شفا آنلاین>اجتماعی>سلامت> از زمانی که انجمنهای علمی و صنفی پزشکی در ایران تشکیل شدند تا امروز، تغییرات زیادی را در جهت بهبود روند کاری و حرفهای پزشکان به وجود آوردهاند.
به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپید شاید بتوان گفت مهمترین نهادهای غیردولتی بجز نظامپزشکی در
کشور برای پزشکان، همین انجمنهای پزشکی باشد و اهمیت دادن به آن و استفاده
بهینه از نظرات نمایندگان آنان همیشه به نفع صنف پزشکی و در نتیجه سلامت
کشور بوده است. به همین علت در این پرونده به بررسی اقدامات چندین انجمن در
سال گذشته و اهداف آنها در سال جدید پرداخته میشود تا تصویری کامل و شفاف
از فعالیتها و اهداف انجمنهای پزشکی به دست بیاید.
به سادگی میتوان
دید خواسته اکثر انجمنها برقراری رابطه بیشتر و بهتر با وزارت بهداشت است.
قریب به اتفاق آنان میخواهند وزارت بهداشت از نظرات کارشناسان انجمنها
برای طرح سیاستگذاریهای خود در مورد آن
حوزه پزشکی استفاده کنند. عدهای
که به همکاری مطلوب رسیدهاند، از عملکرد سال گذشته وزارت بهداشت راضی
هستند و عده دیگری که نتوانستند باب همکاری را با وزارت بهداشت باز کنند،
در سال جدید تلاش دارند به این هدف برسند.
پس از برقراری پل ارتباطی و
مشارکت در تصمیمگیریها، بازآموزی پزشکان عضو یک انجمن از اهداف و
برنامههای دیگری است که تقریباً از ابتدا بر دوش انجمنها بوده است و بخش
اعظمی از برنامهها و اهداف سالیانه آنهارا در بر میگیرد. توجه به کیفیت
این آموزشها نیز از خواستههای دیگر برخی از انجمنهاست.
علی
امیر سوادکوهی، رئیس انجمن مراقبتهای ویژه در
رابطه با اقدامات سال گذشته این انجمن گفت: «از آنجایی که سال پیش یکی از
اولویتهای وزارت بهداشت رسیدگی و توجه به بخش مراقبتهای ویژه بود،
پیشرفتهای بسیار خوبی در این زمینه انجام شده است. اسفند ماه سال گذشته
1700 تخت مراقبتهای ویژه ICU توسط وزارت بهداشت بهرهبرداری شد و قرار است
در اردیبهشت امسال نیز 1700 تخت جدید مورد استفاده قرار گیرد. باید در نظر
داشت که راهاندازی هر تخت ICU نزدیک به یک میلیارد تومان خرج دارد و مشخص
است که تهیه 2400 تخت چه هزینهای را بر دوش وزارت بهداشت گذاشته است.
همچنین خوشحال هستیم که در سال گذشته وزارت بهداشت از نظر کارشناسی متخصصین
این حوزه استفاده لازم را برده است و همین موضوع توانسته تا حد زیادی به
پیشرفت این حوزه کمک کند.»
سوادکوهی در رابطه با توزیع و پخش تجهیزات
بیمارستانی و تختهای ویژه گفت: «این تختها در کشور به صورت منظم توزیع
شدهاند و وضعیت تراکم متخصصین نیز به همین صورت است. بنابراین اینطور
نیست که در جایی از ایران تجهیزات نباشد و متخصص باشد و بالعکس.»
آموزش تخصصی، هدف اصلی در سال جاری رئیس
انجمن مراقبتهای ویژه در رابطه با برنامههای این انجمن در سال جاری گفت:
«تمرکز فعالان حوزه مراقبتهای ویژه در سال جدید بیشتر روی بخش آموزش است.
از دو سال پیش رشته فوق تخصصی مراقبتهای ویژه در کشور راهاندازی شد که
اقدام بسیار خوبی است.
