چرا دیابت بارداری مهم است و باید کنترل شود؟
در دوران بارداری، بدن زن برای حمایت از رشد جنین، تغییرات هورمونی مختلفی را تجربه میکند. یکی از این تغییرات افزایش مقاومت به انسولین است. انسولین هورمونی است که سطح قند خون را تنظیم میکند. هنگامی که مقاومت به انسولین رخ میدهد، بدن ممکن است برای استفاده مؤثر از انسولین دچار مشکل شود؛ که این وضعیت منجر به افزایش سطح قند خون میشود.
از آنجا که دیابت بارداری معمولاً بعد از زایمان رفع میشود، نمیتوان با آسودگی خاصر گفت که این یک بیماری جزئی در دوران بارداری است. مدیریت صحیح این بیماری ضروری است زیرا سطوح بالای قند خون کنترلنشده میتواند منجر به عوارض مختلفی شود، از جمله:
افزایش وزن نوزاد: سطوح بالای قند خون میتواند منجر به رشد بیش از حد نوزاد شود، زایمان را چالش برانگیزتر کند و خطرات و آسیبهای هنگام تولد را افزایش دهد.
قند خون پایین در نوزاد: در صورت عدم کنترل دیابت مادر در دوره بارداری، ممکن است نوزاد پس از تولد، سطح قند خون پایین (هیپوگلیسمی) را به دلیل تغییر ناگهانی در عرضه قند تجربه کند.
پره اکلامپسی: دیابت بارداری میتواند خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش دهد. پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی از انواع بیماریهای خطرناک دوران بارداری است که برای مادران با فشار خون بالا بعد از هفته بیستم بارداری ایجاد میشود. مادری که فشارخون بالا در بارداری داشتهباشد، ممکن است پره اکلامپسی هم داشتهباشد.
دیابت نوع ۲: زنانی که دیابت بارداری را تجربه کردهاند، در آینده بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند.
سندروم دیسترس تنفسی: کودک ممکن است در معرض خطر سندرم زجر تنفسی باشد؛ وضعیتی که در آن ریهها به طور کامل رشد نکردهاند. این شرایط هنگامی بروز میکند که در کیسکهای هوایی کوچک و انعطافپذیر ریهها مایعی جمع میشود که مانع از پر شدن ریهها با میزان کافی هوا میگردد. این بدان معنی است که میزان اکسیژن دریافتی در جریان خون کاهش پیدا میکند.
تشخیص و غربالگری
برای تشخیص دیابت بارداری، اغلب آزمایش تحمل گلوکز را انجام میدهند. تست تحمل گلوکز خوراکی یا آزمایش غربالگری دیابت به واسطه یک آزمایش خون در ابتدای صبح و در وضعیت ناشتا قابل انجام است و پاسخ بدن به قند (گلوکز) را اندازه گیری میکند. این آزمایش شامل نوشیدن یک محلول شیرین و سپس اندازهگیری سطح قند خون در فواصل زمانی خاص است. افزایش سطح قند خون در طول این آزمایش میتواند نشاندهنده دیابت بارداری باشد. هورمونهای بارداری ممکن است با توانایی انسولین در تنظیم قند خون تداخل داشته باشند. با اعمال بار گلوکز در این تست، میتوان ارزیابی کرد که بدن چقدر توانایی مدیریت قند خون را دارد.
مدیریت دیابت بارداری
مدیریت دیابت بارداری در درجه اول شامل تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی است. معمولاً به زنانی که مبتلا به این بیماری هستند، توصیه میشود:
سطح قند خون را به طور منظم کنترل کنید: این اقدام به حفظ سطح قند خون در محدوده نرمال کمک میکند.
رژیم غذایی متعادل داشته باشید: داشتن یک رژیم غذایی غنی از غلات کامل، پروتئینهای بدون چربی و فیبر میتواند به تثبیت سطح قند خون کمک کند.
ورزش کنید: فعالیت فیزیکی یا ورزش میتواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و به کنترل قند خون کمک کند.
در صورت لزوم دارو مصرف کنید: در برخی موارد، انسولین یا سایر داروها ممکن است برای کنترل قند خون تجویز شود. با مصرف اصولی داروها میتوان این شرایط را مدیریت کرد.