متاسفانه امسال با گرمای بی سابقه‌ای مواجه شدیم که وقتی از ۴۰ درجه بالاتر رود می‌تواند سلامت را دچار اختلال کند؛ به‌ویژه این موضوع در افراد سالخورده، مبتلایان به بیماری‌های زمینه‌ای و کودکان بیشتر دیده میشود.
شفا آنلاین>سلامت>هوای گرم، هوای آلوده و
نفس‌های تنگ و به شمار افتاده، تنهای جملاتی است که این روزها می‌توان در
مورد تردد در شهر و هوای گرم کشور، به کار برد. ایران یکی از گرمترین
سال‌ها را پشت سر می‌گذارد. هر چند که تجربه سالهای اخیر نشان داده که
تهران روزهای خیلی گرمی را پشت سر نمی‌گذارد و در برخی از سال‌ها دمای این
کلانشهر حدود ۵۰ درجه بوده، اما جرات وزیر بهداشت برای درخواست تعطیلی کشور
و شهرهای گرم، ستودنی است؛ آن‌هم در شرایطی که برخی از مسئولان با دستکاری
در اعلام درجه هوای گرم، باعث می‌شدند که کشور سیر طبیعی خود را طی و
تعطیل نشود. این در حالی است که ماده ۷ قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا،
شرایط تعطیلی در مواقعی که شرایط هوا بحرانی میشود را مشخص کرده است و
براساس آن: «با گذشتن دمای هوا از ۵۰ درجه، مراکز دولتی باید تعطیل شود.»
هرچند که این روزها این قانون در هیچ کجا یافت نمی‌شود، اما سید منوچهر سید
جلالی، مدیرکل کار و امور اجتماعی وقت خوزستان در گفت‌وگویی که سال ۹۰ انجام داده، به این قانون اشاره داشته است: «در این ماده (بر اساس
ماده ۷ قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا) به صراحت بیان شده که در مواقع
اضطراری که به دلیل کیفیت خاص جوی، آلودگی هوای شهرها به حدی برسد که به
تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سلامت انسان و محیط زیست را شدیدا
به مخاطره بیاندازد، سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری وزارت کشور
(شهرداری‌ها و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) ممنوعیت‌ها یا
محدودیت‌های موقت زمانی، مکانی و نوعی را برای منابع آلوده کننده برقرار
نموده و بلافاصله مراتب را از طریق رسانه‌های همگانی به اطلاع عموم خواهد
رسانید.» اما روز گذشته وزارت بهداشت درباره گرما و گرمازدگی در روزهای
آینده در تهران هشدار داد و بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت با اشاره به
عوارض گرمای بی‌سابقه هوا برای سلامت، از پیشنهاد این وزارتخانه به هیات
دولت جهت تعطیلی آخر هفته برای مناطقی که دمای بالاتر از ۴۰ درجه را تجربه
می‌کنند، خبر داد.
به گزارش شفا آنلاین:وی با اشاره گرمای بی‌سابقه هوا در کشور، گفت: «سلامت
مردم عوامل مختلفی دارد که بخشی از آن محیطی است و ممکن است سلامت را به
خطر اندازد؛ به عنوان مثال در زمستان موضوع آلودگی هوا را داریم که اگر به
میزان خاصی برسد مجبور به تعطیلی هستیم.
