان و شهروندان می‌توانند آنها را بررسی
کرده و از فروشنده‌ها و مالکان خود رعایت آنها را بخواهند. البته این اتفاق
الان رخ نمی‌دهد و نظارت‌ها کامل نیست و اتفاقی که چندوقت قبل در مورد برج
سلمان در مشهد رخ داد، نمونه عینی همین مطلب است. اگر سازه ایمن باشد،
تجهیزات ایمنی هم وجود داشته باشد و اعضا و حاضران در این ساختمان
آموزش‌های لازم را دیده باشند، قطعا شاهد چنین اتفاق‌هایی نخواهیم بود. در
این‌باره هم اگر همان ابتدا افرادی با تجهیزات ابتدایی مقابله می‌کردند یا
در ادامه سیستم ایمنی ساختمان فعال می‌شد، آتش این اندازه گسترش نمی‌یافت.
حالا دیگر بماند که در این برج با یک اشتباه اساسی از نمای کامپوزیت
استفاده کرده بودند. نمای کامپوزیت این ساختمان را تبدیل به یک گدازه آتش
کرد و حالا باید پرسید که چند درصد از برج‌ها در تهران و شهرهای دیگر نمای
کامپوزیتی دارند؟ در چنین شرایطی که برج یک‌باره آتش گرفته است، حتی اگر شش
دستگاه هم‌زمان با نردبام هم آنجا باشند، اثری ندارند و دیدید که در اطفای
حریق موفق نبودند و فقط توانستند از گسترش آتش جلوگیری کنند.
بسیاری از ساکنان برج‌ها نمی‌دانند چطور از کپسول آتش‌نشانی استفاده کنند
نوذرپور تأکید دارد که تأییدیه ایمنی ساختمان الان جزء الزامات صدور پروانه
است و اجرا هم می‌شود، اما اینکه در مورد تأیید آنها و رعایت جزئیات و
سایر موارد تخلفی صورت گیرد، قابل‌انکار نیست. او افزود: مسئله داشتن این
تأییدیه ایمنی در یک‌سو و در سوی دیگر نحوه استفاده و آموزش‌ها و فرهنگ
به‌کارگیری این تجهیزات و امکانات قرار دارد. مسئله این است که تنها خریدن
نردبام‌های زیاد جوابگو نیست و باید برای جلوگیری از هر حادثه‌ای اقداماتی
را انجام داد. مشکل اینجاست که بسیاری از افرادی که هم همین حالا در برج‌ها
زندگی می‌کنند حتی نحوه استفاده از یک کپسول آتش‌نشانی را نمی‌دانند و
مسئولان داخلی برج و مسئولان آتش‌نشانی‌ها این آموزش‌ها را با جدیت دنبال
نمی‌کنند. درواقع مردم هم باید برای جان خودشان در خانه‌هایی که بهای زیادی
را هم برای آنها پرداخت کرده‌اند، اهمیت قائل شوند و این آموزش‌ها را جدی
بگیرند.
بررسی کل کارگاه‌های ناایمن کشور با ٦٠٠ بازرس
معاون شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها می‌گوید در برخی دیگر از موارد، نیاز
به اصلاح قوانین داشتیم چراکه بسیاری از اتفاقات نظیر اتفاقی که در خیابان
جمهوری تهران رخ داد، به دلیل نبود عملکرد صحیح در اجرای قوانین بودند. او
افزود: نواقص سند آتش‌نشانی‌ها را در دولت اصلاح کردیم و یکی از موارد مهم
این نواقص مرتبط با وزارت کار و بررسی از کارگاه‌های فعال و ناایمن بود.
