قربانیان معصوم « سندروم پرنسس»

به گزارش شفا آنلاین،کارشناسان داخلی و خارجی که این پدیده را سندروم پرنسس‌های قربانی نام گذاشته‌اند برتوجه بیشتر بر این آفت زندگی دختران جوامع امروز تأکید دارند.

چندی پیش همایشی تحت عنوان «ما به دخترانمان چه می‌آموزیم» در یکی از کنگره‌های روان شناسی فرانسه برگزار شد و یکی از سخنوران حاضر در همایش موضوعی را تحت عنوان سندروم پرنسس‌های قربانی در جلسات مطرح کرد. اینکه دختر بچه‌های نسل امروز چگونه قربانی میل به ثروت اندوزی و قدرت طلبی نظام سرمایه‌داری شده‌اند.

 او به این نکته اشاره کرد که  برنامه‌های تلویزیونی و تبلیغاتی، جشنواره‌ها و سالن‌های مد پر شده است از دختر بچه‌های زیر 10 سالی که با چهره‌های پنهان شده زیر نقابی از آرایش غلیظ ظاهر می‌شوند، مانند مدل‌ها لباس می‌پوشند و رفتارهای‌شان هم با سن و سال شان هماهنگ نیست و ادامه داد، این گروه از دختران که تعدادشان در جوامع مختلف کم نیست، همواره مورد تأیید برنامه سازان تلویزیونی هستند، به غیر از اصحاب رسانه، خانواده‌ها نیز از آنها حمایت می‌کنند، غافل از اینکه روی آوردن به استفاده از لوازم آرایش، لاک ناخن و پیروی از الگوی پوششی شبیه به مدل‌ها و بازیگران، دستاوردهای جسمی و روانی زیادی را برای دختران و خانواده‌های‌شان در بر داشته است.
دکتر میترا حکیم شوشتری فوق تخصص روان پزشکی کودک و نوجوان در این باره می‌گوید: سن استفاده از لوازم آرایش در کودکان پایین آمـده و مهم ترین علت وقوع این آسیب اجتماعی را می‌توان در برخوردهای غلط خانواده با کودکان دانست.

وی با بیان اینکه کودکان علاقه زیادی به تقلید رفتار از والدین خود دارند، بنابراین، این رفتار عادی و طبیعی است و نشان دهنده رشد شخصیتی کودکان است، اما در بعضی زمینه‌ها والدین دنیای کودکی را از فرزندان خود گرفته و تغییر می‌دهند و متأسفانه دیده می‌شود در جشن‌های تولد والدین کودکان خود را آرایش می‌کنند و بدون اطلاع از اینکه این رفتار چه پیامدهایی دارد، ناخواسته به فرزند خود این پیام را می‌دهند که برای درخشیدن در جمع و ممتاز بودن باید آرایش کنند یا لباس‌های متفاوتی بپوشند که مناسب با سن آنها نیست.

از بین رفتن عزت نفس
 این متخصص ادامه می‌دهد، والدین باید با یاد‌آوری زیبایی و شایستگی‌های فردی و منحصر به فرد فرزندان خود به آنها این اعتماد به نفس را بدهند که ظاهر او بدون استفاده از لوازم آرایش و کارهای غیر معمول بسیار زیبا است اما همیشه کودکان و نوجوانان برای رسیدن به خواسته‌های خود راهکارهای زیادی را به کار می‌برند، آنها با استفاده از کلمات سعی می‌کنند والدین خود را مجاب کنند تا به خواسته شان تن دهند. والدین هم ناخواسته به آنها پاسخ مثبت می‌دهند، اما نمی‌دانند که این تازه یک شروع است، وقتی نوجوان یا دختر بچه‌ای با رژلب  قرمز وارد یک دورهمی خانوادگی می‌شود، ناخواسته همه افراد حاضر در جمع به او می‌گویند چقدر زیبا شده‌ای و این نخستین چراغ سبزی است که بی‌موقع روشن شده است. آنچه مسلم است بچه‌ها همیشه به دنبال تمایز  و استقلال طلبی هستند، حتی کودکانی که الگوهای رفتاری پدر و مادرشان عامل اصلی تغییر در شکل ظاهری آنها نبوده است با ورود به گروه دوستان یا تأثیر پذیری از رسانه‌های خارجی، می‌خواهند ممتاز تر از دوستان خود به نظر بیایند و استقلال پذیری خود را نشان دهند.