اما با وجود این، هنوز رشته ICU دپارتمان مستقلی در
دانشگاههای علوم پزشکی ندارد که در دست پیگیری است. در حال حاضر این
دپارتمان زیرمجموعه گروه بیهوشی است، چرا که بیشتر فارغالتحصیلان رشته
مراقبتهای ویژه از گروه بیهوشی هستند. ولی با این همه تصمیمگیریها در
مورد تختها، جذب متخصصین، اساتید و برنامه آموزشی این حوزه باید مستقل
باشد. به همین دلیل امسال فشار بیشتر ما روی حوزه آموزش خواهد بود.»
سوادکوهی در ادامه درباره تعرفه مورد نظر این حوزه پزشکی توضیح داد:
«برنامه دیگر ما رسیدگی جدی به تعرفه است. تعداد متخصصین ما در این حوزه
افزایش چشمگیر داشته است و سطح پاسخدهی متخصصین این حوزه به بیماران بالا
رفته، اما هنوز در تعرفهها تغییری ایجاد نشده است. به همین علت در تلاش
هستیم تا بتوانیم با همکاری معاونت درمان و وزارت بهداشت سطح تعرفهها را
به حدی برسانیم که هم خدمات متخصصین ICU و هم رضایت بیمار و بیمارستان
افزایش پیدا کند.»
وی در انتها خواسته انجمن را از هیئت دولت، توجه همگانی
به بخش سلامت عنوان کرد و گفت: انجمن از هیئت دولت میخواهد همه
وزارتخانهها به مسئله سلامت اهمیت نشان دهند و این وظیفه را به تنهایی بر
دوش وزارت بهداشت نگذارند. باید در نظر داشت که عدم سلامت جسم، فرد را از
همه جوانب زندگی محروم میکند و هزینه زیادی بر دوش دولت میگذارد. به همین
دلیل برای پیشرفت کلی عموم جامعه و کشور، بیش از گذشته باید به مسئله
سلامت توجه شود.»
علیرضا
سلیمی، رئیس انجمن بیهوشی، بیشترین دغدغه صنفی این انجمن را در سال گذشته
موضوع تعرفه دانست و توضیح داد: «پیرو طرح تحول سلامت بسیاری از وظایف
مربوط به حوزه بیهوشی مشخص، و برخی از این خدمات هم ارزشگذاری شد. در همین
راستا در انجمن یک کمیته صنفی تشکیل شد که بررسی این خدمات و تعریف آنها
را به عهده داشت. این کمیته تعرفه پیشنهادی خود را تعیین و طی جلسات و
نشستهایی که با مسئولین وزارت بهداشت داشت آنها را به این سازمان ارائه
کرد.
بخشی از این خدمات همچنان بدون تعریف باقی مانده که در سال 95 پیگیری
خواهد شد. در نتیجه امیدوار هستیم تا پایان امسال تمام خدمات مربوط به حوزه
بیهوشی تعریف و ارزشگذاری شده باشد. در مسیر این تعرفهگذاری هم، به
دنبال ایجاد عدالت بین رشتهای هستیم. چرا که بیش از درآمد، رعایت عدالت و
تعادل برای ما اهمیت دارد.» سلیمی، هدف دیگر انجمن را در سال جدید افزایش
روابط بینالملل عنوان کرد و گفت: «در تلاش هستیم تا با ایجاد راههای
بیشتر همکاری با کمیتههای بینالمللی در سطح منطقه و قاره، بتوانیم منجر
به افزایش سطح علمی حوزه بیهوشی شده باشیم و همگام با سطح علمی بینالمللی
دستاوردهای خود را با دنیا در میان بگذاریم و از تجارب دیگران بهره کافی
ببریم.»
تاسیس جامعه بیهوشی رئیس
انجمن بیهوشی در ادامه گفت: «خواسته و هدف دیگر ما ایجاد جامعه بیهوشی
است. ما در کشور فوقتخصصهای بیهوشی زیادی داریم که تشکیل یک جامعه مجزا
میتواند به ارتباط بیشتر آنان و هماهنگی کاری بیشتر با یکدیگر کمک فراوانی
کند. در نتیجه در سال 95 پیگیری برای تاسیس این جامعه تخصصی نیز در دستور
کار ما قرار خواهد گرفت.» وی در رابطه با اهداف انجمن در رابطه با تاسیس
این جامعه گفت: «هدف از تاسیس چنین جامعهای، خدمترسانی بهتر، هماهنگی بین
رشتهای و پیگیری بهتر مطالبات صنف بیهوشی است.»
