شفا آنلاین>سلامت>محققان می‌گویند، در تابستان فعالیت میکروب‌ها (باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها، قارچ‌ها و...) به شدت افزایش پیدا می‌کند.
به گزارش شفا آنلاین،به نقل از سپید هوای گرم رشد و فعالیت آنها را
تشدید کرده و همین مسئله خطر ابتلا به بیماریهای مختلف در قلب، کبد،
کلیه، پوست، چشم و مغز را افزایش می‌دهد. آفتاب و گرمای هوا، آب بدن و آن
انرژی انسان را می‌گیرد. در این رابطه، سلامت جسم و روان تحت تاثیر قرار
می‌گیرد. تاثیرات گرما بر سلامت جسم و روان قابل تامل است. خصوصا اینکه
بدانیم از دست دادن آب بدن، سیستم ایمنی را ضعیف کرده یا اینکه تاثیر گرما،
روحیات خشن‌تری را برای انسان به ارمغان خواهد آورد. در این شماره به
بررسی تاثیرات گرما بر سلامت انسان پرداخته شده که در ادامه می‌خوانید. هر دقیقه، یک سی‌سی آب نیاز است
سیدمحمود اسحاق حسینی، فوق‌تخصص گوارش و کبد، درخصوص سازوکار کارکرد سلول‌ها و تاثیر آن بر دستگاه گوارش انسان می‌گوید: «آب غذایی کامل و کافی است. آنچه مهم است، رسیدن آب به بدن است. بدن انسان روزانه حداقل 1440 سی‌سی آب نیاز دارد، یعنی هر دقیقه، یک سی‌سی آب نیاز است. در فصل تابستان، آب بدن از طریق تعریق از دست می‌رود. این آب باید جبران شود. آب در تمام سلول‌های بدن نیاز است، اما معمولا در فصل تابستان تامین نمیشود.
چنانچه سلول‌های بدن، با کمبود آب مواجه شوند، متابولیسم سلولی نیز با مشکل مواجه میشود. از طرف دیگر وقتی آب بدن از دست برود، املاحی مانند سدیم، پتاسیم و کلسیم نیز دچار اختلال می‌شوند. در سلول‌های بدن همواره تبادل سدیم و پتاسیم اتفاق می‌افتد، اگر این دو کامل نباشند، تبادل صورت نگرفته و بدن احساس ضعف می‌کند، این ضعف و بی‌حالی در فصل تابستان و در گرما بیشتر خود را نشان می‌دهد. بنابراین کم شدن میزان سدیم، موجب ضعف سلول‌ها و اختلال در ریتم قلب و در نهایت مرگ فرد میشود.» وی می‌گوید: «وقتی بدن آب زیادی از دست بدهد، کلیه‌ها و کبد نیز دچار اختلال شده و به تبع آن زمینه بروز بیماریهای عفونی هم مهیا میشود. در فصل گرما بهترین ملین آب و میوه‌های فیبردار است. زیرا یبوست شایع است و همین یبوست می‌تواند، هموروئید و بواسیر را ایجاد کند.»
بیماریهای عفونی تابستانی
مسعود مردانی، متخصص بیماریهای عفونی و گرمسیری می‌گوید: « با شروع فصل زایش دام‌ها و شیردهی آنها و فراوانی فرآورده‌های دامی در تابستان، بیماری تب مالت هم افزایش پیدا می‌کند. چراکه امکان دارد، فرآورده‌های دامی آغشته به میکروب بیماری تب مالت باشد.
