اختلاف نظرها بر سرقانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار و تفکیک پروانه مطب از پروانه طبابت و حذف شرط امتیاز، بالا گرفته است.
شفا آنلاین>سلامت>اختلاف نظرها بر سرقانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار و تفکیک پروانه مطب از پروانه طبابت و حذف شرط امتیاز، بالا گرفته است.
به گزارش شفا آنلاین: احسان خاندوزی در نامه نگاری‌های متعددی با استناد به مواد و موارد قانونی از وزارت بهداشت درخواست کرده است تا موانع را از سر راه اشتغال پزشکان جوان بردارد. وزیر اقتصاد در ۲ نامه جداگانه موضوعات قانونی را در خصوص صدور پروانه طبابت به وزیر بهداشت اعلام کرده است اما مقاومت‌هایی از سوی وزارت بهداشت در خصوص فضای کسب و کار پزشکان جوان وجود دارد و دلایلی هم ذکر می‌شود. مسأله صدور پروانه طبابت مانع اشتغال آنها بلافاصله بعد از گذراندن تعهدات آموزشی خود شده است. باتوجه به روند افزایشی تعداد فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی نسبت به چند دهه گذشته و تأمین تدریجی بخش عمده نیاز مراکز دولتی مناطق محروم از طریق به‌کارگیری «پزشکان تعهد بومی»، به نظر می‌رسد محدودسازی امکان فعالیت آزاد پزشکان جوان آسیبی ایجاد کرده است؛ تشدید مهاجرت پزشکان، شکل‌گیری پدیده رانت و فساد در صدور امضاهای طلایی نمونه‌هایی از ایجاد محدودیت اخذ پروانه طبابت است.
نامه نگاری علیه قوانینی ناعادلانه
ریشه‌های ماجرای قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار برای اشتغال پزشکان جوان و تازه‌کار را باید در دغدغه‌مندی رئیس دولت سیزدهم جست و جو کرد. زمانی که داوطلبان آزمون دستیاری مستقیماً به رئیس‌جمهور برای تسهیل ورود پزشکان جوان به بازار کار و حل مشکلات ادامه تحصیل پزشکان نامه‌ای نوشتند. در بخشی از این نامه آمده بود: «جناب آقای رئیس‌جمهور؛ آینده پزشکان جوان سال‌هاست بازیچه قشر اندکی از پزشکانی شده است که به نام توجه به پزشکان جوان، اما به کام منافع خود در بخش خصوصی در حال پیشبرد اهداف خود هستند... اما اخبار و شواهد نشان از این دارد که سیاستگذاران وزارت بهداشت و ذی‌نفعان کلان بخش خصوصی تمایلی به پیشرفت کشور و جوانان این سرزمین ندارند.». نوک پیکان اتهامات پزشکان جوان متوجه سازمان نظام پزشکی و معاونت درمان وزارت بهداشت است. آنها محدودیت وضع‌شده برای صدور مجوز مطب از سوی متولیان حوزه سلامت را ناعادلانه می‌خوانند. این در حالی است که وزارت بهداشت تأمین پزشک در مناطق محروم را دغدغه جدی تلقی می‌کند. با این حال پرسشی که مطرح می‌شود این است که چرا پزشکان و فارغ التحصیلان مناطق بومی در این نقاط ماندگار نشده‌اند و با وجود «پزشکان تعهدی» و «سهمیه مناطق محروم»، همچنان وزارت بهداشت در دسترسی مناطق کم برخوردار به پزشک متخصص دچار چالش جدی است؟
درآمد پزشکان جوان از راننده‌های تاکسی‌های اینترنتی کمتر است
دکتر لنکرانی با اشاره به ضرورت توزیع عادلانه نیروی انسانی در نقاط مختلف کشور عنوان می‌کند: «باید برای توزیع نیروی انسانی فکری کنیم و بتوانیم از نیروهایی که مورد نیاز است در مناطق مورد نیاز استفاده کنیم. این افتخار نیست که در برخی رشته‌های تخصصی 60 درصد متخصص‌ها مقیم تهران هستند. باید کاری کنیم این پزشکان متخصص در مناطق دور و کمتر برخوردار هم بتوانند به زندگی شان ادامه دهند، ضمن اینکه درآمد مناسبی هم داشته باشند.»
