به گزارش شفا آنلاین، دکتر محمدمهدی آخوندی، رییس پژوهشگاه ابن‌سینا در نشست خبری کمپین خانواده، تولید مثل و فرزندپروری با اشاره به 30 اردیبهشت‌ماه روز بین‌المللی جمعیت آن را بحث مهم کشور عنوان کرد و گفت: اوایل انقلاب، کشور به توسعه جمعیت علاقه‌مند بود و روند افزایش آن مانند پیش از انقلاب ادامه داشت، اما به علت نبود زیرساخت‌های مناسب و همچنین سرعت رشد بالا، مسوولان احساس خطر کردند. با آهنگ رشد 3.8 درصد در اوایل انقلاب به طور متوسط هر 20 سال جمعیت کشور دو برابر می‌شد و این موضوع نگران کننده به شمار می‌آمد.
وی افزود: امروز نرخ رشد جمعیت کمتر از دو درصد است. در 50 سال آینده یکی از مشکلات ما کمبود نیروی جوان و افزایش افراد مسن است که هزینه بالایی به دنبال خواهد داشت. از طرفی به طور متوسط 20 درصد جمعیت زوج‌ها، نابارور هستند، ما با عوامل تهدیدکننده باروری مثل تاخیر در ازدواج و فرزندآوری، اقدام به درمان‌های عقیم‌کننده، افزایش سن و آلودگی‌های محیطی روبه‌رو هستیم.
رییس انجمن جنین‌شناسی و تولید مثل ایران یکی از دلایل تمایل نداشتن زوجین به فرزندآوری را نگرانی آنها برای داشتن فرزند ناسالم از نظر ژنتیکی عنوان کرد و گفت: در حال حاضر روش‌های تشخیص ژنتیکی و تکنولوژی‌های نوین درمان ناباروری می‌تواند به زوجین صددرصد اطمینان دهد که فرزند سالم خواهند داشت.
برای درمان ناباروری به مراکز درمانی مراجعه کنید نه مطب‌ها.
آخوندی در ادامه اظهار کرد: وجود 4 میلیون زوج نابارور در کشور هزینه‌های زیادی را باید صرف کنند و این موضوع مشکلات فرهنگی و اجتماعی زیادی برای آنها در پی دارد. ما باید آنها را راهنمایی کنیم که برای درمان به مراکز ناباروری مراجعه کنند نه مطب‌ها.
رییس انجمن جنین‌شناسی و تولید مثل ایران با اشاره به برپایی کمپین خانواده، تولید مثل و فرزندآوری در هفته جمعیت، از همراهی 21 مرکز درمان ناباروری استانی و 13 مرکز ناباروری در شهر تهران برای ارائه تشخیص، مشاوره و راهنمایی رایگان به زوجین خبر داد.
وضعیت فعلی جمعیت نگران کننده است
در ادامه این نشست سیدحسن حسینی، جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در خصوص مهم‌ترین علل جامعه شناختی کاهش نرخ جمعیت و عدم تمایل زوج‌ها به فرزندآوری توضیح داد و گفت: انقلاب و جنگ دو پدیده مهم بودند که تاثیر مهم خود را بر خانواده‌های ایرانی نشان دادند. شاید فقط 10 درصد تبلیغ دولت‌ها بعد از جنگ برای محدود ساختن بعد خانواده در کشور تاثیرگذار بود. تحولات اقتصادی و فکری بیشترین تاثیرات بر نهاد خانواده در کشور گذاشته است.
وی افزود: در حال حاضر سه میلیون دانشجو در کشور تحصیل می‌کنند، یعنی در همه رشته‌های دانشگاهی جوانان با طرز تفکر جدیدی مواجه می‌شوند که سبک زندگی آنان را تغییر می‌دهد. همچنین درصد جمعیت شهری و روستایی نسبت به اوایل انقلاب تغییرات چشمگیری داشته است که رابطه مستقیمی با کاهش تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری به دنبال داشته است.
این جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه تهران یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش نرخ فرزنداوری در کشور را تامین نشدن اقتضائات یک زندگی سالم خانوادگی عنوان کرد و گفت: تمام تلاش ما برای فرزندآوری در جامعه باید در جهت بهبود وضع جمعیتی باشد. در کشورهای اروپایی و اسکاندیناوی با وجود گستردگی امکانات بیمه‌ای و اجتماعی، تمایل به داشتن فرزند وجود ندارد؛ چراکه طرز تفکر آنان به زندگی متفاوت شده است.
