ناگفته های اعتراض رادیولوژیست ها به وزارت بهداشت

- در ابتدا موضوع اعتراض رادیولوژیست ها را عنوان کنید.

* صدور مجوز سونوگرافی به گروهی از حوزه کاری غیر رادیولوژی، این حساسیت را بوجود آورد که مسئله تمامیت رشته رادیولوژی به تدریج زیر سئوال می رود. رشته رادیولوژی یک پدیده ایرانی مرجع نیست که انحصارا در ایران وجود داشته باشد. حق ورود کارشناسی هر حوزه در برنامه های آموزشی و به ویژه پزشکی قانونی و نظام پزشکی یک پدیده مدنی پزشکی است. انجام یک امتحان خاص تشخیصی، یا مداخله پیراپزشکی و پزشکی و استناد به آن در انجام جراحی یا تصمیم با پایه بالینی یک امر کارشناسی است. این کار وقتی به صورت ابزار و در مواقع اورژانس باشد صد البته منافعی نیز دارد اما اگر به صورت روال در آید خود به خود روی اخلاق تصمیمی همه رشته ها اثر خواهد گذاشت و صد البته جای این بحث در بدنه کارشناسی و علمی دولت و انجمن ها و هیئت بورد است.

- پس چرا به این شکل عمل نشد.

* اتفاقا جلساتی برگزار شد اما جو حاکم بر جلسه با وزیر و معاونان وزارت بهداشت، از اول روی رنجش و نگاه جامد استوار بود. روال بدنه کارشناسی دولت با حس علم مطلق است و برخوردها هم حاکمیتی است. برخورد با حاضرین جلسه حل مشکل از انجمن و هیئت بورد رادیولوژی خیلی سازنده نبود و رنجشی هم حاصل شد ولی این جا یک مشکل تاریخی باید طرح شود و آن مشکل چیست؟

مسئله عدم حفظ برابری حق اظهار و دفاع در امور کارشناسی است. بطوریکه افراد دولتی (به معنای اعم )به علت جایگاه های موقت و نگاه های خاص از پیش شکل یافته مجال دفاع نمی دهند. دقت کنید هر چهار سال یک بار وزیر و چند معاون وزیر عوض می شوند که علم تخصصی آنها محدود به حوزه کاری تحقیقی و سابقه اجرایی همان مسئول در قسمت های متفاوت است. همیشه این جلسات با شتاب طراحی و اجرا و به سرعت جمع می شوند و مدارا یا برخورد قهری حاصل آنهاست. حاصل این جلسات باید فعالیت کارگروه های اورژانسی کارآمد برای حل مشکل باشد و اصل برابری باید کمرنگ نشود. در تمام سطوح و رده ها صدا وقتی بلند می شود که فرصت برابر دفاع مدنی گرفته می شود. به نظرم ما اینجا کم آوردیم. هر دوطرف ماجرا!

- ماجرای ۲۶ دی و اعتراض رادیولوژیست ها چه بود.

* این یک پاسخ تعریف نشده به یک پرسش قدیمی است. در جوامع علمی پزشکی به واسطه حفظ حرمت و قداست آن تشکل های قانونی به صورت انجمن علمی و هیئت های علمی بوده و آنها حق ورود به مطالبات صنفی را ندارند. اما در گیرودار مسائل تکنیکی و هزینه بر رشته های فنی پزشکی پاک کردن صورت مسئله لزوما به حل مشکلات کمک نخواهد کرد و گاهی گفته های صنفی تریبونی برای اظهار می طلبد.

- آیا از انجمن ها برای انتقال این پیام ها نمی شود استفاده کرد.

* ببینید! انتقال پیام در جایگاه های برابر کارشناسی ارزش دارد. صلاحیت فعالیت انجمن ها و صدور احکام اعضای بورد علمی اهرم فشار همسویی است. بنابراین حق ورود برابر کارشناسی سلب می شود.

