از نظر برخی کارشناسان، انتصاب یک شخص گمنام به جای راب مالی به معنای این خواهد بود که پرونده برجام اولویت خود را در دستگاه سیاست خارجی آمریکا از دست داده است
شفا آنلاین>سلامت>پایگاه خبری المانیتور با بررسی تحولات اخیر در زمینه احیای توافق هستهای ادعا کرد که تعلیق رابرت مالی از سمت نمایندگی ویژه آمریکا در امور ایران، همزمان با آغاز یک فصل مذاکراتی جدید میان ایران و آمریکا بوده است.
به گزارش شفا آنلاین: همه چیز از اخبار مربوط به تحقیقات افبیآی در مورد راب مالی شروع شد. به گزارش مراجع رسمی در آمریکا، تحقیق در مورد بهرهبرداری نامناسب مالی از اطلاعات طبقهبندی شده علت بررسی افبیآی است. قریب به دو هفته پیش خودِ او اعلام کرد که به مرخصی بدون حقوق رفته و مجوز امنیتی وی هم در دست بررسی قرار گرفته است.
«مت میلر» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا کمی بعد این مساله را مورد تایید قرارداد و اعلام کرد به طور موقت «آبرام پالی» جایگزین راب مالی خواهد بود. با این حال تغییر عکس و توضیحات حساب کاربری «نمایندگی ویژه آمریکا در امور ایران» از راب مالی به پالی در روزهای اخیر نشان میدهد که این تغییرات موقتی نیست.
از نظر برخی کارشناسان، انتصاب یک شخص گمنام به جای راب مالی به معنای این خواهد بود که پرونده برجام اولویت خود را در دستگاه سیاست خارجی آمریکا از دست داده است. در مقابل، گروه دیگری از کارشناسان معتقدند تغییر در وضعیت راب مالی اثری در مواضع کلان ایالات متحده ایجاد نمیکند. برخی کارشناسان جدایی راب مالی از تیم مذاکره کننده آمریکایی را به فشار لابیهای صهیونیستی مرتبط میدانند.
گزارش «نیویورک تایمز» در مورد جایگزینی «مک گورک» به جای راب مالی در مذاکرات اخیر ایران و آمریکا که در عمان دنبال شده بود، احتمال اثرگذاری لابیهای صهیونیستی بر کنار گذاشتن راب مالی را افزایش میدهد. گورک مواضع سختتری در مورد ایران دارد. در سالهای اخیر راب مالی از سوی رسانههای نزدیک به لابیهای صهیونیستی به نرمش مقابل ایران متهم شده بود.
به گزارش ایسنا، پایگاه خبری المانیتور با توجه به تعلیق رابرت مالی از سمت نمایندگی ویژه آمریکا در امور ایران، در گزارشی درباره سیاست دولت جو بایدن درباره موضوع احیای توافق هستهای ایران نوشت: با به سر بردن رابرت مالی در مرخصی اجباری و بررسی مجوز امنیتی او، فصلی در رویکرد دولت بایدن نسبت به ایران به پایان رسید. جو بایدن مالی را در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۱ به این سمت برگزید تا سیاست اشتباه دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا را در خروج از توافق هستهای(برجام) در سال ۲۰۱۸ جبران کند.
المانیتور نوشت: بایدن به جای گزینه بازگشت به برجام، مالی را موظف به پیگیری توافقی «طولانیتر و قویتر» کرده بود که آن موقع با توجه به پیشرفتهای ایران در زمینه غنیسازی اورانیوم از سال ۲۰۱۸، و سر رسیدن موعد برخی بندهای غروب در توافق اصلی، ضروری به نظر میرسید.
در ادامه این گزارش آمده است: مالی و تیم او موفق به نهایی کردن یک توافق پیش از اتمام دوره حسن روحانی، رئیس جمهور پیشین ایران نشدند که برجام را دستاوردی تاریخی برای دولت خود میدانست. اما خروج آمریکا از توافق باعث قدرت گرفتن منتقدان تندرو در قبال روحانی شد که درباره مذاکره با غرب احتیاط به خرج میدادند.
در ادامه این مطلب آمده است: آمریکا و ایران به برجامی جدید نزدیک شدند که عمدتا به طور غیرمستقیم و از طریق اتحادیه اروپا و میانجیهای منطقهای درباره آن مذاکره شده بود اما ایران به موافقت با آن نرسید.
