به گزارش شفا آنلاین،میلیونها تهرانی بدون اقلام امدادی خواهند ماند اگر فاجعهای در پایتخت رخ دهد. چند سالی میشود مسئولان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از دپوی اقلام امدادی تنها برای ٣٠٠هزار تهرانی خبر میدهند و از ضعف امدادرسانی در این بخش میگویند. از عزیزالله رجبزاده، رئیس سابق سازمان پیشگیری و مدیریت بحران که مرداد ماه سال ٩١ این خبر را داد تا احمد صادقی، رئیس کنونی سازمان که با گذشت چهار سال همچنان میگوید: «به نظرم الان تنها برای ٣٠٠هزار نفر ذخیره امدادی وجود دارد.»
ذخیرهای که در همان نگاه نخست با توجه به جمعیت ١٢میلیون و ٥٠٠هزار نفری تهران، ناچیز به نظر میرسد و دهها سوال را درباره این اقلام ذخیره شده، نحوه توزیع آن، پایتختنشینانی که بدون اقلام امدادی میمانند و... را مطرح میکند.
این میزان ذخیره حتی از سوی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم زیر سوال است: «باید برای ١,٢میلیون تهرانی ذخیره امدادی داشته باشیم.» این میزان ذخیرهای که باید باشد اما نیست؛ از تعداد ساکنان بافت فرسوده تهران هم کمتر است. بافتی که ١٥درصد جمعیت پایتخت را در خود جای داده، یعنی یکمیلیون و ٨٧٥هزار نفر. علیرضا سعیدی، دبیرکل جمعیت کاهش خطرات زلزله تهران دراینباره میگوید: «ذخیره ٣٠٠هزار نفری تنها برای یک ناحیه از یک منطقه پایتخت کافی است.»
او با اشاره به اینکه درباره مدیریت بحران شهر تهران حرف زیاد میزنیم اما کارمان خوب نیست، توضیح میدهد که «وقتی مساحت بافت فرسوده تهران را در نظر بگیریم و تراکم جمعیتی این بافت را به آن اضافه کنیم، با فرض اینکه پس از حادثه طبیعی که در پایتخت رخ داده تنها بافت فرسوده آسیب ببیند و هیچکس هم نمیرد، آیا ذخایر جوابگوی نیاز این بافت است یا خیر، پرسشی مهم است.
در آن صورت ما حدود یکمیلیون خانوار خواهیم داشت که در خیابان ماندهاند و از مسئولان شهری یک چادر یا یک پتو طلب میکنند.»
داستان اتفاقاتی که پس از زلزله میافتد و نیازهایی که مطرح میشود، به گفته سعیدی به بافت فرسوده خلاصه نمیشود: «وقتی زلزله آمد، حتی کسانی که خانهشان تخریب نشده و تنها یک ترک برداشته حاضر نیستند شب را در داخل خانه بخوابند؛ آیا امکان رسیدگی به صدهاهزار تقاضا برای تأمین چادر و امکانات را داریم. مسئولان شهری میخواهند با این حجم آدم که در خیابان ماندهاند چه کنند؟ با شایعاتی که پس از آن مطرح میشود، قرار است چه کرد و این ذخیره امدادی که تنها برای ٣٠٠هزار نفر است، چگونه قرار است توزیع شود؟»
ماجرای زلزله آبدانان و ترس مردم از بیسرپناهی، بیآبی و بیغذایی مثالی است که دبیرکل جمعیت کاهش خطرات زلزله تهران میزند و از هجوم مردم برای دریافت خدمات امدادی میگوید: «در زلزله آبدانان یکی از انبارهای چادر بهدلیل گزارشاتی که از آمارهای خرابی ارایه شده بود، به تاراج رفت و دیگر در انبار چادری نمانده بود که به مردم داده شود. ذخیره امدادی ٣٠٠هزار نفری در همان لحظه ورود به شهر، توسط مردم برده میشود و دیگر چیزی نمیماند که به دست ساکنان بافت فرسوده که بیشترین آسیب را دیدهاند، برسد.»
با توجه به اینکه مردم در ٢ یا ٣روز نخست میتوانند با ذخایر غذایی که دارند یا در اطرافشان هست، غذای خود را تأمین کنند، بحث تأمین غذا را باید کنار گذاشت اما مشکل آب و تأمین آب آشامیدنی، مشکل بزرگ پایتخت پس از فاجعهای همچون زلزله است، سعیدی از این مشکل با عنوان بحران فوقالعاده بزرگ پایتخت یاد میکند، «هنوز نمیدانیم که اگر در تهران زلزله بیاید، آب مورد نیاز چندمیلیون تهرانی قرار است چگونه تأمین شود و فاضلابی که پس از آن تولید میشود، به چه صورت قرار است جمعآوری شود. اگر کسی بتواند جواب این پرسشها را بدهد، میتواند شهر را پس از آن اتفاق مدیریت کند.»
او با یادآوری اینکه پس از وقوع زلزله، شبکه آبرسانی آسیب میبیند، توضیح میدهد: «وقتی زلزله اتفاق بیفتد، لولههای آبرسانی میشکنند و تا وقتی خطوط انتقال آب تعمیر نشود، نمیتوان آبرسانی انجام داد. باید شکستگیها در تمامی شهر بررسی شده، پیدا و تعمیر شوند تا امکان آبرسانی فراهم شود. به همین دلیل، بحران تأمین آب یکی از بحرانهای بزرگ پایتخت پس از زلزله خواهد بود و هنوز مشخص نیست که قرار است چگونه این بحران مدیریت شود.»
