يك تصميم، يك زندگي

رئيس اداره اطلاع رساني و روابط عمومي آموزش و پرورش شهر تهران از اهداي اعضاي بدن يك دانش‌آموز استثنائي كه در سانحه تصادف دچار مرگ مغزي شده بود خبر داد. مسعود ثقفي ضمن اعلام اين خبر اظهار كرد: «متاسفانه طي سانحه تصادف، دانش‌آموز استثنائي پايه نهم متوسطه، فاطمه جوان الماسي كه در مدرسه استثنائي شهيد اصلاني مشغول تحصيل بود دارفاني را وداع گفت. او افزود: «اين دانش‌آموز در زمينه‌هاي مختلف حضور فعال داشت و الگوي دانش‌آموزان ديگر بود. خانواده اين دانش‌آموز با اهداي اعضاي بدن او از جمله كليه، ريه، دريچه‌هاي قلب و نسوج وي، جان دوباره به زندگي چند بيمار بخشيدند تا ياد او هميشه در زندگي جاودان باشد.» در بمباران خبري عصر حاضر يك چنين خبرهايي كه تعدادشان هم كم نيست از آن دست خبرهايي هستند كه نمي‌توان ساده و روزمره از كنارشان گذشت، خبرهايي كه بين خروارها خبر گم نمي‌شوند، خبرهايي از آدم‌هايي كه در مرگ شان زندگي مي‌بخشند. خبر را كه مي‌خوانم اين سوال ذهنم را درگير خود مي‌كند كه اگر من يا خانواده‌ام در اين موقعيت بودند چه كار مي‌كردند؟ سوالي كه تنها سوال من نيست و تعداد زيادي از افراد ديگر كه اين اخبار را مي‌شنوند همين سوال را از خود مي‌پرسند. اگر شما خانواده بيماری باشید كه دچار سانحه شده است و پزشك به شما بگويد كه ديگر احتمال بازگشت وجود ندارد بيمار شما مرگ مغزي شده است، چه خواهيد كرد؟ يا بگذاريد يك قدم عقب‌تر برويم آيا شما تاكنون به كارت اهداي عضو و اقدام براي گرفتن آن فكر كرده ايد؟ و شايد هم شما يك قدم جلوتر از اين حرف‌ها باشيد و يك نفر از سه ميليون ايراني باشيد كه كارت اهداي عضو دارند.

