کد خبر: ۳۳۴۵۱۷
تاریخ انتشار: ۰۹:۰۰ - ۰۹ آبان ۱۴۰۲ - 2023October 31
دکتر فرناز مشیری
اگر یک فرد از داروی ضداسید معده مصرف نمی‌کند مجاز به خوردن کلسیم به شکل کربنات کلسیم است.
شفا آنلاین>سلامت>کلسیم در انواع و اقسام قرص‌های مختلف تولید شده که هر یک کارایی خاص خود را دارد. افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند و داروی ضد اسید معده مانند پنتوپرازول، فاموتیدین، امپرازول... مصرف میکنند در کشور فراوان داریم. این افراد از انواع قرص‌های کربنات کلسیم نباید استفاده کنند چون در عمل این کلسیم جذب نمی‌شود چرا که کلسیم برای جذب به اسید معده احتیاج دارد. کلیه‌ها نیز به نمک تمایل و گرایش زیادی دارند در چنین شرایطی کلیه‌ها که نمک را خیلی دوست دارند، آن را جذب کرده و کلسیم را دفع میکند. با کم نوشیدن آب همان کلسیم دفعی تبدیل به سنگ کلسیمی در کلیه‌ها خواهد شد. پس اگر یک فرد از داروی ضداسید معده مصرف نمی‌کند مجاز به خوردن کلسیم به شکل کربنات کلسیم است. 
قرص کلسیم باید صبح‌ها مصرف شود چرا که کیسه صفرا برای هضم چربی پر است و غذای صبحگاهی ما کمی چرب و حاوی کلسیم است (شیر و پنیر صبحانه). باید با این صبحانه قرص کلسیم مصرف کنیم و نمک غذا را نیز به حداقل رساند. اگر فردی قرص آنتی اسید معده مصرف میکند باید از انواع کلسیم سیترات مصرف کند که معده را اذیت نمی‌کند و موجب رسوب در کلیه‌ها نیز نخواهد شد. در مجموع قرص کلسیم باید صبح مصرف شود و بر اساس سن و نیاز فرد یا اینکه یک زن باردار یا شیرده است تا میزان روزانه هزارو پانصد میلی گرم امکان خوردن قرص کلسیم وجود دارد. نوشیدن آب فراوان حدود هشت تا ده لیوان، همراه با قرص کلسیم ضروری است.
> قرص آهن و تذکرات لازم
قرص آهن برای افرادی که دچار کم خونی فقر آهن هستند تجویز می‌شود ولی به تنهایی کافی نیست و همراه آن باید از املاح منیزیم و مس نیز تجویز کرد. اگر می‌بینیم که یک فرد قرص آهن میل میکند ولی به میزان موردنظر ذخیره‌ای آهن در خون نمی‌رسد پس باید مولتی ویتامین و یا قرص منیزیم نیز بطور همزمان مصرف کند. گرفتگی عضلات بخصوص عضلات پا بویژه در هنگام شب بخاطر همین کمبود آهن و منیزیم است. قرص آهن باید با غذا‌های حاوی پروتئین و مقداری ویتامین «ث» مصرف شود. قرص آهن با کلسیم موجود در غذا تداخل دارد. با فیتات سبزیجات و تانات چای نیز تداخل دارد. پس قرص آهن با سالاد، ماست، دوغ و چای تداخل دارد و این مواد غذایی و نوشیدنی‌ها موجب دفع آهن از غذا می‌شوند. خوردن گوشت و چلوکباب با دوغ و لبنیات موجب جذب نشدن آهن موجود در گوشت می‌شود. گیرنده‌های جذب آهن و کلسیم در ابتدای اثنی عشر یا در اصطلاح دوازدهه قرار دارد که در همین محل بطور رقابتی توسط خون جذب می‌شوند ولی در مجموع گیرنده موجود در این قسمت از ابتدای دستگاه گوارش برای جذب کلسیم نسبت به آهن تمایل بیشتری دارد. بنابراین نباید با غذا‌های حاوی آهن، غذا‌های حاوی کلسیم مانند لبنیات و ماست بخوریم؛ بهتر است حدود یک ساعت تا یک ساعت و نیم قبل یا بعد از غذا، لبنیات مصرف شود تا آهن موجود در غذا یا قرص آهن بطور حداکثری جذب شود. غذاهای حاوی آهن را بهتر است با لیمو ترش یا مرکبات حاوی ویتامین «ث» بخوریم. در مورد سوپ قلم و استخوان نیز باید سعی کنیم مقداری آب لیمو یا سرکه هنگام پختن به قابلمه غذا اضافه کنیم تا مقداری از کلسیم استخوان در آب سوپ حل شود در غیر اینصورت فقط چربی قلم و استخوان را خورده ایم. کلسیم قلم و استخوان به خودی خود در غذا آزاد نمی‌شود و باید مقداری ترشی در این فرآیند کمک کند.