دکتر لنکرانی با تأکید بر اینکه مداخلات سلامت نیاز به نگاه منظومه‌ای دارد، می‌گوید: «ما باید نگاه منظومه‌ای به حوزه سلامت داشته باشیم. حوزه سلامت موضوع پیچیده‌ای است در حالیکه مداخلات سلامت ما تلسکوپی است مثلاً می‌گوییم ورودی دانشجوی پزشکی را زیاد کنیم اما اگر نتوانیم پزشک را بعداز فارغ التحصیلی در منطقه محروم حمایت کنیم و حقوق مناسب ندهیم و نتوانیم جذبش کنیم افزایش دانشجو جوابگو نخواهد بود در واقع ما دانشجو را زیاد می‌کنیم اما زیر ساخت ایجاد نمی‌کنیم طبیعتاً اینها دانشجوی قوی نخواهند بود بنابراین ما باید نگاه منظومه‌ای داشته باشیم صرفاً یک مداخله مشکل را حل نمی‌کند، پیچیده می‌کند.»
کلید رفع استثمار پزشکان جوان در مراکز درمانی خصوصی
دکتر رضا لاری‌پور سخنگوی سازمان نظام پزشکی درباره ریشه‌های قانونی کسب امتیاز لازم جهت صدور پروانه طبابت و موارد قانونی استناد متولیان حوزه سلامت برای مخالفت با مصوبه وزارت اقتصاد می‌گوید: «قانون صدور مجوزهای کسب و کارها و تسهیل آن که توسط وزارت اقتصاد پیگیری می‌شود و از سوی مجلس شورای اسلامی برعهده وزارت اقتصاد گذاشته شده است، یکی از راهکارهای کلی برای جلوگیری از هرگونه امتیاز طلایی، رانت و ویژه‌خواری است. بنابراین یکی از کارهای درست و صحیح و قابل اعتماد که می‌توان در کشور بویژه برای گروه جوان جویای کار انجام داد این است که ما از انحصارگرایی و در اختیار قرارگرفتن بسیاری از مجوزها و پروانه‌ها و فضاهای اشتغال جلوگیری کرده و آنها را به‌صورت عادلانه بین همه افرادی که متقاضی هستند، توزیع کنیم.»
سخنگوی سازمان نظام پزشکی در ادامه می‌افزاید: «یکی از اقدامات مطلوب در این زمینه تسهیلگری در ایجاد صدور مجوزهای ویژه حوزه سلامت برای جامعه پزشکی است. مهمترین کار این است که تمامی مجوزهای لازم اعم از مجوز تأسیس بیمارستان، کلینیک، درمانگاه، مراکز تصویربرداری، مراکز سوءمصرف مواد و هر مرکز دیگری که در حوزه سلامت طبقه‌بندی می‌شود به‌صورت عادلانه و برای همه افراد بازشود. طبیعی است که هر مرکزی برای تأسیس نیازمند ویژگی خاصی است که باید رعایت شود اما اینکه به فرد خاصی بابت این قضیه مجوز داده نشود موضوع مهم دیگری است که تقریباً غیرقابل قبول محسوب می‌شود. در حوزه وزارت بهداشت موضوع مهم این مطلب بازگشایی تمامی پروانه‌هایی است که توسط سامانه صدور پروانه‌ها یعنی کمیسیون ماده 20 دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت اتفاق می‌افتد که باید همه آنها در اختیار افراد قرار گیرد کما اینکه در حوزه داروخانه این اتفاق افتاد و عملاً بسیاری از موانع تأسیس داروخانه در کشور برداشته شد.»