حسینی در ادامه با بیان اینکه خانواده رابطه تنگاتنگی با اقتصاد دارد، در عین حال تصریح کرد: وضع فعلی جمعیت نگران‌کننده است، اما اگر می‌خواهیم یک جمعیت جوان و مداوم داشته باشیم، باید در کنار بهبود خدمات درمانی، تشخیصی و... سیاست‌های بهتری را در جامعه اعمال کنیم که با قراردادن تابلوهای تبلیغاتی در سطح شهر و تشویق زوج‌ها به فزندآوری میسر نیست.
فرزندآوری از الزامات بلوغ روانی و اجتماعی است
بهزاد قربانی روانپزشک و عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا نیز در این نشست خبری اظهار کرد: ناباروری از رده‌بندی انواع بیماری‌ها کنار گذاشته شده است؛ چراکه این موضوع یک سندرم است و ابعاد مختلفی دارد. ما باید از زوجین برچسب‌زدایی کنیم چراکه آنها تصور می‌کنند مورد توجه اطرافیان هستند و این موضوع می‌تواند آنها را ایزوله کند.
این روانپزشک و عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا توجه به فرزندآوری را یکی از الزامات بلوغ روانی و اجتماعی افراد عنوان کرد و گفت: ما باید کاری کنیم که زوج‌های نابارور مراحل این بلوغ را طی کنند.
چالش‌های آموزش‌های تخصصی درمان ناباروری
در ادامه معرفت غفاری نوین، دبیر برد تخصصی تولید مثل در وزارت بهداشت درخصوص چالش‌های آموزشی تخصص‌های درمان ناباروری در ایران گفت: در وزارت بهداشت دوره‌های تخصصی فلوشیپ زنان و جنین‌شناسی طی سال‌های اخیر طراحی شد و در حال حاضر فارغ‌التحصیلان آن آماده ارائه خدمت هستند. وزارت بهداشت نیز برای تجهیز مراکز آموزشی مبلغی را اختصاص داده است ولی باید در بعد قوانین مراکز درمان ناباروری بیشتر ورود کند و آن را مورد بازنگری قرار دهد.
دبیر برد تخصصی تولید مثل در وزارت بهداشت افزود: یکی از مشکلات دانشجویان جنین‌شناسی بالینی، عدم ارائه پروانه نظام‌پزشکی به آنها است که می‌تواند فعالیت‌شان را مختل کند. همچنین قوانین برای زوجینی که اسپرم و تخمک ندارند، دچار ضعف‌هایی است که وزارت بهداشت می‌تواند کمک‌های زیادی انجام دهد.
لزوم کمک دولت برای درمان ناباروری
در ادامه دکتر محمدرضا نوروزی، مشاور وزیر بهداشت در بیمارستان‌های خصوصی با تاکید بر اینکه برای درمان ناباروری باید توسط دولت و حکومت سوبسید اختصاص داده شود و غیر از آن نیز راهی وجود ندارد، اظهار کرد: خط فقر در کشور 2 میلیون تومان است؛ در حالی که درمان ناباروری در بخش‌های خصوصی و دولتی به ترتیب 5 میلیون و 3 میلیون تومان هزینه می‌برد و با توجه به تکرار مجدد درمان باعث نحیف شدن افراد می‌شود. اگر ناباروری به عنوان بیماری تلقی نشود و یک اقدام لوکس به نظر برسد، هزینه آن به عهده خود فرد می‌افتد.
اختلالات جنسی و ناباروری جزو پنج علت اول طلاق در کشور
وی تصریح کرد: تغییر در وضعیت حدود سه میلیون زوج نابارور در کشور، اثرگذاری حیاتی در نرخ جمعیت به دنبال خواهد داشت. اختلالات جنسی و ناباروری جزو پنج علت اول طلاق در کشور هستند. 30 درصد ازدواج‌ها در تهران نیز منجر به طلاق می‌شوند که به این ترتیب حدود هفت درصد این رقم مربوط به ناباروری است.
به گفته مشاور وزیر بهداشت در امور بیمارستان‌های خصوصی، حدود 50 هزار طلاق در کشور مربوط به ناباروری و به همین میزان نیز اختلالات جنسی در افزایش نرخ طلاق موثر هستند.
