اين قضيه باز هم باب جديدي را در بحث‌هاي ديرينه موافقان و مخالفان سقط جنين در ايالات متحده باز کرده است، اما پرسش اينجاست که اين فروشندگان و خريداران چه کساني هستند، اين بافت‌ها به چه کاري مي‌آيند و قانون دراين‌باره چه مي‌گويد.
ماجرايي ريشه‌دار
دانشمندان
در دانشگاه‌هاي بزرگ و آزمايشگاه‌هاي دولتي چندين دهه است که بي‌سروصدا
مشغول آزمايش بر بافت‌هاي جنين هستند.
به‌نظر آنها، اين بافت‌ها منابعي بسيار باارزش براي انجام برخي تحقيقات ازجمله درباره بيماري‌هاي چشم، ديابت و ديستروفي عضلاني‌اند. برخي از آنها که ترس از تهديدهاي خشونت‌بار مخالفان سقط جنين دارند، حاضرند، به‌شرط فاش نشدن نامشان درباره اين موضوع صحبت کنند و اطلاعات بدهند.
شرکت‌هايي که از کلينيک‌هاي سقط جنين اين
بافت‌ها را به‌دست آورده و به آزمايشگاه‌ها مي‌فروشند، در فضايي کم‌وبيش
قانوني و مبهم اين کار را انجام مي‌دهند.
قانون فدرال مي‌گويند، بافت‌هاي
جنيني نبايد محل سودآوري براي اين شرکت‌ها باشد، اما درعين حال قانون
نمي‌گويد که سود اين شرکت‌ها از مراحل آماده‌سازي و انتقال بافت‌ها چقدر
بايد باشد.
موسسه
ملي سلامت در سال 2014، 76ميليون دلار صرف تحقيقات با استفاده از بافت‌هاي
جنيني کرده است که اين مبلغ به 50 دانشگاه بزرگ اين کشور ازجمله، کلمبيا،
هاروارد، موسسه تکنولوژي هاروارد، استنفورد،ييل، دانشگاه کاليفرنيا در
برکلي، ايرواين، لوس‌آنجلس، سن ديگو و سان‌فرانسيسکو اختصاص يافته است.
انتظار مي‌رود، در سال‌هاي 2015 و 2016 همين بودجه براي اين تحقيقات اختصاص
يابد.
اهميت سلول‌هاي بنيادي جنين
محققان
مي‌گويند، بافت‌هاي جنيني منبعي منحصربه‌فرد از سلول‌هاي بنيادي هستند که
قابليت تبديل شدن به بافت‌ها و اندام‌ها را دارند و مطالعات آنها به روشن
شدن چگونگي اين روند کمک مي‌کند. اين مطالعات سرنخي به دست ما مي‌دهند تا
بفهميم سلول‌هاي بنيادي جنيني چگونه تکامل مي‌يابند و جايگزين برخي از
اندام‌هاي بدن مي‌شوند که ديگر قادر به ايفاي درست نقش خود نيستند.
دکتر سلدم ميلر، مدير تحقيقات موسسه ملي چشم آمريکا، مي‌گويد: «سلول‌هاي بنيادي نقش کتابچه راهنما را دارند.»
سلول‌هاي بنيادي که از افرادبزرگسال گرفته شده، بايد در نهايت جاي سلول‌هاي بنيادي جنيني را بگيرد، اما علم هنوز تا آنجا پيش نرفته است.
به گفته دکتر ميلر،
بافت‌هاي چشم جنيني نقش مهمي در مطالعات مربوط به بيماري‌هاي تحليل‌برنده
شبکيه چشم ايفا مي‌کنند که از عوامل اصلي کاهش يا ازدست‌دادن بينايي همراه
با افزايش سن است.
«ما
از هيچ راه ديگري نمي‌توانيم، اين اطلاعات را به دست آوريم.» ميلر
مي‌گويد، موسسه تحقيقاتي که او در آن مشغول تحقيق است، بافت‌هاي جنيني را
از يک شرکت مي‌خرد، محققان اين موسسه با استفاده از سلول‌هاي بنيادي جنين
بافت‌هاي شبکيه را در شرايطي خاص کشت مي‌دهند و آنها را براي محققان ديگر
مي‌فرستند.
تهديد عليه تحقيقاتي بسيار مفيد
يکي
از دانشمندان يکي از اين موسساتي که از ترس تهديدهاي مخالفان سقط جنين،
محافظي را در جلوي در موسسه به خدمت گرفته است و نخواسته نامش فاش شود،
مي‌گويد، فايده‌هاي بافت‌هاي جنيني بسيار است، چرا که «اگر شما مي‌خواهيد
بدانيد که يک بافت يا بيماري چگونه ايجاد مي‌شود، بايد به اصل آن برگرديد.»