شما چه تصميمي داريد؟

جانشين معاونت بهداشت و درمان ناجا از اهداي عضو سروان «زبير رضايي جهان‌آباد»، پليس ۳۶ ساله ياسوجي به دليل مرگ مغزي، خبر داد. سعيد موذن‌زاده درباره جزئيات مرگ مغزي سروان رضایي جهان‌آباد، اظهار كرد: همكار ما در نيروي انتظامي حين ورزش صبحگاهي در محل كار، دچار سردرد و سپس به بيمارستان فوق تخصصي ولي‌عصر منتقل شد كه پزشكان با مشاهده خونريزي شديد، تشخيص مرگ مغزي دادند. او گفت: اعضاي بدن اين پرسنل خدوم پس از اطمينان از مرگ مغزي متوفي با رضايت خانواده وي به ساير بيماران نيازمند اهدا مي‌شود. موذن‌زاده تصريح كرد: افتخار مي‌كنيم كه همكار ما در لباس مقدس پليس حتي در زمان مرگ، جان هموطنانش را نجات مي‌دهد. اگر شنيدن اخباري از اين دست نبود تاب آوردن در اين عصر يخي كار آساني نبود. تصميم‌هاي بزرگي از اين دست، اميد را چاشني زندگي ديگراني مي‌كند كه نمي‌توانند درباره نفس كشيدن در ثانيه بعدي زندگي با قاطعيت سخن بگويند. نظر شما درباره اهداي عضو در صورت مرگ مغزي چيست؟ سنا 28 ساله يكي از افرادي است كه چند هفته‌اي است كه مي‌خواهد براي گرفتن كارت اهداي عضو اقدام كند، او در اين باره  مي‌گويد: «از چند هفته قبل كه كارت اهداي عضو را در كيف دوستم ديدم، خيلي تحت تاثير قرار گرفتم و من هم مي‌خواهم هر چه زودتر براي اين كار اقدام كنم. به نظر من زماني كه فرد مرگ مغزي مي‌شود و اعضايش ديگر به درد خودش نمي‌خورد، زماني كه مي‌توانند براي يك نفر ديگر مفيد باشند، اهداي آنها بهتر از دفن كردنشان است و مطمئنم كه اين كار ثواب زيادي هم دارد.» او ادامه مي‌دهد: «يكي از مشكلات اين مساله در كشور ما عدم اطلاع‌رساني است، من تصميم دارم كه كارت اهداي عضو بگيرم اما نمي‌دانم بايد به چه صورتي براي اين كار اقدام كنم.» از او نظر خانواده‌اش را در اين باره مي‌پرسم و مي‌گويد: «اگر چنين اتفاقي براي من بيفتد و خانواده‌ام بدانند كه تصميم من اين بوده است حتما به تصميمم عمل خواهند كرد، رضايت فرد قبل از مرگ او تاثير زيادي در تصميم خانواده‌اش دارد به همين دليل گرفتن كارت اهداي عضو مي‌تواند به خانواده‌ها در گرفتن تصميم درست كمك كند.» زماني كه به او مي‌گويم مي‌توان به صورت اينترنتي هم كارت اهداي عضو گرفت بلافاصله آدرس www. ehda. center را تايپ مي‌كند و شروع به ثبت اطلاعات مي‌كند. محمد 26 ساله تصميم براي گرفتن كارت اهداي عضو را يك تصميم شخصي نمي‌داند و معتقد است كه فرد بايد قبل از اين تصميم با خانواده اش هم مشورت كند. او در اين باره  مي‌گويد: «گرفتن كارت اهداي عضو كار درست و خوبي است ولي بايد اين نكته را هم مد نظر داشت كه بعد از مرگ فرد خانواده او هستند كه بايد با اين مساله كنار بيايند و به همين دليل بايد با آنها در اين زمينه مشورت كرد. من به گرفتن كارت اهداي عضو علاقه دارم اما چون نمي‌دانم خانواده‌ام راضي هستند يا نه، هنوز براي اين كار اقدام نكرده‌ام.» هر چند كه تعداد زيادي از افراد از اهداي عضو استقبال مي‌كنند اما افراد ديگري هم وجود دارند كه حاضر نيستند اعضايشان اهدا شود. مريم 30 ساله در اين باره مي‌گويد: «من دوست ندارم بعد از مرگم جنازه‌ام تيكه تيكه شود. دوست دارم بدنم سالم در قبر گذاشته شود.» جمله‌اش تمام نشده لبخندي مي‌زند و مي‌گويد: «اما مطمئنم اگر چنين اتفاقي برايم بيفتد مادرم به حدي آدم مهربان و دلرحمي است كه حتما اعضايم را اهدا خواهد كرد.» شايد تعداد زيادي از 2هزار نفري كه مرگ مغزي مي‌شوند و اعضايشان اهدا نمي‌شود اگر خودشان مي‌توانستند چيزي بگويند به اهداي اعضايشان رضايت مي‌دادند. در حقيقت شايد اگر خانواده‌ها از تصميم افراد آگاه بودند در حال حاضر رتبه 34 ايران از نظر اهداي اعضاي افراد مرگ مغزي به بيماران نيازمند در رده‌اي بالاتر قرار داشت. شايد بهتر است قبل از اينكه كاري از دست مان برنيايد، خودمان با گرفتن كارت اهداي عضو تصميم مان را به خانواده مان اعلام كنيم. زماني كه پزشك مي‌گويد ديگر اميدي به بازگشت نيست اگر من بودم...آرمان