> دارو، مکمل، ویتامین «دی»
مصرف انواع دارو و مکمل یا ویتامین‌ها مانند یک شمشیر دو لبه است ولی اگر درست و در جایگاه خود استفاده شود خوب است. زیاد استفاده کردن و یا کمبود آن آسیب‌های جبران ناپذیری مربوط به خود دارد. کمبود ویتامین «دی» که در کشورمان بین آقایان و خانم‌ها شایع است میتواند آسیب‌های فراوانی برای سلامت ایجاد کند؛ به عنوان مثال: کمبود ویتامین دی موجب تخریب و آسیب به اسپرم در آقایان و بروز ناباروری می‌شود. ویتامین «دی» یک ویتامین محلول در چربی است و بیماری‌های دیابت، ام. اس، آلزایمر و بروز سقط جنین نیز از کمبود ویتامین دی منشاء می‌گیرد. بیماری آلزایمر اگر به دلیل کمبود ویتامین «دی» بروز بکند تقریبا غیر قابل کنترل و درمان است. خوردن یک دوز واحد از ویتامین «دی» مثلا پنجاه‌هزار در طول ماه یا هر دو هفته یکبار اشتباه است و پیامدهای خاص خود را دارد.
مصرف تزریقی این ویتامین اصلا توصیه نمیشود مگر در افراد دچار سوء جذب که باید با دستور پزشک تجویز شود. آمپولهایی بصورت خوراکی در دنیا مصرف میشود که خیلی خوب است. البته مصرف قرص خوراکی هزار واحدی ویتامین دی هر شب قبل از خواب بطور مستمر توصیه می‌شود. من بر مصرف دوز ثابت و مستمر تاکید دارم چون پشت غده تیروئید یک غده کوچک به نام پاراتیروئید وجود دارد که وظیفه آن ترشح هورمونی برای افزایش میزان کلسیم در خون است. در شرایط خاص متعاقب ترشح این هورمون استخوان‌ها از محل خود جدا شده وارد خون می‌شوند و سپس دفع خواهند شد که بدین ترتیب استخوان به سمت پوکی می‌رود اما وقتی قرص ویتامین دی با دوز هزار را هر شب بطور ثابت میخوریم جلوی تاثیر بد هورمون پاراتیروئید روی استخوان‌های بدن را می‌گیریم. پس ویتامین «دی» باید هر شب با مقدار ثابتی مصرف شود تا جلوی تاثیر هورمون پاراتیروئید بر روی استخوان‌ها گرفته شود. خوردن ویتامین «دی» پنجاه هزار یکباره و در یک مقطع موجب افزایش این ویتامین در خون می‌شود و سپس ناگهان کاهش پیدا میکند که اصلا توصیه نمی‌شود. خوردن ویتامین «دی» در طول صبح یا ظهر توصیه نمی‌شود ولی متاسفانه عده‌ای از مردم اشتباه مصرف می‌کنند.
> آمپول نوروبیون و یک هشدار ضروری
سال‌های اخیر آمپول نوروبیون خیلی متقاضی پیدا کرده، حاوی ویتامین‌های گروه «ب» (بکمپلکس) محلول در آب و ویتامین «ب» دوازده محلول در چربی است. ویتامین «ب» دوازده در کبد ذخیره می‌شود و یک ذخیره‌سازی خوب می‌تواند برای مدت چهار سال کافی باشد. ویتامین «ب» دوازده باید توسط افرادی که دچار کمبود این ویتامین هستند و یا گیاهخواران مطلق در صورت نیاز استفاده شود. افرادی که حداقل مدت چهار سال است که گیاهخوار هستند باید از این ویتامین مصرف کنند. ویتامین‌های گروه «ب» احساس خوبی از نظر راحتی اعصاب ایجاد میکند و نتیجه مصرف آن خوشایند است ولی چنانچه نیاز به این ویتامین داریم باید مصرف کنیم چون مازاد بر نیاز این ویتامین از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود در غیر اینصورت برای اینکه حال خوبی داشته باشیم نباید بطور مکرر آمپول نوروبیون تزریق کنیم. باید دانست که ویتامین «ب» دوازده دفع نمی‌شود بلکه در کبد ذخیره خواهد شد و یکی از علل بروز کبد چرب همین مصرف سرخود و نا بجای نوروبیون است. توصیه میکنم بجای آمپول نوروبیون، فقط از آمپول ویتامین «ب» کمپلکس که فاقد «ب» دوازده است استفاده شود.
