به گزارش شفا آنلاین:بازار خودرو چند وقتی است حال خوبی ندارد.هم در رکود قرار دارد و هم
قیمت خودروهای افسار گسیخته و برای بسیاری از شهروندان دور از دسترس شده
اند.
اگر فردی حائز شرایط و بخت یارش باشد می
تواند درسامانه ثبت نام کند و پس از مشخص شدن اولویت،در زمان اعلام شده یک
خودرو با قیمت کارخانه تحویل بگیرد. اما همین قیمت کارخانه و فاصله اش با
بازار سبب ساز ورود افرادی شده است که به خودرو نیازی ندارند.
اما
سود حاصله بسیار وسوسه کننده بوده و پای آنان را به بازار خودرو باز کرده
است. هر کدام از این افراد با دلایل مختلف پا به بازار خودرو گذاشته اند.
البته شرایط به وجود آمده نگاه ها را متوجه این بازار کرده است.
طی
سال های بعد از تحریم، به دلیل مشکلاتی که برای خودروسازان به وجود آمد،
تولید با آشفتگی همراه شد.این وضعیت شاخک های سرمایه ها و نقدینگی های
سرگردان سود محور را تحریک کرد.
به خصوص اینکه
نوسان در بازارهایی مانند ارز،سکه و طلا زیاد شده بود.این نوسان شاید از یک
جهت بازدهی را افزایش می داد اما در عین حال احتمال نابودی و ضررهای هنگفت
نیز وجود داشت.
بنابراین بهترین و امن ترین مکان
برای آنها بازار خودرو بود.بازاری که شرایط پیش آمده،سبب نگرانی تولید
کنندگان و مسئولان از عدم عرضه و تقاضا و عدم توان ایفای تعهدات معوق را
بیشتر کرده بود.
با این حال به دلیل هجوم سرمایه
های سرگردان و سودمحور مجبور بود بار زیادی را به دوش بکشد.اما سنگینی و
فشار این بار فراتر از توانش بود.در نتیجه موفق به کنترل اوضاع نشد و کنترل
بازار از دست رفت.
دلایلی مختلف با حضور تقاضاهای پر فشار غیر مصرفی نظم بازار را مختل کرد و قیمت ها به شدت صعودی و غیر قابل کنترل و دسترس شدند.
در این حالت خودرو کارکرد اصلی و نقش مصرفی خود را از دست داد و به کالایی سرمایه ای بدل شد.
این
قضیه با توجه به کاهش ریسک و همچنین سوددهی قطعی ، توجه بخش دیگری از
نقدینگی سرگردان جامعه را به سوی خود جلب کرد. یعنی هر چه قدر سایر
بازارهای موازی رسمی و غیر رسمی با ریسک همراه می شدند،در مقابل بازار
خودرو نه تنها ریسکی نداشت بلکه سود تضمین شده هم داشت.
بنابراین
خودرو بیش از پیش در نقش سرمایه ای فرو رفت و باور کرد که دیگر کالایی
مصرفی نیست.این باورتوسط دلالان و رانت خوران بیشتر پرورش داده شد.
با
این حال از اواخر سال ۹۸ خودروسازان از شوک اولیه عبور کرده و با مشقت و
زحمت به مسیر تولید بازگشتند.هر چه از بحران دور تر شدند،میزان تولید
افزایش یافت.وزارت صمت نیز برای سامان دادن به امور،اقدام به عرضه گسترده
از طریق سامانه یکپارچه کرد.
با این حال با توجه به فاصله قیمت کارخانه و بازار همچنان انگیزه های سودگرانه در این بازار وجود دارد.
در
این شرایط مجلس بر اساس طرحی از دولت،مالیات عایدی بر سرمایه را مصوب
کرد.در حال حاضر نیز این مصوبه برای بررسی نهایی و عدم مغایرت با قانون در
شورای نگهبان است.
بنابراین به نظر می رسد با
توجه به مالیاتی که برای فعالیت های سودگرانه در نظر گرفته شده است،بخش
زیادی از فعالیت های دلال محور از بازار خارج شوند.
در
واقع متولیان و مسئولان مرتبط با صنعت خودروسازی کشور قصد دارند به طور
همزمان با اجرای این طرح و درکنار آن افزایش تولید وعرضه،باعث کاهش تمایل
به سرمایه گذاری روی خودرو شوند.
به بیان ساده با خروج بخش زیادی
از سوداگران و دلالان از یک سو فشار تقاضا کاهش خواهد یافت و از سوی دیگر
افرایش عرضه، توان کافی برای به تعادل رساندن بازار را پیدا خواهد کرد.
بنابراین
در اولین گام، سرمایه های غیر مصرفی که وارد بازار شده اند، با توجه به
عدم سود آوری همانند سال های اخیر خارج خواهند شد.در گام بعد تقاضاهای
مصرفی با تبدیل به خرید از گردونه داد و ستد بیرون می روند،در نتیجه هر چه
بازار به نقطه تعادلی نزدیک شود،به همان میزان نیز خودرو از نقش کاذب خود
خارج شده و به جایگاه اصلی اش نزدیک می شود.
در این وضعیت با بسته شدن مسیرهای دلالی و رانت خواری،بازار خودرو آرام آرام بعد چند سال تلاطم،دوباره آرامش را تجربه کند.
ضمن
اینکه تبدیل خودرو از کالایی سرمایه ای به کالایی مصرفی حاوی یک سیگنال
خاص خواهد بود؛ دیگر از رانت خبری نیست و سود بی حاصل و بادآورده وجود
نخواهد داشت.
این مهم در صورت تصویب نهایی طرح
مالیات بر عایدی سرمایه و افزایش تولید وعرضه محقق خواهد شد. امری که به
نظرچندان دور از دسترس نخواهد بود.