به گزارش شفا آنلاین-در ایران پس از بیماریهای قلبی - عروقی و حوادث، سرطان سومین عامل مرگ و میر به حساب میآید.
بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کرمان، سالانه
در کشور بیش از 70 هزار مورد جدید ابتلا به سرطان اتفاق میافتد و بیش از
30 هزار نفر در اثر سرطان جان خود را از دست میدهند. با افزایش امید به
زندگی و افزایش درصد سالمندی در جمعیت کشور انتظار میرود موارد بروز سرطان
در دهه آینده به شدت افزایش یابد.
کلمه سرطان برای بیش از 100 بیماری در قسمتهای مختلف بدن به کار میرود.
آنچه در تمام این بیماریها مشترک است، اختلال در رشد طبیعی، تکثیر و مرگ
سلول است. سلولهای سرطانی قابلیت تهاجم به بافتهای مجاور و در نهایت
گسترش به مناطق دیگر بدن را دارند.
عوامل خطر سرطان:
کارشناسان افزایش سن، نور خورشید، سابقه فامیلی و ژنتیک، مصرف دخانیات،
چاقی و کم تحرکی، نوشیدن مشروبات الکلی، ایدز و هپاتیت، برخی از رنگها و
حشرهکشها و سموم ناشی از کپکها مانند آفلاتوکسین را از جمله عوامل خطر
سرطان عنوان میکنند. کمبود ویتامینهای A,B, C، مصرف غذاهای دودزده مانند
ماهی دودی، غذاهای نمک سود (قرمه کردن) و مصرف غذاهای کنسرو شده، برخی
افزودنیهای خوراکی (مواد شیمیایی خاص برای ایجاد رنگ و طعم غذا)، برخی
عوامل ویروسی و عفونتها و قرار گرفتن در معرض مقادیر زیاد اشعه رادیولوژی
نیز از دیگر عوامل خطر سرطان است که متخصصان نسبت به آنها هشدار میدهند.
همچنین کارشناسان کاهش قابل توجه و بدون دلیل وزن، زخمی که حداکثر تا سه
ماه بهبود نیابد، بروز تغییرات واضح در خال مانند بزرگ، زخمی و نامنظم شدن
لبههای آن، تغییر در اجابت مزاج (یبوست یا اسهال) به مدت طولانی و یا دفع
خون همراه مدفوع، دل درد و سنگینی سردل همراه با کاهش وزن و یا اشکال در
بلعیدن غذا، وجود توده و یا سفتی در هر جای بدن به ویژه در پستانها و یا
فرورفتگی نوک پستان و بروز خونریزی غیرطبیعی از پوست و مخاط یا وجود خون در
ترشحات بدن مانند خلط، ادرار و ...نیز از مهمترین علایم بروز سرطانهاست.
به منظور تشخیص زودرس سرطانها تمام افراد بالای 50 سال باید یکی از این موارد را انجام دهند:
- انجام سالیانه آزمایش خون مخفی در مدفوع
- بررسی اندوسکوپی انتهای روده بزرگ هر پنج سال یک بار یا تمام روده بزرگ هر 10 سال یکبار
- انجام سالیانه ماموگرافی در زنان بالای 40 سال و در موارد داشتن سابقه فامیلی سرطان پستان از 25 سالگی آغاز شود
- شروع انجام سالیانه تست پاپ اسمیر سه سال بعد از ازدواج
- معاینه ماهیانه پستانها توسط زنان از 20 سالگی به بعد و معاینه توسط پزشک هر سه سال یک بار
چگونه از سرطان پیشگیری کنیم؟
پرهیز از استعمال سیگار و مواد مخدر، کنترل وزن و پرهیز از چاق شدن، ورزش
منظم حداقل 30 دقیقه در روز، پرهیز از نگرانی و استرس، دوری از نور شدید
آفتاب و استفاده از کرمهای ضد آفتاب مناسب، خودداری از مصرف مشروبات
الکلی، پرهیز از رفتارهای پرخطر جنسی، داشتن رژیم غذایی متنوع شامل همه
گروههای مواد غذایی در پیشگیری از بروز سرطانها موثرند.
همچنین به منظور پیشگیری از بروز سرطان، پرهیز از مصرف زیاد غذاهای شور و
ترشیجات، مصرف حبوبات و خوردن روزانه سبزیجات تازه به ویژه سبزیهای برگی
شکل سبز تیره و سبزیجات خانواده کلم، مصرف بیشتر میوه به ویژه مرکبات،
افزایش مصرف ماهی به روش پخت صحیح، جایگزینی گوشت سفید به جای گوشت قرمز،
دوری از مصرف تنقلات سرخ شده و پرچرب مانند چیپس و پفک، مصرف آردهای
سبوسدار، مصرف کردن محصولات لبنی کمچرب به جای مواد لبنی پرچرب (خامه،
سرشیر و ...) و استفاده از روشهای بهتر پخت غذا مانند بخارپز کردن و آبپز
کردن به جای سرخ کردن و کباب کردن لازم است.
