کرونا که آمد همه کشورها در حوزه صنعت گردشگری سلامت بهشدت لطمه دیدند. ایران هم از این قصه مستثنی نبود. براساس آماری که وزارت بهداشت اعلام کرده، پاندمی کرونا باعث شده صنعت گردشگری سلامت در دنیا ۷۳درصد افت کند
شفا آنلاین>سلامت>سال گذشته یک میلیون و100 هزار گردشگر خارجی در مراکز درمانی کشور پذیرش شدهاند
به گزارش شفا آنلاین:تاریخچه گردشگری سلامت در دنیا را که ورق میزنیم، قصه به دوران ابهت یونان و روم باستان برمیگردد. در آن دوران وضعیت علم پزشکی یونانیها نسبت به دیگر کشورها در حدی بود که مردم باور داشتند یونان پناهگاه خداوند شفاست. مردم کشورهای اروپایی هم چشمههای آب گرم را در قرن 18 میلادی منبع شفای بیماریهایی مانند اختلالات کبد، نقرس و برونشیت میدانستند. در دهه 80 و 90 میلادی تعداد زیادی از گردشگران خارجی برای انجام عملهای زیبایی و
دندانپزشکی و سایر خدمات درمانی به کاستاریکا میرفتند. اما در ایران اگر بخواهیم عقبه گردشگری سلامت را روایت کنیم، باید بگوییم از قدیمالایام بهصورت غیررسمی شهرهای مختلفی مانند تهران مقصد گردشگران سلامت برای درمان بیماریها بودهاند، اما اگر بخواهیم از پیدایش رسمی صنعت گردشگری سلامت در ایران برایتان بگوییم، تاریخچهاش برمیگردد به سال1382. درست 2دهه پیش. اگرچه حالا حدود 2 دهه از به رسمیت شناختهشدن صنعت گردشگری سلامت در ایران میگذرد، اما در همین مدت کوتاه کشور ما توانسته به یکی از مقاصد گردشگری سلامت تبدیل شود. ایران امروز یکی از پیشرفتهترین کشورهای منطقه خاورمیانه در علم پزشکی است و سالانه بیماران زیادی برای بهرهگیری از خدمات پزشکی و جراحیهای تخصصی راهی این کشور میشوند.
233 مرکز درمانی، میزبان بیماران بینالمللی
اگر بخواهیم در سطح بینالمللی هم قیاسی بین ایران و کشورهایی چون تایلند، مکزیک، هند، ترکیه و امارات که از مقاصد جذب گردشگر سلامت دنیا محسوب میشوند، داشته باشیم، باید بگوییم ایران به دلایل متعددی مزیتهای رقابتی و پتانسیل بالایی در زمینه جذب گردشگر درمانی و سلامت دارد، اما متأسفانه چندان به آنها اهمیت داده نمیشود. بهگفته مدیرکل دفتر اعتباربخشی وزارت بهداشت، در سال گذشته یکمیلیون و۱۰۰هزار بیمار بینالمللی از کشورهای مختلف به ایران سفر کرده و در 233 مرکز پذیرش بینالمللی که در 28استان کشور فعالیت دارند، تحت درمان قرار گرفتهاند: «در حال حاضر یک درصد ظرفیت بیمارستانها به پذیرش بیماران بینالمللی اختصاص دارد که با توجه به ارزآوری سهبرابری بیماران بینالمللی برای کشور و توسعه زیرساختها، این ظرفیت در حال افزایش است و امیدواریم تا سال1401 شاهد سهم 20درصدی بیماران بینالمللی از ظرفیت بیمارستانها باشیم.»
کرونا که آمد همه کشورها در حوزه صنعت گردشگری سلامت بهشدت لطمه دیدند. ایران هم از این قصه مستثنی نبود. براساس آماری که وزارت بهداشت اعلام کرده، پاندمی کرونا باعث شده صنعت گردشگری سلامت در دنیا ۷۳درصد افت کند که این میزان در آسیا ۷۹درصد بوده و ایران هم در سطح ۷۰درصد افت گردشگری سلامت را داشته است. قبل از کرونا وضعیتمان در این حوزه بسیار خوب بود؛ بهطوری که رتبه46 را در بین 110کشور جهان در سال2020 داشتیم.
ظرفیتهای خوبی داریم
دکتر حسن راشکی، معاون فنی انجمن خدمات بینالمللی سلامت ایران، معتقد است: ظرفیتهای خوبی برای پذیرش بیماران بینالمللی در مراکز درمانی و کلینیکهای جراحی محدود کشور داریم؛ از پزشکان معتمد، حرفهای و مسلط بهکار گرفته تا برخورداری از تجهیزات در درمان بیماریها. به اعتقاد او، ایران در منطقهای واقع شده که کشورهای همسایه به امکانات درمانی آن نیاز دارند و همین نیاز باعث شده تا هر ساله شاهد حضور گردشگران سلامت در کشور باشیم: «هرچند در 3سال اخیر و در پی شیوع بیماری کرونا و مشکلاتی نظیر قطعی اینترنت، بخش قابل توجهی از سفرهای گردشگران سلامت به ایران لغو شد و آمار پذیرش این بیماران در مراکز درمانی کشور کاهش یافت، اما هنوز ایران جایگاه ویژه خود را در این صنعت از دست نداده و در سایه یک برنامه منسجم میتوانیم دوباره شاهد رونق صنعت گردشگری سلامت کشورمان باشیم.»
