راهنمای مصرف مکمل‌های ویتامینD و کلسیم برای خانم‌ها

به گزارش شفا آنلاین، در خانم‌های مسن که روزانه 800 واحد بین‌المللی ویتامین D3 و 1200 میلی‌گرم کلسیم مصرف می‌کردند، شکستگی سر استخوان ران تا 43 درصد کاهش یافته بود، ولی با مصرف روزانه 400 واحد ویتامین A هیچ‌گونه کاهشی در شکستگی سر استخوان ران مشاهده نشد.

همچنین با مصرف روزانه 800-700 واحد بین‌المللی ویتامین D3 میزان شکستگی سر استخوان ران به 26 درصد رسید. در خانم‌های Postmonopausa- که روزانه 400 واحد بین‌المللی ویتامین D3 همراه با 1000 میلی‌گرم کلسیم مصرف می‌کردند هیچ‌گونه کاهش شکستگی استخوان مشاهده نشد، بلکه افزایش سنگ کلیه زیاد بوده است.

 مصرف روزانه 800 واحد بین‌المللی ویتامین D3 به تنهایی موجب پیشگیری از شکستگی نمی‌شود و همچنین اگر غلظت ویتامین D3 سرم بیشتر 40 ng/m- باشد از سقوط و افتادن جلوگیری کرده و باعث می‌‌شود که انجام حرکات سریع و قدرت عضلات ابتدایی (پروگزیمال) اندام‌های تحتانی افزایش یابد و مصرف توام روزانه 800 واحد بین‌المللی ویتامین D3 و کلسیم خطر سقوط و افتادن را کاهش می‌دهد (قابل توجه متخصصین داخلی و ارتوپدی).

       نسوج مغز، پروستات، پستان و کولون مانند سلول‌های ایمنی دارای گیرنده‌های ویتامینD هستند و به D3 1-25- dihydroxyvitami- که شکل فعال ویتامینD است، پاسخ می‌دهند. علاوه بر آن، بعضی از این نسوج و سلول‌ها تظاهرات آنزیم D-1-a hydroxylase 25- dihydroxyvitami- را نشان می‌دهند.

افزایش تولید شکل فعال ویتامین D منجر به ساختن cathelicidi- می‌‌شود که می‌تواند مایکوباکتریوم‌ توبرکلوزیس را مانند سایر عوامل عفونی از بین ببرد. زمانی که غلظت ویتامینD سرم به کمتر از 20 m/ng- برسد به‌طور سرشتی از شروع پاسخ ایمنی جلوگیری می‌شود، به همین دلیل است که سیاه‌پوستان مبتلا به کمبود ویتامین D3 مستعد ابتلا به بیماری سل هستند و بیشتر نوع خطرناک و سخت و مهاجم بیماری را نشان می‌دهند.

       افرادی که در عرض جغرافیایی بالا زندگی می‌کنند، در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری کانسر هوچکین لنفوما، کولون، پانکراس، پروستات، تخمدان، پستان و سایر سرطان‌ها هستند و احتمال زیادی دارد که از این سرطان‌ها فوت کنند. مطالعات ایپدمیولوژیکی ثابت کرده که اگر غلظت سرمی ویتامین D3 به کمتر از 20 m/ng- برسد حدود 50-30 درصد افزایش خطر سرطان پستان، کولون و پروستات وجود دارد که همراه با مرگ فراوان است. افزایش سرطان کولورکتال نسبت معکوس با کم شدن غلظت ویتامین D دارد. خانم‌هایی که غلظت ویتامین D3 سرم آنها 12 m/ng- بوده، مانند خانم‌های تهرانی، 3/25 درصد افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال دارند. آقایانی که در زیر زمین‌ها کار می‌کنند و از اشعه خورشید محروم هستند در خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار دارند. همچنین مطالعاتی که روی 980 خانم که مقدار زیادی ویتامین D مصرف می‌کردند در مقایسه با خانم‌هایی که مصرف ویتامین D آنها کم بوده، 50 درصد کمتر دچار سرطان پستان شده‌اند.