به ارتقای سطح استاندارد CPR نیاز داریم سلیمی
همچنین درباره برنامههای انجمن در زمینه آموزشی توضیح داد: «این سال نیز
مانند سالهای گذشته برنامههای بازآموزی همیشگی خود را خواهیم داشت. با
برگزاری کارگاهها و کنگرههای تخصصی میتوانیم در بهروزرسانی اطلاعات
متخصصین این حوزه نقش داشته باشیم. از سوی دیگر کارگاههای مجزایی در رابطه
با مسئله آموزش همگانی CPR و استانداردسازی آن در دست بررسی است. هنوز بخش
زیادی از مردم در رابطه با این موارد اطلاعات بسیار کمی دارند و در
بخشهای درمانی هم استاندارد این آموزشها باید افزایش پیدا کند و
بهروزرسانی شود. انجمن بیهوشی علاقه دارد با بررسی این مسائل بتواند به
ارتقای سطح کیفیت خدمات بیهوشی کمک کرده باشد.»
مشورت شد ولی اعمال نشد
مشورت شد ولی اعمال نشد
مشورت شد ولی اعمال نشد غلامعلی
عکاشه، رئیس انجمن جراحان ارتوپدی مشکل جراحان
ارتوپدی را مشکل تمام پزشکان کشور دانست و معتقد بود مشکل ارتوپدان هم روی
تمام حوزههای پزشکی تاثیر میگذارد. وی در ادامه در رابطه با این مشکلات گفت: «بزرگترینِ این مشکلات برای انجمن و جامعه جراحان ارتوپدی
اقدامات وزارت بهداشت در حوزه تعرفهگذاری بود. در زمینه تعرفهگذاری
مسئولین و مدیران وزارت بهداشت با متخصصین و کارشناسان انجمن جراحان
ارتوپدی مشورت کرده بودند و نظر آنها را در رابطه با بحث تعرفه جویا شده
بودند. اما با وجودی که پیشنهادها ارائه شد و قرار هم بر این شد که این
موارد پیگیری شود، اما در نهایت این موضوع در تعرفهگذاری نهایی وزارت
بهداشت برای جراحان ارتوپدی اعمال نشد. بنابراین این انجمن در سال گذشته
انرژی خود را در زمینه پیگیری و رسیدگی به این موضوع وقف کرد.» عکاشه
همچنین در رابطه با سایر رویدادهایی که انجمن را درگیر کرد، گفت: «در باقی
سال گذشته انجمن وقت خود را صرف برخورد با هجمهای کرده بود که در جامعه
توسط گروهی علیه جامعه پزشکی به وجود آمده بود. انجمن جراحان ارتوپدی به
همراه باقی اصناف پزشکی به عنوان نمایندگان جامعه پزشکی تلاش زیادی برای
اجرای عدالت در این زمینه انجام داد و در نهایت به نتایج مطلوبی هم رسید.
همچنین ارائه برنامههای علمی به اعضای انجمن و برگزاری دورههای آموزشی
مستمر از برنامههای دیگر انجمن در سال گذشته بوده است. همچنین در
کنگرههایی که با همکاری خوب وزارت بهداشت برگزار کردیم، پروتکلهای درمانی
ارائه شد. همچنین در مجمع انجمنها حضور داشتیم که همین موضوع به پیشرفت و
دریافت مطالبات انجمنهای پزشکی کمک بسیاری میکند. از دیگر کارهایی که
انجمن جراحان ارتوپدی آن را وظیفه خود میداند، ارتباط با انجمنهای
ارتوپدی دیگر در بخشهای مختلف جهان است. ما همچنین با انجمن کشورهای
خاورمیانه و آسیایی ارتباط نزدیک داریم و از دستاورهای یکدیگر استفاده
میبریم و در گردهماییهای سالیانه در داخل کشور همیشه میزبان بوده و در
خارج کشور نیز همیشه حضور داشتهایم.»