در فصل تابستان خوردن مواد لبنی غیرپاستوریزه و گوشت‌هایی که کنار جاده ذبح می‌شوند و در مورد سلامت آنها تردید وجود دارد، خطرآفرین است. لذا باید دقت شود تا گوشت‌هایی که خارج از زنجیره ذبح و در کشتارگاه‌های صنعتی آماده می‌شوند، از سلامت کافی برخوردار نیستند.» این متخصص عفونی، اسهالهای مسافرت و یبوست را از بیماریهای گوارشی شایع در فصل گرما عنوان کرده و می‌گوید: « احتمال بروز مسمومیتهای غذایی با مصرف آب آلوده، ماهی و انواع کباب‌ها به‌ویژه در مسافرت‌‌ها بیشتر است، لذا باید غذاهای کم حجم و مایعات زیاد مصرف شود. مصرف آنتی‌بیوتیک و داروهای خوراکی قوی در مسمومیتهای غذایی توصیه نمیشود. مسمومیت استافیلوکوکی، از جمله مسمومیتهای غذایی است که از محصولاتی مانند، خامه یا سوسیس و کالباس انتقال پیدا می‌کند. این بیماری با اسهالهای شدید خود را نشان می‌دهد. اسهال حاد و عفونی نیز در اثر مصرف غذای مانده یا در معرض فرد بیمار بودن منتقل میشود. این بیماری همراه با تب، دل‌درد، تهوع و اسهال است. از جمله بیماریهای اسهال حاد و عفونی، می‌توان به بیماری شیگلوزیس و سالمونلوز اشاره کرد. مثلا سالمونلوز به دنبال مصرف تخم‌مرغ و فرآورده‌های ماکیان فرد را گرفتار می‌کند.»
وی می‌گوید: «جالب است بدانید، مسافرانی که از کشورها یا شهرهایی با سطح بهداشتی بالاتر به مناطقی با سطح بهداشت کمتر، مسافرت می‌کنند، بیشتر دچار عفونت‌ها و مسمومیتها می‌شوند.» وی می‌گوید: «آشنایی با علائم بیماری مسمومیت غذایی مهم است؛ زیرا ارائه شرح حال نادرست بیمار به پزشک، ممکن است به تجویز داروهای اشتباه منجر شود. مسمومیتهای غذایی به‌ویژه پس از مصرف فست‌‌فودها و غذاهای حاوی مواد نگهدارنده، گاهی به صورت سردرد بروز می‌کند که پس از چند ساعت برطرف میشود. انواع شدید مسمومیتهای غذایی ممکن است، سردرد همراه با تهوع، استفراغ و یا دل پیچه و اسهال را به دنبال داشته باشند.
این در حالی است که ممکن است همه این علائم در بیمار ظاهر نشوند. ظاهر، طعم و بوی طبیعی مواد غذایی دلیلی بر سالم بودن آنها نیست، برخی باکتری‌های موجود در غذا در روده سبب مسمومیت شده و بر سیستم گوارش تاثیر می‌گذارند. احتمال مسمومیت با مواد غذایی مانند ماهی و گوشت به‌ویژه انواع کباب‌ها بیشتر است.»
مردانی می‌گوید: «در مسمومیتهای غذایی نیاز فوری به مصرف آنتی‌بیوتیک و ضد اسهالهای قوی نیست و باید از این امر پرهیز شود، زیرا مصرف داروهای قوی در درمان مسمومیتها، ممکن است بیماریهای بعدی را موجب شود. به عنوان نمونه مصرف داروهای قوی برای درمان اسهال ناشی از مسمومیتها، ممکن است یبوست شدید و حتی خونریزی‌‌های یبوست را به دنبال داشته باشد. در مجموع باید از تجویز داروهای اضافی پرهیز شده و از حداقل دارو استفاده شود.»
وی با بیان این که معمولا علت بروز اسهالهای مسافرت مشخص نمیشود، می‌گوید: «در اغلب موارد عدم رعایت بهداشت موادغذایی و دست آلوده، مهمترین علت بروز اسهالهای مسافرت هستند. در اسهالهای مسافرتی نیز به هیچ‌وجه مصرف آنتی‌بیوتیک توصیه نمیشود. در درمان این بیماری نیز مصرف مایعات زیاد و غذاهای سالم کم حجم بسیار موثر است و در صورت برطرف نشدن بیماری پس از گذشت دو تا سه روز و یا دل درد شدید در این بیماری، باید با نظر پزشک دارو مصرف کرد.» این متخصص عفونی می‌گوید: «اسهال و استفراغ از جمله بیماریهای شایع عفونی در فصل گرماست که عوامل ویروسی، میکروبی، باکتریایی و انگلی در بروز آن دخالت دارند. این بیماری در اغلب موارد، پس از چند روز برطرف میشود. اسهال و استفراغ حتی در کشورهای توسعه‌یافته هم، پنجمین علت مرگ و میر به شمار رفته و در برخی کشورهای درحال توسعه، از اولین علت‌های مرگ و میر است.»