       مطالعات زیادی وجود دارد که ثابت می‌کند کمبود ویتامین D3 سرم در بزرگسالان موجب افزایش ابتلا به بیماری دیابت شده و همچنین در کودکان ابتلا به دیابت کودکان را افزایش می‌دهد. مطالعه دیگری ثابت کرده مصرف روزانه ترکیبی از کلسیم به مقدار 1200 میلی‌گرم و 800 واحد بین‌المللی ویتامین D3 خطر ابتلا به دیابت بزرگسالان را تا 33 درصد کاهش می‌دهد.

       بیماری دیگری که به علت کمبود ویتامین D3 ایجاد می‌شود، نارسایی احتقانی قلب و فشار خون است و همچنین کمبود این ویتامین میزان بیماری اسکیزوفرنی و دپرسیون را افزایش می‌دهد و با نگهداری غلظت سرم ویتامین D در حد کافی در دوران حاملگی و اوایل زندگی برای تکامل مغز و فعالیت عضلانی و هوشی در زندگی آینده از اهمیت خاصی برخوردار است و بالاخره کودکان خانم‌هایی که کمبود ویتامینD در زمان حاملگی داشتند در خطر افزایش بیماری خس‌خس ریه‌ها (Wheezing) هستند.

       در این مقاله سعی شده که به‌طور مختصر بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامینD برای همکاران و غیرهمکاران با زبان ساده شرح داده شود و به عواقب کمبود آن که شامل بیماری‌های زیادی به‌خصوص سرطان‌ها است، بیشتر توجه شود. دسترسی مستقیم و آسان به اشعه ماوراءبنفش خورشید و ساختن ویتامینD توسط چربی زیر پوست بدن ساده‌ترین و بی‌هزینه‌ترین روش است که متاسفانه در کشور ما به آن توجهی نمی‌‌شود. در نتیجه کمبود ویتامین D به‌خصوص در خانم‌ها بی‌نهایت زیاد است و آمار آن قبلا ذکر شده و ابتلا به سرطان پستان، تخمدان، رحم و سایر بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین D زیاد است.

 طبق نظر یکی از متخصصین اونکولوژیست میزان سرطان پستان 10 برابر شده و همچنین مسئول برنامه ملی ثبت سرطان گفتند که طبق آمار فعلی حدود 10 هزار نفر در سال در کشور به سرطان پستان مبتلا می‌شوند و حدود 1/3 آنها یعنی 3500 نفر از آنها در سال فوت می‌کنند و همچنین قائم‌مقام وزیر بهداشت از 350 هزار بیمار سرطانی گزارش می‌دهند که سالانه 90 هزار به آمار سرطانی اضافه می‌شود  و متاسفانه همکاران ما کمتر به این بیماری توجه دارند. بهترین و بیشترین سن استخوان‌سازی 20-11 سالگی است و از آن به بعد کمتر می‌شود تا سن 35 سالگی و پس از آن تخریب استخوان شروع می‌شود.

 به‌خصوص خانم‌های سن 45 سالگی به بعد که مونوپوز می‌شدند، بیشتر در معرض شکستگی و پوکی استخوان و بدشکلی‌های آن و سرطان‌های متعدد هستند. بنابراین به منظور پیشگیری از این بیماری‌ها مانند واکسیناسیون کودکان توصیه و پیشنهاد می‌شود.

 مسئولین آموزش و پرورش و بهداشت و سایر سازمان‌های مسئول با تشکیل جلسه‌ای، موافقت کنند که در جهت کاهش بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامینD در دختران دبستانی و دبیرستانی که بهترین زمان استخوان‌سازی است، روزانه1000-500 میلی‌لیتر شیر، همراه با قرار دادن بازوها و ساق‌ پاها بدون پوشش در زنگ تفریح در معرض تابش اشعه خورشید، حداقل هفته‌ای 3 مرتبه و هر دفعه 10 دقیقه انجام شود که موجب استخوان‌سازی با تراکم زیاد می‌‌شود.

همچنین خانم‌ها را تشویق کنند یا آزاد بگذارند که در حد امکان با رعایت و اعتقادات از تابش اشعه آفتاب استفاده کنند. بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامینD و روش‌های پیشگیری را به‌طور مکرر توسط رسانه‌ها توضیح دهند و پیشنهاد می‌شود که خانم‌های با پوشش کامل و باردار و شیرده روزانه 1500-1000 میلی‌لیتر شیر همراه با 2000-1000 واحد بین‌المللی ویتامین D3 را مصرف کنند.سپید

 حسین داهیفر-متخصص اطفال،دانشیار دانشگاه