> باورهای غلط در بارداری
یک باور غلط دیگر اینکه اغلب تصور می‌کنند، زنان بالای چهل سال بیشتر امکان تولد فرزندان معلول و ناقص الخلقه یا مونگول دارند! باور کنید اینطور نیست و یک زن حتی می‌تواند در دهه چهارم زندگی هم صاحب فرزند شود و چقدر هم فرزندان خوب و با هوشی در این زمان متولد می‌شوند. اتفاقا بیشترین آمار مونگولیسم و ناهنجاری‌های مادرزادی مربوط به سنین زیر سی و پنج سال است. اگر چه ممکن است که در سنین بالا کیفیت تخمک مادر همانند بیست سالگی نباشد ولی اینطور نیز نخواهد بود که فرزندان کم هوشی داشته باشند. سن بالا در مردان شاید بتواند موجب تولد فرزندانی با برخی از ناهنجاری‌ها موسوم به تریزومی بشود ولی با آزمایشات پیشرفته که امروزه در اختیار قرار دارد میتوان غربالگری لازم را انجام داد. سن ازدواج‌ها و فرزندآوری افزایش پیدا کرده است؛ من و همکارانم از زنان باردار در سنین بالاتر مراقبت‌های
بیشتری می‌کنیم که دچار مشکلات مربوط به بارداری از جمله فشار خون، دیابت، سقط ناگهانی و... نشوند. در بررسی‌های آزمایشگاهی احتمال برخی ناهنجاری‌ها اعلام میشود. متد و شیوه آزمایش باعث می‌شود که بالا بودن سن مادر باردار یک عامل خطر بزرگ برای تولد احتمالی نوزاد ناهنجار محسوب شود و میزان سن مادر باردار از سی و پنج یا چهل سالگی به بالا در قالب یک ضریب یا درصد در نتایج بررسی‌های غربالگری به عنوان یک عامل تعیین‌کننده یاد می‌شود. من به همه میگویم نترسید چون حتی بعد از سن چهل سال هم میتوانید فرزندان باهوش و سالمی داشته باشید به شرطی که ذخیره تخمدان شما خوب باشد. اگر این امکان برقرار نبود میتوان با برخی داروها ذخیره تخمدان و علائم بروز یائسگی را اصلاح کرد تا فرصت فرزندآوری به شیوه‌های مقتضی ایجاد شود. امروزه یائسگی‌های زودرس با درمان‌های به موقع برطرف می‌شود. اگر چه ازدواج و فرزند‌آوری در سنین پایین‌تر از چهل سالگی توصیه می‌شود و حتی شیردهی در سنین جوانی هم برای مادر و هم برای کودک مفید‌تر است ولی علم پیشرفتهای خوبی کرده و ما به عنوان متخصص با دانش خود در کنار مادران و زنان خواهیم بود و اجازه بروز این مشکلات را نخواهیم داد. امروزه مکمل‌هایی نیز تولید شده و در اختیار قرار دارد تا افرادی که دچار اختلالات یائسگی شده و یا دچار سندرم‌های پیش از قاعدگی هستند و پرخاشگری میکنند به داروها و مکمل‌های حاوی فیتو استروژن یا همان استروژن‌های گیاهی به خوبی پاسخ مثبت می‌دهند. به اعتقاد من این داروها فقط برای کوتاه مدت باید استفاده شوند چون سطح استروژن گیاهی را نمی‌توان در خون سنجید و اگر کسی احتمال ابتلا به سرطان وابسته به این هورمون‌ها مانند سرطان سینه، رحم، تیروئید را داشته باشد به سادگی ممکن است در گیر شود و متوجه بروز آن نیز نگردد. مصرف سویا که من اصلا خوردن آن را توصیه نمی‌کنم به همین ترتیب است. اگر به‌جای این مکمل‌های گیاهی دارو تجویز کنیم بهتر می‌توانیم نتایج آن را پایش کنیم. یک زن با خوردن یک یا دو ماه از دارو‌های هورمونی در صورت احساس سفتی در ناحیه سینه خود میتواند به پزشک اطلاع دهد و پزشک نیز با مشاهده این زنگ خطر اقدام به قطع دارو می‌کند چون در چنین شرایطی این خانم استعداد ابتلا به سرطان سینه و سرطان‌های وابسته را بخاطر مصرف استروژن دارد؛ اما اگر از مکمل گیاهی حاوی فیتواستروژن مصرف کند شاید هیچگاه متوجه این مسئله نشود و مجدد بطور مکرر مصرف کند تا متاسفانه سرطان از نواحی مختلف پدیدار شود. در چنین وضعیتی شاید پزشک یا خود بیمار نیز متوجه آن نخواهد شد.
