وی در ادامه گفت: به شرطی میتوان از نیروهای انسانی ماما در تحقق سیاستهای جمعیتی بهترین بهره را برد که از این نیروها با مدیریت عاقلانه و هوشمندانه بهره برده شود. با وجود آنکه زایمان طبیعی در طرح تحول سلامت رایگان شده است اما با خلاء نیروی انسانی ماما در زایشگاهها مواجه هستیم و بسیاری از زنان باردار هنگام زایمان به علت کمبود نیروی انسانی خدمات خوبی ارائه نمیکنند. بنابراین لازم است در این زمینه سرمایه گذاری شود و بخشی از بودجه به جذب ماماها اختصاص یابد.
خداکرمی با اشاره به جایگاه ماماها در تیم پزشک خانواده اظهار کرد: در تیم پزشک خانواده وظایف دیگری مانند دارویاری، بهداشت محیط، بهداشت حرفه ای به ماماها سپرده می شود و آنها به عنوان دستیار تلقی میشوند. این وضعیت موجب تحت الشعاع قرار گرفتن وظیفه اصلی ماماها میشود.
رئیس انجمن مامایی ایران اضافه کرد: در تیم پزشک خانواده ارتباط مالی میان ماما و پزشک برقرار است و این امر مشکلاتی به وجود آمده که یکی از آنها مشکلات رفتاری است و حق و حقوق ماماها پرداخت نمیشود.
وی در زمینه وضعیت پوشش بیمهای خدمات ماماها اظهار کرد: با حمایتهای وزارتخانههای بهداشت، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، پوشش خدمتی درمانی دو سال در نظر گرفته شده است و اگر خدمتی در تعهد بیمه است باید آنرا به هر کسی ارائه دهد و نباید در این زمینه عملکرد دو گانهای داشته باشد.
خداکرمی تاکید کرد: برای افزایش نرخ باروری لازم است به روشی با کمترین عارضه فکر کنیم. در این زمینه تقویت حرفه مامایی بسیار مهم است.
وی در ادامه گفت: ما یکی از مرفه ترین کشورها از نظر نیروی انسانی ماما هستیم اما از نظر شیوه استفاده از آنها جزو فقیرترینها محسوب میشویم.تعداد ماماهای موجود بیش از اندازه نیاز نیست ولی نتوانستهایم ماماهای تربیت شده را به درستی جذب کنیم.
در ادامه این نشست دکتر معصومه آباد رئیس جمعیت مامایی اظهار کرد: مامایی جایگاه ارزندهای دارد و تنها حرفهای محسوب میشود که همه افراد شاغل در آن به صورت خالص زن هستند و خدا را شکر هیچ مردی در این حرفه راه ندارد اما سهم ماماها در تامین سلامت جامعه اعتبارسنجی نمیشود.
وی با بیان اینکه حرفه مامایی در حوزه سلامت خاکریز اول است گفت: این رشته در ارتقای سلامت عمومی دختران، زنان و مادران نقش مهمی دارد. یکی از موضوعات اساسی توجه به موضوعات دختران از جمله تعریف سن بلوغ آنان است. این افراد در ادامه باید برای ورود به عرصه زندگی مشترک آماده شوند و میتوان در این زمینه از ظرفیت ماماها بهره برد.
آباد با اشاره به طلاق به عنوان یک آسیب اجتماعی اظهار کرد: طلاق به ویژه در کلان شهرها دیده میشود. ماماها آمادگی کامل برای آموزش مهارتهای زندگی به زوجین را دارند ولی از این ظرفیت آنها بهره برده نمیشود. علاوه بر آن آنان میتوانند در ارتقای سلامت مادران و شناسایی سرطانهایی مانند سرطان پستان نقش مهمی را ایفا کنند. از سوی دیگر به علت آموزههای دینی، زنان کمتر در محیط باز حضور دارند و این وضعیت باعث افزایش احتمال ابتلای آنان به پوکی استخوان میشود. ماماها نخستین گروهی هستند که میتوانند در آموزش زنان نقش مهمی را ایفا کنند.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در حوزه زنان و ابلاغ سیاستهای جمعیتی از سوی ایشان گفت: مقام معظم رهبری معتقدند که میزان جمعیت از رویکرد کنترلی باید به رویکرد توسعهای تغییر پیدا کند. ماماها همانگونه که در کنترل جمعیت نقش داشتند میتوانند در توسعه آن نیز نقش موثری را ایفا کنند.