دکترلاری‌پور درباره نظر وزارت بهداشت مبنی بر خالی شدن مناطق محروم از پزشک، پیرو مصوبه قانونی مجلس شورای اسلامی برای آزادسازی صدور پروانه بویژه پروانه مطب این‌گونه توضیح می‌دهد: «یکی از مواردی که توسط وزارت بهداشت در زمینه آزادسازی صدور پروانه‌ها بویژه صدور پروانه مطب صورت می‌گیرد این است که مناطق محروم خالی می‌شود. باید این نکته را مدنظر داشت که در آزادسازی و تسهیل صدور پروانه‌ها واقعیت این است که پروانه‌ها به هر شکل و نحو ممکن باید آزاد شود یعنی هرگونه مانع موجود بر سر راه صدور مجوزها چه تفکیک پروانه به‌صورت طبابت و مطب و چه هر نوع شیوه دیگری برداشته شود. من به عنوان کارشناس حوزه سلامت مدافع آزادسازی پروانه‌ها بطور کلی هستم و معتقدم در حوزه اقتصاد بازار رقابتی وجود دارد که این بازار خودش را تنظیم خواهد کرد و هیچ نگرانی از این بابت وجود نخواهد داشت. کما اینکه در سایر کشورهای دیگر نیز وضع اینچنین است. از طرفی ما به پزشک جوان که در کشور فارغ‌التحصیل می‌شود و طرحش را می‌گذراند و تعهداتش را به دولت انجام می‌دهد و آزاد است عملاً با ندادن پروانه، اجازه کار نمی‌دهیم. نکته حائز اهمیت این است که همین کشورهای اطراف ما، این جوانان پزشک را جذب می‌کنند یعنی فرد می‌تواند در استرالیا، عمان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپا به راحتی کار کند اما در داخل کشور سد و موانعی ایجاد می‌کنند که جوان پزشک نتواند کار کند قطعاً این عامل بسیار مهم، ویژه و قابل توجه در این زمینه است.»
اعمال امتیازبندی در صدور پروانه طبابت که برگرفته از «قانون تأسیس مطب» و آیین‌نامه اجرایی آن بوده باعث شده پزشکان جوان با وجود گذراندن دوره طرح وتعهدات‌شان همچنان طبابت‌شان به رسمیت شناخته نشود چون اگر پزشک جوان بخواهد کار طبابتش را پیش گیرد، باید امتیازاتی که مورد تأیید سازمان نظام پزشکی است، کسب کند، مثلاً باید چهار، پنج سال در یک منطقه دورافتاده و محروم کار کند و بعد از آنکه امتیازات لازم را کسب کرد اگر موافقت شد، پروانه طبابت و مطب بگیرد.همین موضوع باعث و بانی انحصارطلبی و گروگان پزشکان جوان و رواج طبابت غیررسمی و زیرزمینی پزشکان جوان در بخش خصوصی و تشدید مهاجرت پزشکان شده است. پزشکانی که به دلیل کسب امتیاز پروانه طبابت به استثمار بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و درمانگاه‌های خصوصی درمی‌آیند و برنده وضعیت فعلی صرفاً درمانگاه‌های خصوصی هستند که به پزشکان بدون پروانه روی می‌آورند.
به گفته وی، واضح و روشن است آزادسازی بسیاری از مجوزها موجب ماندگاری بسیاری از پزشکان در داخل کشور می‌شود. در حوزه پزشکی دو نوع مهاجرت داریم؛ یک مهاجرت پزشکان از داخل کشور به خارج و دوم مهاجرت در داخل کشور است که از رشته پزشکی به شغل دیگری اتفاق می‌افتد که این شغل‌ها خارج از حوزه تحصیلاتی و تخصص فرد است. این اتفاق زیرپوستی و ناگواری است؛ وقتی مجوزها آزاد باشد، هر فردی بتواند امکان تأسیس مرکزدرمانی و مرکز سوء مصرف مواد داشته باشد و بتواند کارکند و طبیعتاً فضای بهبود کسب و کار داخل کشور فراهم باشد علاقه‌مند به مهاجرت نخواهد بود.
گله‌مندی از عدم دسترسی عادلانه به خدمات سلامت
هرچند که بیش از یک‌سال بعد از ابلاغ قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار در اردیبهشت سال 1401 توسط رئیس‌جمهور، مقرر شد این موانع از سر راه پزشکان جوان برداشته شوند اما تا امروز جز روی کاغذ اتفاقی نیفتاده و پزشکان جوان چشم انتظار گشایشی در جهت حذف امتیاز و اخذ پروانه طبابت شان هستند. دکتر محمد پاک مهر عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی از جمله مخالفان این قانون است. وی درباره مصوبه وزارت اقتصاد و تفکیک پروانه طبابت از پروانه مطب و حذف امتیاز و افزایش کیفیت زندگی پزشکان جوان می‌گوید: «ما در کشور توزیع عادلانه پزشک نداریم، مناطق کم برخوردار و کمتر توسعه یافته به لحاظ داشتن متخصص، فوق تخصص و پزشک عمومی دچار چالش است در حالیکه بخش زیادی از کشور جزو مناطق برخوردار نیست و این عدالت نیست. گرچه که طبق قانون اساسی آحاد ملت باید به خدمات آموزشی، بهداشتی و درمانی به‌صورت عادلانه دسترسی داشته باشند.»
