راه‌های مقابله با اپیدمی چاقی در کشور

به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید اگر این آمار را در کنار حجم وسیع تبلیغات ملی و بین‌المللی کاهش وزن قرار دهیم که بر اثر فشارهای اجتماعی و رسانه‌ای به وجود آمده‌اند، به راحتی می‌توان متوجه شد که با یک فاجعه جهانی مواجه هستیم. از سویی زندگی صنعتی و تمرکز روی کارهای فکری و ذهنی باعث شده است تا مردم بیشتر پشت میز کار خود بنشینند و فعالیتی نداشته باشند.

 از سویی هم تبلیغات زیادی در مورد بدن آرمانی و رویایی می‌شود. چهره‌های معروف و بدن‌های مناسب و خیره‌کننده همه باعث شده است تا افرادی که اضافه‌وزن پیدا کرده‌اند، به هر قیمتی حاضر باشند وزن خود را به اندازه مناسب خود برسانند. در این گزارش تلاش شده است روی انواع راه‌های لاغری موجود در کشور و کیفیت آنها تمرکز شود.

25 میلیون نفر چاق در کشور
       محمد هاشمی، متخصص غدد و متابولیسم در مورد ماهیت چاقی گفت: «چاقی دو عامل دارد: عامل ژنتیک و غیرژنتیک. همان‌طور که به راحتی در سطح اجتماع دیده می‌شود، اضافه‌وزن در بین مردم کشور روند فزاینده و روبه‌رشدی داشته است. از آنجا که عوامل ژنتیک تغییری نکرده‌اند، علت این رشد فزاینده آمار چاقی، تنها عوامل غیرژنتیکی و سبک زندگی غلط است. تحرک پایین و پرخوری، دو عاملی است که باعث می‌شود ما به این میزان آمار بالا برسیم. در حال حاضر در شهر تهران 75 درصد زنان بالای 20 سال اضافه‌وزن دارد. در کشور هم 25 میلیون فرد با اضافه‌وزن، چاقی و چاقی مفرط گزارش شده است که رقم بسیار نگران کننده‌ای است.»

تنها راه‌حل، تغییر سبک زندگی است
       هاشمی در رابطه با راه‌های مختلف لاغری و کاهش وزن گفت: «آمار بالای افراد چاق در ایران برای قشری از مردم بازار داغی ایجاد کرده است که بتوانند از این طریق سود زیادی به دست بیاورند. می‌توان گفت تقریباً همه این روش‌ها موثر هستند، اما همه آنها سالم و درازمدت نیستند. برای مثال یک رژیم غذایی ادعا می‌کند در یک ماه می‌توانید هفت کیلو لاغر شوید.

 این اتفاق با همکاری خود بیمار شاید ممکن باشد، اما قطعاً سالم نیست و باعث می‌شود تا عوارض جسمانی زیادی برای فرد به وجود بیاید. به همین علت باید به تبعات رژیم‌های غذایی نگاه کرد.» این متخصص غدد در رابطه با بهترین راه کاهش وزن گفت: «تنها و تنها یک راه وجود دارد که مردم بتوانند از آن طریق به وزن مناسب خود برسند، آن را حفظ کنند و دچار عوارض هم نشوند، و آن هم تغییر سبک زندگی است. هر رژیم و راه کاهش وزنی که این موضوع را در نظر نگیرد اشتباه است. همچنین، تمام رژیم‌های لاغری که تلاش می‌کنند در هفته بیش از نیم یا یک کیلو را کم کنند هم غیرعلمی و غیراصولی هستند. چرا که تمام کاهش وزن روندی کند و پیوسته دارد. در این میان تنها یک استثنا داریم و آن هم جراحی چاقی است. در این جراحی‌ها با کوچک‌کردن حجم معده، بیماران به سرعت کاهش وزن پیدا می‌کنند، بدون اینکه این روش غیراصولی باشد. در مورد افرادی هم که چاقی و اضافه‌وزن آنها عامل وراثت و ژنتیکی دارد، باید گفت این شکل از چاقی، اگر قابل درمان نباشد، قابل کنترل است و با تغییر سبک زندگی و نظارت داشتن روی بیمار، اضافه‌وزنی به وجود نخواهد آمد.»

تخلف در مراکز بدون مجوز است
       آیا بر بازار داغ رژیم‌های خلاقانه و غیراصولی نظارتی وجود دارد؟ هاشمی در این مورد پاسخ داد: «نهاد اصلی نظارت در امر درمان به عهده سازمان نظام پزشکی است. این سازمان هم روی تمام کلینیک‌های درمانی نظارت دارد. اما متاسفانه این نظارت به مراکز دارای مجوز محدود می‌شود و عمده تخلفات بزرگ که حتی جان بیماران و سلامت دائمی و عمومی آنها را به خطر می‌اندازند، در مراکز بدون مجوز رخ می‌دهد. برای مثال روی هیچ‌کدام از قرص‌ها و ژله‌ها و کپسول‌های لاغری که در شبکه‌های ماهواره‌ای تبلیغ می‌شود نظارتی نیست، چون همه این مراکز بدون مجوز هستند. در سال 92 روی تعداد زیادی از قرص‌های لاغری بررسی‌هایی صورت گرفت و در انتها مشخص شد که شش مورد از مواد درون قرص، داروهای تیروئیدی هستند.

