شفا آنلاین>سلامت> مصطفی شریفیان، رئیس بخش کلیه بیمارستان کودکان مفید به بیان آن دسته ازعلائمی که کودکان را دچار نارسایی کلیه میکند، پرداخته است که در ادامه میخوانید.
علائم نارسایی کلیه در کودکان چیست؟ به گزارش
شفا آنلاین،به نقل از سپیدنارساییهای
کلیه به دو دسته حاد و مزمن تقسیمبندی میشود. نارسایی حاد به سه مرحله
پیشکلیوی، کلیوی و پسکلیوی تقسیم شده که در نوع پیشکلیوی، کودک اسهال و
استفراغ دارد و آب بدن را از دست میدهد، خون به کلیه نرسیده و ادرار کمی
دفع میشود. چنانچه این مرحله ادامه پیدا کند، نارسایی کلیوی و نکروز
لولهای کلیه پدیدار میشود.
مرحله پسکلیوی هم مربوط به وجود سنگهایی است
که جلوی
دفع ادرار را میگیرد. در جنس پسر، وجود دریچه خلفی مجرا، انسداد
مکانیکی و غیرمکانیکی را ایجاد میکند و کودک را دچار نارسایی حاد کلیه
میکند. علت اصلی ابتلا به نارساییهای کلیوی در کودکان و بزرگسالان
متفاوت است. اما در کودکان علت اصلی ابتلا به نارسایی کلیه، معمولا اشکالات
مادرزادی در سیستم ادراری آنها است. مثلاً کودکی که با یک مثانه معیوب به
دنیا میآید، یا دچار برگشت ادرار از مثانه به کلیه میشود، یا این که
سیستم مثانه او دچار تنگی شده است.
تمامی این عوامل بر کلیه فشار
میآورند و کلیه را دچار نارسایی میکنند. به همین خاطر والدین باید به
علائم ادراری کودک توجه کافی داشته باشند. علامت دیگری که بعد از تولد در
کودکان بیشتر دیده می شود، عفونت ادراری است.
علائم قابل مشاهده کدام هستند؟ یکی
از علایمی که والدین باید به آن توجه کافی داشته باشند، چگونگی ادرار کردن
کودک است. احتمال بروز مشکل در سیستم ادراری پسرها بیشتر از دخترها است.
مثلا گاهی به دنبال یک ختنه ساده، ممکن است، مجرای ادرار تنگ شود. این
تنگی مجرا باعث میشود که ادرار کودک باریک باشد، یا اینکه برای ادرار
کردن به خودش فشار بیاورد.
معمولا به والدین توصیه میشود که فرزند پسر را
در نوزادی ختنه کنند، چراکه درسهماه ابتدایی زندگی عفونتهای مکرر سیستم
کلیوی و ادراری آنها را تهدید میکند. اما بعداز سهماهه ابتدایی و دوران
شیرخواری احتمال افزایش عفونتهای ادراری و کلیوی در دخترها بیشتر میشود.
یعنی امکان ابتلا به نارسایی و عفونتهای کلیوی و ادراری یک دختر نسبت به
پسر 10 برابر است. بنابراین توجه والدین به توصیههای پزشک بعد از ختنه
کردن کودک، برای جلوگیری از تنگی مجرای ادرار بسیار مهم است، چون در غیر
این صورت خطر برگشت ادرار از مثانه به کلیه نیز وجود دارد. همچنین در
کودکانی که ادرارشان به صورت قطره قطره میآید، بهطوری که با دست باید
روی مثانه فشار آورند، تا ادرارشان خارج شود، نشان میدهد که مثانه
انقباض ندارد.
نارساییهایی که کمتر قابل شناسایی هستند، کدامند؟ اگر
کودکی به عفونت ادراری که علامتی ندارد، مبتلا شود و این عفونت به دنبال
مثانه عصبی یا برگشت ادرار باشد، ممکن است، در کودکان بزرگتر، در وهله اول
سوزش ادرار و درد پهلو ایجاد کند، اما در کودکان کوچکتر علائم متفاوت است.
در این کودکانه علائمی از جمله، استفراغ و بیاشتهایی، ثابت ماندن یا کاهش
منحنی رشد ایجاد میشود. حتی گاهی تب خفیف کودک را درگیر میکند. تبی که
پزشک عمومی، سرماخوردگی تشخیص میدهد. این عفونتها بدون درمان مانده و به
نارسایی کلیه منتهی میشود.
به مثانه عصبی اشاره کردید، دراین خصوص توضیح میفرمایید؟ مثانه
عصبی به مواردی اشاره میشود که کودک در ستون مهره خود لیپومننگوسل یا
مننگوسل داشته باشند. یعنی انتهای ستون مهرههای آنها اشکال دارد. بعضی
کودکان نیز کلافه مو در انتهای ستون مهرههای خود دارند که حائز اهمیت است.
حتی فرورفتگی در انتهای ستون مهرهها در بعضی کودکان نیز باید بررسی شود.
چراکه درصورت سهلانگاری و عدم توجه، فشار مثانه بالارفته و نارسایی کلیه
ایجاد میشود. همچنین کودکانی که به صورت مادرزادی با کلیه کوچک متولد
میشوند، معمولا علامتی ندارند.
این کودکان آب زیاد مینوشند و دفع ادرار
زیادی دارند. شاید والدین تصور کنند که دفع ادرار و کارکرد کلیه خوب است،
اما دفع ادرار بیشاز حداستاندارد نیز خودش علامت است. بنابراین کودکی که
پرادراری و پرنوشی دارد، باید نزد متخصص کلیه برود و بررسی شود. ورم کلیه و
وجود خون در ادرار هم از جمله موارد خطرناکی است که باید موردتوجه قرار
بگیرد. برخی والدین ورم کودک را ناشی از چاق شدن آنها دانسته و از کنار آن
میگذرند.