متاسفانه امسال با گرمای بی
سابقه‌ای مواجه شدیم که وقتی از ۴۰ درجه بالاتر رود می‌تواند سلامت را دچار
اختلال کند؛ به‌ویژه این موضوع در افراد سالخورده، مبتلایان به بیماری‌های
زمینه‌ای و کودکان بیشتر دیده میشود. در هر شرایطی که عوامل محیطی سلامت
مردم را دچار مشکل کند وزارت بهداشت وارد میشود و با توجه به پیش‌بینی
سازمان هواشناسی برای گرمای آخر هفته که احتمال می‌دهیم درجه حرارت بالا
رود ما پیشنهاد تعطیلی را به هیئت دولت دادیم که برای سلامت مردم هر وقت
درجه حرارت بالا رود تعطیلی لازم است و امیدواریم پیشنهاد ما را بپذیرند که
این موضوع بسته به پیش‌بینی سازمان هواشناسی تا آخر هفته برای مناطق مورد
نیاز مشخص میشود.» این گفته وزیر در شرایطی مطرح میشود که گرمای امسال،
۵۰درجه را در تهران نشان نمی‌دهد و در گرمترین حالت به ۳۹ می‌رسد، اما در
شهرها و حتی کشورهای همسایه که آب و هوای آنها برروی شهرهای ایران تاثیر
مستقیم می‌گذارد، وضعیت به گونه دیگری است، به‌طوری‌که برخی کارشناسان
معتقدند احتمالا ماه ژوئیه جاری (۲۰۲۳) گرمترین ماه کره زمین طی ۱۲۰ هزار
سال گذشته بوده است هر چند آمارهای منظم و ثبت شده هواشناسی در جهان به
حدود ۲۰۰ سال گذشته محدود میشود، آن‌طورکه گوترش، دبیرکل سازمان ملل گفته
فاجعه‌ای برای زمین به نام جوشش جهانی درحال وقوع است. ایران هم از افزایش
گرمای بی‌سابقه در امان نمانده است و حالا برخی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد طی
روزهای آینده دمای تهران به ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد. براساس گزارش
آسمان تهران امروز ( ۱۰ مرداد) صاف، از بعد از ظهر افزایش باد با حداقل
دمای ۲۸ و حداکثر دمای ۳۹ درجه سانتیگراد و در روز چهارشنبه (۱۱ مرداد )
صاف، از بعد از ظهر افزایش باد و گاهی وزش باد شدید با حداقل دمای ۲۸ و
حداکثر دمای ۴۰ درجه سانتیگراد پیش‌بینی میشود. بیشینه دمای هوای پایتخت
پنجشنبه (۱۲ مرداد) نیز ۴۰ درجه خواهد بود. این در حالی است که بنا بر
اعلام سازمان هواشناسی اهواز با دمای ۴۸ و ۴۹ درجه سانتیگراد گرمترین و
اردبیل با دمای ۱۳ درجه سانتیگراد خنک‌ترین مراکز استان کشور هستند.
فقط ۵/۰ درجه
این اخبار در حالی منتشر می شود که تاکنون
مسئولان زیادی در مورد افزایش بی سابقه موج گرما هشدار داده بودند. مازیار
غلامی، مدیرکل اداره هواشناسی استان تهران یکی از همین مسئولان است که
چندی قبل اعلام کرده بود؛ تحلیل جدیدترین نقشه‌های پیش‌بینی فصلی بیانگر
آن است که تا پایان تابستان متوسط دمای هوا در سطح استان ۰.۵ تا یک و حتی
برای نیمه‌جنوبی استان یک تا ۱.۵ درجه سلسیوس بالاتر از نرمال برآورد و
متوسط بارش استان در بهترین شرایط، در حد نرمال و با تمایل به کمتر از
نرمال پیش‌بینی میشود. با این حال صادق ضیاییان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و
مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا با تاکید بر اینکه اخبار منتشر شده مبنی بر
گرمترین هفته طی ۱۱ سال اخیر صحت ندارد و مورد تأیید سازمان هواشناسی
نیست، اظهار کرده بود: طی تیرماه میانگین دمای هوا نسبت به بلند مدت ۰.۵ تا
یک درجه سلسیوس گرم‌تر خواهد شد و تنها برخی استان‌ها افزایش دمای بیشتری
دارند. وی درباره وضعیت دمای هوای کشور نسبت به بلندمدت گفته بود، به طور
کلی هوای روزهای باقی‌مانده تیرماه نسبت به بلند مدت ۰.۵ تا یک درجه گرم‌تر
خواهد بود که افزایش طبیعی دما متناسب با فصل تابستان است.