نماینده خراسان شمالی در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ما به شرط حفظ ارائه خدمات به مردم نقاط کمتر برخوردار با حذف امتیاز پروانه طبابت موافق هستیم، می‌افزاید: «صرف داشتن پروانه طبابت باعث می‌شود همه افراد بهترین نقاط خوش آب و هوا را برای فعالیت برگزینند، پس مناطق محروم باید چکار کنند؟ ما شکی در قانون تسهیل فضای کسب و کار نداریم اما در حوزه پزشکی اگر این موضوع اجرا شود با خلل نیرو در مناطق کم برخوردار روبه‌رو می‌شویم. همین الان نسبت به کمبود نیرو در مناطق محروم پاسخی نداریم. ما بیمارستان‌هایی در استان خودمان داریم که با کمبود متخصص مواجه هستند. ما با حفظ ارائه خدمات به مردم نقاط کم برخوردار با حذف امتیاز پروانه طبابت موافق هستیم و ایرادی ندارد اما این مصوبه باعث می‌شود عملاً نیروهای جوان نیز از گردونه خدمت در مناطق محروم خارج شوند.»
وی می‌گوید: «بیشترین جذب دانشجوی رشته پزشکی از مناطق برخوردار است و اغلب به مناطق محروم نمی‌روند، هر اندازه با این رویه پزشک تربیت کنیم مناطق محروم همیشه در حاشیه هستند.36 درصد متخصصان در تهران و 55 درصد در مراکز استان‌ها هستند. تراکمی از متخصصان را در این نقاط می‌بینیم اما مناطق کم برخوردار خالی است. ما در دسترسی عادلانه به خدمات سلامت گله‌مندی مان شدید است و در برنامه هفتم باید توجه شود.»
برش
چند گفت‌و‌گو؛ چند راه‌حل
در گزارش این صفحه نقطه نظرهای متفاوتی را درباره یک قانون که قرار است کار و فعالیت پزشکان جوان را تسریع کند، خواندیم اما راه‌حل چیست؟ آنهم وقتی دغدغه‌های هر سو قابل تأمل است!
می‌توان به کمک اعمال سیاست‌های تشویقی به نفع مناطق محروم، از تمرکـز پزشـکان در شـهرهای بـزرگ جلوگیری کرد. این یعنی همان چیزی که باید باشد و وزارت اقتصاد به آن اصرار دارد. نکته‌ای که پزشکان جوان بر آن تأکید دارند؛ پزشک متخصص طرحی صرفاً به جهت جبر کسب امتیاز پا در مناطق محروم نگذارد بلکه باید با اعمال برخی سیاست‌ها از جمله حذف مالیات پزشکان مناطق محروم، ایجاد تسهیلات رفاهی و امکان استفاده از وام بانکی می‌توان پیش‌بینی کرد دسترسی این مناطق به پزشک عمومی و متخصص نسبت به گذشته تقویت خواهد شد و از جابه‌جایی پزشکان متخصص در مناطق کمتر برخوردار جلوگیری می‌شود. مضاف بر اینها درک این واقعیت که پزشکان مشغول در شهرهای بزرگ را نمی‌توان به‌صورت پایدار به مناطق محروم انتقال داد و مسیری که یک بار در طرح تحول پیموده و حتی دریافتی پزشکان تا 5 برابر هم افزوده شد و نتیجه‌ای نداشت، دوباره پیمود. برخی آمارها نشان می‌دهد حدود 50 درصد از پروانه‌های طبابت در 5 کلانشهر بزرگ که 20 درصد جمعیت را شامل می‌شوند صادر شده و این پزشکان در این مناطق مشغول فعالیت هستند. اما نکته مهم‌تر این است که حدود 80 درصد پذیرش دانشجویان پزشکی از مناطق دو و سه هستند و این یعنی یک فرصت طلایی پیش‌روی سیاستگذار که با تشویق دانشجویان این دو منطقه آنها را ماندگار کند و با توزیع پایدار و خدمات پزشکی مستمر در این مناطق رضایت عمومی را هم به دست آورد. فرصتی که همیشه پیش‌روی سیاستگذار نخواهد بود و اگر درست از آن استفاده نشود با فرصت سوزی‌ها پزشکان جوان یا راه مهاجرت را در پیش خواهند گرفت یا حوزه زیبایی را بر کار طبابت ترجیح خواهند داد.ایران
نظرشما
آخرین اخبار