 در این جا باید به والدین گفت، پاسخ‌های منفی متوالی به خواسته‌های نوجوانان آنها را بیشتر از کانون خانواده دور می‌کند. نوجوانان بشدت استقلال طلب بوده و فکر می‌کنند پدر و مادرشان به روز نیستند و حرف هایی که می‌زنند درست نیست.


این متخصص تأکید می‌کند والدین نباید تسلیم خواسته بچه‌ها شوند، آنها برای اینکه فرزندان شان بتوانند کودکی کنند و در هر سنی که هستند از آن سن لذت ببرند باید فعالیت هایی برای آنها در نظر بگیرند تا در مورد خاصی منحصر به فرد شوند. اگر کودکی بتواند از فعالیت‌های ورزشی و هنری امتیازاتی به دست آورد که او را در گروه دوستان و جمع خانواده ممتاز کند، عزت نفس او  بالا می‌رود و نوجوان سعی نمی‌کند که برای متمایز شدن راحت‌ترین گزینه که تغییر شکل ظاهری است را انتخاب کند، آنچه مسلم است کودکان می‌خواهند خیلی زود بزرگ شوند برای همین در کودکی کفش‌های بزرگترها  و لباس‌های شان را می‌پوشند تا شبیه به آنها به نظر برسند.

 والدین باید با روش‌های درست به این مرحله از رشد آنها پاسخ دهند به‌عنوان مثال به نظرشان احترام بگذاریم و از کودکی از آنها نظر خواهی کنیم. نظر خواهی کردن از کودکان ناخودآگاه این پیام را منتقل می‌کند که آنها بزرگ شده‌اند و در گروه بزرگترها جای دارند، اینکه حتماً لازم نیست با تغییر شکل ظاهری هویت خود را آسیب‌پذیر کنند.

این روان شناس می‌گوید    کودکان با تغییر شکل ظاهری زود هنگام مستعد آسیب هایی از سوی جامعه می‌شوند، روابط بین فردی آنها به طور ناسالم شکل می‌گیرد و افت تحصیلی پیدا کرده و هدف‌ها و آرزوهای شان نیز دستخوش تغییر می‌شود این‌ها فقط بخشی از پیامدهای فاصله گرفتن زود هنگام از دنیای کودکی است که مقصر اصلی آن والدین هستند. بازهم به والدین تأکید می‌کنم با بچه‌ها مطابق سن خودشان رفتار کنیم و به آنها بفهمانیم هر دوره از سنین کودکی و نوجوانی مزایایی دارد که با فاصله گرفتن از این سنین از آن مزایا بی‌بهره خواهند شد.

 زیان‌های استفاده از لوازم آرایش
یک تحقیق گسترده که چندی پیش بر گروهی از کودکان و نوجوانان  5 تا 17 سال که به طور مداوم از لاک ناخن استفاده می‌کردند، نشان داد، عادت به استفاده از لاک ناخن در طولانی مدت به دلیل وجود ماده سمی مانند تولوئن، باعث بروز  عوارض جسمی و روانی متعدد می‌شود. همچنین وجود ترکیب زیان آور دیگری به نام فتالات عامل تغییر سلول‌های چربی و ابتلا به چاقی در طولانی مدت است. ازدیگر مضرات لاک ناخن می‌توان به بالا رفتن احتمال ابتلا به حساسیت و علائم آلرژی مانند آبریزش بینی، سوزش چشم، خارش و مشکلات تنفسی اشاره کرد.