محقق
ديگري که او هم به دليل تهديدها نخواست نامش فاش شود، مي‌گويد، بافت‌هاي
جنيني براي يافتن درمان بيماري‌هاي تحليل‌برنده، مانند بيماري‌هاي
تحليل‌برنده عضلات حياتي هستند، زيرا اين بافت‌ها مي‌توانند باعث بازتوليد
بافت‌هاي انساني شوند که بايد در فهم چگونگي عملکرد سلول‌هاي انساني ما را
کمک کنند.
بافت‌هاي جانوري به درد اين کار نمي‌خورند، چون روند تکامل آنها
با بافت‌هاي انساني به‌کلي متفاوت است.
بافت‌هاي
جنيني را تنها با رضايت زناني مي‌شود استفاده کرد که جنين آنها سقط شده
است. برخي محققان بافت‌هاي جنيني را از درمانگاه‌هاي سقط جنين در موسسات
خود دريافت مي‌کنند، برخي از آنها هم از بانک‌هاي بافتي که در دانشگاه‌هاي
مختلف وجود دارند.
بسياري از آنها اما، اين بافت‌ها را از شرکت‌هايي مي‌خرند که در اين ميان نقش واسطه را ايفا مي‌کنند.
اين شرکت‌ها، مبلغي
ناچيز، غالبا کمتر از 100 دلار، براي تهيه يک نمونه به موسسات سقط مانند
«پلند پرنت‌هود» مي‌پردازند که به گفته اين موسسه صرف پرداخت هزينه‌هاي
جاري مي‌شود. بعد بافت وارد مراحل فراوري شده و سپس به قيمت‌هاي بالا به
محققاني که ادامه فراوري را انجام مي‌دهند، فروخته مي‌شود.
قانون نقض نمي‌شود
آرتور
کاپلان، مدير مرکز اخلاق پزشکي دانشگاه نيويورک، عقيده دارد که فروش يک
ويال کوچک از بافت‌هاي جنيني به قيمت بسيار بالا، قانون را نقض نمي‌کند.
«اين
کار صرف‌نظر از اينکه چه پولي برايش پرداخت شود، قانوني است. چيزي که
به‌نظر مي‌آيد، کوچک شمرده شده يا از قلم افتاده است، هزينه مراحل فراوري
است. اين که براي چه چيز چه پولي بايد پرداخت شود.
شرکت‌هاي فروشنده
بافت‌هاي جنيني، تکنيسن‌هاي آزمايشگاه که مراحل فراوري را انجام مي‌دهند،
بايد سلول‌هاي بنيادي خاصي را که محققي به آنها سفارش داده‌اند، جدا کنند،
مثلا سلول‌هاي بنيادي کبدي جنين را.
به گفته داير، مدير يکي از اين شرکت‌ها، جدا کردن اين سلول‌ها آسان نيست، روند دشواري بايد طي شود و دستگاه‌هايي براي اين جداسازي به‌کار مي‌روند که ميليون‌ها دلار قيمت دارند. برخي از جداسازي‌ها براي شرکت حدود هزار دلار هزينه دارد، که حتي ممکن است، آخر کار درست از آب درنيايد.
بسياري از
تلاش‌ها در اين عرصه، برقيمت تمام‌شده اين محصولات متمرکز است. يک ويال
حاوي 5ميليون سلول‌هاي بنيادي منجمد کبد جنين تا 24هزار دل قيمت دارد.
محصول
نهايي به صورت متجمد يا تازه صادر مي‌شود. هزينه حمل‌ونقل از هزينه‌هاي
جداسازي سلول‌ها جداست. مثلا هزينه حمل يک نمونه به آلمان شايد هزاران دلار
بشود.
سلول‌هاي
بنيادي را بر اساس ميزان توانايي آنها در توليد بافت‌هاي مختلف، به «تمام
توان»، «پرتوان»، «چندتوان» و «تک‌توان» تقسيم مي‌کنند».
تکنولوژي سلول‌هاي بنيادي علاوه بر استفاده از اين سلول‌ها جهت درمان بيماري‌ها و ترميم و نو سازي بافت‌ها، اخيرا روي توليد آنها نيز متمرکز شده است. نوبل پزشکي سال ???? به خاطر کشف روشي براي بازسازي ياخته‌هاي بنيادي از ياخته‌هاي تمايز يافته، مشترکا به دکتر جان بي. گوردون (John B. Gurdon) و شينيا ياماناکا (Shinya Yamanaka) اعطا شد.
سپید