در ادامه این گزارش ادعا شده است: از طرفی، سیاست آمریکا در قبال ایران در ماههای اخیر تغییر کرده است که همزمان با شرایط پیش آمده برای مالی بوده است. این فصل جدید مذاکراتی به طور کلی دربرگیرنده «تفاهم» ایران و آمریکا درباره چیزی غیر از یک «توافق» برای اجتناب از بازبینی کنگره است و طبق گفتهها، شامل نظارت بیشتر بر برنامه هستهای ایران و محدودیتهای بیشتر علیه غنیسازی اورانیوم توسط آن و همکاری بیشتر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد بود که در ازای آن، لغو برخی تحریمها و آزادی شهروندان آمریکایی در ایران انجام خواهد شد.
در گزارش المانیتور در ادامه با اشاره به نزدیک شدن پایان تاریخ ممنوعیت سازمان ملل در زمینه تحقیق، توسعه و تولیدات موشکهای بالستیک و واردات و صادرات فناوریهای موشکی و پهپادی توسط ایران در اکتبر ۲۰۲۳ و موضوع به تصویب رساندن اجرای «پروتکل الحاقی» در مجلس شورای اسلامی ایران که آژانس بینالمللی انرژی اتمی را قادر میسازد بازرسی سرزدهتری از برنامه هستهای ایران به عمل بیاورد، ادعا شده است: هیچ یک از این اتفاقها نخواهد افتاد، حداقل نه به شکلی که تصور آن وجود دارد. طبق گزارش اخیر رویترز، اتحادیه اروپا به ایران گفته است که تحریمهای موشکی را علیه آن حفظ خواهد کرد. علاوه بر این، مقام معظم رهبری ایران اخیرا بیان کردند که همکاری ایران با آژانس نمیتواند فراتر از توافقهای پادمانی که برای تمامی اعضای انپیتی الزامی است، فراتر برود. مسئله این جاست که آیا آمریکا و متحدان غربی آن در اکتبر به دلیل عرضه فناوری پهپادی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین-ادعایی که از سوی ایران رد شده است- با ایران مقابله خواهند کرد یا نه.
در این گزارش همچنین مطرح شد: استفان رادمیکر، دستیار پیشین وزیر امور خارجه آمریکا پیشنهاد کرده است که آمریکا میتواند با تشویق انگلیس، فرانسه و آلمان که از اعضای برجامند، مکانیسم ماشه را فعال کند که یکی از موارد مقرر در برجام است و نه تنها تحریمهای موشکی، بلکه تمامی تحریمها را علیه ایران باز میگرداند. اتحادیه اروپا تا کنون با ایده فعال کردن مکانیسم ماشه موافقت نکرده است، مگر زمانی که ایران تولیدات اورانیوم غنیشده خود را تا ۹۰ درصد که سطح تسلیحاتی است، افزایش دهد.
اخراجیهای آمریکایی برجام
فارغ از حذف رابرت مالی، در سالهای اخیر «ریچارد نفیو» و «آرین طباطبایی» دو تن دیگر از اعضای شاخص تیم مذاکرهکننده آمریکا در پرونده ایران بودند که از تیم آمریکایی جدا شدند. هر کدام از این تغییرات با حواشی زیادی در رسانهها همراه بوده است.
دولت «جو بایدن» از ابتدا با شعار تغییر در رویکردهای «دونالد ترامپ» در حوزه سیاست خارجی شروع به کار کرد؛ با این حال با گذشت سه سال، عملکرد این دولت دستکم در حوزه برجام تفاوت چندانی با ترامپ نداشته است. در طول سه سال اخیر، تغییراتی در تیم مذاکرهکننده آمریکایی ایجاد شد، اما این تغییرات نتوانست تفاوتی چشمگیر و محسوس در عملکرد دولت بایدن ایجاد کند.
این تغییرات در آخرین مورد به راب مالی رسید؛ کسی که جابجاییهای قبلی در تیم مذاکره کننده آمریکا از اختلافات با او نشأت میگرفت. در ادامه به برخی از تغییرات مهم تیم مذاکرهکننده دولت بایدن اشاره خواهد شد.
