گشایش ال سی‌ها نمادین است

به گزارش شفا آنلاین،روز گذشته رئیس بانک مرکزی اذعان داشت همه بانک‌های ایرانی از تحریم خارج شده‌اند و فقط سه بانک در شرایط تحریم هستند که با مرتفع کردن مشکلات آنها دیگر هیچ تحریم بانکی در کشور وجود نخواهد داشت. طهماسب مظاهری، رئیس اسبق بانک مرکزی درباره لغو تحریم‌ها و آزاد‌سازی اموال بلوکه شده ایران در گفت‌وگو با «آرمان» می‌گوید:«ایجاد حساب بانکی مشترک بی‌معنی است و نمی‌توان گفت که دولتی با دولت دیگر بتواند حساب بانکی مشترک ایجاد کند.»

وزارت امور خارجه از حل و فصل پرونده‌ای قدیمی بین تهران و واشنگتن در دادگاه بین‌المللی لاهه خبر داده که طی آن آمریکا 400 میلیون دلار دارایی توقیف شده از سال 1981 به علاوه یک میلیارد و 300 میلیون دلار سود آن را به ایران پرداخت می‌کند. آزاد‌سازی اموال ایران چه تاثیری در اقتصاد ایران دارد؟
قبل از پیروزی انقلاب، از طرف ایران 400 میلیون دلار پرداخت شده بود که آمریکایی‌ها به ما تسلیحات نظامی بدهند. با پیروزی انقلاب و قطع روابط دو کشور پول ایران در دست آمریکا ماند و هنوز پرداخت نشده است. این مبلغ با بهره تقریبا سی ساله و جریمه و دیگر مسائل حدود هشت میلیارد دلار برآورد شده بود. با توجه به اجرای برجام و لغو تحریم‌های بانکی مصالحه‌ای صورت گرفت که با بهره‌ای کمتر، 3/1 میلیارد دلار به ایران پرداخت شود. به هر حال پیگیری حقوق ایران پس از چند سال با پاسخ مثبت همراه بود و به نظر می‌رسد که از این زمان به بعد هم جواب می‌دهد. این مبلغ متعلق به دولت بوده و می‌تواند آن را به بانک مرکزی بفروشد و ریال آن را به خزانه واریز کند. ریال حاصل از بانک مرکزی که در اختیار دولت قرار می‌گیرد جزو درآمد‌های دولت به حساب می‌آید و ارز حاصل از آن هم به صندوق ذخایر ارزی واریز می‌شود و پشتوانه ارزی بانک مرکزی است. قاعدتا ریال در دست دولت، در بودجه عمومی دولت، مربوط به هزینه‌های قانون بودجه می‌شود. جزئیات اینکه دولت در سال جاری مبالغ را به بانک مرکزی می‌فروشد یا در سال آینده این اقدام را انجام می‌دهد مشخص نیست و این مساله در حوزه اختیارات دولت است. اگر دولت در سال جاری ریال را از بانک مرکزی دریافت کند، در مشکلات کسری بودجه تاثیرگذار بوده و می‌تواند کمک زیادی به دولت در این امر به حساب آید. وجوه ارزی که متعلق به ذخایر بانک مرکزی است، مانند سایر ذخایر بانک مرکزی، برای تامین نیاز‌های وارداتی و پشتوانه ارزی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با توجه به اینکه این مبالغ و بقیه اموال بلوکه شده ایران باز خواهند گشت، بهتر است که مبالغ به چه بخش‌هایی تزریق شوند که به نفع اقتصاد کشور باشند و موجب رونق اقتصادی و اشتغال شوند؟
هیچ کس نمی‌تواند درباره اینکه بانک مرکزی این اموال را در چه بخش‌هایی مصرف کند اظهارنظر کند. ذخایر ارزی در اختیار بانک مرکزی قرار دارد و با توجه به برنامه ریزی‌های خود آن را برای تامین نیاز‌های ارزی کشور مدیریت می‌کند. فرض کنید امروز بانک مرکزی از 50 میلیارد دلار ذخایر ارزی برخوردار است. بانک مرکزی، با توجه به برنامه ریزی‌های خود در استای تامین نیاز‌های ارزی کشور این مبالغ را به بخش‌هایی که نیاز دارند تزریق می‌کند. این مساله فقط مربوط به آزاد‌سازی این اموال نیست و مربوط به تمام ذخایر ارزی بانک مرکزی می‌شود. بانک مرکزی تصمیم می‌گیرد که سپرده‌گذاری کند یا تبدیل ارز انجام دهد. در نهایت، بانک مرکزی این مبالغ را به بانک‌ها ارائه می‌دهد و با گشایش ال سی‌ها راه برای بانک‌ها هموار می‌شود و اگر بانک‌ها با کمبود ارز مواجه شوند، به بانک مرکزی برای خرید مجدد ارز مراجعه می‌کنند. به طور کلی همه مصارف ارزی کشور به بانک مرکزی مربوط می‌شود.

رئیس کل بانک مرکزی در روز اول لغو تحریم‌ها اعلام کرد که کار گشایش ال ‌سی آغاز شده، اما این 1000 اعتبار اسنادی به مرور فعال خواهد شد. این مساله را چطور ارزیابی می‌‎کنید؟
اینکه به طور دقیق بتوانیم بگوییم 1000 ال سی آزاد خواهد شد موضوع روشنی نبوده و به نظر می‌رسد که مستند به پرونده‌ها نیست که عددی ریاضی باشد و به طور کلی می‌توان گفت که گشایش هزار ال سی نمادین است، زیرا ال سی در روز‌های شنبه و یکشنبه باز نمی‌شود و اقدامات لازمه هنوز انجام نشده است، اما نشان‌دهنده این است که مراودات نظام بانکی کشور، از طریق ال سی با بانک‌های خارجی شروع خواهد شد که نتیجه روشن و اولیه لغو تحریم‌های بانکی است.

همانطور که می‌دانید همه بانک‌های ایرانی از تحریم خارج شده‌اند و فقط سه بانک در شرایط تحریم هستند. لغو تحریم‌های بانکی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بر اساس مفاد مذاکراتی که انجام شده تحریم‌های بانکی برداشته شده است و این می‌تواند تاثیرات مثبتی در نظام بانکی کشور داشته باشد. با لغو این تحریم‌ها بانک‌های ایران با بانک‌های خارجی مراودات خود را از سر گرفته و با شروع مراودات می‌توان منظر نتایج مثبت آن شد. اما درباره اینکه این سه بانکی که هنوز به طور کامل از تحریم‌ها خارج نشده‌اند، نمی‌توان اظهارنظر کرد.