تغییـر در روند پیـری

به گزارش  شفا آنلاین،  در سال 1980، دکتر جیم فرایز، استاد پزشکی دانشگاه استنفورد، که درباره پیری و بیماری‌های مزمن مطالعه می‌کرد، پیشنهاد داد که با ایجاد نوعی «اختصار در زمان ناخوشی» (morbidity of compression) – به معنای فشرده یا کوتاه کردن گستره زمانی میان بیماری مزمن یا ناتوانی افراد و هنگام مرگ او- افراد می‌توانند تا سن مشخصی، شاید تا 85 سالگی، سلامت بمانند و بعد از یک دوره کوتاه بیماری یا به‌طور طبیعی بمیرند.

       اکنون گروهی از محققان در پی گشودن راهی برای تحقق پیشنهاد دکتر فرایز هستند: داروهایی که بتوانند روند پیری و روند رو به رشد بیماری‌های پرهزینه و ناتوان‌کننده مزمنی را که همراه پیری می‌آیند، کند کنند. اگر آن‌ها موفق شوند، نه‌تنها آرزوی عمری طولانی و سالم به تحقق می‌پیوندد، درعین‌حال می‌توان پول قابل‌توجهی را هم صرفه‌جویی کرد. به نظر این محققان حتی با موفقیت 20 درصدی کند کردن روند پیری، در نیم قرن پیش رو تنها در ایالات‌متحده می‌توان حدود 7 هزار میلیارد دلار صرفه‌جویی کرد.

       دکتر کیرکلند از مرکز سالمندی مایو کلینیک، می‌گوید: «خود سالمندی به‌خوبی می‌تواند مشخص کند که آیا مردم به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، سکته، سرطان، زوال عقلی یا آرتروز دچار می‌شوند یا نه. راه سالمندی بر همه عوامل خطر پیشی می‌گیرد.»

رویکردی متفاوت به سالمندی
       او و همکارانش که خود را «دانشمندان پیری» می‌دانند، قرار نیست اکسیر جوانی یا آب حیات به ما بدهند، بلکه دانشمندانی از دانشگاه‌های مختلف هستند که با همت فدراسیون مطالعات پیری آمریکا دور هم جمع شده‌اند تا رویکردی نو را درباره سالمندی سلامت تعریف کنند. این رویکرد لزوماً به معنای افزایش طول عمر نیست. آن‌ها تصمیم دارند یک یا دو ماده‌ای را که بر روی حیوانات مطالعه شده و جواب خوبی هم داده‌اند را آزمایش کنند. آزمایش‌های اولیه بر روی حیوانات این نوید را به وجود آورده که می‌توان برای انسان‌ها هم پیری سالم‌تری تدارک دید.

درمان درد مداوای تک‌تک بیماری‌ها نیست
       دکتر کیرکلند در کتاب خود می‌نویسد، «با توجه درست به روند بنیادی پیر شدن، شاید بتوان بیماری‌های مزمن مرتبط با افزایش سن را به‌عنوان گروهی از ناهنجاری‌ها و نه تک‌به‌تک، به تعویق انداخت، از آن‌ها جلوگیری کرد، تسکین بخشید یا حتی درمان کرد.

       جی اولشانسکی، همکار دکتر کیرکلند از دانشگاه شیکاگو، می‌گوید درمان یک بیماری کلاً کاری بنیادی نیست، مثلاً جلوگیری از مرگ براثر سکته قلبی می‌تواند فرد را در برابر بیماری‌هایی مانند سرطان یا زوال عقلی آسیب‌پذیر کند. به نظر دکتر کیرکلند، رویکرد بهتر آن است که روندی را موردتوجه قرار دهیم که نقشی بنیادی در پیر شدن افراد دارد. بقیه بیماری‌های مرتبط با افزایش سن مانند التهاب خفیف مزمن بدون علت عفونی، تنزل سلولی، خراب شدن سلول‌های بزرگ مانند سلول دی‌ان‌آ، پروتئین‌ها و قند و افول سلول‌های بنیادی و سایر سلول‌های مادر که برای عملکرد درست بدن مهم هستند، نیز ذیل این رویکرد قرار می‌گیرند.

اولین داروها امتحان می‌شوند
       تیمی مرکب از کارشناسان دانشگاه‌های مختلف کشور، تصمیم دارند بر روی ترکیبی امیدوارکننده کار کنند: داروی متفورمین که در حال حاضر بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 آن را مصرف می‌کنند. آن‌ها در یک کارآزمایی با شرکت 3 هزار سالمند که یک گروه کنترل با دارونما هم در کنار آن قرار داشتند در پی آن بودند تا ببینند استفاده از این دارو می‌تواند گسترش برخی بیماری‌های مرتبط با سن مانند بیماری‌های قلبی، سرطان یا زوال عقلی را به تعویق بیندازد؟ برای آنکه این مطالعه را بتوان طی 5 سال سامان داد، حدود 50 میلیون دلار لازم است. این رویکرد درواقع تحولی است در مطالعات معمول دارو که تاثیر دارو را بر یک نوع بیماری خاص بررسی می‌کنند. پژوهشگران طرح گفته‌اند سازمان غذا و داروی آمریکا این نظر آن‌ها را که یک ماده خاص را علیه دسته‌ای از بیماری‌ها امتحان کنند، تحسین کرده است. به گفته آنان، اگر متفورمین نتیجه مطلوب نداد، تعداد زیادی مواد دیگر برای آزمایش وجود دارند. سه مرکز تحقیقاتی زیر چتر حمایت موسسه ملی سالمندی مشغول امتحان 16 ماده بر روی مدل‌های حیوانی هستند که 4 ماده نتایج شگفت‌انگیزی نشان داده‌اند. آزمایش‌ها نشان داده‌اند مصرف چای سبز با همه محبوبیتش در بین مردم، نمی‌تواند برای سلامت یا طول عمر مفید باشد، اما داروی راپامیسین که بیماران بعد از جراحی‌های پیوند عضو استفاده می‌کنند، از بقیه داروهایی که آزمایش شده است، موثرتر بوده.

چرا متفورمین؟
       تیم تحقیق کار خود را با متفورمین آغاز کرد، چرا که دارویی است ارزان، هر قرص به قیمت حدود 2 سنت، که الآن حدود 6 دهه است مردم سراسر جهان از آن استفاده می‌کنند. مطالعه بر روی بیماران دیابت نوع 2 که چندین سال متفورمین استفاده کرده بودند، نشان داده است که مصرف این دارو می‌تواند بیمار را در برابر بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان و احتمالاً ناهنجاری‌های شناختی محافظت کند. دکتر کیرکلند با گفتن صحبت‌های بالا اضافه می‌کند، «این دارو روند بنیادین پیری را هدف گرفته است.»
«هدف ما بنیان گذاشتن استفاده از یک یا 2 دارو در ترکیب با هم است که بتواند سلامت فرد را تعمیق بخشد. حداکثر انتظار ما از متفورمین می‌تواند این باشد که 2 یا 3 سال به عمر سلامت فرد اضافه کند، اما قابلیت نسل آتی داروها بی‌شک بیشتر است.»

       دکتر بارزیلای در حال انجام آزمایش‌های تکمیلی بر روی این طرح هستند تا بتوانند بیماری‌های مرتبط با افزایش سن را به تعویق بیندازند. او و همکارانش ژن‌های افرادی را جدا می‌کنند که 20 یا 30 سال بیشتر از دیگران سالم زندگی کرده‌اند. آنان امیدوارند با پی بردن به عملکرد ژن‌های مسئول تعویق پیری، دارویی پیدا کنند که بتواند مانند همان ژن‌ها عمل کند.سپید
NewYorkTimes