مجموعه وزارت کار تنها با حدود ٦٠٠ بازرس در کل کشور کارگاه‌های ناایمن را
کنترل می‌کند. درحالی‌که در تهران بیش از ٩ هزار کارگاه ناایمن وجود دارد،
چطور می‌توانند این کارگاه‌ها را بازرسی و اعلام مشکل و خطر کنند. وی
ادامه داد: در این اصلاح قانون خواستیم در شرایطی که امکان بازدید از کل
کارگاه‌ها را ندارند، گزارش سازمان آتش‌نشانی در تشخیص ناامن‌بودن را قبول و
تأیید کنند. البته آنها این موضوع را نپذیرفتند و ما خواستیم که حداقل
کارگاه‌هایی که سازمان آتش‌نشانی ناایمن تشخیص داده را در اولویت بازرسی
قرار دهند. البته در یک‌سال گذشته توجهشان بیشتر شده و در این مدت تعداد
زیادی از گزارش‌ها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته‌اند.
نوذرپور با بیان اینکه ضوابط و مقررات مربوط به ایمنی بازار را تهیه و به
شورای‌عالی حفاظت فنی وزارت کار که مرجع تصویب ضوابط و مقررات ایمنی است،
ارائه کرده‌ایم، اما حدود ١,٥ سال متوقف مانده، افزود: این ضوابط در مورد
همه بازارها تهیه و ارسال شده، اما هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. علت
هم این است که می‌گویند قبلا برای هر یک از این موارد قواعدی تهیه شده است.
از نظر ما این موارد جداگانه نتوانسته‌اند مؤثر باشند و در فضای جدید
بازار دیگر جوابگو نیستند. با توجه به حساسیت بازارهای ما به‌خصوص بازارهای
سنتی، این موضوع ضرورت زیادی دارد و اگر اتفاق بیفتد، فاجعه‌بار است. این
ضوابط برای تهران هم به شکل جداگانه ابلاغ شده و در حال بررسی هستند. وی به
مطالعات صورت‌گرفته در سال ٧٤ در حوزه شهرسازی برای ایمن‌سازی شهرها در
ارتباط با حریق اشاره می‌کند و می‌گوید: این مطالعات در شورای‌عالی شهرسازی
و معماری به تصویب رسید. بخشی هم مربوط به شهرداری‌ها بود که همان زمان من
ابلاغ کردم. مسئله اینجاست که این مطالعات مربوط به همان سال است و بعد از
آن هیچ مطالعه‌ای روی این موضوع از سال ٧٤ تا ٩٥ صورت نگرفته است. مرکز
ایمنی در وزارت راه بیشتر در حوزه ساختمان است و سایر موضوعات را پوشش
نمی‌دهد. در مورد آتش‌نشانی‌ها هم هر اتفاقی انجام شده، مربوط به گذشته
است. به‌عنوان‌نمونه ضوابط مکان‌یابی ایستگاه‌های آتش‌نشانی، نقشه احداث
ایستگاه و... را تهیه و ابلاغ کردیم تا همه ایستگاه‌ها به یک شکل اقدام
کنند. مکان‌یابی‌ها و استحکام ساختمان‌های ایستگاه آتش‌نشانی اهمیت دارد و
متأسفانه برخی از خود این ایستگاه‌ها در مقابل حادثه و زلزله مقاوم نیستند
که بخواهند بعدا به داد مردم برسند
. نوذرپور می‌گوید در مورد آتش‌نشانی‌ها خلأ زیادی وجود دارد و به‌عنوان‌نمونه در سال ٧٨ موضوع آتش‌نشان‌های داوطلب را مطرح کردیم، اما پیگیری نشد. حالا تجربه موفق دنیا درباره آتش‌سوزی‌ها همین گروه‌های داوطلب هستند، اما ما کاری نکرده‌ایم. در ژاپن آتش‌نشان‌های داوطلب (بوکومی‌ها) هستند که اولین مواجهه با آتش را دارند و با آموزش و تجهیزات اولیه وارد مراحل اولیه مقابله می‌شوند تا گروه‌های اصلی برای کار تکمیلی برسند. او می‌گوید ما به جز تهران و مشهد در سایر شهرها گروه‌های داوطلب را دنبال نکرده‌ایم و درواقع می‌توان گفت که موضوع آتش‌نشان داوطلب، کاری نمایشی بوده و هست.شرق