نوروزی در ادامه با بیان اینکه 20 درصد خدمات درمان پیشرفته ناباروری در بخش دولتی و 80 درصد آن در بخش خصوصی ارائه می‌شوند، علت آن را تمایل مردم به استفاده بیشتر از خدمات بخش خصوصی عنوان کرد و گفت: نگرش بخش خصوصی در درمان ناباروری «خدمت بهتر، نتیجه بهتر است». وقتی تصمیم می‌گیریم برای درمان سوبسید قرار دهیم باید قبول کنیم خدمت را به جایی که مردم تمایل دارند، اختصاص دهیم.
مشاور وزیر بهداشت در بیمارستان‌های خصوصی در خصوص حمایت‌های وزارت بهداشت از زوجین نابارور گفت: وزارتخانه در راستای طرح حمایت از زوجین نابارور 200 میلیارد تومان را مقرر کرد که 100 میلیارد تومان به آن تخصیص داده شد. طبق طرح حمایت از زوجین نابارور افراد با درآمد پایین و ضعیف با ارائه یک نامه از کمیته امداد یا بهزیستی به مراکز درمان ناباروری، تا سقف یک میلیون و 700 هزار تومان از سوبسید دولت استفاده می‌کنند.
به گفته نوروزی، 20 تا 25 درصد هزینه داروی این زوجین تحت پوشش بیمه قرار دارد.
حمیدرضا صفی‌خانی، مشاور وزیر بهداشت در امور اقتصاد سلامت نیز با بیان اینکه مردم بزرگ‌ترین دارایی کشورها و ورودی اول توسعه آنها هستند، اظهار کرد: نظام سلامت اولین آسیب را از یک اقتصاد ناموزون می‌بیند. بیش از 60 درصد سلامت مردم، محصول اثرات سایر عوامل است. یک انسان ناسالم یک جامعه را درگیر خود می‌کند و برای آن هزینه‌زا است.
وی ادامه داد: ما در نظام سلامت گارانتی نداریم و در این حوزه عدم قطعیت بیشتر از سایر حوزه‌ها است. ناباروری در تمام عمر با فرد حمل می‌شود. درمان آن نیز با یک جراحی معمولی متفاوت و مبتنی بر گروه است. سیاست‌گذاری باید در راستای توجه به این عوامل باشد. این خدمات برخلاف سایر خدمات عمومی بدون جایگزین هستند و مداخله دولت را مطالبه می‌کنند.
مشاور وزیر بهداشت در امور اقتصاد سلامت، پاسخگویی را یکی از مداخلات دولت عنوان کرد و افزود: اگر بخواهیم یک خدمت در اختیار مردم قرار دهیم، باید در دسترس و فراهم و همچنین قابل خرید باشد. در کنار آن باید سواد سلامت نیز برای بهره‌مندی کافی از خدمات ایجاد شود.
صفی‌خانی در ادامه تصریح کرد: برخی خدمات مانند آموزش و سلامت، کالای عمومی بوده و جزو وظایف حاکمیت هستند و به همه تعلق دارند. سیاست‌های جمعیتی باید هدفمند باشند.
مشاور وزیر بهداشت در امور اقتصاد سلامت با اشاره به کمپین خانواده، تولید مثل و فرزندپروری عنوان کرد: کمپین یک تلاش هدف‌مدار است و باید برای آن اهداف مشترکی تعیین شود. این کمپین مبتنی بر جامعه است نه دولت. در نتیجه باید حمایت آن را به نوعی جلب کنیم. ما در اصلاح برنامه تحول سلامت به بحث زوج‌های نابارور پرداختیم و مصوبه‌ای در این خصوص داشتیم. در حال حاضر نیز در سند پشتیبان برنامه ششم توسعه به عنوان یکی از راهبردهای اساسی وارد شده است.
در ادامه این نشست اکبر بابانیا، معاون پشتیبانی پژوهشگاه ابن سینا، درخصوص پوشش بیمه‌ای درمانی و داروهای ناباروری در کشور گفت: در کتاب ارزش‌گذاری نسبی خدمات، تعرفه‌های درمان ناباروری مشخص شده است، ولی تحت پوشش بیمه قرار نگرفته‌اند. خدمات تشخیصی نیز به طور نسبی و 50 درصد هزینه داروها نیز تحت پوشش هستند که در مجموع فقط 30 درصد هزینه کل یک دور درمان ناباروری را پوشش می‌دهند.
به گفته معاون پشتیبانی پژوهشگاه ابن سینا، درمان‌های ناباروری علی‌رغم هزینه بالا و نیاز به خدمات فوق تخصصی، به طور عادلانه در دسترس مردم قرار ندارند. ایسنا