دکتر اریکا جانسون فوق تخصص بیماری‌های کودکان  می‌گوید، در آزمایشی که اخیراً در دانشگاه استنفورد انجام گرفت، محققان پس از بررسی رابطه میان استفاده زیاد از لوازم آرایش و شروع زود هنگام آن از دوران کودکی و سردردهای دوران بزرگسالی به این نتیجه رسیدند که یکی از عوارض  استفاده مداوم از رژلب و کرم پودر‌های غیر استاندارد، سردرد است، همچنین استفاده از رژلب در کودکان با احساس سرگیجه، خستگی و حالت تهوع نیز مرتبط است و ممکن است باعث افت عملکرد تحصیلی آنها شود.

 تغییرات هورمونی
وی اضافه می‌کند، ریزش مو و تغییرات هورمونی در نوجوانی  نیز از عوارض استفاده از کرم پودر و رژلب در کودکان است که بی‌توجهی به آن منجر به اختلالات باروری می‌ شود. نباید به این مسأله بی‌توجه باشیم که عادت به استفاده از لوازم آرایش در سنین پایین، تهدیدی برای سلامت کودکان در آینده خواهد بود. افزایش خطر ابتلا به سرطان و پیری زودرس پوست از عوارض به اثبات رسیده ناشی از استفاده از کرم پودرهای غیر استاندارد و مصرف آن از سنین پایین است. در واقع میان پایین آمدن سن استفاده از لوازم آرایش و ایجاد چین و چروک در سنین پایین ارتباط وجود دارد. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد، کم خونی‌های  رایج میان نوجوانان دختر و استفاده از رژلب باهم در ارتباط هستند. آلومینیوم موجود در رژلب‌ها در طولانی مدت احتمال ابتلا به کم خونی را بالا می‌برد.

بسیاری از لوازم آرایش از جمله کرم پودر حاوی اکسید روی و سولفات باریم هستند که در طولانی مدت افت تحصیلی، کاهش تمرکز، مشکلات کلیوی و آسیب‌های کبدی را به همراه دارد. دکتر جانسون با اشاره به اینکه سایه  و ریمل از مضر ترین لوازم آرایش برای کودکان است ادامه می‌دهد، استفاده از ریمل کودکان را در برابر عفونت‌ها و باکتری‌های چشمی آسیب پذیر می‌کند و در بزرگسالی مشکلات پوستی شدیدی را منجر می‌شود.

 هویت نامعلوم کودکان
یکی از بیماران 17 ساله مبتلا به کم اشتهایی عصبی و افسردگی  در مصاحبه بالینی با روان شناس خود این چنین می‌گوید، به خاطر می‌آورم زمانی که دختربچه بودم و 6 سال بیشتر نداشتم، تمام شب را به این امید می‌گذراندم که زودتر صبح شود و جعبه لوازم آرایش صورتی رنگم را بررسی کنم تا مبادا چیزی از آن کم شده باشد. مجموعه‌ای از رژلب‌های ویژه کودکان و لاک‌های رنگ به رنگ به جای کتاب و عروسک و مداد رنگی، در اتاقم به چشم می‌خورد و آرزو می‌کردم زودتر به سن مادرم برسم و بتوانم مانند او آرایش کنم.

رؤیاهای کودکی ام به عادت همیشگی ام در نوجوانی پیوست  و من و همسن و سالانم  با فکر اینکه باید هر روز صورت مان را بیاراییم تا چهره مان جذاب تر شود و بیشتر مورد پسند واقع شویم شب را به روز می‌رساندیم تا اینکه هیچ وقت جرأت حضور در اجتماع را بدون استفاده از لوازم آرایش نداشتیم.آمارها نشان می‌دهد مهم ترین عارضه جانبی روانی استفاده از لوازم آرایش در دوران کودکی را می‌توان آسیب پذیر شدن عزت نفس و شکل نگرفتن هویت کسب شده یا موفق دانست. در واقع می‌توان از این تحقیقات نتیجه گرفت که رشد خود و هویت در اثر تلاش برای کسب محبوبیت‌های بیشتر و زیبا تر شدن آسیب پذیر می‌شود.ایران