آباد تاکید کرد: در طول این سالها به علت نبودن هماهنگی نتوانستهایم نقشه جمعیتی داشته باشیم و لازم است با رویکرد اقناعی به تدوین این نقشه بپردازیم. اگر حاکمیت همراهی کند میتوانیم نقشه جمعیت را به فاصله یک دهه به نقطه ایده آل مدنظر مقام معظم رهبری برسانیم.
در ادامه این نشست، دکتر فاطمه ناهیدی مدیر گروه مامایی و بهداشت باروری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: با بررسیهای انجام شده مشخص شد که از نظر کیفیت آموزش و کمیت دانشجویان ما در رشته مامایی در منطقه اول و جزو بهترین کشورهای جهان هستیم. این رشته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد تدریس میشود.
وی با بیان اینکه مقطع کارشناسی ارشد مامایی دارای پنج گرایش است، اظهار کرد: مامایی قانونی یکی از گرایشهای مقطع کارشناسی ارشد است و بسیار فوق العاده و مهم محسوب میشود. تمام مسائل پزشکی قانونی در حیطه بهداشت باروری، زایمان، زنان و خشونت علیه آنان در حوزه مامایی قانونی میگنجد اما هنوز ردیفی برای جذب و استخدام فارغ التحصیلان این گرایش در نظر گرفته نشده است اما با توجه به نیاز جامعه لازم است ردیفهای استخدامی برای آن تعریف شود.
وی با اشاره به گرایش آموزش مامایی گفت: این گرایش به طور مستقیم به زایمان طبیعی بر میگردد و لازم است در این زمینه آموزشهای لازم به جامعه داده شود. عمده مشکلات این حوزه سزارینهای متعدد یا زایمانهای دستکاری شده است بنابراین توانستیم بخشنامهای را تحت نظر وزیر بهداشت و معاون آموزشی این وزارتخانه تصویب و ابلاغ کنیم و بر اساس آن از خدمات ماماهای هیئت علمی بهره ببریم.در کل در زمینه استفاده از بهداشت باروری به مدیریتی صحیح نیازمندیم.
مدیر گروه مامایی و بهداشت باروری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد : ماماها باید فعالیت خود را در ارتباط با بیمار مدیریت کنند و ما این موارد را در مقطع کارشناسی ارشد آموزش می دهیم.
وی با اشاره به گرایش مشاوره در مامایی اظهار کرد: کودکان و زوجین، رها شدهاند و به آنان مشاوره و آموزش کافی داده نمیشود. به عنوان نمونه با فقدان آموزش کافی به زنان در دوران قبل از یائسگی مواجه هستیم.
ناهیدی با اشاره به وضعیت مقطع دکترای رشته مامایی گفت: چند سال قبل دکترای رشته مامایی را طراحی کردیم اما بنا به برخی سیاست ها تصویب نشد.
وی درباره جایگاه رشته مامایی اظهار کرد: از سال 64 به بعد جایگاه رشته مامایی در دانشگاهها صدمات زیادی را متحمل شد. این رشته نباید در دانشگاه پرستاری و مامایی باشد چون آموزش به دانشجویان رشته مامایی تحت تاثیر این جایگاه قرار میگیرد.
وی اضافه کرد: بخش عمده کار ماما در بالین است ولی به علت جایگاه تعریف شده برای این رشته نمیتوانیم به فعالیت اصلی خود به طور مطلوب بپردازیم.
در ادامه این نشست دکتر طاهره میرمولایی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: اشکال اساسی در رشته مامایی ساختار است. اگر این رشته در قالب یک دانشکده مستقل آموزش داده شود میتواند در تحول آموزش مامایی و بهداشت باروری نقش مهمی را ایفا کند.
