قرمزِ سرخوشانه، جایگزینی برای ناس

شفا آنلاین>سلامت>«ناس دیگه قدیمی شد آبجی. به جاش الان پان‌پراگ و سوپاری اومده به بازار. فاز بیشتری دارد و تا آسمان هفتم بالا می‌بردت. ارزان هم هست، کافیه اراده کنی فقط سه چهار دقیقه زمان می‌برد تا بروی از ساقی یا مغازه‌دار تهیه کنی. حتی از ایستادن در صف نانوایی هم زمان کمتری می‌خواد. هرجا دیدین دیوار یا سنگفرش خیابان به رنگ قرمز دراومده بدونید که آب دهان‌شان را پرت کردن بیرون، چون پان‌پراگ برخلاف ناس که سبز بود، قرمز است (می‌خندد) سوپاری به راحتی در هر دکه و مغازه‌ای پیدا میشه. سوپاری هم پیداکردنش کار سختی نیست. چون در قالب خوشبوکننده دهان با بسته‌بندی شکیل در ویترین سوپرمارکت‌ها چیده شده و فراوان پیدا میشه. حتی کودکان و بسیاری از بزرگسالان هم مصرفش می‌کنن و به اسم اینکه زیاد اعتیادآور نیست، هر روز یکی می‌خرن و در دهان‌شان می‌گذارن. که به هر حال اگر اعتیادآور نبود، اینقد خاطرخواه نداشت» (می‌خندد).


به گزارش شفا آنلاین:اینها روایتِ یک شهروند زاهدانی‌ است از مواد اعتیادآور جدیدی که بین جوان‌ها و نوجوان‌ها مانند نقل و نبات دست به دست می‌شود.

در همین باره پیجی مربوط به امور پزشکی و اورژانسی در اینستاگرام پستی را از دکتر سیدحسین میرلوحی فوق‌تخصص ریه کودکان منتشر کرد. پستی که در آن چیزی شبیه به یک تیله سیاه‌رنگ وسط یک دستمال سفید قرار دارد. پزشک شرح داده بود که این را از ریه کودکی شش‌ساله اهل زاهدان بیرون آورده. این تیله سیاه رنگ اسمش سوپاری‌ است و در زاهدان در قالب و بسته‌بندی‌هایی شبیه به آدامس و خوشبوکننده دهان با طرح‌هایی از هنرمندان هندی و پاکستانی به فروش می‌رسد.

گیاه بتل و مشتقاتش و خطرات  بهداشتی‌اش

از دکتر میرلوحی می‌پرسم که این ماده مخدر از چه چیزی تهیه می‌شود و جسم و روان مصرف‌کننده را با چه مشکلاتی درگیر می‌کند؟

«سوپاری از درختی به نام بتل گرفته می‌شود. دانه این درخت پودر می‌شود، موادِ شیرین‌کننده به آن اضافه می‌شود و داخل آلومینیوم بسته‌بندی می‌شود. از نظر روانی وابستگی اولین تأثیر مخرب این ماده است و بعد از آن پوسیدگی دندان و سرطان‌های مربوط به دهان و حنجره و بیماری‌های سیستم گوارشی از عوارض جدی و خطرناک آن است.

در هند و پاکستان بعد از نیکوتین و الکل مواد مخدری که از درخت بتل تهیه می‌شوند اصلی‌ترین مواد اعتیادآور محسوب می‌شوند. کودکی هم که از مراجعین من بود سوپاری را مثل آدامس و شاید پاستیل از سوپرمارکت خریده بود که وارد ریه‌اش می‌شود که توانستیم آن را خارج کنیم.

بعد از شنیدن آنچه محمد از این مواد مخدر دیده بود، از او خواستم شخصی را که در این زمینه فعالیت کرده باشد و درباره اعتیاد جوانان زاهدانی به موادی مثل سوپاری و پان‌پراگ اطلاعی داشته باشد معرفی کند».

توهم‌زا  و  آسیب‌زا

علی آصف‌مهر مدیرعامل مؤسسه مردم‌نهاد همتایان ناجی صحت کاهش آسیب‌های اجتماعی است. او می‌گوید: «خاستگاه سوپاری از کشور پاکستان است و از آنجا از طریق مرزهای شرقی وارد کشور می‌شود. گیاهی که در آن آمفتامین ریخته می‌شود و مثل شیشه، توهم‌زایی اولین تأثیری‌ است که روی فیزیولوژی بدن می‌گذارد. هنگام ترک این ماده مخدر بحث سندروم محرومیت وجود ندارد، اما آسیب جدی‌اش مستقیما روی روان و آناتومی مغز است».

از علی آصف‌مهر پرسیدم چرا چنین موادی به راحتی در دسترس است؟

«حدس من این است که چون میزان آمفتامینی که در سوپاری وجود دارد کم است، کسی روی آن مانور نمی‌دهد اما باید پذیرفت که مستقیماروان فرد را نشانه می‌گیرد و این چیز کمی نیست. اما متأسفانه به راحتی در سوپرمارکت‌ها فروخته می‌شود و در جنوب استان سیستان و بلوچستان به مراتب بیشتر. سوپاری در زاهدان به نام عطر دهان معروف است و قیمتش هم از هزار و پنج هزار تومان شروع می‌شود تا پنجاه و صد هزار».

او ادامه می‌دهد: «نمونه دیگری از همین سوپاری، پان‌پراگ است که لابه‌لای برگ بزرگی شبیه به برگ توت چند گیاه نشئه‌کننده پیچیده می‌شود، چیزی شبیه به غذای دلمه و بعد لای کاغذ روزنامه در مغازه‌ها فروخته می‌شود».

به روایت وی: «جوانی کم سن و سال می‌آید هفت یا هشت بسته از اینها را می‌گیرد و می‌برد. این ماده حتی پیرمردها و بزرگسالان را هم درگیر کرده. پان‌پراگ بیشتر در چابهار رواج دارد، اما سوپاری در زاهدان تعداد زیادی نوجوان با آن آشنایی دارند. این را از حرف‌های دانش‌آموزان در مدارس راهنمایی متوجه شدم. همه‌شان فقط یک بار خواسته‌اند امتحان کنند و خدا نکند اگر آن سرخوشی مدنظرشان اتفاق بیفتد و غم و غصه را فراموش کنند، دیگر محال است که دوباره تکرارش نکنند».

در پایان می‌گوید: «سوپاری زیر لب یا زیر زبان گذاشته می‌شود و بستگی دارد به میزان جذبی که برای هر فرد دارد. نمی‌شود گفت که اعتیاد به آن مخصوص خانواده‌های سطح پایین یا فقیر است. متأسفانه فقیر و غنی نمی‌نشناسد و ما از هر دو مدلش را داشتیم. من به عنوان روان‌شناس معتقدم در زمینه اعتیاد باید تمرکز را روی پیشگیری گذاشت، و‌گرنه درمان برای افرادی که دچارش شده‌اند، کار بسیار سختی‌ است. به عبارتی هیچ اعتیادی از بین نمی‌رود، بلکه از شکلی به شکل دیگر تغییر می‌کند».شرق