یعنی برای فردی که آنها را مصرف می‌کند، یک پرکاری تیروئیدی مصنوعی درست می‌شود که عوارض بسیار خطرناکی دارد، همچنین سه مورد دیگر داروهای مخدر بودند که تمام چربی‌های بدن را، مفید و غیرمفید می‌سوزاندند. همانطور که اغلب افرادی که مدت‌ها به مواد مخدر اعتیاد دارند، هیچ چربی در بدن خود اشباع نکرده‌اند. از سوی دیگر مشخص شد این داروها تولید خارجی نیستند و تنها بسته‌بندی خارجی دارند. اما در داخل هم هیچ کارخانه سازنده‌ای پیدا نکردیم که همین، موضوع را بیشتر عجیب می‌کند. به صورت کلی باید به مردم آگاهی داد تا بتوانند با دقت رژیم مورد خود را انتخاب کنند و در عین حال به سلامت خود هم آسیبی نزنند.»

جراحی آخرین راه است
       هاشم موذن‌زاده، جراح چاقی درباره کارایی این روش می‌گوید: «ما آخرین راه‌حل یک بیمار چاق هستیم. باید اول در نظر داشت که جراحی چاقی برای کسی نیست که تنها به نظر خودش چاق است و نیاز به جراحی دارد. افرادی که BMI بالای 40 و 50 دارند و از چاقی مفرط رنج می‌برند به ما مراجعه می‌کنند، نه کسانی که نسبت به اندام خود شک دارند و آن را مناسب نمی‌دانند. بنابراین کسانی مورد جراحی قرار می‌گیرند که راهی جز جراحی ندارند. نکته دوم این است که ما به همه مراجعین می‌گوییم که در ابتدا باید سراغ متخصص تغذیه بروند و رژیم‌درمانی را امتحان کنند.

اگر با روش‌های تغییر سبک غذایی جواب نگرفتند، به ما مراجعه کنند. همچنین اگر بیماران چاقی موضعی داشته باشند، باید به جراحان پلاستیک مراجعه کنند نه جراحان چاقی. در جراحی‌های چاقی تنها مواردی مورد درمان قرار می‌گیرد که بیمار دیگر راهی برای کاهش وزن خود نداشته باشد و چاقی سلامتی وی را به خطر انداخته است.»

برخی از بیماران مجبور به انجام جراحی هستند
       موذن‌زاده در مورد موارد کارایی جراحی چاقی گفت: «بسیاری از بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند، مجبور هستند. اغلب آنها به بیماری‌هایی که چاقی عامل آنها بوده، مبتلا شده‌اند و باید در کوتاه‌ترین زمان وزن زیادی از دست بدهند، وگرنه جان آنها به خطر می‌افتد. در جراحی چاقی دقیقاً همین اتفاق هم می‌افتد. معده به صورت عادی بین یک تا یک و نیم لیتر حجم دارد. در جراحی چاقی ما 90 درصد حجم معده را کم می‌کنیم و باعث می‌شود که تنها 180 سی‌سی حجم معده در بیمار باشد. این جراحی به هیچ‌عنوان برای بیمار ساده نیست. وی باید به لحاظ روانی و فیزیکی توانایی این تغییر فاحش و زیاد را در سبک زندگی خود داشته باشد. گاهی حتی لازم است ما گواهی ثبات شخصیت از بیمار بخواهیم. چرا که برخی از آنها در همان روزهای اول دچار افسردگی یا آشفتگی می‌شوند. به همین علت ما نمی‌توانیم کسی را مورد جراحی قرار دهیم که پس از مدتی بگوید دیگر نمی‌توانم تحمل کنم و می‌خواهم به عادت قدیم بازگردم.

 این گفته شاید در رژیم درمانی ممکن باشد، اما در جراحی نمی‌تواند اتفاق بیفتد. همچنین بسیاری از بیماران هستند که وضعیت عمومی بدن آنها به اندازه‌ای قوی نیست که بتوانند جراحی را تحمل کند. برای مثال افرادی که به تازگی سکته کرده‌اند، بیمارانی که سن زیادی دارند و افرادی که دیابت آنها شدید است، نمی‌توانند مورد جراحی سنگین چاقی قرار بگیرند و بهتر است تا بهتر شدن شرایط صبر کنند.»

با جراحی پلاستیک متفاوت هستیم
       این جراح چاقی در مورد تفکر اشتباهی که اغلب مردم دارند، گفت: «متاسفانه بسیاری از مردم ما را جزء جراحان پلاستیک در نظر می‌گیرند. در صورتی که جراحی چاقی یک جراحی کاملاً درمانی است که جنبه زیبایی ندارد و افراد به اجبار آن را انجام می‌دهند. بسیاری از مردمی که باید مورد انجام جراحی چاقی قرار بگیرند، به اشتباه به جراحان پلاستیک مراجعه می‌کنند. این در حالی است که آنها تنها تا یک اندازه مشخص افراد اضافه‌وزن را می‌توانند درمان کنند و جراحی بیماران چاق‌تر از حد معمول، منجر به بروز عوارضی می‌شود که جان بیمار را به خطر می‌اندازد. به صورت کلی باید یک آموزش کامل به مردم داده شود تا آنها بدانند با توجه به شکل و میزان اضافه‌وزن خود به چه کسانی مراجعه کنند.»