نیازمند کلاب بیمارستانی هستیم
حسن راشکی که خودش هم یکی از فعالان حوزه گردشگری سلامت است، میگوید: یکی از ضرورتهای توسعه گردشگری سلامت ایران وجود کلاب بیمارستانی است؛ موضوعی که اهمیت زیادی در برندسازی و معرفی توانمندیهای سلامت در بخش خصوصی و دولتی دارد. کلاب بیمارستانی که راشکی از آن سخن میگوید، مجموعهای از بیمارستانهایی است که در حوزه گردشگری سلامت فعال بوده و پتانسیلهای بالایی برای ارائه خدمات دارند و باید بهصورت برند مشخص به بازارهای هدف معرفی شوند. او میگوید: «کلاب یکی از شاهکلیدهایی است که با آن میتوانیم علاوه بر توسعه صنعت گردشگری سلامت کشور، دست غیرمتخصصهایی را که صرفاً با هدف کسب سود وارد این عرصه شدهاند، کوتاه کرده و مانع از لطمه به اعتبار دیرینه پزشکی درخشان ایران شویم. ما برای اینکه سهم واقعی خود را از صنعت گردشگری در دنیا داشته باشیم باید تواناییها و ظرفیتهای علم پزشکی کشور را برای حضور در نمایشگاههای بینالمللی دنیا خوب معرفی کنیم.»
توان پزشکی بالای ایران
راشکی که سالهاست در حوزه صنعت گردشگری سلامت فعالیت دارد، معتقد است: پیشرفتهای علمی ایران در علم پزشکی طی سالهای اخیر به حدی بوده که میتوانیم ادعا کنیم کار درمانی ویژهای در دنیا وجود ندارد که پزشکان ایران توان اجرایش را نداشته باشند. ما امروز بهترین کیفیت جراحی قلب کودکان را داریم و در حوزه پیوندها، جراحی قلب بزرگسالان، نازایی، درمان سرطانها و دندانپزشکی جزو کشورهای سرآمد در منطقه هستیم.
راشکی ظرفیت گردشگری سلامت ایران را سالانه بیش از 5میلیارد دلار برمیشمارد و میگوید: «متأسفانه امروز کمتر از 500میلیون دلار از این میزان در کشور محقق میشود و امیدواریم در سایه تقویت ملزومات رونق صنعت گردشگری سلامت اعم از تقویت اینترنت، تقویت بخش خصوصی، تقویت تشکلهای خصوصی فعال در حوزه صنعت گردشگری سلامت، اصلاح وضعیت اینترنت کشور و همچنین تقویت مراودات بینالمللی ایران با سایر کشورها شاهد تحقق برنامههای رشد و توسعه صنعت گردشگری کشور در سالجاری باشیم.»
جاذبههای جذب گردشگران سلامت در ایران
راشکی در ادامه از جاذبههای گردشگری سلامت ایران برای گردشگران میگوید: «پایین بودن هزینههای درمان در ایران، اعتماد بیماران به پزشکان ایرانی، کیفیت بالای خدمات درمانی، مشترکات فرهنگی با کشورهای همسایه از عمده دلایل و انگیزههای سفر گردشگران سلامت به ایران است.» در کنار توضیحاتی که راشکی میدهد، نمیتوان جاذبههای دینی و مذهبی بهخصوص برای گردشگران سلامت مسلمان و شیعه را فراموش کرد. شاید بهخاطر همین است که بهبود روابط ایران و عربستان از نگاه فعالان حوزه صنعت گردشگری سلامت کشور بسیار حائز اهمیت است. به گفته راشکی، در حال حاضر عمده گردشگران سلامت ایران را بیمارانی از کشورهای افغانستان و عراق تشکیل میدهند؛ این در حالی است که در گذشته و قبل از شیوع کرونا گردشگران سلامت زیادی از کشورهای منطقه و حتی اروپا راهی ایران میشدند: «بیشتر خدماتی که بیماران بینالمللی از حوزه منطقه آسیا را به ایران میکشاند درمان بیماریهای سرطان، جراحی قلب، جراحی چشم، پیوندها و بیماریهای زنان و نازایی بود و عمده گردشگران سلامت اروپایی هم برای انجام عملهای زیبایی راهی ایران میشدند.» او بهبود روابط ایران با عربستان را یکی از اتفاقات خوب دانسته و میافزاید: امید است با از سرگیری این روابط و بهبود روابط کشور با کشورهای عربی همسایه شاهد رونق صنعت گردشگری سلامت ایران باشیم.همشهری