۹ ماده غذایی موثر در پیشگیری از بروز سرطان
۱. سیر را به هر چه می خورید اضافه کنید
سیر حاوی ترکیبات گوگرد است که سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و پتانسیل
بالایی در نابودی تومورهای سرطانی دارد. مطالعات نشان داده که سیر به میزان
قابل توجهی از بروز سرطان معده جلوگیری کند.
۲. خودتان را با کلم بروکلی سیر کنید
بروکلی، یک گیاه مغذی ضد سرطان است که مصرف آن بسیار توصیه می شود. اما
باید توجه داشته باشید که امواج مایکروویو ۹۷ درصد از خاصیت ضد سرطانی
بروکلی را از بین خواهد برد؛ پس پیشنهاد می شود، آن را به صورت بخارپز و یا
در سالاد و سوپ استفاده کنید.
۳. مغزهای آجیل و خشکبار را به سالاد خود اضافه کنید
آجیل سرشار از سلنیوم است. سلنیوم ماده معدنی کمیابی است که سلولهای سرطانی را متقاعد به خودکشی کرده و به سلولها در تعمیر DNA
خود کمک می کند. مطالعات انجام شده بر روی بیش از هزار مرد مبتلا به سرطان
پروستات، نشان داد که سرعت پیشرفت این بیماری در افرادی از این گروه که
خون آنها حاوی بالاترین حد سلنیوم بوده به نسبت افرادی با سلنیوم پایین، در
طول ۱۳ سال ۴۸ درصد کاهش یافته است.
یک تحقیق جالب پنج ساله در دانشگاه کرنل و دانشگاه آریزونا نیز نشان داد،
که ۲۰۰ میلی گرم سلنیوم در روز خطر ابتلا به سرطان پروستات تا ۶۸ درصد،
سرطان کلورکتال تا ۵۸ درصد، سرطان ریه تا ۴۶ درصد و به طور کلی مرگ ناشی از
انواع سرطان را تا ۳۹ درصد کاهش خواهد داد.
۴. مصرف مرکبات را افزایش دهید
بر اساس تحقیقات محققین استرالیایی، مصرف روزانه مرکبات، خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو و معده را تا ۵۰ درصد کاهش خواهد داد.
۵. مقداری زغال اخته به غلات موجود در صبحانه خود اضافه کنید
زغال اخته از لحاظ قدرت آنتی اکسیدانی رتبه یک را به خود اختصاص داده است.
آنتی اکسیدان ها در خنثی کردن رادیکالهای آزاد نقش بسزایی دارند. رادیکال
های آزاد، ترکیبات ناپایداری هستند که منجر به آسیب رساندن به سلولها و
بروز سرطان می شوند.
۶. مصرف ماهی را افزایش دهید
محققین استرالیایی دریافتند که خطر ابتلا به سرطان خون، در افرادی که در
هفته چهار وعده و یا بیشتر ماهی مصرف می کنند به یک سوم کاهش می یابد.
مطالعاتی دیگر نشان داده است که مصرف ماهی های چرب از جمله سالمون، ساردین،
تن، حلزون، میگو و … با کاهش سرطان اندومتر در خانمها نسبت مستقیم دارد.
اینجاست که به فواید شگفت انگیز امگا ۳ پی می بریم.
۷. کیوی را فراموش نکنید
کیوی حاوی مقادیر زیادی ویتامین C، ویتامین E، لوتئین، مس و خاصیت آنتی
اکسیدانی است. این میوه در مقابل سرطان همانند یک نارنجک دستی عمل می کند.
۸. از پیازچه در سالاد استفاده کنید
رژیم غذایی سرشار از پیاز ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان
را تا ۵۰ درصد کاهش دهد. این تأثیر زمانی شدت می یابد که به صورت خام و یا
نیم پز مصرف شود. سعی کنید تره فرنگی، پیازچه، پیاز و موسیر را هیچگاه
فراموش نکنید.
۹. کلم ترش را به جمع خوراکی های خود اضافه کنید
کلم ترش به کلم رنده شده و آب پز با سرکه گفته می شود. یک مطالعه فنلاندی
نشان داده است که فرایند تخمیر درگیر در ساخت کلم ترش ترکیبات ضد سرطانی در
آن ایجاد می کند. برای کاهش نمک موجود در کلم ترش نیز می توانید قبل از
خوردن، آن را بشوئید.