شفا آنلاین>اجتماعی> ایران 7 درصد سالمند داردبا توجه به رشد سالمندی در ایران، پیش‌بینی شده که این رقم تا ده سال آینده افزایش چشم‌گیری داشته باشد و ده سال بعد 15.5 میلیون سالمند در کشور زندگی کنند.
این درحالی است که سیاست‌گذاری‌ها پیش‌بینی سرعت بالای ورود ایران به سالمندی را نکرده بودند و در صورت عدم برنامه‌ریزی‌های لازم چندسال آینده با بحران سالمندی مواجه خواهیم شد.
به گزارش شفا آنلاین،با وجود اینکه هرم جمعیتی ایران همچنان هرمی جوان است، اما در چندسال آینده تغییر خواهد کرد و این تغییر به دلیل سرعت ورود به سالمندی است. گفته می‌شود که سرعت سالمندشدن جمعیت ایران دو برابر جوامع توسعه‌یافته وافزایش جمعیت سالمندی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران در طی 30 تا 40 سال رخ می‌دهد. این در حالی است که این افزایش جمعیت در کشورهای توسعه‌یافته طی 100 تا 200 سال رخ می‌دهد.
به گزارش شفا آنلاین،با وجود اینکه هرم جمعیتی ایران همچنان هرمی جوان است، اما در چندسال آینده تغییر خواهد کرد و این تغییر به دلیل سرعت ورود به سالمندی است. گفته می‌شود که سرعت سالمندشدن جمعیت ایران دو برابر جوامع توسعه‌یافته وافزایش جمعیت سالمندی در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران در طی 30 تا 40 سال رخ می‌دهد. این در حالی است که این افزایش جمعیت در کشورهای توسعه‌یافته طی 100 تا 200 سال رخ می‌دهد.
نداشتن
دیدگاه درست در برنامه‌ریزی‌های جمعیتی، تشویق مردم به فرزندآوری در
دهه‌های 50 و 60، نبود آینده‌نگری، کاهش باروری و... از مباحثی است که
کارشناسان درباره دلایل ورود سریع به سالمندی عنوان می‌کنند. اما پیش از هر
چیز باید بتوان تعریف مشخص و جامعی نسبت به پدیده سالمندی در ایران داشت و
راهکارهای جلوگیری از بحران سالمندی را پیدا کرد.
دکتر
عالیه شکربیگی - مدیرگروهِ علمی-تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران و
دبیرکارگروه خانواده سالم معاونت زنان وخانواده نهاد ریاست جمهوری به تشریح سالمندی در ایران پرداخت. وی می‌گوید "سالمندشدن جمعیت ایران نه
به تدریج که یک‌دفعه و به دلایلی همچون کاهش باروری رخ داده است. دولت در
مواجه با جمعیتی که به سوی سالمندی پیش می‌روند، برنامه‌های راهبردی و
اجتماعی لازم را در سیاست‌های کلان خود تدارک ندیده بود و سند راهبردی
سالمندی به‌تازگی در حال نگارش است".
سالمندان آسیب‌پذیرند
دبیرکارگروه
خانواده سالم معاونت زنان وخانواده نهاد ریاست‌جمهوری در تحلیل پدیده
سالمندی و گفت: رشد جمعیت سالمندان در جهان پدیده‌ای مربوط به سده بیستم
است. این افزایش مدیون پیشرفت‌های علم پزشکی از یک سو و کنترل جمعیت از سوی
دیگر است. افزایش امید به زندگی گرچه امری خوشایند است اما سال‌های پیری
سال‌های مواجه‌شدن با مشکلات خاصی است. افراد سالمند از نظر وضعیت سلامتی
همواره جزء افراد آسیب‌پذیر جامعه بوده‌‌اند. از سوی دیگر افراد با ورود به
دوران سالمندی با کاهش روابط اجتماعی مواجه می‌شوند. این دو موضوع یعنی
سلامت و کاهش روابط اجتماعی را اپیدمولوژیست‌ها مورد مطالعه قرار دادند.
این پژوهشگران با ارائه نظریه حمایت اجتماعی به بررسی تاثیر روابط اجتماعی
بر سلامت افراد پرداخته‌اند.
وی
در ادامه اظهار کرد: نتیجه مطالعات آن‌ها نشان داد که بین داشتن روابط
اجتماعی و نداشتن آن تفاوت زیادی وجود دارد. بررسی برکمن و سیم (1979)
به‌عنوان مطالعه‌ای که سرآغازی برای مطالعات جدید پس از مطالعه کلاسیک
دورکهایم در مورد پدیده خودکشی در حوزه تحقیقات اجتماعی پزشکی بود، نشان
داد که در ایالت الامادا کالیفرنیا سالمندانی که دارای روابط قوی‌تری با
اعضای شبکه اجتماع شخصی خود بودند در یک دوران نه ساله با وجود داشتن عارضه
قلبی یک سوم کمتر از دیگر افراد در معرض عوامل خطرزا که منجر به سکته قلبی
می‌شد، قرار داشتند در اغلب کشور‌هایی که با پدیده سالمندی مواجه شده‌اند
با الگو قرار دادن این مطالعه، مطالعات گسترده‌ای در این زمینه انجام داده
اند. این مطالعات، پیوند‌های پیچیده و مبهم بین ویژگی‌های اجتماعی فرد و
وضع سلامتی او را به شکل یک جریان تحقیقی تازه درآورد که به گفته مارک
رنو(1994) شناخت توصیفی رابطه‌ها را دیگر کافی نمی‌دانست و سعی داشت با دقت
بیشتر راه‌هایی را بپیماید که نشان دهد امر اجتماعی با امر زیستی دست به
دست هم می‌دهند و بیماری را به وجود می‌‌آورند. (آدام و کلوین، همان70)
مدیرگروه
علمی-تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران با اشاره به وضعیت سالمندی در ایران
توضیح داد: با ملاحظه روند افزایش میزان سالمندی در ایران، این حقیقت به
ذهن متبادر می‌شود که تغییرات ایجاد شده در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی
و جمعیتی در دهه‌های اخیر، فراهم آورنده فرصت‌هایی بوده که به نوبه خود
رشد جمعیت سالمندی را به دنبال داشته است. به نظر می‌رسد از عوامل اصلی رشد
جمعیت سالمندی در ایران عبارت از عوامل جمعیتی -سیر نزولی میزان موالید در
دهه اخیر از یک سو و کاهش میزان‌های مرگ و میر جمعیت از سوی دیگر- بهبود
خدمات بهداشتی و درمانی و رشد شتابان صنعت و شهر نشینی، با توجه به تغییرات
جمعیتی بوده است که ذکر شد.