ریچارد نفیو
ریچارد نفیو عضو دیگر تیم آمریکایی در پرونده ایران بود که در اوایل کار دولت دموکرات کنارهگیری کرد. به نوشته «لارنس نورمن» خبرنگار «وال استریت ژورنال»، نفیو از مدتی قبل از کنارهگیری هم در مذاکرات شرکت نمیکرد. کاخ سفید در واکنش به خبر جدایی نفیو، جابجایی پرسنل بعد از یک سال را طبیعی خوانده بود. در همین رابطه اعلام شد «هیچ یک از اعضای تیم به دلیل هیچ چیز دیگری غیر از دلایل عادی پرسنلی کنار گذاشته نشده یا از تیم جدا نشدهاند.»
با این حال برخی رسانهها آنچه در مورد نفیو رخ داده را نه کنارهگیری که اخراج عنوان کردهاند. در واقع بر خلاف آنچه دولت آمریکا اعلام میکرد، این خروج از اختلافات جدی در تیم مذاکرهکننده آمریکایی خبر میداد. خود نفیو در این رابطه در توئیتر نوشته بود «من در ششم دسامبر تیم مذاکرهکننده با ایران را به دلیل اختلافنظر صادقانه در مورد سیاست، ترک کردم. هفته گذشته هم وزارت امور خارجه را ترک کردم.»
به گزارش وال استریت ژورنال علت این تغییر حمایت نفیو از موضع سختتر در قبال ایران بود. گویا اختلافات به سختگیریهای نفیو در بازگشت تحریمها و بازرسیهای آژانس مربوط بوده است. همچنین به گزارش رسانههای آمریکایی نفیو عقیده داشت ایالات متحده در شرایط فعلی باید به دنبال توافق دیگری به غیر از برجام باشد. او که به طراح تحریمها مشهور است، در دولت اوباما هم در پرونده ایران فعالیت میکرد.
البته، نفیو تنها کسی نبود که از اواخر ۲۰۲۱ با مذاکرات خداحافظی کرد. چند هفته بعد رسانههای آمریکایی از کنارهگیری دو نفر دیگر از تیم مذاکرات خبر دادند. به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال این اختلافات از ماهها قبل ایجاد شده بود؛ همزمان با مخالفت تیم ایرانی با امتیازاتی که دولت قبل در ایران آنرا پذیرفته بود.
«دن شاپیرو» سفیر سابق ایالات متحده در اسرائیل، فرد دیگری بود که در آن بازه از تیم بایدن کنارهگیری کرد. برخی از رسانهها در ایران این تغییرات را به تلاش دولت بایدن برای به نتیجه رسیدن مذاکرات تعبیر کرده بودند. در مقابل با اعلام قصد کنارهگیری «جارت بلانک» که مشاور راب مالی محسوب میشد، گمانهزنی رسانهها از بی نتیجه ماندن مذاکرات خبر میداد. با این حال با گذشت چند ماه، تفاوتی در وضعیت مذاکرات ایجاد نشد.
آرین طباطبایی
آرین طباطبایی، دختر سید جواد طباطبایی، فیلسوف و دانشمند علوم سیاسی، عضو دیگری از تیم مذاکره کننده آمریکا بود که زمستان دو سال پیش از سمت خود کنارهگیری کرد. در ابتدای انتصاب او در وزارت خارجه، رسانههای راستگرا در ایالات متحده او را به ارتباط با جمهوری اسلامی متهم میکردند.از طرفی در ایران، او را به دلیل همکاری با ایالات متحده مورد انتقاد قرار میدادند. او که مشاور ارشد کنترل تسلیحات وزارت خارجه آمریکا بود، به دلایلی مشابه نفیو، یعنی به دلیل اختلاف نظر با راب مالی از تیم مذاکره کننده آمریکا کنارهگیری کرد. نشریه دیپلماتیک در گزارشی به نقل از یک مقام آمریکایی گفته بود، هیچ اختلاف شخصی بین اعضای جدا شده و راب مالی وجود نداشت و هر آنچه بود به اختلاف نظر در مورد سیاستهای ایالات متحده مربوط میشد. او پس از جدایی از تیم مذاکرهکننده، به فعالیت خود در اداره کنترل تسلیحات وزارت خارجه ادامه داد. اگر چه آرین طباطبایی از توضیح کافی در مورد چرایی خروج از تیم مذاکره کننده خودداری کرده است، «العربیه» در گزارشی این مساله را به افزایش اختیارات نماینده روسیه در میانجیگری میان ایران و آمریکا مربوط دانست.مردم سالاری