تجهیزات پزشکی به حد کافی نیست رئیس
انجمن جراحان ارتوپدی در رابطه با تجهیزات جراحان این حوزه گفت: «کیفیت
کار جراحان ارتوپدی به میزان زیادی به تجهیزات پزشکی که در اختیار دارند،
بستگی دارد. همین موضوع اهمیت وجود آخرین دستگاههای به روز دنیا در ایران
را زیاد میکند. در حال حاضر 80 تا 90 درصد تجهیزات مورد استفاده جراحان
ارتوپد وارداتی است. در بخشهایی از کشور این تجهیزات به میزان کافی نیست
که برنامه انجمن برای سال جاری، تهیه این تجهیزات و بررسی کیفیت آن است.»
ناهید
خداکرمی، رئیس انجمن مامایی در رابطه
با اقدامات و اهداف این انجمن گفت: «فعالیتهای انجمن مامایی برای ارتقای
سلامت جامعه و زنان است. در سال گذشته ما همگام با اولویتبندیهای وزارت
بهداشت برنامههایی در جهت آموزش متخصصین داشتیم که در آن به مسائلی مانند
ترویج زایمان طبیعی، آمادگی برای زایمان، سلامت جنسی، دوری از رفتارهای
پرخطر جنسی، ترویج مصرف شیر مادر و غیره داشتیم. این برنامهها همگی برای
افزایش کیفیت سلامت عمومی جامعه و آموزش همگانی در نظر گرفته شده بود.»
خداکرمی در رابطه با خواستههای انجمن مامایی و اقدامات صنفی در سال گذشته
گفت: «باید در نظر داشت اگر یک قشر حرفهای از جامعه از شرایط کاری خود
رضایت نداشته باشند، خدمات خود را نمیتوانند به خوبی عرضه کنند.
یکی از
مشکلات ما در انجمن مامایی عدم قرارداد با سازمانهای بیمهگر بود که با
پیگیریهای مداوم در نهایت توانستیم این طرح را در سه استان به صورت پایلوت
پیش ببریم تا در نهایت در سطح ملی به مرحله اجرا دربیاید. مشکل اینجا بود
که سازمانهای درمانی با بیمهها قرارداد نمیبستند. در نتیجه ماما با وجود
همه خدماتی که به بیماران ارائه میداد، نمیتوانست نسخه بنویسد و بیمه هم
آن را پوشش نمیداد. در حالی که برای اینکه یک ماما بتواند کار خود را به
درستی انجام دهد، احتیاج به دسترسی به همه امکانات را دارد. خوشبختانه طرح
پایلوت برای سال 95 در سه استان کشور اجرا شد و امیدوار هستیم انجمن با
ادامه پیگیریها و همکاری بیشتر با وزارت رفاه و وزارت بهداشت بتواند تمام
خواستههای کارشناسان مامایی را برطرف کند.»
تغییر نام ماما به مراقب سلامت یک اشتباه بود خداکرمی
در رابطه با فعالیتهای انجمن در سال 94 گفت: «متاسفانه در سال گذشته با
وجودی که در طرح تحول سلامت عمده خدمات به عهده ماما گذاشته شده، اما وزارت
بهداشت با تغییر نام ماما به عنوان مراقب سلامت ضربه بزرگی به جامعه
مامایی زد. این کار جامعه مامایی را در یک یاس حرفهای فرو برد. یکی از
اهداف ما در سال جدید پیگیری همین مسئله است.»
وی در مورد تغییر نام این
حرفه توضیح داد: «خدمات باوری و زایمان باید به صورت مستقل توسط ماما انجام
شود. اما وزارت بهداشت با این تفسیر که این خدمات زیرشاخهای از پیگیری
سلامت خانواده است، باید زیر نظر مراقب سلامت باشد. این مراقب سلامت
وظیفهای شبیه به پزشک خانواده دارد، اما با این تفاوت که بیشتر یک کارشناس
سلامت است و لزوماً نیز دوره مامایی را طی نکرده است. یعنی این مراقب هم
میتواند ماما باشد و هم نباشد.