> مقاومت به درمان با آنتی بیوتیک
مردم برای هر چیز ساده‌ای سرخود آنتی بیوتیک تهیه میکنند و نادرست نیز مصرف می‌کنند. وقتی چند روز آنتی بیوتیک مصرف میکنید و احساس میکنید بهبودی حاصل شده است نباید دارو را قطع کرد چون دوره درمان کامل نشده و احتمال عود مجدد با مقاومت در برابر همان آنتی بیوتیک وجود دارد. برای بیماریهای ویروسی و بسیاری از سرماخوردگی‌ها اصلا مصرف آنتی بیوتیک توصیه نمی‌شود. من معتقدم که حتی شربت یا قرص سرماخوردگی هم بهتر است مصرف نکنیم تا دوره بیماری کامل شود. قطع ترشحات بینی در پی خوردن داروهای ضد سرماخوردگی موجب بروز سینوزیت و یا برونشیت می‌شود. با خوردن قرص و شربت سرماخوردگی متاسفانه یک بیماری ساده که طی چند روز بهبود پیدا میکند را عارضه دار می‌کنیم. آنتی بیوتیک ضد باکتری است و برای ویروس‌ها و سرماخوردگی کاربرد ندارد و معضلی به نام مقاومت آنتی بیوتیکی در ایران یک هشدار و نگرانی جدی است. احتمال اینکه بیمار از یک عفونت ساده بمیرد چون مقاومت دارویی داشته است وجود دارد و این یک نگرانی جدی، بزرگ و وحشتناک محسوب می‌شود.
> درمان‌های لاپاروسکوپیک
در این تکنیک بدون جراحی باز کردن شکم و صرفا از طریق چند سوراخ کوچک، دوربین و ابزارهای جراحی وارد حفره شکم و لگن می‌شود. جراح با دانش و تجربه خود بوسیله این تجهیزات میتواند هر نوع جراحی انجام دهد. بررسی حفره شکم و لگن از نظر وجود برخی ضایعات و ناهنجاری‌ها یا تشخیص اختلالات ژنتیکی، برداشتن رحم و تخمدان ها، برداشت توده‌های داخل شکمی، فیبروم، رفع مشکلات مادرزادی و ناهنجاری‌ها و چندین درمان دیگر بوسیله تکنیک‌های لاپاروسکوپی انجام می‌شود. افرادی که تا سن شانزده سالگی هنوز عادت ماهانه نشده اند، باید توسط متخصص زنان بررسی و اقدامات ضروری برای آنان انجام شود. جهت این عزیزان هورمون درمانی نمی‌کنیم بلکه بررسی‌های ژنتیکی از نظر کاریوتایپ نیز برای برخی از این بیماران انجام می‌دهیم و در اولین فرصت اقدامات لاپاروسکوپی را آغاز خواهیم کرد. در صورتی که امکان احیا رحم و تخمدان‌ها وجود داشته باشد اقدام لازم انجام می‌شود و در غیر اینصورت جهت فرزند‌آوری آنان را برای رحم اجاره‌ای یا دریافت تخمک اهدایی ارجاع خواهیم داد. در مواردی که واژن وجود نداشته باشد با تکنیک‌های جراحی اقدام به تعبیه واژن خواهیم کرد. در موارد سقط‌های مکرر بواسطه کوتاه بودن دهانه رحم نیز اقدام لازم توسط جراحی جهت جلوگیری از سقط جنین انجام می‌شود.
متخصص و جراح زنان، زایمان و نازایی
نظرشما
نام:
ایمیل:
* نظر: