شفا آنلاین>اجتماعی> اختلافاتی که در نشست سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول به وجود آمد؛ نهایتا عصر دیروز مانع از خواندن بیانیه پایانی شد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، دلیل خوانده نشدن بیانیه را همراهی کشورهای اسلامی با فلسطین اعلام کرد.
به گزارش شفا آنلاین، سیزدهمین نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) عصر دیروز
در حالی در استانبول به پایان رسید که حسن روحانی و محمدجواد ظریف در
آن شرکت نکردند.دلیل غیبت رییس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران، اعتراض به بیانیه پایانی اجلاس استانبول بود که چهار بند ضدایرانی را هم در بر داشت. پیش‌نویس بیانیه پایانی نشست سران سازمان همکاری اسلامی که با اعمال نفوذ سعودی‌ها تهیه شده بود، بر «حفظ حسن همجواری میان ایران و کشورهای اسلامی و عدم‌مداخله در امور داخلی یکدیگر» تاکید داشت.
در پیش‌نویس بیانیه پایانی آمده بود: «ما حمله به هیات‌های دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد را محکوم می‌کنیم و آن را نقض توافق‌نامه وین درباره روابط و قوانین بین‌المللی می‌دانیم.» در این بیانیه تاکید شده بود که «روابط میان ایران و کشورهای اسلامی باید بر پایه حسن همجواری و عدم‌مداخله در امور داخلی یکدیگر، احترام به حاکمیت و استقلال و تمامیت ارضی کشورها و حل اختلافات از طریق روش‌های مسالمت آمیز و ممانعت از استفاده از زور یا تهدید به آن باشد.»
برای این اجلاس، شعار «وحدت و همبستگی برای عدالت و صلح» انتخاب شده بود و به گفته مقامات سازمان همکاری اسلامی، رفع اختلافات در جهان اسلام و مقابله با افراط‌گرایی محور اصلی مذاکرات را تشکیل می‌داد. 57 کشور جهان عضو سازمان همکاری اسلامی هستند که در اجلاس استانبول شرکت داشتند. در میان غایبان اصلی این اجلاس باید از ابوالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر، و ملک عبدالله، پادشاه اردن، نام برد. از زمان سقوط محمد مرسی، رئیس‌جمهوری سابق مصر که مورد حمایت دولت ترکیه بود، روابط رهبران مصر و ترکیه تا حدودی سرد بوده و پادشاه اردن نیز از موضع‌گیری ترکیه به نفع برخی گروه‌های اسلام‌گرا خرسند نبوده است. رییس‌جمهوری ترکیه در سخنان افتتاحیه خود گفت: «این اجلاس می‌کوشد اختلافات بین حدود یک میلیارد و 700 میلیون مسلمان از فرقه‌ها و ملیت‌های مختلف را کاهش دهد.»
انتقاد روحانی از تفرقه در اجلاس وحدت اسلامی
حسن روحانی هم روز پنجشنبه در سخنان خود در اجلاس استانبول گفت: «از اجلاس سازمان همکاری اسلامی که به نام وحدت برگزارشده است، نباید هیچ‌گونه پیامی که به تفرقه در میان امت اسلامی دامن بزند برخیزد؛ و هر حرکت تفرقه‌افکنانه‌ای ازآنجاکه اجماع این سازمان و امت اسلامی را به همراه ندارد و با فلسفه تشکیل این سازمان در تعارض است، قطعاً بی‌اعتبار است. ما به‌حکم رحمانیت و عقلانیت اسلامی، وظیفه‌داریم که هرگونه غبار خشونت و افراطی‌گری و فرقه‌گرایی را از چهره دین، بزداییم.» او در ادامه تاکید کرد: «جهان اسلام سزاوار آن نیست که در موج ناامنی، خشونت و تروریسم سازمان‌یافته درغلطیده و مبتلابه عقب‌ماندگی و توسعه‌نیافتگی همه‌جانبه شود.» وی همچنین از تفرقه در میان مسلمانان انتقاد کرد. روحانی در سخنانش اسرائیل را منشا خشونت و ناامنی در منطقه دانست. وی با ابراز آمادگی جمهوری اسلامی برای گفتگو جهت حل اختلافات گفت: «برای همه روشن است که نه عربستان مشکل ایران است و نه ایران مشکل عربستان. مشکل اصلی، جهل و تعصب و خشونت‌ورزی است. معضل همه ما، اختلافات در جهان اسلام است.»
انتقاد ظریف از پیش‌نویس
پیش‌تر، وزیران خارجه کشورهای عضو به منظور تهیه و تایید پیش‌نویس اعلامیه نهایی اجلاس سران روز چهارشنبه در نشستی در استانبول شرکت کرده بودند.
در این نشست، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، پیش‌نویس ارائه شده را به شدت مورد انتقاد قرار داد. ظریف در نشست وزیران خارجه، به «طرح چهار بند ضدایرانی و یک بند ضد حزب‌الله لبنان» در پیش‌نویس اعلامیه اجلاس سران اعتراض کرد و گنجاندن آن را به عربستان سعودی با حمایت برخی هم‌پیمانانش نسبت داد و این اقدام را بر خلاف روح همبستگی اسلامی و در راستای منافع اسرائیل توصیف کرد. ظریف در این نشست با اشاره به تجربه سوءاستفاده ابزاری از سازمان همکاری اسلامی در دوران جنگ تحمیلی صدام علیه ایران عنوان کرد: «در آن مقطع آقای طارق‌عزیز، وزیر خارجه وقت عراق، بندهایی ضد ایرانی را با حمایت تعداد معدودی از کشورهای منطقه به تصویب می‌رساند، اما ما اعتنایی به این رویکردهای ضدایرانی نمی‌کردیم. باید از گذشته درس عبرت گرفت، ببینید الان طارق‌عزیز کجاست؟»
واکنش‌ها در ایران
اما پیش‌نویس بیانیه ضدایرانی و نیز سخنان رییس‌جمهور در این اجلاس، واکنش‌های مختلفی را در ایران به همراه داشت و منجر به دور تازه‌ای از اعتراضات به عربستان شد که مهمترین آنها از این قرار است:
علاء‌الدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: عربستان در راس سازمان همکاری اسلامی به عامل تفرقه در جهان اسلام مبدل شده است.
ادبیات پیش‌نویس بیانیه پایانی سیزدهمین نشست سران سازمان همکاری اسلامی نه تنها غیرمنطقی و بی‌اعتبار است بلکه عربستان در قالب این بیانیه بسیار فراتر از دخالت در امور داخلی کشورهای اسلامی عمل کرده است و این دخالت بر خلاف همه مقررات بین‌المللی است. اتهام دخالت ایران در مسائل داخلی کشورهای اسلامی با هدف انحراف افکار عمومی جهان از دخالت‌ها و تجاوزات نظامی عربستان در یمن، بحرین و سوریه انجام شده است.
حسام‌الدین آشنا، مشاور رییس‌جمهور: سخنان دکتر روحانی در اجلاس سازمان همکاری‌های اسلامی مشخص کرد که نگاه ایران به منطقه، کاملا نگاه همکاری است، دشمن مشترک را رژیم صهیونیستی می‌شناسد و مشکل اصلی را در جهان اسلام، تعصب، جاهلیت و تفرقه می‌داند.
جمهوری اسلامی ایران وظیفه داشت که پیام ملت ایران را برای اعضای سازمان همکاری اسلامی ارسال کند و این پیام به خوبی منتقل شد و در صحبت‌های سران کشورهای اسلامی، تاثیرات جدی پیشگیری هایی که ریاست جمهوری اسلامی ایران و هیات همراه برای جلوگیری از تشدید فضای اختلاف در میان کشورهای اسلامی داشتند را شاهد بودیم.