وی تاکید کرد: با وجود یک ساختار مستقل میتوان کلیه نیروهای مامایی را به طور متمرکز موزش داد و خدمات ارائه شده را به روز کرد.
میرمولایی در ادامه گفت: در حال حاضر نمیتوانیم نیروهای مامایی را به خوبی مدیریت کنیم و این پراکنده کاری زیان آور است. برای بهبود کارایی و اثربخشی لازم است در ساخار مدیریت تحول ایجاد کنیم.
وی با اشاره به نظام تحول سلامت اظهار کرد: این نظام توانسته در بخش مالی کمی اوضاع را بهبود ببخشد ولی تحولاتی را در خدمات نمیبینیم.
ناهیدی تاکید کرد: بسیاری از مسائل جنسی و زناشویی را میتوانیم در مرحله مشاوره متوجه شویم و خدمات مناسب به مراجعه کنندگان ارائه دهیم.
سعادت عضو هیئت مدیره جمعیت مامایی نیز در سخنانی اظهار کرد: مراجعه به ماما برای زنان حاشیه نشین یک نیاز است اما ماماها برای عقد قرارداد با سازمانهای بیمهگیر مشکلاتی دارند و این سازمانها به عناین مختلف از عقد قرارداد با ماماها طفره می روند ولی نیاز زنان مناطق حاشیه نشین همچنان پابرجاست.
وی تاکید کرد: به رسمیت نشناختن این قرارداد از سوی بیمهها به معنای به رسمیت نشناختن نیاز مردم است. ارائه خدمت ارزان به زنان مشکل ماماها در بخش خصوصی است.
در ادامه این نشست دکتر فرح بابایی رئیس اداره مامایی وزارت بهداشت با بیان اینکه هفت محور برای ترویج زایمان طبیعی در نظر گرفته شده است گفت: رایگان شدن زایمان طبیعی یکی از این محورهاست. آموزش دوران بارداری نیز طی هفت جلسه از دیگر موضوعات مورد توجه است. این آموزشها در بیمارستانهای دولتی رایگان ارائه میشود.
وی افزود: یکی از علل افزایش سزارین ترس از درد زایمان است بنابراین تلاش کردیم تعرفه بی دردی را برای متخصصان بیهوشی افزایش دهیم. یکی دیگر از محورهای مورد توجه بهینه سازی اتاق زایمان است. بعضا فضای اتاق زایمان مطلوب نبود بنابراین بودجه ویژهای را برای بهینه سازی ساختار فیزیکی اتاق زایمان در نظر گرفتیم و اتاقهای تک نفرهای را برای زنان در نظر گرفتیم. این کار از محروم ترین نقاط کشور شروع شده است.
رئیس اداره مامایی وزارت بهداشت در ادامه گفت: تعرفه مامایی نیز مورد توجه قرار گرفت. ابتدا تعرفه تشویقی بود و با ماماها و متخصصان زنانی که رابطه استخدامی با بیمارستانها نداشتند قرارداد بستیم.
وی در ادامه گفت: هدف ما این بوده که در سال اول اجرای طرح 10 درصد از آمار سزارین کاهش یابد و در شش ماهه نخست سال جاری شاهد کاهش پنج درصدی تعداد سزارینها بودهایم. قصد داریم برنامه ویژهای را برای حمایت طلبی زایمان طبیعی به وجود آوریم در این زمینه نیازمند همکاری تنگاتنگ معاونت امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری هستیم.
معصومه آباد در بخش دیگری از صحبتهای خود تاکید کرد: تا زمانی که مسئله پرداختها و بیمه حوزه مامایی حل نشود، ترویج زایمان طبیعی یک شوخی است. ما درخواست مجوزی از وزارت کشور برای حمایت طلبی زنان در زمینه زایمان طبیعی در سال جاری کردیم اما چنین مجوزی به ما داده نشد.
خداکرمی رئیس انجمن مامایی نیز با اشاره به برگزاری همایشی
در زمینه سلامت خانواده گفت: همایش سلامت خانواده، جمعیت و توسعه پایدار
اردیبهشت 94 برگزار میشود.
ایسنا