این رویه آسیب زیادی به قشر مامایی کشور
وارد میکند. برای مثال زمانی که یک زن باردار به بیمارستان مراجعه میکند و
میخواهد یک ماما او را معاینه کند، به او گفته میشود مراقب سلامت در
بیمارستان موجود است و این کار باعث میشود زن از ماندن در آن بیمارستان و
بستری شدن خودداری کند. این موضوع باعث شده بسیاری از مردم گمان کنند چون
نمیتوانند از پس هزینههای ماما بربیایند به آنان مراقب سلامت معرفی شده
است.» رئیس انجمن مامایی در خصوص علل این سیاستگذاری گفت: «وزیر بهداشت در
سخنان خود بارها بر لزوم همکاری وزارت بهداشت با انجمنهای پزشکی و
استفاده از نظرات کارشناسی آنان تاکید کرده بود. اما متاسفانه مدیران میانی
این وزارتخانه این صحبتها را جدی نمیگیرند و از مشورتها و نظرات
متخصصین یک حوزه پزشکی استفاده نمیکنند.»
هرخانواده یک ماما میخواهد برخی
انجمنها با استفاده از قدرت اعضای هیئت مدیره خود که در وزارت بهداشت سمت
اجرایی دارند، توانستهاند بخش اعظمی از خواستههای خود را مطالبه کنند.
خداکرمی با اشاره به این راهحل گفت: «برخی انجمنها قدرت چانهزنی و
لابیگری بیشتری دارند. اما با وجودی که بار اصلی سلامت جامعه بر دوش
کارشناسان مامایی است، اما این قدرت به آنان داده نمیشود که در
تصمیمگیریها دخیل باشند. باید در نظر داشت که دغدغه اصلی حوزه مامایی،
زنان، نوزادان و بعد خانواده است. این موضوع به خودی خود اهمیت این حوزه را
به خوبی نشان میدهد.
به همین علت از مسئولین وزارت بهداشت تقاضا داریم از
این پتانسیل فکری در حوزه خود استفاده کنند و نیازهای زنان و خانواده را
در اولویت خود قرار دهند. این موضوع را باید در نظر داشت که هر خانواده یک
ماما لازم دارد و این موضوع در کشورهای توسعهیافته کاملاً در نظر گرفته
شده است.»
70 درصد زایمانهای سال گذشته بر دوش ماماها بوده است خداکرمی
از باقی اهداف این انجمن در سال جدید گفت: «در سال 95 در تلاش هستیم
برنامه تدوین اعتباربخشی مامایی را در بیمارستانها و مراکز درمانی ادامه
دهیم. این کار باعث میشود بیش از گذشته به اهمیت مامایی در کشور پرداخته
شود. مشکل دیگری که از 94 در پی رفع آن هستیم مسئله تعیین تعرفه زایمان
طبیعی در بیمارستانهای دولتی است. با وجودی که کل روند زایمان طبیعی بر
دوش ماما است، اما کمترین هزینه از این روند به ماما تعلق میگیرد که باعث
میشود عدالت در این زمینه به خوبی اجرا نشود.
در سال 94 بیش از 70 درصد
زایمانهای طبیعی به عهده ماماها بوده، اما کمترین بهره به آنان تعلق گرفته
شده است.» وی در رابطه با آمار تعداد ماماها در کشور گفت: «ما در حال حاضر
در کشور حدود 36 تا 40 هزار ماما داریم که نزدیک به چهار هزار نفر آنها در
روستاها و 10 هزار نفر آنها در مراکز بهداشتی در حال فعالیت هستند. تعدادی
نیز در دانشگاهها و مراکز پژوهشی مشغول فعالیت هستند.
اما باید در نظر
داشت، در دانشگاهها ماماها به خوبی آموزش داده میشوند اما به خوبی در
سیستم درمانی جذب نمیشوند.» خداکرمی در نهایت افزود: «در کشورهای
پیشرفتهای مانند انگلستان و استرالیا و کانادا افرادی هستند که خدمات
پایهای سلامت را ارائه میکنند، اما این خدمات با خدمات زنان باردار و
زایمان مخلوط نشده است. به همین دلیل امیدواریم با تلاش بیشتر انجمن
بتوانیم مسئولین را متقاعد کنیم از تغییر نام ماما به مراقب سلامت صرف نظر
کنند.»