شفاآنلاین-اثرات سوء جسمی و روحی تجهیزات هوشمند مانند رایانه، لپتاپ، گوشیهای همراه، تبلت و... بر زندگی واقعی کودکان و نوجوانان آنقدر گسترده است که اکنون بسیاری از رسانههای غربی از والدین میخواهند به جای این ابزار، سرگرمیهای مناسب دیگری برای آنها تدارک ببینند.
به گزارش شفا آنلاین،برخی از شرکتهای بزرگ
نرمافزاری و رایانهای، سرمایه عظیمی را به طراحی انواع برنامهها و
بازیهای کودکان یک و دو ساله اختصاص دادهاند. این بازیهای رنگارنگ برای
کودکان جذابیت فوقالعادهای دارد؛ از طرفی مشغله والدین باعث شده است که
از چنین برنامههایی برای سرگرمکردن کودکان استقبال کنند. مجموع این دو
عامل سبب شده است که بازار طراحی و تولید سرگرمی دیجیتال برای نوپایان یک و
دو ساله در آمریکا پررونق باشد و موج آن به کشورهای دیگر هم سرایت کرده
است.
این درحالی است که انجمن اطفال آمریکا درباره استفاده کودکان، بهویژه
کودکان زیر دوسال از تجهیزات دیجیتال به شدت هشدار داده است و حتی به
والدین توصیه کرده که تا حد امکان به کودکانشان اجازه تماشای تلویزیون
ندهند.
در اروپا نیز دستورالعملهایی مشابه وجود دارد؛ متخصصان آلمانی به والدین
توصیه میکنند که اجازه استفاده از هر نوع تجهیزات دیجیتالی از قبیل
رایانه، تلویزیون و تلفن هوشمند را به کودکان ندهند و اکثر والدین به این
دستورات احترام میگذارند و از آن تبعیت میکنند. در اسپانیا و لهستان نیز
اجازه خیرهشدن به صفحه نمایش برای کودکان زیر دوسال به هیچ وجه وجود
ندارد. همانطور که مشاهده میشود، قوانین استفاده از این تجهیزات در نقاط
مختلف متفاوت است ولی تقریبا در مورد ممنوعیت استفاده از این تجهیزات تا
دوسالگی کودکان توافق جهانی وجود دارد. البته بازار جهانی فناوری در جهت
مخالف این اجماع در حرکت است.
مقایسه دو جهان
صفحه نمایش (صفحه نمایش تمام تجهیزات از قبیل رایانه، لپتاپ، گوشی هوشمند و
تبلت) یک دنیای مجازی ایجاد میکند. برای درک مفهومهای نمایش داده شده در
این دنیای مجازی باید تفکر کرد و آن را با دنیای واقعی تطبیق داد؛ این
مهمترین کاری است که همه ما هنگام تماشای تلویزیون انجام میدهیم. اکنون
سوالی که مطرح میشود این است که آیا کودکان با تجربه اندک خود قادر به
انجام این فرآیند دشوار هستند! در بیشتر مواقع آنان هرگز نمیتوانند مفهوم
مثبت و اولیه این تصاویر نمایش دادهشده را درک و تحلیل کنند. این موضع به
دلیل کمهوشی آنان نیست؛ بلکه ساختار ذهنشان به اینگونه است. حال فرض کنید
در مهمترین سالهای توسعه مغز و روح کودکان، آنان درگیر مفاهیم عرضهشده
در دنیای مجازی باشند. پس از استمرار در تماشای انواع صفحه نمایش، قابلیت
کودکان برای درک رابطه بین یک نماد و نماینده واقعی آن در دنیای واقعی به
شدت تضعیف میشود.
تحقیقات انجام شده در دانشگاه ویرجینیا نشان میدهد اکثر کودکانی که از
تجهیزات دیجیتالی استفاده میکنند، خطای مقیاس دارند؛ برای مثال نمیتوانند
به درستی ماشین اسباب بازی را از ماشین واقعی تفکیک کنند. در مقابل
کودکانی مورد بررسی قرار گرفتهاند که والدینشان برایشان کتاب میخوانند.
دید این کودکان نسبت به رویدادهای مختلف واقعیتر است و واکنشهای
سنجیدهتری دارند.
مهم نیست که نرم افزارهای زبانی استفاده شده در یک بازی یا برنامه خاص تا
چه اندازه دقیق و حرفهای باشند، این برنامهها هرگز نمیتوانند با
نشانههای زبانی انسان رقابت کنند، از طرفی تُن صدا، زبان بدن، بازتاب
حالات صورت و حرکات یک سخنران واقعی، باعث توسعه تمام این ویژگیها در
کودکان میشود.
دنیای دیجیتالی
در مقابل دنیای پرنشاط و پرتحرک کودکان
بازی و تحرک یکی از مهمترین مشخصههای دوران کودکی است که معمولا به محض
ورود به بلوغ و دوره جوانی جای خود را به تنبلی و پرخوری میدهد.
بنابراین روا نیست این چندسال محدود پرتحرک را نیز از کودک خود دریغ کنیم.
اکثر کودکانی که تمام مدت جلوی بازیهای رایانهای یا کارتون نشستهاند،
سست و بیتحرک هستند و از اضافه وزن رنج میبرند. گوشهگیری و ذهن غیرمنطقی
و خشن نیز برخی از ویژگیهای دیگر این کودکان است.
آنان به جای رفتن به پارک و بازیهای دستهجمعی و پرتحرک، ترجیح میدهند در
مبل خود لمیده و بازی کنند. خشونت، ناراحتیهای ستون فقرات و گردن،
اطمینان از نامیرا بودن بشر و اقدام به رفتارهای پرخطر، اختلال در بینایی
به دلیل خیره شدن طولانی مدت به صفحه نمایش و اختلال در خواب، برخی دیگر از
تاثیرات استفاده از دنیای دیجیتالی در کودکان است. حال انتخاب با خودمان
است که کودکانی سالم داشته باشیم یا از مشاهده فرزندان بیمار و متوهم رنج
ببریم.