گرمای نه چندان باسابقه
با این وجود رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و
مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در گفت و گو با «آرمان امروز» و در واکنش به
اظهارات وزیر بهداشت می‌گوید: «براساس نقشه های هواشناسی، هم اکنون
استان‌ها و شهرهای زیادی با دمای بالای ۴۰ درجه دست و پنجه گرم می‌کنند.
بنابراین اگر قرار باشد وعده وزیر بهداشت عملیاتی شود باید بخش گسترده ای
از کشور تعطیل شود. صادق ضیاییان با بیان اینکه برخلاف تصور عامه هوای شهر
تهران به نظر نمی‌رسد به بالای ۳۹ درجه هم برسد، می‌افزاید: «اما انتظار
داریم شهرهای اطراف آن مانند ورامین این دما را تجربه کنند. بنابراین حتی
اگر قرار به تعطیلی باشد هم، تهران نباید تعطیل شود. گرمای کنونی به هیچ
وجه بی سابقه نیست و تاکنون و در سال جاری نه تهران و نه حتی شهرهایی مانند
اهواز و خرمشهر نیز گرمای چندان بی سابقه ای را تجربه نکرده اند بلکه آنچه
رخ داده مانند سالهای قبل بوده است.» ضیاییان همچنین مدعی شد که تاکنون
دولت هیچ درخواستی برای تهیه گزارشی از وضعیت هوا و ارسال آن برای هیات
دولت نداشته تا براساس آن بخواهد برای تعطیلی تصمیم گیری کند!.
این موضوعات اما یک لبه ماجرا است و
شهرهای زیادی همراه با گرما، آلودگی شدید نیز تجربه می‌کنند. آن‌طور که از
استان مرکزی به گوش می‌رسد شهرهای این استان از جمله اراک، ساوه و شازند
آلوده هستند. همچنین طبق اعلام مرکز پایش کیفی هوای کشور، شاخص کیفی هوای ۶
شهر استان خوزستان (شهرهای اندیمشک ۱۳۳ AQI، اهواز و دشت آزادگان و شوش
۱۳۲ AQI، دزفول ۱۱۰ AQI و شادگان ۱۰۷ AQI)رسیده و نشان دهنده ناسالم بودن
هوا برای گروه‌های حساس (نارنجی ناسالم و آلوده ثبت شده است.
توصیه های بهداشتی برای گرمای بالای ۴۰ درجه
اما در هوای گرم و آلوده چه کار باید
کرد؟ اول کودکان زیر ۴ سال و افراد بالای ۶۵ سال و افراد پرخطر همچون
بیماران قلبی، دیابتی، افراد دارای فشار خون در معرض گرمازدگی هستند و باید
خودمراقبتی بیشتری داشته باشند. بدن انسان پس از فعل و انفعالاتی که دارد
باید بتواند با محیط تبادل گرما کرده و خنک شود و هنگامی که درجه گرما از
۴۰ عبور می‌کند، این تبادل حرارت دچار مشکل میشود. ضعف، بی حالی، تشنگی
شدید، گرفتگی عضلات، افت فشار خون، غش، بیهوشی، ضعف شدید و در موارد شدید
حتی به کما رفتن فرد را از علائم گرمازدگی است و در چنین وضعیتی فرد باید
از گرما و آفتاب دور نگه داشته و در سایه یا جای خنک قرار داده شود. در
روزهای بسیار گرم چند روز آینده، افراد حتی الامکان نباید بین ساعات ۱۰ تا
۱۶ از منزل خارج شوند. خوردن آب و مایعات خنک مثل شربت آبلیمو و قرار
گرفتن در مکان‌های خنک توصیه همگانی است. مایعات بدن باید در روزهای گرم
تأمین شود.
منبع: آرمان امروز