- با پرداختن به مسئله ورود سایر رشته ها به سونوگرافی می توانید به ارایه راهکار بپردازید؟

* اول نگاه است که باید اصلاح شود. در بین دولتمردان این حوزه و حتی همکاران رادیولوژیست این القا صورت گرفته که رادیولوژی با ثروت قرین است ولی این بعد هزینه بری کلان رشته، به عمد مغفول می ماند. در حوزه کارشناسی و مصرف و تجویز و upgrade ما متوجه می شویم که اداره بخش های غیر سونوگرافی موسسات و مراکز تصویربرداری مشکل می شود. حتی به مردم القا می شود که ببینید چقدر از پول شما و بیمه ها به بخش رادیولوژی و تصویربرداری به معنای اعم پرداخت می شود در حالی که ضرر و زیان و دریافت سرمایه این مراکز از نگاه ها دور است. رادیولوژی تنها رشته پزشکی غیر داخلی است که از تعرفه های زیرمیزی به دور است و ۹۵ درصد بیمارانش را بخش بیمه تقبل کرده است و با تاخیر وصول های آنچنانی مطالبات، این مراکز را اداره می کند. بر خلاف تبلیغ فعلی رادیولوژیست ها به شدت محافظه کار و مراعات کننده حال بیماران و حتی دولت هستند و همکاری نزدیک بسیاری از بخش ها با طرح تحول سلامت در شهرستان ها به ویژه موید این همکاری است. ما مراکز متعددی داریم که با تعرفه های اعلامی دولت در ۹ ماه اخیر سرویس های کلا بدون فرانشیز داده و هنوز قادر به دریافت حقوق خود از محل طرح تحول سلامت نشده اند و البته دولت و بخش رادیولوژی همه این تلاش را در جهت خدمت انجام می دهد که مقدس و بدون منت است

- وزارت بهداشت عنوان داشته به علت نیازهای مردم در مناطق خاص وارد عمل شده است.

* ورود اینگونه در زمان های بحران صنفی خیلی سازنده نیست. گاهی از اظهارنظرها برای ایجاد تقابل های ساختگی، بهره برداری سیاسی یا جناحی می شود. ما تمایل نداریم ابزار تخریب فرد یا جناح خاصی باشیم. ما به عنوان یک جامعه مدنی تحت امر دولت و قانون مقنن نظام، حق عدول از مصوبات نداریم و در صورت نیاز به ایجاد تغییر، راهکارهای قانونی را بایستی بدانیم و به آنها عمل کنیم. در این مورد خاص وزیر بهداشت دو مسئله طرح کرد؛ نیاز مناطق محروم و مسائلی که به حرمت ها مربوط می شود.

ما وقتی به صورت کارشناسی نگاه وزیر را بررسی می کنیم متوجه می شویم که وجود نقاط ضعف توزیعی در میدان اثر خدمت دامان قشر تخصصی و دولت را همزمان گرفته است. اما در مورد بند اول یک نکته ناگفته می ماند، آیا تعداد ناکافی است یا توزیع یا نحوه آموزش و بهره گیری مشکل دارد.

به نظرم کارگروهی مرکب از بدنه دولت و انجمن رادیولوژی و هیات بورد باید در مورد برنامه های آموزشی و نیازهای میان مدت و دراز مدت مناطق بر اساس سطح بندی جمعیتی تعریف و حتی اعلام عمومی شود. سئوال من این است آیا  تربیت و توزیع نیروها در اختیار انجمن هاست؟ بسیاری ملاحظات در مراحل تقسیم به هر دلیل مانع توزیع علمی - صنفی مدلل می شود. دقت شود ببینید صرف وجود متخصص یک رشته در یک شهر و نبود متخصص رادیولوژی در آن شهر نمی تواند دلیل علمی تداخل بین رشته ای باشد. سئوال دوم این است آیا اعضای رشته های دیگر به ویژه در مناطق محروم که به شدت درگیر هستند فرصت ورود به حوزه تخصصی سونوگرافی را با حفظ دامنه علمی لازم دارا هستند؟ وقتی صحبت از استفاده از پرستاران یا ماماها در مناطق محروم و یا متخصصین سایر رشته ها مطرح می شود آیا حتی صاحبات این صنوف خوشحال می شوند؟ مگر نه این است که ما از کمبودهای نیروی انسانی در حوزه پرستاری و مامایی و محدودیت امکان استخدام آنها سخن می گوییم؟ آیا نیروهای توزیع شده در حوزه عمل قادر به پوشش خواهند بود یا نه؟ در مورد تجربه کشورهای دیگر واقعا ورود به این مسئله را در این وضعیت تامین منابع مالی و بدنه کارشناسی حداقل در این مقطع صلاح نمی دانم چرا که در کشورهایی که سونوگرافیست فعالیت مجزا می کند رادیولوژیست سرمایه گذار نیست و منافع تعریف شده و حمایت مالی بیمه ای تضمین شده دارد و ریسک مالی موسسه را نخریده است. در مورد عدم کفایت منابع مالی سرمایه مراکز رادیولوژی همین بس که در چندین دولت قبل هیچ یبمارستانی قادر به اداره اقتصادی با برآیند مثبت مالی نشده و حتی در پرداخت حقوق و مواد مصرفی مشکلاتی داشته اند.

بنابراین تا امنیت مالی جهانی حاکم نشده ما نمی توانیم استنادهای انتزاعی از الگوهای غرب داشته باشیم. بسیاری از الگوهای توریستی در جهان سودده و موثرند اما ما به آنها فکر نمی کنیم چون در زیرساخت ها تفاوت ماهوی وجوددارد. ما ورود مدلل در تعریف علمی کارشناسی نیاز مناطق را به عنوان مبنای حل مشکل نیاز پیشنهاد می کنیم و انجمن قادر به ورود به تعریف پایه نیاز منابع انسانی و تجهیزاتی و همکاری با دولت در این زمینه است. هیئت بورد هم قادر به تامین بدنه آموزشی موثر تربیت نیروهای لازم است.

- در مورد حرمت شرعی اشاره ای نکردید؟

* برخلاف حساسیت ظاهری برخی همکاران و دوستان و با توجه به شناختی که از دور از محدوده فعالیت ها و شاکله مثبت عمومی مقام وزارت در اینگونه مسایل دارم، من این موضوع را برخواسته از نوعی سوءتفاهم می دانم. ما هیچ نگرانی در این مورد خاص نداریم، ضمن اینکه بتدریج بیش از نیمی از جمعیت رادیولوژیست ها به طرف همکاران رادیولوژیست خانم تمایل می یابد. بنابراین قادر خواهیم بود با توزیع مناسب، قدرت انتخاب جنسیتی را در جاهایی که امکان اختیاری در شرایط مساوی وجود دارد فراهم آوریم. از ۲۱۰۰ رادیولوژیست فارغ التحصیل در حال حاضر حدود ۷۵۰ نفر رادیولوژیست خانم شاغل هستند و حدود نصف ۶۰۰ رزیدنت در حال تحصیل نیز از بانوان هستند.

- فکر نمی کنید ورود اعتراضی و واکنشی به نحوه ارایه خدمات آسیب برساند؟

* من در این مورد خاص به عنوان یک عضو انجمن احساس کمبود کردم یعنی فکر کردم از چهل پنجاه نفر هیئت مدیره و پیشکسوتان و هیئت بورد کسی موفق به حتی طرح کارشناسی موضوع اعتراض خود نشدیم و از طرف جامعه خود هم استیضاح غیر رسمی شدیم. مسلما افراد جامعه رادیولوژی در انتخاب مجدد ما تردید خواهند داشت. اما صرف ورود آنها برای حضور در لابی وزارتخانه برای اعلام نظر عمومی را بدون پذیرش نظر انجمن، نمی توانم اغتشاش بنامم، چرا که فقط تقاضای شنیده شدن صدایشان را داشتند. البته در مرحله کارشناسی حل مشکل معمولا به تاریخچه منفی نباید پرداخت. باید از فرصت های جدید برای تعریف وزارت بهداشت از جایگاه این رشته بهره جست و با تامین نیاز حوزه رادیولوژی در بدنه وزارت بهداشت برای همیشه کمبودهای موجود در این زمینه را به حداقل رساند.

- آخرین سخن و پیشنهاد

* من فکر می کنم در اولین فرصت باید در نشست با حوزه آموزشی و درمانی وزارت بهداشت، به صورت سمینار، برای نوشتن و ترسیم جغرافیای پخش فعلی نیروها به تفکیک تجربه و جنسیت و مانده طرح و تعهد قدم برداریم و بر اساس آن نقاط ضعف را انتخاب و در پوشش آنها اقدام عملی و متقابل کنیم. تعریف امتیازهای خاص در مناطق محروم و معافیت های مالیاتی و...، تسهیلات ویژه سرمایه گذاری در شهرهای غیر برخوردار در این نشست ها می تواند پیشنهاد شود. من مطمئنم همه پزشکان این کشور خواهان جلب رضایت خدا و مردم هستند و در این راه به یاری هم موفق خواهند بود و از حوصله و حسن نیت دولت و جامعه برای حل مشکلات رشته فاخر رادیولوژی بعنوان یک رادیولوژیست ممنونم.مهر