سندروم مرگ ناگهانی نوزاد که به اختصار
SIDS نیز نامیده می‌شود، عبارت است از مرگ نابهنگام نوزادان در خواب بدون
هیچ‌گونه پیش‌بینی قبلی پزشکی و بدون برجای‌گذاشتن هیچ‌گونه عارضه‌ای در
بدن نوزاد که در حین کالبدشکافی قابل تشخیص باشد. به این بیماری مرگ
تختخواب نیز اطلاق می‌شود زیرا اغلب در کودکان در تختخواب روی میدهد.
عامل
این بیماری ناشناخته است گرچه دانشمندان توانسته‌اند برخی منشاهای این
بیماری را شناسایی کنند. محققان پارامترهای متعددی را در ریسک‌پذیری
نوزادان شناسایی کرده‌اند که از آن جمله :
فاکتورهای احتمالی خطر شامل موارد زیر می باشند:
* استعمال دخانیات، نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر در طول دوران بارداری
* مراقبت نامناسب والدین از نوزاد
* نارس بودن نوزاد و یا وزن کم او در بدو تولد
* سن مادر زیر 20 سال باشد
* قرار گرفتن نوزاد در معرض دود تنباکو پس از تولد
* گرمای زیاد لباس خواب و رخت خواب
* خوابیدن روی شکم
گاهی اوقات در شرایطی خاص، مثل حالتی كه نوزادی نارس در معرض عوامل مذكور قرار بگیرد، احتمال مرگ ناگهانی نوزاد بیشتر می شود.
بر
طبق آمار گزارش شده، سندرم SIDS ، نوزادان را بیشتر در سن زیر 6 ماه، به
خصوص بین 2 تا 4 ماهگی به كام مرگ می كشاند. گرچه علت این سندرم هنوز به
طور كامل روشن نشده، اما با رعایت بعضی نكات ایمنی می توان تا حد
زیادی از بروز آن جلوگیری كرد.
نکاتی برای کاهش خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزادان در خواب
علاوه بر قرار دادن نوزادان سالم به پشت هنگام خواب، AAP پیشنهاد می کند که اقدامات زیر را انجام دهید تا خطر این سندروم کاهش یابد:
*
نوزاد را هنگام خواب روی یک تشک سفت بگذارید هرگز او را روی متکا، تشک
لایه آبی، پوست گوسفند، صندلی نرم اتومبیل، صندلی، یا سطوح نرم دیگر
نخوابانید. برای جلوگیری از اینکه نوزاد هوای بازدم خود را تنفس نکند لحاف،
رواندازهای کلفت، عروسک های پارچه ای توپر و یا متکا را نزدیک نوزاد قرار
ندهید.
* در صورتی كه نوزاد
را در كنار خود می خوابانید، فاصله خود را با او حفظ كرده تا در طول شب، از
افتادن ناخودآگاه اعضای بدنتان روی او جلوگیری نمایید.
* در تخت نوزاد از لایی های ضربه گیر استفاده نکنید. لایی های ضربه گیر ممکن است موجب بروز خطر خفگی و یا اختناق شوند.
*
مطمئن شوید که همه واکسن های توصیه شده را به نوزاد زده اید. مطالعات نشان
داده اند که واکسن می تواند خطر سندروم مرگ نوزادان در خواب را تا 50%
کاهش دهد.
* وسایل نرم مثل
اسباب بازی های شل، عروسك های پشم دار و پارچه ای و بالش های نرم و شل را
كه ممكن است روی بینی و دهان نوزاد بیفتند و جلوی تنفس او را بگیرند، از
اطراف نوزاد دور نگه دارید.
*
مطمئن شوید که وقتی نوزاد خواب است جایش زیاد گرم نباشد. هوای اتاق را
طوری تنظیم کنید که برای یک فرد بزرگسال که پیراهن آستین کوتاه پوشیده است
مناسب باشد. بعضی از پژوهشگران ادعا می کنند که نوزادی که زیاد گرمش شود به
خواب عمیق تر فرو می رود و بیدار کردن او سخت تر می شود.
*
مادران در طول بارداری نباید سیگار بکشند، نوشیدنی الکلی بنوشند و یا مواد
مخدر مصرف کنند و نباید نوزاد را در معرض دود تنباکو قرار دهند.
نوزادان مادرانی که در طول بارداری سیگار می کشند در مقایسه با نوزادانی که
مادرانشان سیگار نمی کشند سه برابر بیشتر در معرض خطر مرگ براثر سندروم
مرگ ناگهانی نوزادان قرار می گیرند. پژوهشگران فکر می کنند که ممکن است
سیگار کشیدن بر سیستم عصبی مرکزی اثر بگذارد، که این عوارض در طول دوران
پیش از تولد شروع می شود و تا پس از تولد ادامه می یابد و موجب می شود
نوزاد بیشتر در معرض خطر قرار بگیرد.
* از نگه داشتن نوزاد در صندلی اتومبیل، ساك حمل و یا گهواره، به مدت زیاد خودداری كنید.
*
احتمال بروز "سندرم مرگ ناگهانی نوزاد”، در فصل زمستان افزایش می یابد.
علت این است كه هنگام سرما والدین برای گرم كردن نوزاد، از لباس های زیاد و
پتوهای ضخیم استفاده كرده و اتاق نوزاد را بیش از حد گرم می كنند. در حالی
كه یكی از عوامل ایجاد كننده خطر سندرم SIDS، گرمای بیش از حد
محیط اطراف نوزاد می باشد. بنابراین، والدین باید دقت نمایند كه حتی
در فصل زمستان، دمای اتاق كودك باید در حدی متعادل(حدود 26 درجه
سانتیگراد)باشد. همچنین پتوی نوزاد باید سبك و با ضخامتی كم باشد و پدر و
مادرها باید مواظب باشند كه پتو را فقط تا روی سینه نوزاد بالا بكشند و از
افتادن آن روی بینی و دهان او جلوگیری كنند.
* مادران باردار باید از همان ابتدا و به طور مرتب تحت مراقبت پیش از تولد نوزاد قرار بگیرند
*
در صورت امکان خودتان از راه سینه به نوزاد شیر بدهید. شواهدی وجود دارد
که نشان می دهند شیردادن ممکن است به کاهش احتمال وقوع سندروم مرگ ناگهانی
نوزادان کمک کند. علت این امر مشخص نیست با این حال پژوهشگران فکر می کنند
که شیر پستان ممکن است از نوزاد در برابر ابتلا به عفونت هایی که خطر
سندروم مرگ ناگهانی نوزادان را افزایش می دهد محافظت کند.
*
در طول یک سال نخست نوزاد خود، او را با پستانک بخوابانید. اگر نوزاد
پستانک را نمی گیرد او را مجبور به مکیدن آن نکنید. پستانک، خطر سندروم مرگ
ناگهانی نوزاد را کاهش می دهد. اگر از سینه به نوزاد شیر می دهید سعی کنید
تا زمانی که نوزاد یک ماهه می شود صبر کنید تا شیردادن از راه سینه راحت
انجام شود.
* با اینکه می توانید برای مراقبت از نوزاد او را به رخت
خواب خود ببرید اما باید نوزاد را برای خواب به تخت خواب خودش بازگردانید.
خوب است که تخت خواب نوزاد در اتاق خواب والدین باشد. این موجب کاهش خطر
مرگ نوزاد براثر سندروم مرگ ناگهانی نوزادان می شود.