وی
عنوان کرد: سالمند شدن جمعیت این نگرش را دامن زده که آیا این نیروی تحلیل
رونده کار می‌تواند از آن قسمت از جامعه که معمولا اعتقاد به وابستگی
آن‌ها به دیگران وجود دارد یعنی از کودکان و سالمندان حمایت نمایند یا خیر.
سالمندِ پویا
عالیه
شکربیگی از واژه "سالمندیِ پویا" سخن گفته و در این‌باره اظهار کرد: نسبت
وابستگی سالمندی از تقسیم کل جمعیت 60 ساله و بالاتر، جمعیت 60-15 ساله
محاسبه می‌شود. این نسبت در تمام دنیا به سرعت در حال رشد و تغییر و افزایش
است. امروزه در تمام دنیا واژه سالمندیِ پویا مطرح شده است. یعنی با
افزایش کمیت جمعیت سالمندی کیفیت جمعیت سالمندی زندگی آن‌ها نیز مورد توجه
قرار می‌گیرد. مولفه‌های مختلفی وجود دارند که بر روی سالمندیِ پویا اثر
دارند از جمله مولفه‌های اقتصادی، رفتاری، شخصیتی، محیط فیزیکی-اجتماعی و
بهداشتی که هر یک می‌توانند اثرات مختلفی بر روی کیفیت زندگی سالمندان
داشته باشند(توکلی قوچانی، 1382:16).
در یک تحقیق نشان داده شد سالمندانی که دارای روابط قوی‌تر با اعضای
شبکه اجتماع شخصی خود بودند با وجود داشتن عارضه قلبی یک‌سوم کمتر از دیگر
افراد در معرض عوامل خطرزا که منجر به سکته قلبی می‌شد، قرار داشتند.
وی
ضمن اشاره به ارتباط میان تغییرات اجتماعی و سالمندی گفت: تغییرات سریع و
پرشتاب در عرصه‌های فرهنگی و اقتصادی، صنعتی خانوادگی و بهداشتی و... از
ویژگی‌های دوران معاصر است، تغییرات کیفی روابط بین افراد و خانواده‌ها را
به گو نه‌ای فزاینده بیشتر کرده است. این تغییرات به نوعی دامنگیر همه
کشورها شده است و در نگرش و رفتار آن‌ها و بسیاری از ابعاد زندگی فردی و
اجتماعی ساکنین مناطق مختلف رخنه کرده است و تا حدودی توانسته نگرش و رفتار
آن‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. از پیامدهای این تغییرات، در حاشیه قرار
گرفتن سالمندان و عدم توجه کافی به کیفیت زندگی و نیازهای روانی و اجتماعی
آن‌ها از طرف خانواده و جامعه شده است.
سالمندی پدیده‌ای جدید در جهان
دکتر
شکربیگی بر اهمیت دوران سالمندی تاکید کرده و گفت: بنابراین سالمندی پدیده
جدیدی است و در کلیه جنبه‌های زندگی جوامع بشری از جمله طیف گسترده‌ای از
ساختار زیستی، ارزش ها، هنجارها و سازمان‌های اجتماعی تحولات قابل
ملاحظه‌ای به‌وجود آورده است. لذا مقابله با چالش‌های فرا راه این پدیده و
استفاده از تدابیر مناسب در جهت ارتقاء وضعیت جسمی و روحی و اجتماعی
سالمندان از اهمیت والایی برخوردار است. سالمندی دوره کمال و پویایی آدم
است. سال‌هایی که به دلیل داشتن تجربه می‌توانند بهترین کارایی را داشته
باشند، البته اگر خانواده‌ها گروه‌های سالمند را در میان خود باور کنند.
سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر است و توجه به مسائل و نیازهای این مساله
یک ضرورت اجتماعی است. با در نظر داشتن نیازهای خاص این دوران، توجه به
رفتارهای ارتقادهنده جایگاه سالمندان در جامعه و خانواده نیز امر بسیار
مهمی است که عمدتا مورد غفلت قرار می‌گیرد.
جمعیت سالمند ایران به‌سرعت زیاد می‌شود
این
استاد دانشگاه تصریح کرد: پیرشدن حق همه افراد بشر است و این امر بر اهمیت
پدیده سالمندی و پیشگیری از مشکلات آن می‌افزاید. امروزه تقریبا 31 کشور
جهان هر یک بیش از دو میلیون سالمند بالای 60سال دارند که روز به روز بر
تعداد این کشورها افزوده می‌شود. در ایران نیز نسبت جمعیت سالمند با توجه
به کاهش میزان تولد و افزایش طول عمر، به سرعت در حال افزایش می‌باشد.
فرارو
فرارو
نظرشما
آخرین اخبار