صباح زنگنه، تحلیل‌گر مسایل خاورمیانه: سازمان همکاری اسلامی نیازمند تغییرات اساسی است ، باید اصلاح شود تا بتواند استقلال خود را به دست آورد. در طول تاریخ تاسیس سازمان همکاری اسلامی در دو مقطع شاهد نبود حرکت جدی، موثر و ناکارآمدی آن بودیم و سال به سال به ویژه از دهه 90 میلادی تاکنون که آمریکا پس ازاشغال کویت توسط عراق حضوری مستقیم در منطقه داشته و همچنین دعوت عربستان از این کشور ، نقش این سازمان کاهش یافته ، صوری و بی محتوا شده است. سازمان همکاری اسلامی در حال حاضر بیشترین ضربه‌ها را به قلب جهان اسلام وارد می‌کند و از سال 2001 به بعد که حوادث آمریکا اتفاق افتاد و نیروهای سعودی به نیویورک حمله و برج دوقلو را منفجر کردند از آن به بعد سازمان به طور کامل به سوی تحقق خواسته های اسرائیل و آمریکا حرکت کرده تا این ضربه‌هایی که سعودی ها به آمریکا وارد کردند جبران شود.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، کارشناس مسائل منطقه و منتخب مجلس دهم: اقدامات عربستان در اجلاس همکاری کشورهای اسلامی تازگی ندارد و عمر بیانیه‌های آنها محدود به چند روز برگزاری اجلاس بوده و توانایی عملی کردن آنها را ندارند. سازمان همکاری کشورهای اسلامی از هدف اصلی‌اش که پیگیری مساله فلسطین و قدس شریف بود، دور مانده است. سازمان همکاری‌های اسلامی از هدف خود منحرف شده است و حتی توان عملی کردن بیانیه‌هایی که علیه ایران صادر می‌شود را ندارد و تمام این اقدامات حرکت‌های تبلیغاتی علیه کشورمان است که طول عمر آن محدود به همین چند روز برگزاری اجلاس می‌شود و تاثیری فراتر از آن ندارد.
حسن هانی‌زاده،کارشناس مسائل کشورهای عربی: سازمان همکاری‌های اسلامی به جای ایجاد اتحاد و رفع مشکل‌های مسلمانان به محلی برای گسترش تنش و نفاق بین کشورهای اسلامی تبدیل شده است. متاسفانه سازمان همکاری‌های اسلامی تحت تاثیر حضور عربستان قرار گرفته است و دبیرخانه و دبیرکل این سازمان سیاست‌های وهابیت عربستان سعودی را دنبال می‌کند. دبیرخانه سازمان همکاری‌های اسلامی در راستای اهداف عربستان سعودی و کشورهای تحت نفوذ آمریکا در مقابل ایران صف‌آرایی کرده‌اند و این در حالی است که آنها باید برای رفع مسائل جهان اسلامی تصمیمات مهمی اتخاذ کنند ولی در حال حاضر تصمیمات آنها همسو با خواسته‌های آمریکا و عربستان سعودی است.
محمداسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: موضع جمهوری اسلامی ایران همواره دعوت به همبستگی و وحدت کشورهای اسلامی بوده است. سران اکثر کشورهای به ظاهر اسلامی مسلمان نیستند بلکه شعبه‌ای از استکبار و صهیونیسم هستند. ایران همواره گفته به کشورهای مظلوم و مسلمان کمک کرده و به این کار خود بدون هیچ چشم‌داشتی ادامه خواهد داد.
نوذر شفیعی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس: ایران کشور قدرتمندی است که با بسیاری از کشورهای جهان اسلام رابطه نزدیکی دارد و در اجلاس سازمان کنفرانس اسلامی هم می‌تواند تاثیرگذار باشد. حضور ایران در اجلاس استانبول می‌تواند فرصتی برای طرح دیدگاه‌ها و نظراتمان باشد و هم این که از طرح دیدگاه‌هایی که مخالف آرمان‌ها و اصول ما است، جلوگیری کند.سپید
نظرشما
آخرین اخبار