دبیرکل جمعیت کاهش خطرات زلزله تهران، نگرانی دیگری که دراین خصوص مطرح است را نگرانی از آمدن زلزله در زمستان میداند، «اینکه در چه فصلی ازسال زلزله اتفاق بیفتد، موضوع مهمی است، اگر در زمستان باشد، مردم چگونه گرم میشوند؟ آیا قرار است مردم به خاطر سرما جان خود را از دست بدهند؟»
زلزله یا هر بلای طبیعی که تهران را تهدید کند، نگرانی جدی و پررنگی است که هیچ مسئولی پاسخی شفاف و روشن برای آن ندارد. آنطور که سعیدی میگوید: «چون مشخص نیست شهر چقدر آسیب میبیند و چه اتفاقی میافتد.»
همه چیز نامعلوم است و کسی نمیتواند پیشبینی کند، چه بلایی سر پایتخت ١٢,٥میلیونی پایتخت پس از زلزلهای که سالهاست همه نسبت به وقوع آن هشدار میدهند، خواهد آمد اما آنچه کاملا مشخص به نظر میرسد و حتی مسئولان سازمان مدیریت بحران هم بر آن تأکید دارند، کمبودن ذخایر اقلام امدادی برای جمعیتی میلیونی است که حتی ١٠درصد جمعیت هم نیست و در این چهارسال یعنی از مرداد ١٣٩١ که رئیس سابق سازمان مدیریت بحران از ذخیرهسازی برای ٣٠٠هزارنفر خبر داده بود، تاکنون این ذخیرهسازی تغییر نکرده و این پرسش را مطرح میکند که این سازمان در این چهارسال برای فاجعهای که سالهاست بر سر پایتخت سایه انداخته و همه نسبت به آن هشدار میدهند، چه کاری انجام داده است؟
احمد صادقی، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران درباره اینکه الان پایگاههای پشتیبانی و سولههای بحران چه وضعیتی دارند، به مهر میگوید: «سال ۹۴ با یک وضع نامطلوب اقتصادی درکشور مواجه بودیم و دستگاههایی که باید اقلام امدادی و پشتیبانی را در سیلوهای بحران ذخیره میکردند، این کار را انجام نداده و حتی از ذخایر استفاده کردند و جایگزین نکردند. اگر شهر تهران را ۱۲میلیون نفر بگیریم، براساس استاندارد باید تا ۲درصد امکانات و تجهیزات امدادی ذخیره و آماده داشته باشیم اما حتی بیشتر آن یعنی براساس مصوبه هیأت دولت تا ۱۰درصد باید تأمین شود. یعنی باید برای ۱.۲میلیون تهرانی ذخیره امدادی داشته باشیم که فکر کنم اکنون تنها برای ۳۰۰هزار نفر تجهیزات داشته باشیم.»
او درباره سولههای بحران در شهر تهران هم توضیح میدهد: «الان تعداد ۱۲۰ سوله داریم که باید تعدادی از آنها برای دپوی اقلام دراختیار هلالاحمر قرار بگیرد، درحالی که اعتبارات لازم دراختیار هلالاحمر تهران نیست.»
درحالی که دبیرکل جمعیت کاهش خطرات زلزله تهران، از مسئولان شهری درباره امدادرسانی و خدماتدهی پس از زلزله میپرسد و با اشاره به اینکه اگر مسئولی پاسخ دهد که پس از زلزله در شهر تهران، چگونه قرار است آب مورد نیاز میلیونها پایتختنشین تأمین شود، میگوییم این فرد میتواند شهر را مدیریت کند، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران صراحتا میگوید که «ما مدیر بحران در ایران بسیار کم داریم و خیلی از مدیران بحران ما اصلا مدیر بحران نیستند. تنها تعدادی که هشتسال دفاع مقدس را تجربه کردند، میتوانند در این زمینه فعال باشند که تعداد آنها به اندازه انگشتان دست و پا هم نمیرسند.»
فاجعه اتفاق نیفتاده اما احتمال وقوع آن سالهاست که به نگرانی جدی در پایتخت تبدیل شده. نگرانی که مدیری برای آن پیدا نمیشود و گویی شهر تهران متولی ندارد که در روزهای بحران، کار را دست بگیرد و سعی کند آرامش را به شهر بازگرداند. صادقی دراینباره نظر عجیبی دارد، «شما متولی شهر تهران را پیدا کنید و بگویید صاحب تهران کیست؟ سوالتان را از او بپرسید. ما مدیریت واحد شهری نداریم و هر فردی برای خودش یک امپراتوری تشکیل میدهد و زمان اتفاق مسئولیت برعهده نمیگیرد. ما طرح جامع مدیریت بحران کشور، استان، شهر نداریم. یعنی اصلا اسناد بالادستی نداریم اما با روزها و ماهها تلاش درسال ۹۴ توانستیم مرکز اسناد راهاندازی کنیم و ۲ طرح جامع مصوب هیأت دولت درسال ۷۹ و ۸۰ پیدا کردم. یعنی هیأت دولت برای تهران طرح جامع مدیریت بحران تصویب کرده و بعد از یاد رفته است. حالا قرار شد این طرح کشفشده را در سال ۹۵ بازنگری کنیم.»شهروند