مصرف مایعات کافی برای جبران آب بدن
وی گرمازدگی را از دیگر بیماریهای شایع فصل تابستان عنوان کرده و می‌گوید: «در گرمازدگی باید بیشتر به پیشگیری فکر کرد؛ چرا که گرمازدگی شدید، خطرناک بوده و ممکن است به مرگ بینجامد. به همین دلیل استفاده از پوشش مناسب و مصرف مایعات کافی به منظور جبران آب بدن در شرایط گرما بسیار لازم است. عدم مصرف آب کافی در گرما می‌تواند، به گرمازدگی و در موارد شدید حتی به نارسایی کلیه و اندام‌های حیاتی بدن منجر شود.»
تغذیه و فصل گرما
نیاز محمدزاده هنرور، متخصص تغذیه در مورد تغذیه فصل تابستان می‌گوید: «در فصل تابستان حفظ آب بدن از مهمترین مسائل تغذیه ای است. به دلیل تعریق آب زیادی از دست می‌رود، و همین به سردرد، بی‌حوصلگی، بی حالی و افت فشار خون منجر می شود. علاوه بر آب، مواد دیگری وجود دارد که می تواند، آب بدن را حفظ کند، این مواد تحت عنوان فیبرها شناخته می‌شوند، یعنی سبزیجات و میوه‌ها از این جمله فیبرها هستند. مصرف سبزیجات محدودیت ندارد؛ اما برخی میوه‌ها چون کالری بالایی دارند، باید بر اساس سن و جنس فرد مشخص شود و در طول روز مصرف شود؛بنابراین افراد سالم با مصرف روزانه هفت الی هشت لیوان آّب و میوه و سبزی در طول روز می‌تواند، میزان آب ازدست رفته را جبران کند. افرادی که مشکلات کلیوی دارند، باید تحت نظر پزشک باشند.»
این متخصص تغذیه می‌گوید: «مواد پروتئینی مانند گوشت قرمز و کباب‌ها به دفع آب بیشتری از بدن منجر می‌شوند، لذا همراه با مصرف این مواد باید آّب بیشتری مصرف شود. مصرف بی‌رویه مواد پروتئینی باید به حداقل برسد، چراکه علاوه‌بر ایجاد مشکلات قلبی، عروقی، آّب بدن را کاهش می‌دهد. در فصل تابستان مصرف نمک هم باید محدود شود. نمک جزو موادی است که آّب بدن را جذب می‌کند. البته مصرف متعادل نمک نه تنها در فصل تابستان، بلکه در سایر فصول هم مورد توصیه متخصصان تغذیه است. مصرف زیاد نمک، عامل اصلی بیماری های قلبی، پوکی استخوان، بیماریهای کلیوی و بسیاری مشکلات مزمن دیگر در بدن است.»
ماست پروبیوتیک مصرف شود
به عقیده وی: « واقعیت این است که مصرف لبنیات در فصل تابستان کاهش پیدا می‌کند و ذائقه انسان به سمت مصرف آن کشیده نمیشود. نکته اینجا است که مصرف لبنیات کم‌چرب باید در برنامه غذایی وجود داشته باشد. حتی می‌توان به‌جای شیر، از ماست پروبیوتیک استفاده کرد.
چراکه ماست پروبیوتیک در فصول گرم سال، به ارتقای سیستم ایمنی بدن هم کمک می‌کند و جلوی بیماریهای دستگاه گوارش را که شایع است بگیرد. در واقع ماست پروبیوتیک برای بدن مانند سرباز عمل کرده و از بروز عفونت و پاتوژن‌ها در بدن جلوگیری می‌کند؛ پروبیوتیک‌ها همان باکتری‌های مفید در ماست است که می‌تواند رشد کرده و وقتی از این مواد به صورت روزانه مصرف شود،محیط دستگاه گوارش ایمن شده و از ورود مواد مضر به داخل خون جلوگیری می‌کند؛ همچنین مصرف متعادل غذاها از تمام گروه‌های غذایی توصیه میشود. بیشترین افرادی که در فصل تابستان از جهت تغذیه خود دچار مشکل شده و نزد پزشک می‌روند، افرادی هستند که غذای آماده مصرف کردند. سیستم ایمنی بدن در فصل تابستان باید تقویت شود. دریافت ویتامین های گروه C و B می تواند با این امر کمک کند.»
نظرشما
آخرین اخبار